Atasözü ve Deyimler Soruları

Illa 9. Etkinlik bir metin yazınız. Metninizi yazmadan önce aşağıda yer alan taslağı uygun şekilde Defterinize medeniyet kavramıyla ilgili duygu ve düşüncelerinizi anlatan bilgilendiri içeriğine uygun atasözü, deyim ve özlü sözlerle düşüncelerinizi zenginleştiriniz. ve anlaşılır olması amacıyla günlük hayattan örnekler veriniz. Yozinizin durunuz. • Yazınızın açık BİLGİLENDIRICI METIN TASLAĞIM Yazimin Konusu: Yazimin Ana Fikri Giriş Bölümünde Anlatacaklarım: Gelişme Bölümünde Anlatacaklarim: Sonuç Bölümünde Anlatacaklarım: 06 Sence Finlandiya nasıl bu kadar gelişmiş bir ülke olmuş Gözde? Bu soruna Albert Einstein'ın (Albert Aynştayn) bir sözüyl cevap vermek istiyorum: "B ülkenin geleceği. Olke in

KONU TESTI LİSELERE HAZIRLIK 22.102-0 SÖZCÜKTE ANLAM-4 TÜRKÇE / 8. SINIF kt 1. • Ağzı yanmak . İçini dökmek Ele almak Kol kanat germek . Aşağıdakilerden hangisi, verilen deyimlerden birinin açıklaması olamaz? Her yönü ile bütün olasılıkları göz önünde bulundurmak B) Bir şeyden büyük zarar görmek Q) Bir kimseyi koruyuculuğu altına almak d) Derdini anlatmak

ETKİNLİK 22 Cümle biçiminde olan deyimleri işaretleyelim. 2 3 tsmi var, cismi yok Bindiği dal kesmek 1 Hem suçlu hem güçlü 6 Ağzı var, dili yok 5 Baltayı tasa vurmak Ati alan Üsküdari geçti 4 8 Pişmiş aşa su katmak 7 Iki lafı bir araya getirememek 73

212 91 u toku (zo) kaçtır? 6403 A birer eminde H. Avbi D) 17 lobin on TÜRKÇE TÜRKÇE 2. 4. 1 dan niye zer dan B Kitapçığı » 13. Yay ayraç içinde açıklaması verilen deyimlerin boş bırakılan kısımları doldurulacak ve bulunan sözcükler bulmacada sıralamaya göre yerleştirilecektir. 1. tan almak (işi yapmakta hızlı davran- mamak) 2. El ............... çekilmek (herkes evine ya da bir yere çekilip ortalıkta hiç kimse kalmamak) 3.......... çıkmak (bir kimseyi korumak, kayırmak) 4. Hafiwa... Sökmek (güneşin doğmaya başlaması) a 3. en ön Keli a b c d Anahtar sözcük: Bu bulmaca doğru bir biçimde doldurulduğunda anahtar sözcük aşağıdakilerden hangisi olur? A) Ayak B) Ayar C) Kaya D) Yara

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim yoktur? A) İyi insan başkasının elindekine göz dikmez. B) Bazı konuları yeniden gözden geçirmeliyiz. C) Bu hatayı gözden kaçırmış olmalıyız. D) Parlak ışıktan gözlerimizi korumalıyız.

10. Hayatımıza giren teknolojik her ürün hayatımızı kolaylaştırmak için tasarlanmış mıdır? Bu soruya düşünmeden cevap vermeye kalkarsanız haya- timızı kolaylaştırdığını söylersiniz. Oysa ne çok ürünü kullanmak için ciddi çabalar sarf ettiğinizi unutuyorsunuz. Birçoğumuz teknolojik gelişme- lere ayak uyduramadığı için bir başkasından yar- dım almak zorunda kalıyoruz. Hatta bazılarımız akla karayı seçmek pahasına da olsa o ürünü kullanmayı başarıyor. Bu metinde aşağıdaki açıklamalardan hangisini karşılayan bir deyim kullanılmamıştır? A) karşılık olarak bildirmek veya söylemek B) Kendi gidiş ve davranışını başkasınınkine benzet- mek Ayok uydurman Bir işi başarıncaya değin çok sıkıntı çekmek, güç- Jüklerle karşılaşmak - okla D) Bir yere gidilmesine veya bir işin yapılmasına engel olmak horage

Y ağıdakilerin - V Dilimizde aynı sözcüğün oluşturduğu birden fazla deyim olabilir. V Buna göre, aşağıda aynı sözcükten oluşan deyimlerin ortak sözcükleri şeklin orta yerine yazıla- caktır. ann geride mizi söylem eki kupakia vermek bulmak geçirmek onu üzerine III atmak kesilmek bilemek ütülemek asmak göstermek verir. Em Sekillerde numaralanmış ortak sözcük bölümlerine getirilecek kelimeler aşağıdakilerden * sürece hangisinde verilmiştir? 222 A) I. Söz II. Taş III. EI B) I. İzin II. Para III. Dil C) I. Yol II. Göz III. Diş B) I. Kulak II. Kafa III. Diş 3. Atasözleri çoğu zaman gerçek anlamları dışında yani mecaz anlam taşır. Bu bilgiye göre Melis, defterine aşağıdaki atasözlerini örnek olarak yazmıştır.

DEYİMLER VE ATASÖZLERİ konu ETKINLIK 23 Açıklaması verilen "açık kapı bırakmak, bal dok de yala, göz gezdirmek, akıntıya kürek çekmek, agzindan bal damlamak, ayıkla pirincin taşını, avucunun içi gibt bilmek, kulagına küpe olmak, gozunde buyutmek, kulak kabartmak" deyimlerini uygun alana örnekteki gibi yazınız. 1. Derinlemesine incelemeden okumak. gaz gezdirmek 2. çok tatlı konuşmak oĝızındon bal damlamak 3. Gereğinde, bir konuya yeniden dönebilme imkânı burakmak, kesip atmamak. 4. Başa gelen bir durumdan alınan dersi unutmamak. kuloana. Hipe almak. 5. Bir işin pek karışık ve içinden çıkılmaz durumda olduğunu anlatmak için kullanılan bir söz. 6. Bir yerin çok temiz olduğunu anlatan bir söz. 7. Olmayacak bir iş uğrunda boşuna çabalama. 8. Bir yeri, bir şeyi çok iyi ve ayrıntılı olarak bilmek. 9. Birşeyi önemli, değerli görmek ya da güç yapılır bulmak. 10. Belli etmemeye çabalayarak dinlemek. kulaks...vermek. ETKİNLİK Aşağıdaki deyimlerden hangilerinin anlamı doğru verilmiştir? İşaretleyiniz. Aralarına kara kedi girmek: İki dostun arasına soğukluk girmesi. Ağaç olmak: Dikilen bir fidanın kök salması. Akılsızlık etmek: Düşüncesiz ve yersiz davranılması. Aşka gelmek: Bir şeyi yapmak için büyük bir istek duyulması Pişmiş aşa su katmak: Yemek yanmasında diye yemeğe müdahale edilmesi Aynı kapıya çıkmak: Sonuç bakımından fark etmemesi, aynı sonuca varılması. Suratı sirke satmak: Öfkeli veya kızgın olduğunun anlaşılması. Burnundan solumak: Çok heyecanlanmak Etekleri tutuşmak: Çok telaşlanmak Turkse Mino TÜRKÇE DEFTERİM - 6. SINIF 52

ERDEMLER to al povina und ancamanda yararet ediyor ve sol ayamla söz man hariyatamamda cok heleniyordum. Bu de na kongamama karartitokba ma dogutab yor ve kemiklerimi i annemin porselenlerin paralamadan kalamarerinde soonerek bir yerden digerim om ima avab ya da başka bir şey glymiyordum. Annem KOGONOOmden be Ook borondoom soyleyerek ayagima bir şeyler giydirmeye çalgyordu. Ar ama bir şey goirse hemen kariyordum. Ayagimin Ortoimesinden nefret ediyordu Ana pornp ya da ayakkabı giydirdiginde, normal bir insan elleri arkasına baglandigenda hissederseyi seyi hissediyordum. Zaman peptikçe sol ayağıma daha fazla bağlanmaya başladım. O, temel iletişim aracimde; aile beni anlamasini sagliyordu. Yavaş yavaş benim için vazgeçilmez oldu. Onunla evdeki diğer kiş aramdaki engellerin bazılarını kurmayı öğrendim. Sol ayağım, içinde bulunduğum hapishane kap tek anahtariydi. Yere bir şeyler yazdigim zaman, annem bana ders verirken yaptigim gibi tükürüp topuğumla reksilmeyi, sonra hafızamdan tekrar yazmayı alışkanlık haline getirmiştim. Ben altı buçuk yaşın parmaklanmin arasında tuttuğum tebeşirle yazı yazarken gördü. Çok şaşırdı. Anneme benimle bir gün doktor, futbol oynarken bileğini burkan kardeşimi görmeye geldi. Aşağıya indiğinde rular sormaya başladı. Bütün söylenenleri anladığımı kendisine göstermemi istedi israrla. Anne masanın üstüne oturttu ve doktora benden, kendisi için bir şeyler yazmami istemesini söyledi bir an düşündü sonra çantasından kocaman rapor defterini çıkardı, bana büyük kırmızı bir kal ve deftere adımı yazmamı istedi. Kalemi ayak parmaklarımın arasına aldım, defteri kendime doğru çekip ha- zırlandim ve yavaş yavaş büyük harfler- le adımı yazdım. "Harika! Çok şaşırdım, Bayan Brown. Bu gerçekten..." diye söze başladı doktor. Birden durdu. An- nem de utanip kızarmıştı. Çünkü ben biraz tereddüt ettikten sonra sayfaya tükürmüş, israrla yazdığım şeyi silmeye çalışıyor, neden kurşun kalemle yazılan- lann tebeşirle yazılanlar kadar kolay si- linmediğini anlayamıyordum. Doktor, annemin özürlerini gülümse- meyle geçiştirerek başımı okşadı ve ha- rika bir çocuk olduğumu söyledi. Daha sonra beni zaman zaman aret etti ve yıllarca gelişimimi merakla takip etti.

3. ÜNİTE SÖZCÜK DÜZEYİNDE ANLAM VE KAVRAMLAR Torkçe • Spot ETKİNLIK 20 Aşağıdaki boşluklara uygun atasözlerini yazalım. Bir kimseye bir iş yaptırmak, bir öğüt vermek veya doğru yolu göstermek hususunda yakınırken söylenir. 2. Herhangi bir iste umutsuzluğa kapılmanın yanlışlığını vurgulamak için söylenir 1. Toplum içinde iki kişi de olsa bir başkana ve rehbere ihtiyaç bulunduğunu vurgulamak için söylenir Ne kadar uzak düşmüş olurlarsa olsunlar, insanlar günün birinde birbirleriyle karsi- laşabilirler anlamında söylenir: içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan kurtulmak için olmayacak çarelere başvuran kişiler hakkında söylenir. Kişileri ve olaylar kusurlanyla birlikte kabul etmenin gerekliliğini anlatır. 7. Sonucu kestirilemeyen ve iyice araştırılmayan işlere kalkışmanın zararlı olduğunu vurgulamak için söylenir. 8. Tutumlu olmayı tavsiye için söylenir. 9. Hareketlerde ölçülü davranmayı ve başkalarına kötülük yapmamayı tavsiye için söy- lenir. 10. Kötü bir haberin duyulması üzerine söylenir. 11. Sinirli ve öfkeli kişiler hakkında tavsiye için söylenir. ciaorot taminli bonus

TEST 9. Atasözleri, halkın ortak duygu ve düşüncelerini ifade eder. Bu yüzden farklı dönemlerde aynı düşünceleri ifade eden atasözleri kullanılabilir. Akan su yosun tutmaz. Altin pas tutmaz Işleyen demir pas tutmaz Yuvarlanan taş yosun tutmaz. 1. Deneme A Kutusu B Kutusu İşleyen demir pas tutmaz. Akan su yosun tutmaz. Altin pas tutmaz Yuvarlanan taş yosun tutmaz. 2. Deneme A Kutusu B Kutusu Sevim, aynı anlama gelen atasözlerini A kutusuna, farklı anlama gelen atasözlerini ise B kutu- suna koymaya çalışacaktır. Yerleştirmesi gereken beş atasözü vardır ve bu atasözlerini doğru kutuya koymak için iki hakkı bulunmaktadır. Sevim'in yaptığı denemeler yukarıda gösterilmiştir. Buna göre, 1. Sevim, ikinci denemede atasözlerini doğru kutulara yerleştirmiştir. II. Sevim, atasözlerini iki denemede de doğru yerleştirememiştir. III. Sevim, birinci denemede atasözlerini doğru kutulara yerleştirmiştir. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) I ve II. C) II ve III. D) I ve III.

TEST 3 12. Büyük emek harcayarak açtığı işletmesini elinden al mak için ona gözdağı vermeye kalkan bu insanlara pabuç bırakacak değildi. Onlardan korkmadığını her fırsatta dile getirmesine rağmen laftan anlamayan bu insanlar, zor kullanarak onu yıldırmaya çalışıyorlardı. Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki deyimlerden birinin anlamı değildir? A) Yapacağından vazgeçmemek, hiçbir şeye aldırma. mak, korkmamak B) Söyleneni dinleyip uymak veya uygulamak C) Bakışlarını üzerinden ayırmamak, hiçbir davranışı. ni gözden kaçırmamak D) Sonradan verilecek bir ceza ile birini korkutmak, yil dırmak, tehdit etmek

Deyum TEST - 12 3. Yürkçede bir anlamı karşılamak için birden fazla sözcük ya da deyim kullanılabilmektedir. Bu, dilimizin sözcük brede zenginliğini gösterir. Aşağıdakilerden hangisinde verilen sözcük ya da sözcük grupları birbirinin yerine kullanılamaz? BE bir gün bile bir arada duramıyorlardı. A) Bu çocuklar hirgür çıkarmadan kavga etmeden kapışmadan tasvip etmiyoruz. onaylamıyoruz. uygun bulmuyoruz. B) Büyüklerine bu şekilde davranmasını hiçbirimiz Gözümün kaldığı imrendiğim Kıskandığım ne varsa hepsini karşıma tek tek dizmişlerdi. giriştik. D) Bu defa da bozulan eşyaları tamir etme işine el attık. kalkıştık.

7. Köken bilgisi sahasında dirsek çürütmüş pek çok bilim insanının çalışmalarına atıflar yapıldığı eser, Türkçenin köken bilgis II sahasına dair çalışacaklar ile bu alanla ilgilenenlere yol gösterici pek çok bilgi ve ipucu da sunmaktadır. III Bu cümledeki numaralanmış deyimlerin anlamca karşılıkları aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? 1 II AY işaret edilmek B hatırlatılmak yıllarca emek vermek meslekte uzun yıllar geçirmek alanında başarılı olmak uzman durumuna gelmek her şeyi öğreten nasıl davranılacağını öğreten nasıl davranılacağını gösteren bilgi ve düşüncesini aktaran örnek verilmek C) dikkat çekilmek D

A) 5. Uzun bir geçmişe dayanan ve dilimizin en büyük zen. ginliklerinden olan atasözlerimizin bazıları mecaz, bazıları gerçek anlamlıdır. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi mecaz anlamlıdır? C A) Horozu çok olan köyde sabah geç olur. B) İnsan doğduğu yerde değil, doyduğu yerde... C) Adamin iyisi işbaşında belli olur. D) Adam adama her zaman gerek olur.

ŞEYH EDABALI'NIN OSMAN BEY'E NASIHATI • Bir bey, beklemesini bilmelidir . Vaktinden önce çiçek açmaz. Ham armut yenmez. • Ananı ve atanı say! Bil ki bereket, büyüklerle beraberdir. • Osmanl Geçmişini iyi bil ki geleceğe sağlam basasin. Nereden geldiğini unutma ki nereye gideceğini unutmayasın. • Teklik sadece Allah'a mahsustur, tek başına karar alıp hoyrat dünyanın dayanılmaz ağırlığını kaldırmayasın. Klşinin gücü, günün birinde tükenir ama bilgi yaşar. Bilginin işığı kapalı gözlerden bile içeri sızar, aydınlığa kavuşturur. Sevildiğin yere sıkça gidip gelmel Muhabbetin kalkar, itibarn kalmaz. Hakli olduğunda kavgadan korkmal Aşağıdaki atasözlerinden hangisi Şeyh Edebali'nin Osman Bey'e verdiği öğütlerden herhangi biriyle ilişkilendi- rilemez? A) Sabreden derviş muradına ermiş. B) Bin bilsen de bir bilene danış. D) Seyrek git sen dostuna, kalksin ayak üstüne. C) Demir tavında dövülür.