Anlatım Bozuklukları Soruları

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? A) Bir dünya düşün ki vefadan yoksun! B) Edebiyat, ancak bütünüyle ele alınırsa kültü- rün kendisi olur. C) İşten çıkarılan babamın arkadaşı çok zor günler yaşıyordu. D) Unutulmak, hepimizin en büyük korkusudur.

TÜRKÇE Özne insan ve çoğulsa yüklem tekil de çoğul da olabilir. Kişileştirme yapıldığında yüklem fekil de çoğul da olabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurallara uyulmamasından kaynaklı anlatım bozukluğu vardır? Çocuklar, bu bayramda da büyükannelerinin elini öpmeye gelmişler iklar B) Medi yavruları birlikte şarkılar söylüyorlardı. es , Sandalyeler, konukların oturması için yan yana dizilmişler, Yazarlar, toplumun aydınlanması ve çağdaşlaşmasriçin çalışmaldar 0- bir hayvan ile ilgili vermenis. bile

so 17. II. Dünya Savaşı'na kadar Almanya'nın başkenti olan Berlin, 1934'te Doğu ve Batı Berlin olarak ikiye bölündü. 1948'te Doğu Berlin, Doğu Almanya'nın başkenti; Bati Berlin ise Batı Almanya'nın bir eyaleti oldu. 1961 yılında Doğu Almanya tarafından yapılan ve "Utanç Duvarı" diye anılan "Berlin Duvarı” Almanya'nın bölünmüşlüğünün sembolüydü. 1990 yılında iki Almanya'nın birleşmesiyle "Berlin Duvarı" yıkıldı. Bu metnin yazıldığı türle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Bir kişinin başından geçen olaylar aktarılmıştır. At B) Düşünceler bir olay örgüsü çerçevesinde aktarılmıştır. C) Bir konuyla ilgili tespitler bilimsel gerçekliğe uygun olarak aktarılmıştır. Düşünceler kanıtlama amacı güdülerek nesnel bir şekilde ifade edilmiştir.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir an latım bozukluğu vardır? A) Evde ne mum ne de elektrik vardı B) Beni yıllardır ne aradın ne de sordun. C) Ne seni ne de kendimi ateşe atamam. D) Anlaşmazlığın sebebi ne o ne de bu.

14. Bu haritanın pek çok yerinde dağ ve nehir ya- takları yeşile boyanmış. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun ne- deni aşağıdakilerden hangisidir? A) Nesne eksikliği B) Tamlama yanlışlığı C) Özne-yüklem uyumsuzluğu D) Tümleç eksikliği

12 Dil bir iletişim aracıdır. Karşı tarafa kendimizi iyi anlatabilmek için dm kusursuz kullanmamız gerek. Yoksa yanlış anlaşılabilir hatta hiç de anlaşılamayabiliriz. Anlatım bozuklukları, her şeyden önce sözcüklerin anlamlarını ve türlerini iyi bilmeye, cumle yapısını ve ögelerini tan- maya, noktalamanın anlam üzerindeki etkisini anlamaya bağlı olduğu ölçüde fark edilebilir. Anlatım bozukluğuyla ilgili durumlara bu nedenle çok yönlü yaklaşılmalıdır. Her cümle belli bir düşünceyi, duyguyu aktarmak için kurulur. Cümlenin, ifade edeceği anla- mi açık ve anlaşılır bir biçimde ortaya koyması gerekir. İşte bu özelliği göstermeyen cümle- ler, anlatım bakımından bozuktur. Aşağıdaki görsellerden hangisinde bu durumu örnekleyen bir durum söz konusu değildir? Eğrisiyle doğrusuyla çok doğru şeyler yapıyor sanatçılarımız Çok yorgunum bu aralar, burnumu kaşıyacak vaktim yok Filmde de oynarım dizide de Yarışmamız sona erdi. Lütfen artik telefonlarınızı etmeyiniz.

Mark Twainin "Huckleberry Finn'in Ma ziderili Joe'nun hazinesinden kendine düşen payi far Babasi, parayı kendisinden almaya kalkışacaktır. Huck, ve kasabadan kaçar Yolda bir çiftlikten kaçan Jim'le karşılaşır. Birbirleri insan avcisi, Jim'i tuzağa daşürüp yakalar ve onu Tom Sawyer'ın teyzesine satarla aslında ölmediğini anlayınca çok sevinmiştir. Bir amacı gerçekleştirecek şeyleri düşünmek, tasarlamak 4. 11. Care bulmaya çalışmak III. Binisi gerçekleştirebilmek için hile ita herkesi kandırmaya çalışmak IV. Birileri tarafından hazırlanan kötü bir duruma uğramak, oyuna gelmek Numaralı açıklamalardan hangisi altı çizili dèyimlerden herhangi birine ait değildir? Yanit Yayinlan D) IV. C) III. B) II. A) 5. Sıralı ve bağlı cümlelerde birinci cümlede kullanılan ögelerin ikinci cümledeki yükleme bağlanamaması anlatım bozukluğuna yol açar. Söz gelişi “iş tecrübeleri konusunda bu ekibe güvenirim ve herkese tavsiye ederim." cüm. lesinde "bu ekibe" dolaylı tümlecinin “güvenirim ve tavsiye ederim” yüklemlerine bağlanmak istenmesi anlatım bozukluğuna yol açmıştır . Bu nedenle ikinci cümleye “nesne" getirilerek bozukluk giderilebilir: "İş tecrübeleri ko nusunda bu ekibe güvenirim ve bu ekibi (onları ) herkese tavsiye ederim." Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozuklu- ğu vardır? A) Yazın bir gitar kursuna gittim ve birkaç ayda gitar çalmayı öğrendim. B) Durakta bekleyenler otobüs görününce çok sevindi hatta aralarından bazıları sevinç çığlıkları attı. C) "Küçük Prens" romanını lisede okumuştum, sizin de okumanızı isterim. Müze gezisine katılmak isteyenleri listeye ekledim ve rehber öğretmene verdim. DENEME - 15 2 TÜRKÇE TESTİ

22. Bazı meyve fidanlarının aşağıdaki kurallara göre dikilmesi gerekmektedir: Elma, armut ve ayva yukarıdan aşağıya aynı hizada olacaktır. • Kayısı, kiraz ve erik birbirine çapraz olacaktır. • Ceviz, badem ve fındık bahçenin köşelerinde olacaktır. Fidanların bahçeye şu şekilde dikildiği görülmüştür. ceviz findik armut elma erik kiraz kayısı ayva badem Buna göre fidanların kurallara uygun dikilmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır? A) Ceviz ile elma, fındık ile badem fidanının yerleri değiştirilmedir. B) Kiraz ile erik, elma ile fındık fidanının yerleri değiştirilmelidir. C) Elma ile erik, kayısı ile armut fidanının yerleri değiştirilmelidir. D) Kayısı ile badem, erik ile elma fidanının yerleri değiştirilmelidir.

6. co Ağrı'da gerçekleştirilen arkeoloji araştırmala- ri sırasında, 2600 yıl önce yapıldığı belirlenen bir zar bulundu. (11) Urartular Dönemi'nden kalma bir kalede bulunan bu zarın altı yüzü var ve pişmiş topraktan yapılmış. (III) Zarın yüzeyindeki rakamlar, tıpkı günümüzde kul- lanılan zarlarda olduğu gibi noktalarla belirtil- miş. (IV) Mustafa Kemal Üniversitesi Arkeoloji Bölümünden araştırmacılar, bu bulgunun zar ve piyon kullanılarak oynanan masaüstü oyunları- nin tarihi konusunda önemli bir keşif olduğunu belirtiyor. 1 1 1 1 1 1 1 1 Bu metindeki numaralanmış cümlelerin han- gisinde anlatım bozukluğu vardır? 1 5 1 B) II. on C) III. D) IV. A). balaclar

Attila İlha 3. Bu cüml A) 6. Anlam 1 II. Cümleler Sabah kahvaltıya getirdiğiniz patatesler nar gibi kızarmışlardı. Müzik korosu seçmelerine katılan ve başarılı olan arkadaşları kutluyorum. Bu tür spor programlarının artık çekiciliği kalmamış, izleyiciyi biktırmıştı. Bu bitkilerin çoğu, sulak ve ışık almayan yerlerde yetişiyor. Özne-Yüklem Uyuşmazlığı Ek yanlışlığı Özne Eksikliği III. IV. Fiilimsi Eksikliği Bu tabloda numaralanmış cümlelerin hangisinde yer alan anlatım bozukluğunun nedeni karşısında yanlış verilmiştir? A I. B) II. C) III. D) N. 316

7. BÖLÜM: ANLATIM BOZUKLUKLARI Aşaretle A. Cümlelerdeki gereksiz sözcükleri yuvarlak içine alınız. Abimle askerdeyken karşılıklı mektuplaşirdik. Kulağma eğildi, alçak sesle bir şeyler fısıldadı. Sanki seni dün okulda gördüm gibi. Yaklaşık olarak dört aydır burada oturuyorum. Son zamanlarda beni terkit edip eleştiriyordu. Gizli smarmı bütün komşulara anlatmış. GAP projesi son zamanlann en iyi gelişim göstergesiydi. Balkondan aşağıya çöp atmayınız voden. ROSHE'S DOLDURMA B. Aşağıdaki cümlelerde yer alan anlatım bozukluklarını bulup, cümleyi doğru şekilde altlarına yazınız 1. Bakarsan dad, bakmazsan bağ olur. 2. Babam aradığında yeni okula gelmiştim. 3. Eminim otobüs, perona yanaşmış olmali. 4. Tam üç yıla yakın bir zamandır buradaydık. 5. Husız çocuğu mahallede kovaladi. 6. Yemeğin kokusu, evin her yerini kapsamıştı. 7. Bu yoldan gidersek trafiğe yakalanma şansımız artar. 8. Bizi görünce tebessüm edip gülümsedi. FOTO

4 1. 5 } Sabahattin Ali'nin "Kürk Mantolu Madon- na" eserindeki cümleler yazım ve nokta- lama yönünden gözden geçirilip yayıne- vimiz tarafından yeniden basıldı. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun ne- deni aşağıdakilerden hangisidir: A) Özne eksikliği B) Nesne eksikliği C) Zarf tamlayıcısı eksikliği D) Yüklem eksikliği

19. AĞRISIZ DİS ÇEKİLİR sure your Görseldeki tabelada görülen anlatım bozukluğu- nun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Sözcüğün anlamca yanlış kullanılması B) Gereksiz sözcük kullanılması Sözcüğün yanlış yerde kullanılması Çelişen sözlere yer verilmesi

ANLATIM BOZUKLUKLARI BECERİ TEMELLİ TEST - 8 GÜÇ 13, 14, 15 ve 16. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Yaşını başını almış bir adam, küçük evinin küçük bahçesinde oturmuş, bu satırları yazıyor. In Sağ tarafında olgunlaşayazmış domatesler, yaprakların arasından kendilerini gösteriyorlar. (III) Kalemini eski ahşap masanın çatlağına, tipkı bir kalemliğe yerleştirir gibi yerleştiriyor; o güzel el yazısını şöyle bir sü- züyor. (IV) Eski ahşap sandalyesinde başını geriye doğru atıp gerinirken gölgesinde oturduğu kiraz ağa- cinin yapraklarının arasından sızan güneşi görüyor. Az sonra gözüne ilişen sivri biberlerin yanına -aralarından en irisini dalından koparıp yemek üzere- gidi- yor. Kütürdete kütürdete yiyor biberi. Adamın ayakları çıplak. Toprakta yalın ayak gezinmeyi çok seviyor. Sonra ellerini beline koyup şöyle bir etrafına bakınıyor: Seneye daha çok nane ve maydanoz dikmeliyim, diye düşünüyor. Çünkü adam onları taze taze tuzlayıp yemesini çok seviyor. Tekrar yazısının başına dönüyor adam. Kalemi zoraki eline alıyor ve zoraki bu satırları kâğıda döküyor. "Zorla yazmalıyım." sözcükleri dökülüyor dudaklarından gayri ihtiyari. Acaba neden? Kendisi de bilmiyor Açıkçası domatesleri ve çayını yudumlamak ona daha çekici geliyor ama o, israrla bu satırları yazıyor. Neden acaba? Kendisi de bilmiyor. Derken elinde çay tepsisiyle karısı beliriyor karşısında. Güneş tatlı tatlı karısının yüzüne vuruyor. Kadinin gözleri kamaşıyor güneşten. Hafifçe tebessüm ediyor kocasına. Karısının, ağır çinko çaydanlıkla daha da ağırlaşan çay tepsisini yampiri yampiri taşıyışını çok seviyor adam. 13. Bu metinde numaralanmış cümlelerin han- gisinde özne-yüklem uyumsuzluğu vardır? 15. Bu metinden alınan "Çünkü adam onları taze taze tuzlayıp yemesini çok seviyor." cümlesin- deki anlatım bozukluğunun sebebi aşağı- dakilerden hangisidir? A) B II. C) III. D) IV. A) Yer tamlayıcısı eksikliği B) Nesne eksikliği C) Ek yanlışlığı D) Yüklem eksikliği 14. Bu metinde altı çizili cümlede yapılan an- latım bozukluğunun özdeşi aşağıdakilerin hangisinde vardır? Ankara Yayıncılık A) Suyun kaldırma kuvvetini ilk keşfeden kişiyi biliyor musun? 16. Bu metinden alınan "Açıkçası domatesleri ve çayını yudumlamak ona daha çekici geliyor ama o, israrla bu satırları yazıyor." cümlesin- deki anlatım bozukluğu aşağıdaki değişik- liklerin hangisiyle giderilebilir? B) Odayı kapsayan is kokusu, küçük çocuğu rahatsız etti. C) Arkadaşına alçak sesle bir şeyler fısıldadık- tan sonra arkasını dönüp gitti. D) Buranın patronuyla aşağı yukarı tam iki se- nedir tanışıyoruz. A) "Domatesleri sözcüğünden sonra "yemek" sözcüğü getirilerek B "Açıkçası" sözcüğu cümleden çıkarılarak C) "Çekici" sözcüğü yerine "cazibeli" sözcüğü getirilerek D) "Ona" sözcüğü cümleden çıkarılarak 226 iletisim@ankarayayincilik.com.tr 8. SINIF TÜRKÇE GÜÇLENDİREN SORU BANKASI

Paragraf ve Görsel Okuma 1. ---- Evet! Bu konuda ülkemizde yükselmeye başla- yan seslerin hepsi samimi mi? Bunu anlamak çok kolay. Üstlerindeki perdeyi çekiverdiğimizde, filtresiz geri teknolojileriyle çevreyi kirleten, birinci sınıf tarım arazilerine fabrikalar kuran, gözü dönmüş rantçları, apaçık görürüz. Bu kişilerden oluşan sözde çevre- ciler, artık bilinmeli ve onlardan hesap sorulmalıdır. Sözünü ettikleri çölleşmeyi kimler kimlerle ortaklaşa nasıl yapıyorlar? Düşüncenin akışına göre bu metnin başına aşağı- dakilerin hangisi getirilebilir? A), Türkiye gerçekten de çöl mü oluyor? B) Çevreci kuruluşların yaptığı çalışmalar yeterli mi? C) Ülkemizde yeşil alanın arttırılması için ne tip çalış- malar yapılmaktadır? D) Sözde çevrecilerle gerçeklerini birbirinden ayıra- biliyor muyuz?

ona 8 18. Bir sözcüğün cümlede, anlamına uygun olmayacak şekilde kullanımı anlatım bozukluğuna yol açar. Örneğin "Bahçeye domates tohumları diktik.” cümlesinde "dik-" fili, anlamına uygun kullanılmamıştır. Çünkü "tohum” sözcüğü için "ek-" fiili kullanılmalıdır. Buna göre, (1) İklim değişikliği, gezegenin her köşesini etkileyen bir felaket olarak karşımızda duruyor (11) Küresel ısınma nede- niyle buzulların yok olması 20. yüzyılın sonucunda etkilerini göstermeye başladı. (III) Himalayalarda yer alan buzul- larda 1956 yılından beri yaşanan erime neticesinde bir gölet oluştu_(IV) Kasım 2013'te Antarktika'da büyük bir buzul parçası eriyerek ana kütleden kopmaya başladı. cümlelerinin hangisinde sözü edilen türde bir anlatım bozukluğu vardır? I. BALI . XIII.