Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Ortaokul Türkçe Soruları

TYT, AYT, YKS, LGS, KPSS, ALES hazırlık sürecinde dilediğin dersten soru çözüm desteği almak ister misin? Kunduz’a sorularını sor, alanında uzman eğitmenler cevaplasın.
Ayge, Berivan, Ceyda, Didem, Esila, Fatma ve Gamze adli öğrenciler proje ödevi olarak Türkçe, matematik ve sosyal
derslerinden birini seçmiştir. Öğrencilerin ödev seçimlerine ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir:
• Matematik dersinden proje seçenlerin sayısı sosyal ve Türkçeden fazladır.
Türkçe projesi alanlardan biri Esila'dır.
Berivan ve Ceyda sayısal bir dersten proje almıştır.
• Didem, Esila, Fatma adlı öğrencilerin her biri birbirinden farklı derslerden proje almıştır.
1.
Buna göre;
1. Ayşe
II. Didem
III. Fatma
adlı öğrencilerden hangileri Türkçe dersini seç-
miş olabilir?
Apalnız I
C) I ve III
B) Yal
DA, vett
Çözümü yapalım
Renven
čeyala
2. Aşağıdaki öğrencilerden hangilerinin seçtiği
ders bilinirse tüm öğrencilerin seçtiği dersler
kesin olarak bilinir?
A) Gamze - Fatma
B) Esila - Ayşe
C) Gamze - Ayşe
D) Fatma - Didem
Çözümü yapalım
Ortaokul Türkçe
Fiilde Çatı
Ayge, Berivan, Ceyda, Didem, Esila, Fatma ve Gamze adli öğrenciler proje ödevi olarak Türkçe, matematik ve sosyal derslerinden birini seçmiştir. Öğrencilerin ödev seçimlerine ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir: • Matematik dersinden proje seçenlerin sayısı sosyal ve Türkçeden fazladır. Türkçe projesi alanlardan biri Esila'dır. Berivan ve Ceyda sayısal bir dersten proje almıştır. • Didem, Esila, Fatma adlı öğrencilerin her biri birbirinden farklı derslerden proje almıştır. 1. Buna göre; 1. Ayşe II. Didem III. Fatma adlı öğrencilerden hangileri Türkçe dersini seç- miş olabilir? Apalnız I C) I ve III B) Yal DA, vett Çözümü yapalım Renven čeyala 2. Aşağıdaki öğrencilerden hangilerinin seçtiği ders bilinirse tüm öğrencilerin seçtiği dersler kesin olarak bilinir? A) Gamze - Fatma B) Esila - Ayşe C) Gamze - Ayşe D) Fatma - Didem Çözümü yapalım
ÖRNEK
Geçmişten bugüne, Çin ovalarından Macaristan ovalarına kadar uzanan bir alanda, binlerce yıl hayatını sürdüren Türk
toplumunun, müzik ihtiyacını gidermek için kullandığı birçok müzik aleti olmuştur.
A)
Aşağıdakilerden hangisi yaşadığımız coğrafyada geleneksel olarak kullanılmış müzik aletlerinden biri
değildir?
R
B)
D)
Ortaokul Türkçe
Grafik ve Tablo Yorumlama
ÖRNEK Geçmişten bugüne, Çin ovalarından Macaristan ovalarına kadar uzanan bir alanda, binlerce yıl hayatını sürdüren Türk toplumunun, müzik ihtiyacını gidermek için kullandığı birçok müzik aleti olmuştur. A) Aşağıdakilerden hangisi yaşadığımız coğrafyada geleneksel olarak kullanılmış müzik aletlerinden biri değildir? R B) D)
14. NLP, düşünce süreçlerinin nasıl işlediğini inceleyen ve olumlu olumsuz düşüncelerin hızlı değişimi için yöntemler içeren teknik-
ler bütünüdür. İnsanlar belli şeyleri hatırlamak için gözleriyle belli yerlere bakmak durumundadırlar. Örneğin yukarı bakarak ağ-
layamazsınız. Ağlayan, depresyon içinde olan insanlar hep aşağıya doğru bakarlar çünkü dokunsal ve hissel duyguları hisse-
debilmek için aşağıya bakmamız gerekir. Bir çocuk ağladığında yukarı bakmasını sağlarsanız ağlaması kesilecektir.
Sol Yukarı: Geçmiş ile ilgili bir resim düşünüyor. Örneğin kişiye "Ortaokulunun boyası ne renkti?" diye soru sorarsanız o, geç-
mişteki görsel bir anıyı hatırlamaya çalışacağı için sol yukarı bakacaktır.
Sol Yana: Geçmiş ile ilgili işitsel bir anı düşünüyor. Örneğin kişiye "Dinlemekten en çok hoşlandığın şarkı hangisi?" diye sorar-
sanız kişi sol yana bakacaktır.
Sol Aşağı: Geçmiş ile ilgili dokunsal bir anı düşünüyor. Örneğin kişiye "Sıcak bir banyoya girdiğin bir zamanı düşün ve sıcaklı-
ğı hisset." derseniz kişi sol aşağıya bakacaktır.
Sağ Yukarı: Görsel olarak hayal edilen resimleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Nasıl bir evin olmasını isterdin, bu evin şekli ve bah-
çesi nasıl olurdu?" sorusunu sorduğunuzda kişi sağ yukarı bakacaktır.
Sağ Yana: İşitsel olarak hayal edilen sesleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Suyun altında sesin nasıl duyulur?" sorusunu sorduğu-
nuzda kişi sağ yana bakacaktır.
Sağ Aşağı: Dokunsal olarak hayal edilen hisleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Tatile gittiğini düşün ve sıcak kumların üstüne yat-
tığını hayal et, sıcak kumları hissediyor musun?" sorusunu sorduğunuzda kişi sağ aşağı bakacaktır.
Bu bilgilere göre Feride'nin, çocukluk arkadaşı Irem'in göz rengini hatırlamaya çalışırken yüzünde oluşacak düşünme bi-
çimi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A)
8. Sınıf/Türkçe Testi
6
B)
D)
Diğer sayfaya
Ortaokul Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler
14. NLP, düşünce süreçlerinin nasıl işlediğini inceleyen ve olumlu olumsuz düşüncelerin hızlı değişimi için yöntemler içeren teknik- ler bütünüdür. İnsanlar belli şeyleri hatırlamak için gözleriyle belli yerlere bakmak durumundadırlar. Örneğin yukarı bakarak ağ- layamazsınız. Ağlayan, depresyon içinde olan insanlar hep aşağıya doğru bakarlar çünkü dokunsal ve hissel duyguları hisse- debilmek için aşağıya bakmamız gerekir. Bir çocuk ağladığında yukarı bakmasını sağlarsanız ağlaması kesilecektir. Sol Yukarı: Geçmiş ile ilgili bir resim düşünüyor. Örneğin kişiye "Ortaokulunun boyası ne renkti?" diye soru sorarsanız o, geç- mişteki görsel bir anıyı hatırlamaya çalışacağı için sol yukarı bakacaktır. Sol Yana: Geçmiş ile ilgili işitsel bir anı düşünüyor. Örneğin kişiye "Dinlemekten en çok hoşlandığın şarkı hangisi?" diye sorar- sanız kişi sol yana bakacaktır. Sol Aşağı: Geçmiş ile ilgili dokunsal bir anı düşünüyor. Örneğin kişiye "Sıcak bir banyoya girdiğin bir zamanı düşün ve sıcaklı- ğı hisset." derseniz kişi sol aşağıya bakacaktır. Sağ Yukarı: Görsel olarak hayal edilen resimleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Nasıl bir evin olmasını isterdin, bu evin şekli ve bah- çesi nasıl olurdu?" sorusunu sorduğunuzda kişi sağ yukarı bakacaktır. Sağ Yana: İşitsel olarak hayal edilen sesleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Suyun altında sesin nasıl duyulur?" sorusunu sorduğu- nuzda kişi sağ yana bakacaktır. Sağ Aşağı: Dokunsal olarak hayal edilen hisleri düşünüyor. Örneğin kişiye "Tatile gittiğini düşün ve sıcak kumların üstüne yat- tığını hayal et, sıcak kumları hissediyor musun?" sorusunu sorduğunuzda kişi sağ aşağı bakacaktır. Bu bilgilere göre Feride'nin, çocukluk arkadaşı Irem'in göz rengini hatırlamaya çalışırken yüzünde oluşacak düşünme bi- çimi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) 8. Sınıf/Türkçe Testi 6 B) D) Diğer sayfaya
3.
10 il
Bir sınıftaki Arya, Tolga, Gökhan, Gamze adlı öğrenciler Türkçe dersindeki "ses olayları" konusuyla il nu
gili proje ödevi hazırlayacaktır. Bu öğrencilerle ilgili şunlar bilinmektedir:
şe
Arya ünlü düşmesini, Tolga ünsüz yumuşamasını, Gökhan ünsüz benzeşmesini, Gamze ise ünl
.
.
B
daralmasını araştırıp hazırlayacak.
Arya hazırladığı konuya örnek olarak "nabzı, karnı, burnu, ağzı" sözcüklerini kullanacaktır.
Gökhan hazırladığı konuya örnek olarak "dostça, seçkin, arttı, aşçı” sözcüklerini kullanacaktır.
Tolga hazırladığı konuya örnek olarak "dolaba, soğudu, kitabımız, ortağım" sözcüklerini kullana
caktır.
Gamze hazırladığı konuya örnek olarak "anlıyor, bekliyor, buduyor, suluyor" sözcüklerini kullana-
caktır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisi kesinlikle yanlıştır?
A) Arya'nın örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur.
B) Gökhan'ın örneklerinin hiçbirisi hazırladığı konuya uygun değildir.
C) Tolga'nın örneklerinin içinde hazırladığı konunun dışında sözcük vardır.
O) Gamze'nin örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur.
Ortaokul Türkçe
Ses Bilgisi
3. 10 il Bir sınıftaki Arya, Tolga, Gökhan, Gamze adlı öğrenciler Türkçe dersindeki "ses olayları" konusuyla il nu gili proje ödevi hazırlayacaktır. Bu öğrencilerle ilgili şunlar bilinmektedir: şe Arya ünlü düşmesini, Tolga ünsüz yumuşamasını, Gökhan ünsüz benzeşmesini, Gamze ise ünl . . B daralmasını araştırıp hazırlayacak. Arya hazırladığı konuya örnek olarak "nabzı, karnı, burnu, ağzı" sözcüklerini kullanacaktır. Gökhan hazırladığı konuya örnek olarak "dostça, seçkin, arttı, aşçı” sözcüklerini kullanacaktır. Tolga hazırladığı konuya örnek olarak "dolaba, soğudu, kitabımız, ortağım" sözcüklerini kullana caktır. Gamze hazırladığı konuya örnek olarak "anlıyor, bekliyor, buduyor, suluyor" sözcüklerini kullana- caktır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerin hangisi kesinlikle yanlıştır? A) Arya'nın örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur. B) Gökhan'ın örneklerinin hiçbirisi hazırladığı konuya uygun değildir. C) Tolga'nın örneklerinin içinde hazırladığı konunun dışında sözcük vardır. O) Gamze'nin örneklerinin tamamı hazırladığı konuya uygundur.
15. "Özgün fikirlerine hayran olduğum yazarlar-
dan biri olan Nurdan Gürbilek'in yeni bir kitap
yayımlayacağını öğrendiğimden beri içim içi-
me sığmıyor." diyen biriyle ilgili,
I. Sözü edilen yazarın tüm kitaplarını oku-
muştur.
II. Yayımlanacak kitabı okumak için sabırsız-
lanmaktadır.
III. Düşüncelerini beğendiği başka yazarlar
da vardır.
yargılarından hangilerine kesinlikle ulaşı-
lir? (+)
A) Yalnız I
C) I ve II
B) Yalnızl
D) II ve III
BKR-22230804-8. Sınıf Deneme Sınavı
R
Mc
se
. Mi
sic
Bu
birle
dir?
AN
PE
Ö
B)
e
ta
Ortaokul Türkçe
Paragraf
15. "Özgün fikirlerine hayran olduğum yazarlar- dan biri olan Nurdan Gürbilek'in yeni bir kitap yayımlayacağını öğrendiğimden beri içim içi- me sığmıyor." diyen biriyle ilgili, I. Sözü edilen yazarın tüm kitaplarını oku- muştur. II. Yayımlanacak kitabı okumak için sabırsız- lanmaktadır. III. Düşüncelerini beğendiği başka yazarlar da vardır. yargılarından hangilerine kesinlikle ulaşı- lir? (+) A) Yalnız I C) I ve II B) Yalnızl D) II ve III BKR-22230804-8. Sınıf Deneme Sınavı R Mc se . Mi sic Bu birle dir? AN PE Ö B) e ta
1
1
1
6 ve 7. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplayınız
1
1. Jüri
2. Jüri
3. Jüri
4. Jüri
2174
A
En
yüksek
En
yüksek
PJM
B
En
düşük
A) A ve B
C) B ve C
H
En
yüksek
C
2x+1+y = 6
En
düşük
En
düşük
t
16. Bu bilgilere göre, varışmayı kazanan kimdir?
A) A
B) B
C) C
H
yarışma
Bir ses yarışmasına katılan A, B, C ve D kodlu
cılar dört jüri tarafından değerlendirilmiştir. Bu jürileri
tir. Bu değerlendirmelere ek olarak aşağıdakiler bilin
en çok kimi beğenip beğenmedikleri tabloda belirtilmiş
mektedir:
• Jürinin verdiği en düşük puan 1, en yüksek puan 4
• Her jürinin her yarışmacıya verdiği puan farklıdır.
1
En
yüksek
En
düşük
B) A ve C
D) B ve D
A B. C
N ve Poc
A ve D
M ve N
. B: No
. Cile E
1. Kod
Buna
D) D
A) Yalr
Bir
Finer Zoka
adl
2x+y=6-1
2x+y²=5
Bu bilgilere göre, aynı puana sahip iki yarışmacı
kimdir?
.A
C
.
B
C
Ortaokul Türkçe
Cümlede Anlam
1 1 1 6 ve 7. soruları aşağıdaki bilgilere göre cevaplayınız 1 1. Jüri 2. Jüri 3. Jüri 4. Jüri 2174 A En yüksek En yüksek PJM B En düşük A) A ve B C) B ve C H En yüksek C 2x+1+y = 6 En düşük En düşük t 16. Bu bilgilere göre, varışmayı kazanan kimdir? A) A B) B C) C H yarışma Bir ses yarışmasına katılan A, B, C ve D kodlu cılar dört jüri tarafından değerlendirilmiştir. Bu jürileri tir. Bu değerlendirmelere ek olarak aşağıdakiler bilin en çok kimi beğenip beğenmedikleri tabloda belirtilmiş mektedir: • Jürinin verdiği en düşük puan 1, en yüksek puan 4 • Her jürinin her yarışmacıya verdiği puan farklıdır. 1 En yüksek En düşük B) A ve C D) B ve D A B. C N ve Poc A ve D M ve N . B: No . Cile E 1. Kod Buna D) D A) Yalr Bir Finer Zoka adl 2x+y=6-1 2x+y²=5 Bu bilgilere göre, aynı puana sahip iki yarışmacı kimdir? .A C . B C
Yer tamlayıcısı sorularından "nereye" ile zarf tamlayıcısı sorularından "nereye" öge bulunurken birbiriyle karıştırılma-
malidir. Nereye sorusunun cevabı yalın hâlde bulunur ve eylemin yönünü bildirirse zarf tamlayıcısı olur, ek alir ve yer
bildirirse yer tamlayıcısı olur. Ayrıca ek almayan sözcük bir ismi nitelerse sifat görevini üstlenmiş olur.
Buna göre "aşağı" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf olarak kullanılmıştır?
A) Bu seslerin hepsi aşağı kattan geliyor.
B) Çocuk elindeki oyuncağı balkondan aşağı düşürdü.
Pencereye çıkıp aşağıdan kendisine seslenen ablası ile konuştuk.
D) Öğretmenler, konferans salonundaki toplantıya katılmak için aşağıya indi.
214
GUNAY
Ortaokul Türkçe
Sözcüğün Yapısı
Yer tamlayıcısı sorularından "nereye" ile zarf tamlayıcısı sorularından "nereye" öge bulunurken birbiriyle karıştırılma- malidir. Nereye sorusunun cevabı yalın hâlde bulunur ve eylemin yönünü bildirirse zarf tamlayıcısı olur, ek alir ve yer bildirirse yer tamlayıcısı olur. Ayrıca ek almayan sözcük bir ismi nitelerse sifat görevini üstlenmiş olur. Buna göre "aşağı" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf olarak kullanılmıştır? A) Bu seslerin hepsi aşağı kattan geliyor. B) Çocuk elindeki oyuncağı balkondan aşağı düşürdü. Pencereye çıkıp aşağıdan kendisine seslenen ablası ile konuştuk. D) Öğretmenler, konferans salonundaki toplantıya katılmak için aşağıya indi. 214 GUNAY
Ara cümleler herhangi bir ögeyi karşılamaz, cümle dışı unsurdur. Ancak istenirse kendi içinde ögelerine ayrılabilir. Türk Dil Ku-
rumu, "Güncel Türkçe Sözlük'te ara cümleyi şu şekilde tanımlamıştır:
ara cümle
isim, dil bilgisi
Birleşik veya yalın cümlelerde anlamı
biraz daha açıklamak, gereksinim
duyulan bir anlamı eklemek veya
anlatima zenginlik katmak için araya giren
iki virgül veya iki kısa çizgi içinde verilen
cümle, ara tümce:
Cihan yıkılsa -emin ol- bu cephe
sarsılmaz.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi, sadece özne ve yüklemden oluşan bir ara cümleye sahiptir?
A) Ben geldiğim için, hiç değilse bunun için, mutlu olmalıydın.
GÜNAY
B) Dün pazara giderken, çok da yorulmuştum, bir kapıyı çalıp ev sahibinden su istedim.
C) Yolcular-birçoğu perişandı bundan sonra ne yapacaklarını düşünüyorlardı.
D) Mehmet çiçekleri sulayınca-bugüne kadar hep o baktı sanki- babaannemin bütün övgülerini topladı.
213
Ortaokul Türkçe
Cümlenin Öğeleri
Ara cümleler herhangi bir ögeyi karşılamaz, cümle dışı unsurdur. Ancak istenirse kendi içinde ögelerine ayrılabilir. Türk Dil Ku- rumu, "Güncel Türkçe Sözlük'te ara cümleyi şu şekilde tanımlamıştır: ara cümle isim, dil bilgisi Birleşik veya yalın cümlelerde anlamı biraz daha açıklamak, gereksinim duyulan bir anlamı eklemek veya anlatima zenginlik katmak için araya giren iki virgül veya iki kısa çizgi içinde verilen cümle, ara tümce: Cihan yıkılsa -emin ol- bu cephe sarsılmaz. Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi, sadece özne ve yüklemden oluşan bir ara cümleye sahiptir? A) Ben geldiğim için, hiç değilse bunun için, mutlu olmalıydın. GÜNAY B) Dün pazara giderken, çok da yorulmuştum, bir kapıyı çalıp ev sahibinden su istedim. C) Yolcular-birçoğu perişandı bundan sonra ne yapacaklarını düşünüyorlardı. D) Mehmet çiçekleri sulayınca-bugüne kadar hep o baktı sanki- babaannemin bütün övgülerini topladı. 213
14.
ATIK YÖNETİMİ
Atığın kaynağında azaltılması, özelliğine göre aynıması, toplanması, geçici depolanması, ara depolanması, geri kazanılma
sı, taşınması, bertarah ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü ve benzeri işlemleri içeren bir yönetim biçimidir.
Atık Yönetimi Hiyerarşisi
Atık Yönetim Piramidi, üst basamaktan alt basamaklara doğru değerlendirilir. Yani ilk aşama atığın oluşmasının önlenmesi,
eğer bu sağlanamıyorsa atığın minimizasyonu, diğer bir deyişle atığın en aza indirilmesi amaçlanır. Daha sonra atığın yeni-
den kullanımı. Eğer bu da mümkün olmuyorsa önce geri dönüşüm ve sonra enerji geri kazanımı amaçlanır. Bu uygulanan
yöntemlerden sonra elimizde kalan atığa ya da bu yöntemleri uygulayamadığımız atığa yapılacak en son işlem bertaraftır.
Yeniden Kullanım
Atığın herhangi bir işlem geçirmeden başka amaçla yeniden kullanılmasıdır.
Geri Kazanım
Atığın bazı işlemlerden geçirilerek benzeri bir maddeye dönüştürülmesidir.
Geri Dönüşüm
Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeni bir ham maddeye veya ürüne dönüştü-
rülmesidir.
Enerji Geri Kazanımı
Endüstriyel tesislerde kullanılan makinelerde atmosfere atılan bacadaki atık isi enerjisinin bir sistemle geri kazanılarak si-
cak su veya sıcak hava elde etmede kullanılmasıdır.
Örnekler
1. Su şişesinin tekrar su şişesi olarak kullanılması yeniden kullanıma ömek olarak gösterilebilir.
II. Atık kâğıtlardan karton ya da mukavva üretilmesi geri kazanıma örnek olarak gösterilebilir.
III. Pet şişelerden naylon iplik üretilmesi geri dönüşüme örnek olarak gösterilebilir.
IV. Doğal gazın yakılarak elektrik üretilmesi enerji geri kazanımına örnek olarak gösterilebilir.
Yukarıdaki açıklamalar göz önüne alındığında numaralanmış örneklerden hangisi yanlıştır?
Ortaokul Türkçe
Paragraf
14. ATIK YÖNETİMİ Atığın kaynağında azaltılması, özelliğine göre aynıması, toplanması, geçici depolanması, ara depolanması, geri kazanılma sı, taşınması, bertarah ve bertaraf işlemleri sonrası kontrolü ve benzeri işlemleri içeren bir yönetim biçimidir. Atık Yönetimi Hiyerarşisi Atık Yönetim Piramidi, üst basamaktan alt basamaklara doğru değerlendirilir. Yani ilk aşama atığın oluşmasının önlenmesi, eğer bu sağlanamıyorsa atığın minimizasyonu, diğer bir deyişle atığın en aza indirilmesi amaçlanır. Daha sonra atığın yeni- den kullanımı. Eğer bu da mümkün olmuyorsa önce geri dönüşüm ve sonra enerji geri kazanımı amaçlanır. Bu uygulanan yöntemlerden sonra elimizde kalan atığa ya da bu yöntemleri uygulayamadığımız atığa yapılacak en son işlem bertaraftır. Yeniden Kullanım Atığın herhangi bir işlem geçirmeden başka amaçla yeniden kullanılmasıdır. Geri Kazanım Atığın bazı işlemlerden geçirilerek benzeri bir maddeye dönüştürülmesidir. Geri Dönüşüm Değerlendirilebilir atıkların çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeni bir ham maddeye veya ürüne dönüştü- rülmesidir. Enerji Geri Kazanımı Endüstriyel tesislerde kullanılan makinelerde atmosfere atılan bacadaki atık isi enerjisinin bir sistemle geri kazanılarak si- cak su veya sıcak hava elde etmede kullanılmasıdır. Örnekler 1. Su şişesinin tekrar su şişesi olarak kullanılması yeniden kullanıma ömek olarak gösterilebilir. II. Atık kâğıtlardan karton ya da mukavva üretilmesi geri kazanıma örnek olarak gösterilebilir. III. Pet şişelerden naylon iplik üretilmesi geri dönüşüme örnek olarak gösterilebilir. IV. Doğal gazın yakılarak elektrik üretilmesi enerji geri kazanımına örnek olarak gösterilebilir. Yukarıdaki açıklamalar göz önüne alındığında numaralanmış örneklerden hangisi yanlıştır?
14. Aşağıdaki grafikle, dunya buğday üretiminde ilk beşte yer alan ülkelerin son üç yıldaki üretim yüzdesi verilmiştir.
17,5
18,2
13,6
2019
9.6
6,9
→ Yıllar
Çip
Buğday Üretim Yüzdeleri
17,3
Kanada
16,2
13,9
2020
11,0
Hindistan
6,4
→ Yıllar
Rusya
grafikten hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kanada'da 2021 yılında önceki yıla göre buğday üretiminde artış olmuştur.
B) Rusya'da buğday üretiminde küçük dalgalanmalar yaşanmıştır.
C) Son iki yılda Çin, buğday üretiminde Kanada'yı geride bırakmıştır.
D) Verilen yıllarda buğday ekim alanı en dar ülke ABD'dir.
17,2 17,0
ABD
13,7
2021
10,8
6,5
Yıllar
Ortaokul Türkçe
Grafik ve Tablo Yorumlama
14. Aşağıdaki grafikle, dunya buğday üretiminde ilk beşte yer alan ülkelerin son üç yıldaki üretim yüzdesi verilmiştir. 17,5 18,2 13,6 2019 9.6 6,9 → Yıllar Çip Buğday Üretim Yüzdeleri 17,3 Kanada 16,2 13,9 2020 11,0 Hindistan 6,4 → Yıllar Rusya grafikten hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kanada'da 2021 yılında önceki yıla göre buğday üretiminde artış olmuştur. B) Rusya'da buğday üretiminde küçük dalgalanmalar yaşanmıştır. C) Son iki yılda Çin, buğday üretiminde Kanada'yı geride bırakmıştır. D) Verilen yıllarda buğday ekim alanı en dar ülke ABD'dir. 17,2 17,0 ABD 13,7 2021 10,8 6,5 Yıllar
2
(13) Her öğrenci sınıfın temizliğinden, düzeninden
sorumludur. Sinif ortak bir yer olduğu için orada
olup biten her şeyde sınıfın tüm öğrencilerinin
payı vardır. Temizlik ve düzenine özen gösteril-
miş bir sınıfta bilgi daha kolay öğrenilir. Çünkü
temiz, düzenli bir yer insanın moralini yükseltir,
neşesini yerine getirir, dinginlik verir.
Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Sınıf temizliği ve düzeni öğrencilerden so-
rulur.
B) Sınıf kültürü öğrencilere öğretmenler tarafın-
dan kazandırılır.
C) Hijyenik bir ortamda yapılan her çalışma
olumlu sonuçlar verir.
D) Temiz ve düzenli olmak öğrencilere okullar-
da kazandırılmalıdır.
MUBA YAYINLARI
15.
Ortaokul Türkçe
Parçada Anlam
2 (13) Her öğrenci sınıfın temizliğinden, düzeninden sorumludur. Sinif ortak bir yer olduğu için orada olup biten her şeyde sınıfın tüm öğrencilerinin payı vardır. Temizlik ve düzenine özen gösteril- miş bir sınıfta bilgi daha kolay öğrenilir. Çünkü temiz, düzenli bir yer insanın moralini yükseltir, neşesini yerine getirir, dinginlik verir. Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Sınıf temizliği ve düzeni öğrencilerden so- rulur. B) Sınıf kültürü öğrencilere öğretmenler tarafın- dan kazandırılır. C) Hijyenik bir ortamda yapılan her çalışma olumlu sonuçlar verir. D) Temiz ve düzenli olmak öğrencilere okullar- da kazandırılmalıdır. MUBA YAYINLARI 15.
19
8. SINIF TÜRKÇE
5 Yusufçuğun uçuş biçimi ve havadaki dengesi, ilk helikopterin çıkış noktası oldu. Helikopterin dikey
kalkış ve inişi, yusufçuğun bu özelliğinden doğdu. Balıkçıl kuşlarının uçuş hızlarının sivri gagaları sa-
yesinde arttığını gören bir Japon mühendis, hızlı trenlerin burun kısmını sivri yaparak trenlerin daha
çok hızlanmasını sağladı. Teknoloji yüzyıllardır böyle gelişiyor. Bununla birlikte teknolojideki gelişmeler,
hayvanlar âlemini çoğu zaman olumsuz etkiliyor. Teknoloji üretimi sırasında hayvanların doğal ortamı
zarar görüyor, birçok türün birey sayısı günden güne azalıyor. Kimi teknolojik araçlar, hayvanları ko-
rumak için kullanılsa da teknolojinin hayvanlar âlemine verdiği zarar, sağladığı yararların hep üstünde
kalıyor.
Bu metinden,
I. Yusufçuk, dikey iniş ve kalkış yeteneğine sahip olan bir canlıdır.
II. Hızlı tren, ilk olarak Japon mühendisler tarafından üretilmiştir.
III. Bazı canlılar, teknolojik gelişmelere ilham kaynağı olmuştur.
IV. Teknoloji geliştikçe hayvanlar âlemi daha çok zarar görmektedir.
yargılarından hangileri kesin olarak çıkarılır?
AI ve III.
B) ve IV.
C) II ve III.
Il ve IV.
DY
PARAGRAF
1.
●
Doğal gaz, kömürde
Sürdürülebilir enerji
Doğal gazın kürese
Aşağıdakilerin hang
(A) Son yıllarda küre
naklanıyor. Kömü
si kadar karbond
enerjiye geçişi g
B) Sürdürülebilir er
sel ısınmaya se
oksit salıyor. K
C) Araştırmalar, c
fosil yakıt oldu
durdurmak ve
miz gerekiyor
D) Doğal gazın
çok ülke, sor
likte küresel
Ortaokul Türkçe
Paragraf
19 8. SINIF TÜRKÇE 5 Yusufçuğun uçuş biçimi ve havadaki dengesi, ilk helikopterin çıkış noktası oldu. Helikopterin dikey kalkış ve inişi, yusufçuğun bu özelliğinden doğdu. Balıkçıl kuşlarının uçuş hızlarının sivri gagaları sa- yesinde arttığını gören bir Japon mühendis, hızlı trenlerin burun kısmını sivri yaparak trenlerin daha çok hızlanmasını sağladı. Teknoloji yüzyıllardır böyle gelişiyor. Bununla birlikte teknolojideki gelişmeler, hayvanlar âlemini çoğu zaman olumsuz etkiliyor. Teknoloji üretimi sırasında hayvanların doğal ortamı zarar görüyor, birçok türün birey sayısı günden güne azalıyor. Kimi teknolojik araçlar, hayvanları ko- rumak için kullanılsa da teknolojinin hayvanlar âlemine verdiği zarar, sağladığı yararların hep üstünde kalıyor. Bu metinden, I. Yusufçuk, dikey iniş ve kalkış yeteneğine sahip olan bir canlıdır. II. Hızlı tren, ilk olarak Japon mühendisler tarafından üretilmiştir. III. Bazı canlılar, teknolojik gelişmelere ilham kaynağı olmuştur. IV. Teknoloji geliştikçe hayvanlar âlemi daha çok zarar görmektedir. yargılarından hangileri kesin olarak çıkarılır? AI ve III. B) ve IV. C) II ve III. Il ve IV. DY PARAGRAF 1. ● Doğal gaz, kömürde Sürdürülebilir enerji Doğal gazın kürese Aşağıdakilerin hang (A) Son yıllarda küre naklanıyor. Kömü si kadar karbond enerjiye geçişi g B) Sürdürülebilir er sel ısınmaya se oksit salıyor. K C) Araştırmalar, c fosil yakıt oldu durdurmak ve miz gerekiyor D) Doğal gazın çok ülke, sor likte küresel
için soğuk içmek
ığa zararlı
midin
cekler nasıl
niçin kaçar?
i ortaya çıkarır
ilardan bunalip
nır. Hayatı tam
likten hangisini
n farkına vara-
artar.
ka-
şu ki insan,
izden mutluluk
lıyor.
sanın hayatta
asıl pişiriyorsa
lar.
ların temel geçim
kişi yaşamakta
kaynağı balıkçılık ve avcılıktır. Grönland'da
su kaynakları çok az olduğu için içme suyu
ihtiyacının büyük bölümü Danimarka'dan
karşılanmaktadır.
Bu metinde "Grönland" ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
Büyük bölümü buzullarla kaplı bir ada ol-
duğuna
B) Orta kesimlerinin canlı yaşamına uygun
olmadığına
CHalkının balıkçılık ve avcılıkla geçimini
sağladığına
Su kaynaklarının içme suyu ihtiyacını kar-
şılamadığına
2 Suyun ısıyla ilgili özellikleri, yeryüzündeki
canlıların sürekliliğinde büyük rol oynar. Su,
diğer sıvıların aksine sıfırın altındaki sıcaklık-
larda genleşir. Buzun yoğunluğu, bu nedenle
suyun yoğunluğundan daha azdır. Buz, su-
yun üstünde kaldığı için büyük su kütlelerinin
sadece yüzeyi donar; buzun iletkenliği sudan
düşük olduğundan alttaki sular buza dönüş-
mez. Suyun eksi derecelerde genleşme özel-
liği olmasaydı deniz ve göllerde donan bölüm-
ler artar ve deniz canlılarının çoğu ölürdü.
Bu metinde aşağıdaki sorulardan hangisi-
nin cevabı yoktur?
mektuba ba
dergilerinin
biyat düny
atılmıştır.
birlikte me
taya dönü
Bu met
değinilm
A Su, ortam sıcaklığı sıfırın altına düştüğün-
de niçin genleşir?
B Suyun buza dönüşmesi sonrasında yo-
ğunluğu değişir mi?
Büyük su kütlelerinin sadece yüzeyinin
donmasının faydası nedir?
min g
/D) Büyük su kütlelerinde buzun altında kalan
sular niçin donmaz?
A) Mek
hip
B) Yaz
lum
Ed
la
Şa
y
87
Ortaokul Türkçe
Anlamsal Bozukluklar
için soğuk içmek ığa zararlı midin cekler nasıl niçin kaçar? i ortaya çıkarır ilardan bunalip nır. Hayatı tam likten hangisini n farkına vara- artar. ka- şu ki insan, izden mutluluk lıyor. sanın hayatta asıl pişiriyorsa lar. ların temel geçim kişi yaşamakta kaynağı balıkçılık ve avcılıktır. Grönland'da su kaynakları çok az olduğu için içme suyu ihtiyacının büyük bölümü Danimarka'dan karşılanmaktadır. Bu metinde "Grönland" ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? Büyük bölümü buzullarla kaplı bir ada ol- duğuna B) Orta kesimlerinin canlı yaşamına uygun olmadığına CHalkının balıkçılık ve avcılıkla geçimini sağladığına Su kaynaklarının içme suyu ihtiyacını kar- şılamadığına 2 Suyun ısıyla ilgili özellikleri, yeryüzündeki canlıların sürekliliğinde büyük rol oynar. Su, diğer sıvıların aksine sıfırın altındaki sıcaklık- larda genleşir. Buzun yoğunluğu, bu nedenle suyun yoğunluğundan daha azdır. Buz, su- yun üstünde kaldığı için büyük su kütlelerinin sadece yüzeyi donar; buzun iletkenliği sudan düşük olduğundan alttaki sular buza dönüş- mez. Suyun eksi derecelerde genleşme özel- liği olmasaydı deniz ve göllerde donan bölüm- ler artar ve deniz canlılarının çoğu ölürdü. Bu metinde aşağıdaki sorulardan hangisi- nin cevabı yoktur? mektuba ba dergilerinin biyat düny atılmıştır. birlikte me taya dönü Bu met değinilm A Su, ortam sıcaklığı sıfırın altına düştüğün- de niçin genleşir? B Suyun buza dönüşmesi sonrasında yo- ğunluğu değişir mi? Büyük su kütlelerinin sadece yüzeyinin donmasının faydası nedir? min g /D) Büyük su kütlelerinde buzun altında kalan sular niçin donmaz? A) Mek hip B) Yaz lum Ed la Şa y 87
20 dakika
4
2. Hiç yapım ekl almamış, tek sözcükten oluşan filllere
"bat filller" denir. Basit filller, fill çekiminde kullanılan
kip, kişi ve olumsuzluk eki gibi çekim eklerini alabilir.
Ömeğin "Ablana doğum günü için bir çanta almalısın."
cümlesindeki "almalısın" çekimll filll, "al-" filline "-malı"
gereklilik kip ek ve "-sin" kişi eki getirilerek yapılmıştır.
"Almalısın" filll herhangi bir yapım ekl almamıştır. Bu ne-
denle de yapısına göre basit bir fiildir.
Buna göre,
(1) Sanatçı, bizim göremediğimiz ayrıntıları görebilmell-
dir. (II) Biz, bir tohuma bakıp onun bir tohum olduğunu
görürüz. (III) Sanatçı ise hayal gücünü kullanarak o to-
humdan bir fidan yeşertir. (IV) Sanat yeteneği olan in-
sanlar bu yönleriyle bizim gibi sıradan insanlardan ayrılır.
metninde numaralanmış cümlelerin hangisinde alti
çizill fill basit yapılıdır?
A)1
B) II
C) III
D) IV
2. Türemiş filller, isim ya da fill türündeki sözcüklerin kök
veya gövdelerinden yapım ekl yoluyla türetilen filllerdir.
Türemiş filler tek sözcükten oluşur ve yapım ekinden
sonra çekim ekleri alabilir.
Aşağıdakilerin hangisinde çekimli fill türemiş yapılıdır?
te çıkarmayın.
(Bas
dakika
5.
Ortaokul Türkçe
Düşünce Yazıları
20 dakika 4 2. Hiç yapım ekl almamış, tek sözcükten oluşan filllere "bat filller" denir. Basit filller, fill çekiminde kullanılan kip, kişi ve olumsuzluk eki gibi çekim eklerini alabilir. Ömeğin "Ablana doğum günü için bir çanta almalısın." cümlesindeki "almalısın" çekimll filll, "al-" filline "-malı" gereklilik kip ek ve "-sin" kişi eki getirilerek yapılmıştır. "Almalısın" filll herhangi bir yapım ekl almamıştır. Bu ne- denle de yapısına göre basit bir fiildir. Buna göre, (1) Sanatçı, bizim göremediğimiz ayrıntıları görebilmell- dir. (II) Biz, bir tohuma bakıp onun bir tohum olduğunu görürüz. (III) Sanatçı ise hayal gücünü kullanarak o to- humdan bir fidan yeşertir. (IV) Sanat yeteneği olan in- sanlar bu yönleriyle bizim gibi sıradan insanlardan ayrılır. metninde numaralanmış cümlelerin hangisinde alti çizill fill basit yapılıdır? A)1 B) II C) III D) IV 2. Türemiş filller, isim ya da fill türündeki sözcüklerin kök veya gövdelerinden yapım ekl yoluyla türetilen filllerdir. Türemiş filler tek sözcükten oluşur ve yapım ekinden sonra çekim ekleri alabilir. Aşağıdakilerin hangisinde çekimli fill türemiş yapılıdır? te çıkarmayın. (Bas dakika 5.
TURKÇE
4.
Benim adım dertli dolap,
Suyum akar yalap yalap,
Böyle emreylemiş Çalap
Derdim vardır, inilerim.
Verilen şiirdeki söz sanatının özdeşi aşağıdakile-
rin hangisinde yoktur?
A) Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna:
"İçimde kanayan yara gibisin."
B) Sabahleyin kozasından bakan gelincikler
Sorar bu dünyaya:
-Ne istersin?
Kanatlanıp uçalım mı?
Çiçek olup açalım mı?
C) Delice esince dağdan fırtına
Sanki kanat takmış gibi sırtına,
Uçtu da karınca çok çok uzağa,
Söylendi, "Ben nasıl düştüm tuzağa?'
D) Kuşlar figan edip ağıt dinlerse
Dağlar boynu bükük şarkı söylerse
Deniz uyku yüzü nedir bilmezse
Sevgilim bil ki uzaklardayım
6.
Ortaokul Türkçe
Şiir Biçimindeki Yazılar
TURKÇE 4. Benim adım dertli dolap, Suyum akar yalap yalap, Böyle emreylemiş Çalap Derdim vardır, inilerim. Verilen şiirdeki söz sanatının özdeşi aşağıdakile- rin hangisinde yoktur? A) Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna: "İçimde kanayan yara gibisin." B) Sabahleyin kozasından bakan gelincikler Sorar bu dünyaya: -Ne istersin? Kanatlanıp uçalım mı? Çiçek olup açalım mı? C) Delice esince dağdan fırtına Sanki kanat takmış gibi sırtına, Uçtu da karınca çok çok uzağa, Söylendi, "Ben nasıl düştüm tuzağa?' D) Kuşlar figan edip ağıt dinlerse Dağlar boynu bükük şarkı söylerse Deniz uyku yüzü nedir bilmezse Sevgilim bil ki uzaklardayım 6.
2.
Orta
Ex
Kullandığımız birçok ürünün üzerindeki beyaz zemine siyah bir şekilde basılmış, sayı ve çizgilerden oluşan
sisteme “barkod" denir. Ürünlerin barkod numarasındaki ilk üç hane ülke kodunu, sonraki 4 hane firma ko
dunu, sonraki beş hane ürün kodunu, son hane ise kontrol sayısını göstermektedir.
1.
2653255164883
TEST
Buna göre; firma kodu 3255, ürün kodu 16488, kontrol sayısı 3, ülke kodu 265 olan bir ürünün üzerinde
barkod aşağıdakilerden hangisidir?
26 S3255
76488
2653255155488
Kelay
7
Grafik, Görsel ve Tablo Yorumlama /
Mantıksal Muhakeme/Analitik Düşünme
B)
2653255316488
2653255474883
Ortaokul Türkçe
Grafik ve Tablo Yorumlama
2. Orta Ex Kullandığımız birçok ürünün üzerindeki beyaz zemine siyah bir şekilde basılmış, sayı ve çizgilerden oluşan sisteme “barkod" denir. Ürünlerin barkod numarasındaki ilk üç hane ülke kodunu, sonraki 4 hane firma ko dunu, sonraki beş hane ürün kodunu, son hane ise kontrol sayısını göstermektedir. 1. 2653255164883 TEST Buna göre; firma kodu 3255, ürün kodu 16488, kontrol sayısı 3, ülke kodu 265 olan bir ürünün üzerinde barkod aşağıdakilerden hangisidir? 26 S3255 76488 2653255155488 Kelay 7 Grafik, Görsel ve Tablo Yorumlama / Mantıksal Muhakeme/Analitik Düşünme B) 2653255316488 2653255474883