Söz Sanatları Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları.
19.
.
Teşhis (Kişileştirme): Insan dışındaki canlı veya cansız varlıklara insana özgü nitelikler yükleme sanatıdır.
Teşbih (Benzetme): Aralarında ilgi bulunan iki varlıktan birini diğerine benzetme sanatıdır.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde her iki sanat da örneklenmiştir?
A) Görmedin sen bizim mavi suları
Karlar eriyince kırar yuları
B) Âlem çiçek olsa arı ben olsam
Dost dilinden tatlı bal bulamadım
C) Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur
Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur
D) Hamdolsun her yanın bereket dolu
Cennette bir yeşil meydan gibisin
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları8. Tema
12. Keloğlan'ın ağacın dibinde otlayıp geviş getiren, sakalını sallayıp meleyerek tırnağıyla yeri eşeleyen siyah bir keçisi
varmış. Keloğlan; kırlara gider, ot toplar, sonra da onları omuzlayıp eve getirirmiş. Birazını keçisine verir, kalanını da sat-
mak için dama yığarmış.
Bu metin ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Betimlemeden yararlanılmıştır.
B) Anlatım üçüncü kişi ağzından yapılmıştır.
C) Zaman unsuru belirgin değildir.
D) Benzetmelerle anlatım zenginleştirilmiştir.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıTÜRKÇE
16. Benzetme: Bir şeyin bir niteliğini herhangi bir bakımdan göz önüne getirmek, canlandırmak ya da daha
etkili ve çarpıcı kılmak için onunla başka bir şey arasında ortak bir nitelikte benzerlik kurma işidir.
Kişileştirme: insana ait özelliklerin insan dışındaki varlıklara aktarılmasıdır.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde açıklaması verilen söz sanatlarından ikisi de kullanıl-
mıştır?
A)
B)
Yitirdiğim bir şey var, sende arıyorum,
Yüreğim bir madenci feneri, yol uçurum.
Karanlığın çiğ sesi kalkansız karşılanmaz,
Çırpınır tutunacak dalı olmayan kuşlar.
C)
D
Sevgi bir yumaktır yumuşak,
Kollarıyla sarar tüm bedeni.
ilk ışık, kapının eşiklerinden,
Şimdi bir gölgeyi kovmak üzeredir.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları18. Teşbih, aralarında ilgi bulunan iki varlıktan birini diğerine benzetmeye denir. Benzetmede benzeyen ve kendisine benze-
tilen vardır.
Buna göre,
Tarihin dilinden düşmez bu destan
Nehirler gazidir, dağlar kahraman
Her taşı yakut olan bu vatan
Can verme sirrina erenlerindir
şiirinde geçen aşağıdaki benzetme unsurlarından hangisi yanlış verilmiştir?
A) Benzeyen : tarih
Kendisine benzetilen : destan
B) Benzeyen : nehirler
Kendisine benzetilen : gazi
C) Benzeyen : dağlar
Kendisine benzetilen : kahraman
D) Benzeyen : taş
Kendisine benzetilen : yakut
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları9. Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik-Bir
arpa boyu yolu üç günde tükettik. Vardık
bir çole. Ninem eline aldı eleği, çağırdığı bir
sineği. Sinek dedi: “Ben elemem." Ninem de-
di: "Göndermem.” Sinek çaresiz çölü eledi,
eledi... Elekte kaldı bir gemi. Bindik ninemle
gemiye, sinek geçti dümene.
Bu metinde aşağıdaki söz sanatlarından
hangisi yoktur?
A) Abartma ✓
B) Konuşturma
C) Benzetme
D) Tezat X
L
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları13. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması
verilmiştir:
Benzetme, özellik olarak zayıf olanın
güçlü olana benzetilmesiyle yapılan sa-
nattır.
Tezat (karşıtlık), birbirine zıt kavram
veya durumların bir arada kullanılma-
sıyla oluşan sanattır.
intak (konusturma), insan dışındaki bir
varlığın konuşturulmasıyla oluşan sanat-
tır.
.
Aşağıdakilerin hangisinde, açıklaması
verilen sanatlardan herhangi birine yer
verilmemiştir?
A)
Ben her akşam dolaşırım bu sahilde,
Nazlı rüzgâr konuşur anladığım bir dilde.
B)
www.mubayayinlari.com
Bazen çiçek açıp bazen solacağım
Daldan dala konup sonra uçacağım.
Sular hep aktı geçti, kurudu vakit geçti
Bu dünya pencere, her gelen baktı geçti.
Mermere işlenmiş bir nakış gibi
Dağıldı yüzlerce yokluğun izi.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıOO
7. Nasıl da geçivermiş seneler üstünden
Daha dün gibi Balkaya akşamları
Ah royrat seneler Vefasız seneler
Biktim
çilenizden elaman
Omrun zemr gibi rüzgarian
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangilerine yer verilmiştir?
Aişileştirme Benzetme
-B) Konuşturma - Abartma
Benzetme - Tezat
Dj Abartma Kişileştirme
o
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıRitap ok Toru
10
Tokation
Garik Dagları ve
rinden biridir. Ay
itibaren birçok
rea'ymış Hatt
lerinden olan
hayata geçiri
8. Benzetme: Anlatımı güçlendirmek amacıyla, aralarında ortak nitelik bulunan iki varlık ya da kavram-
dan, ortak nitelik yönünden güçlü olandan zayıf olana aktarma yapılmasıdır.
Kişileştirme: Insana ait özelliklerin insan olmayan varlıklara mal edilmesiyle gerçekleştirilen mecazi
bir anlatım özelliğidir.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde hem benzetme hem de kişileştirme sanatına başvu-
rulmuştur?
A)
B)
Sayın tilki kokuyu almış olmali,
Bu yağmur, bu yağmur, bu kıldan ince,
kargaya nağme yapmaya başladi:
Öpüşten yumuşak yağan bu yağmur
- Ooo! Karga cenapları merhaba!
Bu yağmur, bu yağmur bir gün dinince
Ne kadar güzelsiniz, şirinsiniz!
Aynalar yüzümü tanımaz olur.
Antalya, he
ardından
de Antaly
yatrosu,
sayamaya
meniz pe
D)
Bu
meti
C)
sisler bulvarı'nda seni kaybettim.
sokak lambaları öksürüyordu.
yukarıda bulutlar yürüyordu.
terk edilmiş bir çocuk gibiydim.
Sabaha değin yandı göğe asılı kandit.
Aydınlattı denizi, kapkaranlık geceyi.
Bir ben kaldım, işimayan bu şehirde
Böyle sessiz mi bekleyecektim geceyi?
A) Deni
B) Külte
Cy Bird
D) Bir
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıB » 6
17. Martılar konuyor omuzlarıma,
Gözlerin İstanbul oluyor birden.
Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım;
Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen.
Bu dizelerdeki söz sanatının açıklaması
aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Nitelik bakımından zayıf olan, güçlü olana
benzetilmiştir.
BN insan dışındaki varlıklara insana ait özel-
likler yüklenmiştir.
C) Anlam bakımından birbirine karşıt kelime-
ler bir arada kullanılmıştır.
D) Insan dışı bir varlık ya da kavram konuşturul-
mustur.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıNNOMEN
TÜRKÇE
13.
Nazli nazli akar irmak
Gök masmavi bulut apak
Dallar meyveye durmuş bak
Irmak gibi coşmaz mısın
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu dizelerde yer alan söz sanatlarıyla benzer söz sanatları kullanılmıştır?
Karac'oğlan der ki bizi kayıran
iki canı birbirinden ayıran
Muhannet sofrasında karnın doyuran
iki elle zehir yemiş gib'olur.
B) Altin kafes idi benim durağım
Dost elinden yaralandı yüreğim
Evvel yakın idim şimdi irağım
Felek beni nazlı yârdan ayırdı
C) Sen bir ceylan olsan ben de bir avci,
Avlasam çöllerde saz ile seni.
Bulunmaz dermanı yoktur ilacı,
Vursam yaralasam söz ile seni.
D) Ben gidersem sazım sen kal dünyada
Gizli sırlarımı aşikâr etme
Lal olsun dillerin söyleme ya da
Garip bülbül gibi ah-u zar etme
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıSB B
- Kisikestirme
1. Şiir bir cennet bahçesi
Girmeyene anlatılmaz
II. Ey benim san tamburam
Sen ne için inilersin
III. Ben kendi varlığı içinde taşan
Uçsuz bucaksız bir denizim
IV. Gökyüzünün başka rengi de varmış
Geç fark ettim taşın sert olduğunu
Bu numaralanmış dizelerin hangilerinde ayni söz sa-
natı kullanılmıştır?
kows
A) I ve III
CNI ve III
B) X ve IV
D) Il ve IV
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatlarıayn
gidia
ge.
10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yer alan söz sanatı yanlış gösterilmiştir?
in
A) Buğulanan camlara usulca
Yeryüzü çiziyorum ki yüzün
Bir yağmur damlası olup
Düşüyor yapraklarına gülün
Benzetme
B) Gün batıyor, ürkek yıldızlar dolanıyor yalnızlığıma
Umurumda değil ne yağmur ne de ayaz
Ne de kerpiç kokusu havada
Unutuyorum, sabaha kadar gün batıyor
Kişileştirme
C) Yaşamak bu yangin yerinde
Her gün yeniden ölerek
Yalanla kirlenmiş havada
Güçlükle soluk alarak
Tezat
D) Yürüdü uçurumun başına kadar, eğildi, durdu
Bıraksalar ince uzun bacaklarının üstünde yaylanarak
Karanlıkta kayan bir yıldız gibi
Kocatepe'den Afyon Ovası'na atlayacaktı
Abartma
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatlarısa-
3.
ana-
Ne iyiymiş okumak
Ne güzelmiş
Okumanın tadı var
Niye mi dudaklarım şapır şupur şimdi
Niye mi yutkunuyorum ara sıra
Ben okurken
Sanki hepsi ya şeker ya bal
Tadına bakıyorum sözcüklerin
Aşağıdakilerin hangisinde bu şiirde başvurulan söz sa-
natı vardır?
A) Bizim de ne süslü uçurtmalarımız vardı
Alip başlarını gitmediler mi?
B) Gökyüzü bütün renkleri bölüşmüş,
Umutsuz bir siyah düşmüş payıma
C) Bodrum'da gün batımı senin kadar güzel
Senin kadar hırçın deniz
D) Çekmesin derinliğine seni
Karamsarlık adlı kör kuyu
Dagan Akademi
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıA
s
6. Hataları örtmede gece gibi ol, demiş Mev-
lana. Ne güzel söylemiş, ne anlamlı bir söz.
Gece; karanlık, hiçbir şeyin görünmediği,
her şeyin saklandığı, gözlerimizin görme
işlevini yerine getirmediği bir süreç. Bir de
"örtmek" ifadesi var ki anlatımın doruk nok-
taya çıktığını görüyoruz. Hepimizin kolay
kolay yapmaya yanaşmadığı ya da yanaşa-
madığı bir erdemdir hataları örtmek. Daha
çok, insanların hatalarını açığa vurmak,
diğer insanları eleştirmek gibi bir yönelişe
gidildiği çağımızda, keşke birçok Mevlana
olsa insanlığı karşılıksız seven...
8. (1) Çılg:
içimde
Paris'ig
de. (III)
gidecek
luk düş
Uyku A
ama bir
Bu par
numar
sonra
katılma
gina do
A.
Bu metnin anlatımıyla ilgili,
1. Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
II. Kanı ve inanışları değiştirmek amaçlan-
mıştır.
III. Örnekleme yöntemine başvurulmuştur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II.
Yalnız I.
B) Il ve III.
D) Yalnız III.
SİNAN KUZUCU YAYINLARI
9. Aşağ
yazi
7.
Defalarca izlediğimiz, bütün repliklerini ez-
berlediğimiz o eski Yeşilçam filmleri, ge-
Vecek kuşaklar için de var olacak. Onları
va
nu
vi
tu
Ortaokul Türkçe
Söz Sanatları20. Şair; nisan, ayların en zalimidir, demiş.
Yanlış. Ayların en zalimi bence cüce şubat.
Kardelen dışında bir çiçek ara da bul Şubat
ayında. C) Kisiles time
Bu parçada kullanılan söz sanatına aşağı-
dakilerin hangisinde yer verilmemiştir?
A) Gündüzleri insan nehirleri akan sokak-
lar, geceleri issizliğa terk edilir.
B) Su, kaynağı kesildiğinde; ağaç, kökü ku-
ruduğunda susar.
C) Zaman, sevildiğini hissederse dostluk
eder insana.
D) Okul önlüklerimizin utangaç düğmeleri,
masumiyetimizin izlerini taşıyordu.
Ortaokul Türkçe
Söz SanatlarıTÜRKÇE
LGS DENEME SINAVI - 1
3
Şairler düşüncelerini daha açık anlatabilmek, duygularını okuyuouya daha etkilt hissettirebilmek için şiirle-
rinde herkesçe bilinen olaylara, unlu kişilere, fikralaca veya atasozlerine şiiri okuyan kişinin hatırlamasını
sağlayacak şekilde dolaylı olarak yer vermişlerdir. Ornegin Yunus Emre'nin,
"Gökyüzunde Isa ile
Tur dağında Musa ile
Elindeki asa ile
Çağırayım Mevla'm seni
şiirinde birinci dizede Hz. İsa'nın göğe çıktığı inancına, ikinci dizede Hz. Mûsâ'nın Tûr-i Sina Dağı'nda Allah
ile konuşması olayına ve uçuncu dizede de yine "Hz. Musa'nın yere atınca yılan olan asasıyla gösterdiği
mucizelere değinilerek şiirin anlatım yonunden daha yoğun ve duygu aktarımında daha etkili olması he-
deflenmiştir
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde benzer bir durum yoktur?
A)
B)
Yar sana
Çağlar sular yarsana
Çünkü Ferhat'ım dersin
Bulunmaz mi yar sana
Yeter yüreğime düşen ateş
İbrahim'de güle çevrilen ateş
Neredesin gel kuşandır beni
Yüreğimden kaldır ateşleri
C)
D)
Bırak beni haykırayım, susarsam sen matem et
Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet
Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir
Beni de bende demen bende değilim
Bir ben vardır bende benden içeri
Süleyman kuş dili bilir dediler.
Süleyman var Süleyman'dan içeri