Sözcükte Anlam Soruları

ünyaya doğan olmakla be mayı öğren igini (lüzum) a okuryazarı üzde önemli amaktadır? denildiği muz bizim ağlamak, ağladık, Bir anda k eder? lar için A) 4. Gağdaş Türkçenin nitelikli, lezzetli zengin roman, hikâye ve denempteripe imza atan Nazan Bekiroğlu, hayatını ve me- tinlerini taşrada inşa etmiş, büyükşehrin keşmekeşine karışmayan manzevi bir yazar. Aşkı, toplumsal çöküş dönemlerini, tasavvufu, taşradaki asilzade ailelerin hayatlarını, muhtemelen kendi biyografisinin de katkısıyla nevi şahsına münhasır bir şekilde anlatan Nazan Bekiroğlu; roman, hikâye ve denemelerinin yanı sıra akademik eserleriyle de tanınıyor. Bu metindeki bazı sözcüklerin anlamları simgeleriyle verilmiştir. Bu sözcükleri metinden bularak aşağıdaki bulmacaya yerleştiriniz. Bir ülkenin başkenti veya en önemli şehirleri dışındaki yerlerin hepsi, dışarlık. C) ◆lyi tanınmış, köklü bir alleden gelen (kimse) saylu. ♥ Kur'an'da önerilen ve peygamberin hayatında uygulamaları görülen hayat tarzını yaşama gayreti, Islam gizemciliği. Karışık olma durumu, karışıklık. -Numaralanmış kutularda yer alan harfler "ANAHTAR SÖZCÜK" bölümüne yerleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi oluşur? A A L E T as F A K itzate ANAHTAR SÖZCÜK B) D) A R 1 F A F E T

ğında son şekil aşağıdakilerden hangisi olur? A) B (A) 3. Makro fotoğraf, bir nesneyi gerçek hayattaki boyutundan çok daha büyük hâliyle ve ayrıntılarıyla fotoğraflama işidir. Aşağıdaki görsellerden hangisi bir makro fotoğraf çekimi değildir? B) Gelişim İzleme Sınavı (GIS) - 1 1 D) C) 5 D) www.ozdebir.org.tr

4. Yapısına göre birden çok yüklemli cümle yoktur. Yapısına göre bağlaçlı cümleler vardır. Yüklemin türüne göre isim cümleleri vardır. ● Anlamına göre olumsuz cümle yoktur. ● ● Aşağıdaki metinlerden hangisinde bu özelliklerin tümü yer almaktadır? A) Martılardan söz etmiyorum. Onları sayısız çığrış ve çırpınışlarıyla kıyılarda görür, durur ve görmesini de severiz. Ama o bildiğimiz martılardan çok daha büyük ve kanatları çok daha uzun bir açık deniz martısı var- dır. Onlara Güney Akdeniz'de "miho" derler. İşte on- lardan söz etmek istiyorum. Sanki onlar kuş değildir, kanatlanmış bir köpük parçasıdır. B) Adam yüzünde asabi bir gülümsemeyle son kurabiye- ye uzandı ve kurabiyeyi ikiye böldü. Kadın kurabiye- yi adamın elinden kapar gibi aldı ve "Ne cüretkâr ve ne kaba adam üstelik bir teşekkür bile etmiyor!" diye düşündü. Hayatında bu kadar sinirlendiğini anımsa- mıyordu. Uçağın kalkacağı anons edilince derin bir nefes aldı ve rahatladı. Eşyalarını topladı ve çıkış ka- pısına yürüdü. C) Gazi Mustafa Kemal Paşa, "tarihte görülmüş birliklerin en üstününü" kurmak amacındaydı. Bu fikri vicdanın- da bir sır gibi saklıyor ve bütün hareketlerini o noktayı hedefleyerek gerçekleştirmeye çalışıyordu. İşte bu Atatürk'ün gözünde Millî Misak'tı. Ülkemiz, Kurtuluş Savaşı'ndan zaferle çıkmıştı ancak ekonomi ve insan gücü de tükenmişti. D) Yaz tatilinde en sevdiğim dinlenme yöntemi, deniz kıyısında yürümek ve düşünmek. Özellikle tenha kı- yılarda bu yürüyüşün tadına doyulmuyor. Tenha kıyı bulmak da günümüzde iyice zorlaştı. Bozcaada'nın batı yakasında henüz yoğun kalabalıklar tarafından sarılmamış çok güzel bir koy var. İlçe merkezine uzak olması ve yolun bozukluğu yüzünden oraya pek fazla gezgin gelmiyor.

la 1 2 3 4 Cümleler Yaşamı boyunca durmadan çalıştı. Arkadaşımın sözleri beni çok yaraladı. Son okuduğu kitap onu iyice sardı. Ahmet kitap okumayı sever. - + Yukarıdaki tabloda yer alan cümlelerde altı çi- zili sözcüklerden gerçek anlamda kullanılanla- ra "+" işareti konacaktır. Buna göre kaç tane "+" işareti konulacaktır? A) 1 B) 2 C) 3 D)4

5. Bir bilim, sanat, meslek dalıyla veya bir konuyla ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan sözcüklere terim anlamlı sözcük denir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "coğrafya terimi" kullanılmamıştır? A) ODAY TONULARI İlker Gölün kenarındaki sazlıkta birkaç tane.sazlık tavuğu gördüm. Beral Deniz çok dalgalı olduğundan yüzmek yeri- ne balık tutmaya karar verdik. B) D) Berra Haritadan kamp yapacağımız yeri ve tırma- nacağımız dağı inceledik. İrem Bulunduğumuz deltada koruma altındaki hay- vanlardan biri olan su samurları yaşıyormuş.

II. Kusura bakma, seni tanıyamadım, oldukça s 1. Elindeki o ağır camları yavaşça yere indirg Dişmişsin. III. Amcamlar Istanbul'dan haftaya dönecekmi IV. Hepimiz seni merak ettik, işinin başına ne za man döneceksin? a. Soru zarfı kullanılmıştır. b. Fili zaman yönünden belirten zarf vardır. c. Filli durum yönünden niteleyen bir sözcük v d. "Çok konuştun." cümlesindeki zarfla aynı tünde Harflendirilmiş öncüllerde verilen özelliklerle n sözcükleri aşağıdaki kutucuklara yerleştirin. Sta ralanmış cümlelerdeki zarflan eşleştirip zarf cükleri kutucuklara boşluk bırakmadan yerleştirin b. d. KLMN O OP Buna göre N sütununda yukarıdan aşağıya doğ ru sırasıyla hangi harfler vardır? A)T-A-A-U C)A-T-U-A B) T-A-U-A D) A-T-A-U

lar, pıkçası gibi doğdu. ...... ailes. k'le böyle ko GERÇEK VE MECAZ ANLAMLI SÖZCÜKLER Camleleri inceleyelim. Karşısındaki an anla eşleştirelim Sergek onlam, M: Mecaz anlam) Cung cp tin ph Bu kiz çok digt gilds Cekirge segrad Kan beynine sicad Üzerine ince şal almig. Çok ince düşünür. Meyvalar çok soğumug. Yeni gelen çok soğukmuş. ETKINLIK 250 Aşağıdaki cümlelerde geçen Sert bakışlarıyla beni süzdü. Bu elma çok sert yiyemem. Ağacın iki dalmi kırmışlar. Akrabalık bağlanını güçlü tutmalıyız. G Ağaca yaslanıp hayallere daldı. M M sözcüklerinin mecaz anlamda kulla- dığı cümleleri boyayalım. Ayakkabısının bağı kirlenmiş. G M M G Aşağıdaki sözcükleri kullanarak cümlele- ri tamamlayalım. Sözcükler cümlede ger- çek anlamıyla kullandmigsa mecaz anlamıyla kullanılmipsa horfi yazalım ynd akoyla soğuk Mahalleli bizi Yumurtanın agr Bize Doktor çok Yalnız tug Çok r Aleşten elimo d Alnimizin ts kalpli birisi değildir. Ogien 4- bir uyku bastırdı. Çorbay 5-severim. Seansı kaçınınca bileti bog *** sacak En sevdiğim karşıladı. sansını karıştırma. bir hastalık atlattı. bir kış gecesi yola çıktık. gözlerle bakıyordu. bu işi bitirdik. yük taşıma demiş. duvar olmaz. pişmaniyedir.

TÜRKÇE Yazı ile anlatmak, yazıya dökmek II. Kaydetmek III. Insanın geleceğini belirlemek "Yazmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi- sinde numaralanmış anlamlardan herhangi biriyle kullanılmamıştır? A Mağlubiyet Fransa'yı karıştırmış, gazeteler yazıyor. B) Asım'ı anne ve babası okula yazdırdılar. Ne yapayım, yazan böyle yazmış yazımızı P) Adresi yazarsan kargoyla ürünü gönderirim.

3. Yazılışları aynı, anlamları farklı olan kelimelere sesteş kelimeler denir. Örneğin "Yaklaşan insanları gören penguenler suya daldı." cümlesinde "dalmak" kelimesi suyun içine bütün vücuduyla ve hızla girmek anla- mında kullanılmıştır. "Dal" kelimesi "Ağacın aşağıdaki dalları suya değiyordu." cümlesinde ise ağacın göv- desinden ayrılan kollarından her biri anlamında kullanılmıştır. Sözcüklerin bu tarz kullanımınlarına sesteş denir. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisinde bulunan sözcüklerin tamamı sesteştir? A) B) C) Ak, yüz, bin, bil, surat, kara, yıl Hız, sal, yaz, dolu, yol, bit, at D) Gül, al, öğüt, kır, yıl, in, kız Var, çay, iç, el, ay, kafa, gün 2.

L 2. 1 A) Benzetme-Kişileştirme - Tezat B) Konuşturma Abartma Benzetme C) Kişileştirme - Konuşturma - Benzetme D) Abartma - Benzetme Tezat- 1 Bir kuş ötecek şimdi, havada bir durgunluk Mermer ile konuşan açık kalmış bir musluk Bahar pınarlarından içime damlayan su Bembeyaz çiçeklerin ıslak, temiz kokusu Kış bitti... Uzaklarda ilk ümitler gibi yaz Bu dizelerdeki söz sanatları aşağıdakilerin gisinde birlikte verilmiştir? 1 1 1 1 grati 1 1 1 .

2. İyi bir zanaatkâr, mesleğinin sürekliliğini sağlamakla yükümlüdür. Zamanı gelince mesleği için tohumluk bir buğday tanesi olur. Kendisinin başka bir buğday tanesi sayesinde yetiştiğinin bi linciyle, sahip olduğu birikimi mesleğinin sürekliliği için kullanır. Bu metinde geçen "tohumluk bir buğday tanesi olmak" sözüyle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Kendi birikimine uygun eserler üretmek B) Yeni zanaatkârların yetişmesinde rol oynamak C) Mesleği bırakıp gençlere fırsat tanımak D) Mesleğini toplumda saygın bir hâle getirmek

1. KELİMELER ARASI ANLAM İLİŞKİSİ Zıt Anlam (Karşıt Anlam): Bir kelimenin anlam bakımından karşıtına zıt anlam denir. Örneğin "ileri-ge- ri, aşağı-yukarı, başlamak-bitirmek" sözcükleri anlamca birbirlerinin karşıtıdır. Olumluluk-Olumsuzluk: Bir kelimenin anlam bakımından olumsuzuna olumsuz anlam denir. Örneğin "akıllı-akılsız, başlamak-başlamamak, sevmek-sevmemek" Anlamdaş (Eş Anlam): Yazılışları farklı, anlamları aynı olan kelimelere anlamdaş kelime denir. Örne- ğin "yıl-sene, tecrübe-deneyim, ev-hane" sözcükleri anlamdaştır. Verilen bilgilerden yola çıkarak aşağıdaki tabloda boş kutucukların doldurulması istenmiştir. Uzak Kelime Sevinmek Cömert Hızlı Mesaj Hatırlamak Sevinmek A) Kelime Gülmek Mesaj Hatırlamak Hatırlamamak Unutmak Yakın Sevinmemek Üzülmek Cimri Yavaş Hızlı Hızlı Aşağıdaki tablolardan hangisinde doğru cevap sayısı en fazladır? Olumsuz Gülmemek Olumsuz Ziddi Anlamdaşı Gülmemek Ağlamak Ziddi Ağlamak lleti Anımsamak Irak Bonkör Süratli Anlamdaşı Kelime Olumsuz Gülmek Gülmemek Mesaj lleti Hatırlamak Hatırlamamak Unutmak Animsamak Irak Yakın Uzak Sevinmek Sevinmemek Üzülmek Pinti Cimri Süratli Cömert Yavaş B) Ziddi D) Yakın Cimri Anlamdaşı Olumsuz Gülmemek Gülmek Kelime Ağlamak Mesaj Hatırlamak Hatırlamamak Unutmak Uzak Yakın Sevinmek Sevinmemek Üzülmek Cömert Cimri Hızlı Ziddi Anlamdaşı Olumsuz Gülmemek Yavaş Ziddi İleti Bilmek Mesafeli Kelime Ağlamak Mesaj Hatirlamak. Unutmak Unutmamak Anımsamak Irak Yakın Uzak Sevinmek Sevinmemek Üzülmek Pinti Cimri Hızlı Süratli Gülmek Pinti Süratli Anlamdaşı İleti Cömert Yavaş

3. Sözcüğün spor, sanat, bilim vb. özel alanlarda kullanılan ve kazanılan anlamına terim anlam denir. Örnek: Meridyenler arasında 4 dakikalık bir mesafe vardır. (Meridyen, coğrafya terimidir.) Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde terim anlamlı sözcük kullanılmamıştır? A) Teşhis çok önemli bir sanattır. B) Kornerden gelen topa kafa vurdu. C) Misafirler biraz erken gelmişti. D) Çocuk, notaları çok güzel basıyor. Buna göre, "bakro hangisi tamamıy A) 1. Bakişi 11. Bir ser Ill. Beste IV. Yok V. Bin VI. A VII VIII

4. Somut sözcükler duyu organlarımızla algılayabildiğimiz yani dokunabildiğimiz, tadabildiğimiz, duyabil- diğimiz, koklayabildiğimiz, görebildiğimiz varlıkların anlamlarını karşılar. Örnek: Araba, kalem, yıldız, ay, yağmur, rüzgâr, deniz... Soyut sözcüklerin karşıladığı kavramlar ise beş duyu organımızla algılanamaz. Biz kavramların varlık- larını ancak düşüncelerimiz yoluyla algılayabiliriz. Örnek: Mutluluk, üzüntü, akıl, özlem, fikir, dil, cesaret, umut... Bu bilgilerden hareketle aşağıda verilenlerden hangisinde altı çizili sözcük ve karşısında söylenen doğrudur? A) Sınıf arkadaşımız Sevgi ile birlikte sinemaya gi- Bu cümlede altı çizili sözcük soyut anlamda kul- lanılmıştır. deceğiz. B) Okuldaki başarısı geleceğinin parlak olacağının Bu cümlede altı çizili sözcük somut anlamda kul- belirtisiydi. lanılmıştır. C) Bu yazarımız ömrü boyunca çizgisini hiç bozma- Bu cümlede altı çizili sözcük somut anlamlıdır. mıştır. D) Bir haftadır boğazına bir lokma bile girmemişti. Bu cümlede altı çizili sözcük soyut anlamlıdır.

baktım. rini alıp sandal- apattı. cük 1. Dörtlük Saç tel tel örtüler hep tül tül düşer. Gözünün değdiği yere gül düşer. Sonunda sana da bir gönül düşer. Gönlümün şimdiki duygusu gibi A Bulmacası • I. dörtlükteki ikilemeyi oluşturan kelimelerden biri . II. dörtlükte eş anlamlısı olan sözcüklerden biri A. II. Dörtlük Ümidim yılların seline düştü. Saçının en titrek teline düştü. Kuru yaprak gibi eline düştü. İstersen rüzgâra saliver gitsin. A ve B bulmacasında dörtlükte eş anlamlısı olan sözcükler yukarıdan aşağıya yazılacaktır. B Bulmacası • I. dörtlükte sesteş kelimelerden biri . II. dörtlükte eş anlamlısı olan sözcüklerden biri C) ÜLKE B. Zor A ve B bulmacası, doğru bir şekilde doldurulduğunda aşağıdaki sözcüklerden hangisinin ilk ve son harfi bulmacaların ortak harfleri olur? A) ÜNYE B) ÜNLÜ D) ÚNAL

plannizi cevap kağıdına işaretleyiniz. 1 Kitabimi daha çok anılarımdan yola çıkarak kaleme aldım. Özellikle okul yıllarımdan oluşan anılarım kitabın yüreğini oluşturuyor. Kitaptaki her bir satırın benim hayatımdaki anlamı çok büyüktür. Bu metinde altı çizili kelime grubuyla anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? B) güçlü bir etkiye sahip olmak Atemeli olmak D) ortaya çıkarmak C) kendini göstermek AAAAA