Cümle Çeşitleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleriçiçekler ve gülümseyen yüzüyle güneş, çıkacağı bu
uzun yolculuğu ona daha da çekici kılmıştı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır
basmaktadır?
A) Karşılaştırmal
C) Öyküleme
9. Yeşil paltosunu sırtına alıp hızla evden çıktı. Sağına
soluna kuşku ve korku dolu gözlerle bakıyordu. Birisi
görse hayatı elinden kayıp gidecekti. Kendini yokuşun
sonundaki kulübeye dar attı. Dışarısı soğuk olmasına
rağmen o, terden sırılsıklamdı.
Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Açıklama
C) Öyküleme
B) Açıklamal
D), Betimleme
A) Tartışma
C) Öyküleme
B) Betimleme
10. Halka inmeyi başaramayan, halkın sesini duymayan,
onların acılarını yüreğinde hissetmeyen kimseye nasıl
aydın diyebilirsiniz? Sizin dediğiniz gibi, belli bir dü-
zeyde alınan kültür, aydın olmaya yeter mi hiç? Aydın
olmak, bu kadar kolay değildir. Hiçbir şey yapmadan
halkın sorunlarına uzaktan bakmak ve sözüm ona
yardımcı olmaya çalışmak sadece kendini teselli et-
mektir. Aydın olma bilincini yüreğinde taşıyana aydın
derim ben.
D) Tartışma
Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Betimleme
C) Karşılaştırma
B) Açıklama
D) Betimleme
11. Tel çerçeveli gözlüklerinin arkasından gözlerini kısarak
bakmasıyla ileri düzeyde bir miyop; oturduğu sandal-
yeden taşan iri omuzları, masaya yayılmış uzun kolları
ve kocaman elleriyle de uzun boylu, iri yarı bir adam
olduğu anlaşılıyordu. Kumral, ince telli saçlarına, ace-
leci beyazlar dolmuştu yer yer.
Bu parçanın anlatım biçimi, aşağıdakilerden hangisi-
dir?
B) Öyküleme
D) Tanımlama
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, kişisel duygu ve
düşüncelere rastlanmaz?
A) Kasabanın girişindeki iki katlı eski bina, sanki çökt
çökecek.
B) Kendini geliştirme çabası içinde olamayan sanatçı,
yok olmaya mahkûmdur.
C) Çocukların kendilerini saf bir biçimde yaşamın akı-
şına bırakması ne hoştur.
D) Aniden patlayan firtina, küçük sandalın alabora
olmasına yol açtı.
13. Yüreğiniz bağırmıyor eskisi gibi
Sözcüklerini arayan bir kitap gibisiniz artık
Gözlerime hüzünlü bir nehir gibi akmıyor gözleriniz
Siz, sanırım, bıraktığım yerde değilsiniz
Bu dizelerin anlatımında aşağıdaki yolların hangisine
başvurulmamıştır?
A) Dokunma duyusundan yararlanmaya
B) Cansız varlıkları kişileştirmeye
C) Kişisel kanıları belirtmeye
D) Benzetmelere yer vermeye
14. (1) Yazar bir kıyı kasabasında geçen aşk hikâyesini
anlatmış son romanında. (2) Romandaki olaylar, Tür-
kiye'nin en güzel yerlerinden Soğukhisar'da geçiyor.
(3) Romanda her şey gerçek; kahramanlar, yaşadıkları
çevre... (4) Romanın hiç beklenmeyen bir şekilde bit-
mesi okuyucuyu şaşırtıyor, heyecanlandırıyor. (5)
Kurgusuyla, diliyle gerçekten okumaya değer bir eser
olmuş bu roman.
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerden hangileri
yazarın yorumunu içermemektedir?
A) 1. ve 4.
B) 4. ve 5.
D) 1. ve 3.
C) 2. ve 3.
15. Şiir, klasik çağda bir düşünceyi, bir duyguyu bir kele-
bek misali ince ve çekici bir biçimde dile getirme ara-
cıydı. Belli bir duyguyu ya da düşünceyi anlatmak için,
ölüye bile özel giysiler hazırlayan terzi gibi iş görürdü
şiir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
daha ağır basmaktadır?
A) Tanımlama
C) Örnekleme
B) Benzetme
D) Karşılaştırma
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde görme ve işitme
duyularıyla algılanan ayrıntılar bir arada verilmiştir?
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri4. Aşağıdakilerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından
ötekilerden farklıdır?
A) Yazar, kıyıda köşede kalmış güzel insanların ilginç
öykülerini çarpıcı bir biçimde sunuyor.
B) Yazar, gecekondu insanının sorunlarını herkesin il-
gisini çekebilecek bir biçimde yansıtmış.
C) Yazarın öykülerinin çoğu gecekondu insanının
kentteki sorunlarını vurguluyor.
D) Yazarın kitabından öykülerin birini çıkartsanız san-
ki anlam yok olacak.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri3. Türk edebiyatında ilk tiyatro eseri örnekleri Tanzi-
mat Dönemi'nde verilmiştir. Geleneksel seyirlik
oyunların hemen hepsinin çıkış noktası komedidir.
eğitmektir. Oyunların sonunda
Amaç seyirciyi
ders vur-
genellikle anlatılan olaydan alınması -
gulanır. Oyunların önceden- metinleri yoktur.
Hepsi yüzyıllardan bu yana gelen sözlü gelene-
ğin ürünüdür.
anafa
Bu metinde anlam akışına göre boş bırakılan yer-
lere aşağıdaki filimsilerden hangisi getirilemez?
A) yargılayarak
C) sürüp
SINIF
111
===
B) gereken
D) hazırlanmış
5
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim fiil, isim tamlama-
si kurmuştur?
A) Koşmak için önce yürümeyi öğrenmelisin.
B) Suya balıklama atladık.
C) Çözülmenin ilki o yüzyılda olmuştu.
D) Yardımlaşmaya gayret edin.
Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriSoru 2
Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Bu dizelerde kaç tane çekimli fiil vardır?
B) 2 C) 3 D) 4
A) 1
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri10. (1) Mostar Köprüsü Bosna-Hersek'in Mostar
şehrinden geçen Neretva nehri üzerinde bulu-
nan bir köprüdür. (II) Orijinal köprü Mimar Si-
nan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından
1566 yılında inşa edildi. (III) Köprü 1993'de
Bosna Savaşı'nda yıkılıncaya dek 427 yıl kul-
lanıldı. (IV) 23 Temmuz 2004'te onarılarak hiz-
mete açıldı.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin han-
gilerinde yazım yanlışı yapılmıştır?
A) I ve III.
C) II ve III.
B) I ve IV.
D) II ve IV.
Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriHer millet, dilini ve kültürünü yüzyıllar boyu yoğu-
rur. Bu esnada o, akan bir nehir gibi içinden geç-
tiği her topraktan bazı unsurlar alabilir tabii. Bu
sebeple her medeni milletin konuşma ve yazı
dilinde farklı medeniyetlerden alınma kelime ve
deyimler vardır.
Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine
cevap olarak söyenmiştir?
ABir dil, yaşanılan süreçte nasıl bir yol izler?
B)) Bütün dünya dilleri arasında bir iletişim söz ko-
nusu mudur?
C) Milletler arasında sözcük alışverişi nasıl ger-
çekleşmektedir?
Herhangi bir dilden alınan sözler ne sıklıkla
kullanılmalıdır?
Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriTÜRKÇE T
7. SINIF
1. Bir türde çığır açan sanatçı olmak güzel
bir şeydir. Ama o türün en güzel örneklerini
veren sanatçılar daha çok hatırlanır. Halit
Ziya'dan önce öykü türünde birçok örnek
verildi ama öykü dendiğinde akla ilk o gelir.
Altı çizili sözün bu metne kattığı anlam
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir türde kalıcı eserler ortaya koymak
B) Bir alanda tanınan bir isim olmak
C) Sanatın bir alanında ustalaşmış olmak
D) Bir alanda yeni bir tarz başlatmak
ERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri2. Yazarların dünya görüşü ile eserleri arasında ayrıl-
maz bir ilişki vardır. Çünkü yazarlar eserlerini yazar-
ken kendi düşünce dünyalarından yola çıkarlar. Eser-
lerden yola çıkarak eserlerin yazarlarını bulabiliriz.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Sanatçılar yapıtlarında kendi hayatlarını anlatır.
B) Sanatçı, düşüncelerini topluma anlatmak için ya-
zar.
C) Sanatçılar düşüncelerini olduğu gibi eserlerine yan-
sıtırlar.
D) Eserlerde sanatçılardan izler bulunur.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri7.
Sultaniye, Yalova'nın sevimli
bir tepesine kurulmuş güzel
bir köy.
Yalova'nın kendi hâlinde ya-
şamaya çalışan insanların
bulunduğu köylerden biridir.
Seda:
Bahar:
Bahar ve Selda'nın konuşmalarında kullandıkları cümlelerle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur?
A) Selda, konuşmasında durum ifade eden bir fiilimsi kullanmıştır.
B) Bahar, konuşmasında tek fiilimsi kullanmıştır.
C) Bahar cümlesinde bir isim - fiil kullanmıştır.
D) Selda ve Bahar konuşmalarında zaman ifade eden fiilimsi kullanmıştır.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri2. "-ma/-me" eki eyleme eklenerek eylemi, isim fiil almış eylemsiye dönüştürebilir ya da kelimenin eylem anlamını yitirerek
kalıcı ad olmasını sağlar.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde "-me, -ma" eki, diğerlerinden farklı türde bir sözcük türetmiştir?
A) Çocuk elindeki uçurtmayı göklere yükseltiyordu.
B) Köyünde, ailesiyle birlikte yaşamayı seviyordu.
C) Arkadaşlarıyla görüşmesine izin veriyordu.
D) Telefonla konuşmayı tercih ediyordu.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri7.
II.
IV.
Sifat-fiiller, diğer sıfatlar gibi adlaşabilir.
Örnek: Kuyrukta dolmuş bekleyenler şikâyet etmeye başladı.
Örnek
"-dik" ve "-acak" ekleriyle kurulan sifat-fiiller tamlayan (iyelik) eki alabilir.
Tatilde çektirdiğiniz fotoğraflara bakmak istiyorum.
Sifat-fiiller bazen sifat görevinde kullanılmayabilir.
Örnek: Onun yakında burada bizimle işe başlayacağını duydum.
Sifat-fiil eklerini alan bazı sözcükler, fiilimsi (eylemsi) özelliklerini yitirerek kalıcı isim olur.
Örnek Kurşun kalemle yazdığı için yanında sürekli silgi taşırdı.
Numaralanmış kutularda yapılan açıklamalara verilen örneklerden hangisi yanlıştır?
B) II.
C) III.
A) I.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriD) Turist kafilesi iskelede vapur bekliyor. (Vapur)
tonguç
Metindeki numaralanmış bölümlerden hangisi
içinde bulunduğu cümlenin belirtili nesnesidir?
A) I.
C) III.
B) II.
D) IV.
5. Özne; yüklemin bildirdiği işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise cümlede özne-
nin yaptığı "eylemden" etkilenen ögedir. "Mert, kumaşı kesti." cümlesinde kesme işini yapan "Mert"tir ve cüm-
lenin öznesidir. "Mert"in kesme eyleminden etkilenense "kumaş"tır ve cümlenin nesnesidir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "nesne" yanlış gösterilmiştir?
A) Selda Hanım'ın bahçesindeki kirazları Taylan, kasaya yerleştirecek.
Amasya'da her haziran ayında kiraz festivali düzenlenir.
C) Ünlü şairin arkadaşlarına gönderdiği mektupları bu yazar yeni kitabında derlemiş.
D) Babam arabamızın yıllık bakımını düzenli olarak yaptırır.
0 O'dan 8'e Sözel
tonguç
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri3. Üçüncü baskısı yapılan bu kitap kısa za-
manda tükendi.
Bu cümledeki fiilimsiye bağlı sözcük gru-
bu hangisinde doğru gösterilmiştir?
A) Bu kitap
B) Yapılan bu kitap
C) Baskısı yapılan bu kitap
D) Üçüncü baskısı yapılan bu kitap
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri2. Köyler, ufka dizilen tozlanmış birer resim;
Yollar, köyleri saran eskimiş çerçeveler...
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından
hangisi vardır?
A) Abartma
C) Karşıtlık
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
B) Kişileştirme
Benzetme
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre ce-
vaplayınız.
Hayvanlar ne kadar büyük olursa o kadar çok
yiyeceğe ihtiyaç duyar ve günlerini sürekli ye-
mek yiyerek geçirir. Günümüzde büyük hayvan
türlerini genellikle otlaklarda otlarken görüyo-
ruz. Bu strateji büyük otçullar için etkili ama
dinozorlar yaşarken çimen henüz yoktu. Çoğu
dinozor bitkilerle beslendiği için ulaşmak
amacıyla evrim geçirerek uzun boylu olmuştur.
Uzun boylu hayvanlar dengelerini sağlamak için
ihtiyaç duyarlar. Ayrıca uzun hayvanların
kaslarını tutmak için ----, ağırlıklarını taşımak
ve için bacakları daha geniş olmalı. Sonuçta bu
faktörler, günümüzde çoğu hayvan için geçerli
değil.
1. Bu metinde boş bırakılan yerlere metnin an-
lam bütünlüğüne göre aşağıdakilerden han-
gisi getirilemez?
A) büyük bir kuyruğa
B) kemikleri daha kalın
C) ihtiyaçları olan yemeğe
D) yüksek ağaçlardaki yapraklara