Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Cümle Çeşitleri Soruları

C)
AC
KONO
yürek
D
yürek gücü
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öznesi
sifat tamlamasıdır?
6.
A) Çocuk kitaplan, her geçen gün biraz daha
önem kazanıyor
B)Biz, ölümsüzlük çeşmesini keşfetme peşinde-
yiz.
C) Kasaba halkıl ürkütücü bir sessizliğe gömül-
müştü.
D) Çiçekçi kız, karanfillerini satmaya çabalıyor
du.
SINAV
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
C) AC KONO yürek D yürek gücü 2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öznesi sifat tamlamasıdır? 6. A) Çocuk kitaplan, her geçen gün biraz daha önem kazanıyor B)Biz, ölümsüzlük çeşmesini keşfetme peşinde- yiz. C) Kasaba halkıl ürkütücü bir sessizliğe gömül- müştü. D) Çiçekçi kız, karanfillerini satmaya çabalıyor du. SINAV
mis cum
B) I ve Il/
10. Jul
findan olo go
ninda düşmanların anla
ci gününun gecesi, deno-
ile tekrarlanch. 500 pehlt
unan hat yanip geçileme
18 gecesi gece yarısından
e, son büyük hücum ya-
en bu hücumda Torkler
teknigi kullanmiştir. Zaman içerisinde bu yo
"Sezar Şifreleme Yönternt" olarak anlar
Bu yönteme göre ana mesajda bulunan
sonraki Üçüncb harf kullanır. Omegin "TUR
hartin yerine alfabedeki sırasına göre
on
kelimesi "VYDG" geklinde yazılır.
den hangisi "Sezar şifreleme Yönemi'ne Wats
Bu açıklamalardan hareketle agagidakiler
"TUNG, TURA, TURP" sözcüklerinden birinin
tma vurdu ve merdiven
hälle mermi namluya
uştu. Bir tane daha getir
Ancak üçüncü merm/
emisinden yoğun, kara
zlerin Ocean adh savas
Sazin serin sulanna go
karşiliği değlidir?
B) VYTC C) YYS OLUYE
VYTS
A) VYTS
vypse
imobes
bu metinlerde anla-
erinden biri değildir?
11.
1. Şimdiki zaman
II. Gelecek zaman
III. Geniş zaman
IV. Duyulan geçmiş zaman
Vysve
vurgulamas:
a sonuçlanmış olmasi
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, numaralan
mış kiplerden herhangi biriyle çekimlenmiş bir
fiil yoktur?
A) Dün geceki baloda çok eğlendiğinizi igittim.
B) Eski dostlarla bir araya gelip hasret giderir.
C) Sabahtan beri odasında bir şeyler okuyor.
D) Hava kakarınca köye baskın yapacaklar.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
mis cum B) I ve Il/ 10. Jul findan olo go ninda düşmanların anla ci gününun gecesi, deno- ile tekrarlanch. 500 pehlt unan hat yanip geçileme 18 gecesi gece yarısından e, son büyük hücum ya- en bu hücumda Torkler teknigi kullanmiştir. Zaman içerisinde bu yo "Sezar Şifreleme Yönternt" olarak anlar Bu yönteme göre ana mesajda bulunan sonraki Üçüncb harf kullanır. Omegin "TUR hartin yerine alfabedeki sırasına göre on kelimesi "VYDG" geklinde yazılır. den hangisi "Sezar şifreleme Yönemi'ne Wats Bu açıklamalardan hareketle agagidakiler "TUNG, TURA, TURP" sözcüklerinden birinin tma vurdu ve merdiven hälle mermi namluya uştu. Bir tane daha getir Ancak üçüncü merm/ emisinden yoğun, kara zlerin Ocean adh savas Sazin serin sulanna go karşiliği değlidir? B) VYTC C) YYS OLUYE VYTS A) VYTS vypse imobes bu metinlerde anla- erinden biri değildir? 11. 1. Şimdiki zaman II. Gelecek zaman III. Geniş zaman IV. Duyulan geçmiş zaman Vysve vurgulamas: a sonuçlanmış olmasi Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, numaralan mış kiplerden herhangi biriyle çekimlenmiş bir fiil yoktur? A) Dün geceki baloda çok eğlendiğinizi igittim. B) Eski dostlarla bir araya gelip hasret giderir. C) Sabahtan beri odasında bir şeyler okuyor. D) Hava kakarınca köye baskın yapacaklar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem
geçişli bir fill olduğu halde cümlede nesne
kullanılmamıştır?
A) Renklerle ilgili pek çok bilimsel çalışma yapıl-
mışur.
B) Çalışmalar renklerin etki gücünün birbirinden
farklı olduğunu gösteriyor.
C) Renkler biz farkında olmasak da çok etkillyor.
D) Soluk alışımız, kan basıncımız, renklere bağlı
olarak değişiyor.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem geçişli bir fill olduğu halde cümlede nesne kullanılmamıştır? A) Renklerle ilgili pek çok bilimsel çalışma yapıl- mışur. B) Çalışmalar renklerin etki gücünün birbirinden farklı olduğunu gösteriyor. C) Renkler biz farkında olmasak da çok etkillyor. D) Soluk alışımız, kan basıncımız, renklere bağlı olarak değişiyor.
SÖZCÜK VE SÖZCÜK GRUBU ÇALIŞMALARI
A) Aşağıda verilen sözcüklerin anlamını bulup yazınız.
Nağme:
Pare pare:
Döğme:
Zerde:
Sırma:
Def:
Deblek:
Şilin:
Fasil:
Dem vurma:
A) Aşağıda verilen sözcükleri şiirdeki anlamları ile birer cümlede kullanınız.
Kaynatmak: .....
Yanmak:..
Oynak:.....
**********
Murada ermek:
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
SÖZCÜK VE SÖZCÜK GRUBU ÇALIŞMALARI A) Aşağıda verilen sözcüklerin anlamını bulup yazınız. Nağme: Pare pare: Döğme: Zerde: Sırma: Def: Deblek: Şilin: Fasil: Dem vurma: A) Aşağıda verilen sözcükleri şiirdeki anlamları ile birer cümlede kullanınız. Kaynatmak: ..... Yanmak:.. Oynak:..... ********** Murada ermek:
HIZ YAYINLARI
4. Dedem bana hep "- - - -” derdi. Bu sözün kıymetini
şimdi daha iyi anlıyorum. Ben bu yaşıma gelene kadar
duygularımı, düşüncelerimi ve isteklerimi insanlara yol
yordama uygun olarak anlatmayı öğrendim. İnsanlar
beni anlamadıklarında hatayı kendimde bulup yeni-
den, başka bir yolla derdimi anlatmayı denedim. Ancak
sorunun bende değil de laf anlatmaya çalıştıklarımda
olduğunu anlayınca dedeme hak verdim.
bio Bu metinde boş bırakılan yere anlam akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) İki şey aklın eksikliğini gösterir: konuşulacak yerde
auto susmak, susulacak yerde konuşmak.
B) Bir denizi bardağa dökersen bardağın alacağı yine
Ur bardak kadardır.
C) Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakinin
anlayabildiği kadardır.
D) Düşüncesiz bir adama akıllıca sözler fayda etmez.
ÜNİTE 3
8. Sinif
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
HIZ YAYINLARI 4. Dedem bana hep "- - - -” derdi. Bu sözün kıymetini şimdi daha iyi anlıyorum. Ben bu yaşıma gelene kadar duygularımı, düşüncelerimi ve isteklerimi insanlara yol yordama uygun olarak anlatmayı öğrendim. İnsanlar beni anlamadıklarında hatayı kendimde bulup yeni- den, başka bir yolla derdimi anlatmayı denedim. Ancak sorunun bende değil de laf anlatmaya çalıştıklarımda olduğunu anlayınca dedeme hak verdim. bio Bu metinde boş bırakılan yere anlam akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) İki şey aklın eksikliğini gösterir: konuşulacak yerde auto susmak, susulacak yerde konuşmak. B) Bir denizi bardağa dökersen bardağın alacağı yine Ur bardak kadardır. C) Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakinin anlayabildiği kadardır. D) Düşüncesiz bir adama akıllıca sözler fayda etmez. ÜNİTE 3 8. Sinif
TÜRKÇE
A
OCAK AYI DENEME - 1
8. Olayları algılama ve ele alış biçimimiz duygularımıza göre değişiyor, duygularımıza göre de tep-
kilerimiz beliriyor. Tepkilerimiz, toplumda kişiliğimizle ilgili yargılar oluşturuyor. Yani biz, nasıl dav-
ranıyorsak o şekilde algılanıyoruz. Algılanmakla kalsa iyi, biz de aynı davranışlarla, tepkilerle kar-
şılaşıyoruz. Olumsuz davranışlarımızı yani olaylara verdiğimiz tepkileri değiştirirsek hakkımızdaki
olumsuz etiketi de değiştirebiliriz.
Bu parçada söylenenleri destekleyen atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör.
By Ale ekersen onu biçersin.
C) Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli.
D) Mermer iyi taştan, iyilik iki baştan.
9.) Sonbaharın kendini iyiden iyiye hissettirdiği son günlerde yılın ilk
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
TÜRKÇE A OCAK AYI DENEME - 1 8. Olayları algılama ve ele alış biçimimiz duygularımıza göre değişiyor, duygularımıza göre de tep- kilerimiz beliriyor. Tepkilerimiz, toplumda kişiliğimizle ilgili yargılar oluşturuyor. Yani biz, nasıl dav- ranıyorsak o şekilde algılanıyoruz. Algılanmakla kalsa iyi, biz de aynı davranışlarla, tepkilerle kar- şılaşıyoruz. Olumsuz davranışlarımızı yani olaylara verdiğimiz tepkileri değiştirirsek hakkımızdaki olumsuz etiketi de değiştirebiliriz. Bu parçada söylenenleri destekleyen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör. By Ale ekersen onu biçersin. C) Ne oldum dememeli, ne olacağım demeli. D) Mermer iyi taştan, iyilik iki baştan. 9.) Sonbaharın kendini iyiden iyiye hissettirdiği son günlerde yılın ilk
12. (1) Hayatınızda bazı şeyler iyi giderken her
zaman durun. (II) Ertesi gün tekrar başla-
yana kadar bunun hakkında düşünmeyin.
(III) Bu şekilde bilinçaltınız sürekli onun üs-
tünde çalışacaktır. (IV) Ancak üstünde bilinçli
şekilde çalışırsanız veya kaygılanırsanız onu
yok edersiniz.
Bu metinde numaralanmış cümlelerden
hangisi anlamca olumsuzdur?
A) I.
B) II.
C) III.
DI TV
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
12. (1) Hayatınızda bazı şeyler iyi giderken her zaman durun. (II) Ertesi gün tekrar başla- yana kadar bunun hakkında düşünmeyin. (III) Bu şekilde bilinçaltınız sürekli onun üs- tünde çalışacaktır. (IV) Ancak üstünde bilinçli şekilde çalışırsanız veya kaygılanırsanız onu yok edersiniz. Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi anlamca olumsuzdur? A) I. B) II. C) III. DI TV
-
6. . Pişmanlık
Azimsama
• Şaşırma
• Beğenme
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duygulardan
herhangi biri yoktur?
A) Keşke kış lastiklerimi takip yola çıksaydım, bu kaza
başıma gelmezdi.
B) On tane hikaye kitabı okuyup bitirecekmiş ara tati
de, duy da inanma.
plan duygu-
C) Kombinin düğmesine basar basmaz elektriker kesi
mesin mi?
D) Oldukça leziz olan bu yemekleri her sene annem
özene bezene yapar,
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
- 6. . Pişmanlık Azimsama • Şaşırma • Beğenme Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu duygulardan herhangi biri yoktur? A) Keşke kış lastiklerimi takip yola çıksaydım, bu kaza başıma gelmezdi. B) On tane hikaye kitabı okuyup bitirecekmiş ara tati de, duy da inanma. plan duygu- C) Kombinin düğmesine basar basmaz elektriker kesi mesin mi? D) Oldukça leziz olan bu yemekleri her sene annem özene bezene yapar,
Yasli gel
13. "O çaya
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde şimdiki Mehtab
zaman verilip gelecek zaman kastedilmiştir?
A) Kadir, kitaplarını çantasına yerleştiriyor.
Yuce da
B) Ayse, boş derste bahçede kitap okuyor Bu dörtlük
C) Adam, karşıda duran çocuklara bakıyor.
A) Abartm
D) Babam, yarın sabah ilk uçakla Ankara'ya B) Benzet
gidiyor
C) Kişilest
10. Aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla "iş- Dy Benzet
durum-olus "filleri kullanılmıştır?
14. Aşag
A) sevmek paslanmak-ağlamak
kanitlan
B) yakalamak gülmek- çürümek
farklıdır
Cuyumak sormak-küflenmek
A) Alper
D) yaşlanmak yürümek-istemek
şiir yar
Bulud
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yargı çayımız
gerekçesiyle (nedeniyle) birlikte verilmiştir? C) Kon
A) Kendini alanında geliştirmek için çok
ulaştık
çalışıyordu.
D) Nec
B) Babam İstanbul'a para kazanmak için gitmiş. yer alr
C) Öğretmenine verdiği sözü yerine
15. As
getiremediği için çok üzgündü.
D) Fen lisesini kazanırsam bana telefon
çekim
alacaklar.
A) ok
zaman
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
Yasli gel 13. "O çaya 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde şimdiki Mehtab zaman verilip gelecek zaman kastedilmiştir? A) Kadir, kitaplarını çantasına yerleştiriyor. Yuce da B) Ayse, boş derste bahçede kitap okuyor Bu dörtlük C) Adam, karşıda duran çocuklara bakıyor. A) Abartm D) Babam, yarın sabah ilk uçakla Ankara'ya B) Benzet gidiyor C) Kişilest 10. Aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla "iş- Dy Benzet durum-olus "filleri kullanılmıştır? 14. Aşag A) sevmek paslanmak-ağlamak kanitlan B) yakalamak gülmek- çürümek farklıdır Cuyumak sormak-küflenmek A) Alper D) yaşlanmak yürümek-istemek şiir yar Bulud 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yargı çayımız gerekçesiyle (nedeniyle) birlikte verilmiştir? C) Kon A) Kendini alanında geliştirmek için çok ulaştık çalışıyordu. D) Nec B) Babam İstanbul'a para kazanmak için gitmiş. yer alr C) Öğretmenine verdiği sözü yerine 15. As getiremediği için çok üzgündü. D) Fen lisesini kazanırsam bana telefon çekim alacaklar. A) ok zaman
Soru cümleleri farklı ögeleri buldurmaya yönelik olabilir. Soruya verilen cevap hangi ögeyi karşılıyorsa soru,
o ögeyi buldurmaya yöneliktir. Soru anlamı "mi" edatıyla sağlanan cümlelerde "mi" soru edatı hangi ögeden
sonra geliyorsa soru, o ögeyi buldurmaya yöneliktir. Örneğin "İstediğiniz kitabı nereden bulabilirim?" cümle-
sinde "nereden" sorusuna "kitapçıdan" yanıtını verebiliriz. Verdiğimiz bu yanıt cümlenin yer tamlayıcısı olur.
Dolayısıyla soru, yer tamlayıcısını buldurmaya yöneliktir.
Bu açıklamalara göre aşağıdakilerin hangisinde soru, özneyi buldurmaya yöneliktir?
A) Sait Faik Abasıyanık, hikâyelerinde neyi ön plana çıkarmaktadır?
B) Haftalardır biriktirdiğimiz resmî belgeleri bugün mü halledeceğiz?
C) Acile yeni gelen hastaya son yirmi dört saat süresince ne yedirilmiş?
Geçen sonbaharda size bu isimsiz mektupları gönderen kimdi?
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
Soru cümleleri farklı ögeleri buldurmaya yönelik olabilir. Soruya verilen cevap hangi ögeyi karşılıyorsa soru, o ögeyi buldurmaya yöneliktir. Soru anlamı "mi" edatıyla sağlanan cümlelerde "mi" soru edatı hangi ögeden sonra geliyorsa soru, o ögeyi buldurmaya yöneliktir. Örneğin "İstediğiniz kitabı nereden bulabilirim?" cümle- sinde "nereden" sorusuna "kitapçıdan" yanıtını verebiliriz. Verdiğimiz bu yanıt cümlenin yer tamlayıcısı olur. Dolayısıyla soru, yer tamlayıcısını buldurmaya yöneliktir. Bu açıklamalara göre aşağıdakilerin hangisinde soru, özneyi buldurmaya yöneliktir? A) Sait Faik Abasıyanık, hikâyelerinde neyi ön plana çıkarmaktadır? B) Haftalardır biriktirdiğimiz resmî belgeleri bugün mü halledeceğiz? C) Acile yeni gelen hastaya son yirmi dört saat süresince ne yedirilmiş? Geçen sonbaharda size bu isimsiz mektupları gönderen kimdi?
12. • Kim?
• Ne zaman?
• Nerede?
Hangi cümlede yukarıdaki soruların
tamamının yanıtını bulabiliriz?
A) Annem akşamüstü mutfakta kek
yaptı.
B) Sevgi, Ankara'ya gidiyor.
C) Tuğrul, bahçemizde verilen yeme-
ğe geç kaldı.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
12. • Kim? • Ne zaman? • Nerede? Hangi cümlede yukarıdaki soruların tamamının yanıtını bulabiliriz? A) Annem akşamüstü mutfakta kek yaptı. B) Sevgi, Ankara'ya gidiyor. C) Tuğrul, bahçemizde verilen yeme- ğe geç kaldı.
Asagidaki cümlelerde verilen ogelerden hangileri bulunmaktadır? Bulunan ögeleri ilgili bölume
iniz
Cümleler
Nesne
Kağıda yazarken Selim'in yazısı satırlardan
Yer Tamlayıcısı Zarf Tamlayıcısı
kağıda yazar
ken
kayyor.
Biz dura dura, yavaş yavaş okuyabiliyorduk.
verilen yazılı ödevleri bitiremiyorduk bir türlü.
Çaresiz, yazmaya devam ettik.
Siniftaki diğer öğrenciler de kâğıtlarını göremi-
yorlardı.
Görmemeye birlikte başlamıştık.
Lise bittiğinde okulun en iyi ilk dört öğrencisi
arasındaydık.
Yeni düzenlemeler işimizi kolaylaştıracaktı.
28 Ağustos'ta annemle evde vedalaştik.
Zaten yıllardır bu sorunun içinde yaşıyorduk.
1981'de üniversite sınavına girdik.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
Asagidaki cümlelerde verilen ogelerden hangileri bulunmaktadır? Bulunan ögeleri ilgili bölume iniz Cümleler Nesne Kağıda yazarken Selim'in yazısı satırlardan Yer Tamlayıcısı Zarf Tamlayıcısı kağıda yazar ken kayyor. Biz dura dura, yavaş yavaş okuyabiliyorduk. verilen yazılı ödevleri bitiremiyorduk bir türlü. Çaresiz, yazmaya devam ettik. Siniftaki diğer öğrenciler de kâğıtlarını göremi- yorlardı. Görmemeye birlikte başlamıştık. Lise bittiğinde okulun en iyi ilk dört öğrencisi arasındaydık. Yeni düzenlemeler işimizi kolaylaştıracaktı. 28 Ağustos'ta annemle evde vedalaştik. Zaten yıllardır bu sorunun içinde yaşıyorduk. 1981'de üniversite sınavına girdik.
. Bir hikâyede anlatılan olayları veya durumları yaşayan kurmaca varlıklara "kahraman" denir.
Bu açıklamaya göre,
Sabah evde oyalandığım için fazla vaktim yoktu. Ilk dersin başlamasına on beş dakika vardı. Hızlı hızlı yü-
rümeye başladım. Kafamın içinde bir yerlerde güzel bir müzik çalıyordu. Müzik öğretmenime bu müzikten
bahsetmek istedim. Beni dikkatle dinleyeceğine emindim. İlerde de yazar mi olmalıydım acaba yoksa müzik
eğitimime mi devam etmeliydim? Tabii ailemin yönlendirmesine de bu konuda çok ihtiyaç duyuyorum ancak
önce kafamda ne istediğimi belirlemem gerekir. Bana ışık tutan hayallerimi de yabana atamam tabii.
hikâye parçasında kendisinden "ben" diye söz eden kahraman aşağıdakilerden hangisidir?
A) Müzik öğretmeni B) Öğrenci
C) Yazar
D) Hayaller
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
. Bir hikâyede anlatılan olayları veya durumları yaşayan kurmaca varlıklara "kahraman" denir. Bu açıklamaya göre, Sabah evde oyalandığım için fazla vaktim yoktu. Ilk dersin başlamasına on beş dakika vardı. Hızlı hızlı yü- rümeye başladım. Kafamın içinde bir yerlerde güzel bir müzik çalıyordu. Müzik öğretmenime bu müzikten bahsetmek istedim. Beni dikkatle dinleyeceğine emindim. İlerde de yazar mi olmalıydım acaba yoksa müzik eğitimime mi devam etmeliydim? Tabii ailemin yönlendirmesine de bu konuda çok ihtiyaç duyuyorum ancak önce kafamda ne istediğimi belirlemem gerekir. Bana ışık tutan hayallerimi de yabana atamam tabii. hikâye parçasında kendisinden "ben" diye söz eden kahraman aşağıdakilerden hangisidir? A) Müzik öğretmeni B) Öğrenci C) Yazar D) Hayaller
5 Sitar-fin, sifat-fil, isim-fil
c) sim-fil, zart-fil, sıfat-fil
D) Zart-fil, sifat-fiil, sifat-fiil
+
5.
bes
görevi
Niteleme göreviyle kulla
isim cümleden düşürülüre
yüklenir. Orneğin
ki insanlardan yardım
li" sözcüğü "adam is
lanılmıştır. Ancak "YE
yardım istiyordu." ca
önündeki isim düşür
lede isim görevi kaz
bir adı niteleme go
ği temsil eder hal
görevi üstlenen
lir. Bu durum, st
Buna göre as
göreviyle kull
A) Sözcük ha
3. isim-fiil (-ma, -me; -mak, -mek; -iş, -iş, -uş, -üş) eklerinin fiil kök ya da gövdelerine getirilmesiyle türetilen she
cükler, isim-fiil olarak adlandırılır. İsim-fiiller de fiil anlamı taşımasına rağmen fiil çekimine giremeyen sözcüklero
Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde isim-fiil eki almasına rağmen fiil anlamını yitirmiş ve kalıcı bir
Ancak isim-fiil ekleriyle türetilen bazı sözcükler, fiil anlamını da yitirerek kalıcı birer varlık adı halini almıştır.
isim olmuş sözcük ya da sözcükler kullanılmıştır?
A) Şişeler, özellikle sivi maddelerin korunması ve taşınması için yapılan kaplardır. Bir şişe, içindekilerin dökülme
sini, buharlaşmasını ya da yabancı maddelerle temas etmesini önlemek amacıyla genellikle ağzı bir kapakla ke-
patılan, sert ya da yarı esnek malzemeden yapılır. İçine sivi konan ilk kaplar ise günümüzden yaklaşık 8000 yil
önce, Cilalı Taş Devri'nde kilden yapılmıştır.
B) Termitler, yuvalarını sıcaklığı koruyacak biçimde yapmak zorundadır. Bunun için genellikle de yuvalarını nemli bit
çukurun üzerine yapıp yerin altındaki su katmanına doğru uzanan en az iki delik kazar. Aynı zamanda 3
çapında ve 1 metre derinliğinde bir oda hazırlayıp odanın tam ortasına da yuvayı sağlam tutmak için bir süten
kurar.
C) Bundan 1-2 milyon yıl önce, bugün Manisa'nın Kula ilçesinde bulunan bir volkanik dağ harekete geçer. Bu dağın
ilk patlaması, yaklaşık 1,1 milyon yıl önce olur. Bu patlamada, Kula ve çevresine kızgın lavlar akıtır ve konie
oluşturur. Uzun süren bir sessizliğin ardından, 200-300 bin yıl önce ikinci bir patlama daha gerçekleşir.
D) Sarsıntının olduğu gün binanın girişi inanılmaz derecede kalabalıktı. Danışmaya ulaşmak için çabalasam da
insan yığınının arasından geçmekte hayli zorlanmıştım. İnsanların büyük bir korkuyla aşağı inmesi, içeride ka-
lanlar için tedirginlik yaşaması elbette anlaşılabilir bir durumdu. Fakat bu kadar telaşın içinde dikkatimi elinde
sevimli bir uçurtma tutan çocuk çekmişti. Yüzünde tedirginliğe ve korkuya dair hiçbir şey yoktu. Sadece elinde
tuttuğu uçurtmasını korumaya çalışıyordu.
metre
becerisini
B) Birkaç a
raklari
c) Kısa bi
nitim
D) Kona
gelis
166
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
5 Sitar-fin, sifat-fil, isim-fil c) sim-fil, zart-fil, sıfat-fil D) Zart-fil, sifat-fiil, sifat-fiil + 5. bes görevi Niteleme göreviyle kulla isim cümleden düşürülüre yüklenir. Orneğin ki insanlardan yardım li" sözcüğü "adam is lanılmıştır. Ancak "YE yardım istiyordu." ca önündeki isim düşür lede isim görevi kaz bir adı niteleme go ği temsil eder hal görevi üstlenen lir. Bu durum, st Buna göre as göreviyle kull A) Sözcük ha 3. isim-fiil (-ma, -me; -mak, -mek; -iş, -iş, -uş, -üş) eklerinin fiil kök ya da gövdelerine getirilmesiyle türetilen she cükler, isim-fiil olarak adlandırılır. İsim-fiiller de fiil anlamı taşımasına rağmen fiil çekimine giremeyen sözcüklero Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde isim-fiil eki almasına rağmen fiil anlamını yitirmiş ve kalıcı bir Ancak isim-fiil ekleriyle türetilen bazı sözcükler, fiil anlamını da yitirerek kalıcı birer varlık adı halini almıştır. isim olmuş sözcük ya da sözcükler kullanılmıştır? A) Şişeler, özellikle sivi maddelerin korunması ve taşınması için yapılan kaplardır. Bir şişe, içindekilerin dökülme sini, buharlaşmasını ya da yabancı maddelerle temas etmesini önlemek amacıyla genellikle ağzı bir kapakla ke- patılan, sert ya da yarı esnek malzemeden yapılır. İçine sivi konan ilk kaplar ise günümüzden yaklaşık 8000 yil önce, Cilalı Taş Devri'nde kilden yapılmıştır. B) Termitler, yuvalarını sıcaklığı koruyacak biçimde yapmak zorundadır. Bunun için genellikle de yuvalarını nemli bit çukurun üzerine yapıp yerin altındaki su katmanına doğru uzanan en az iki delik kazar. Aynı zamanda 3 çapında ve 1 metre derinliğinde bir oda hazırlayıp odanın tam ortasına da yuvayı sağlam tutmak için bir süten kurar. C) Bundan 1-2 milyon yıl önce, bugün Manisa'nın Kula ilçesinde bulunan bir volkanik dağ harekete geçer. Bu dağın ilk patlaması, yaklaşık 1,1 milyon yıl önce olur. Bu patlamada, Kula ve çevresine kızgın lavlar akıtır ve konie oluşturur. Uzun süren bir sessizliğin ardından, 200-300 bin yıl önce ikinci bir patlama daha gerçekleşir. D) Sarsıntının olduğu gün binanın girişi inanılmaz derecede kalabalıktı. Danışmaya ulaşmak için çabalasam da insan yığınının arasından geçmekte hayli zorlanmıştım. İnsanların büyük bir korkuyla aşağı inmesi, içeride ka- lanlar için tedirginlik yaşaması elbette anlaşılabilir bir durumdu. Fakat bu kadar telaşın içinde dikkatimi elinde sevimli bir uçurtma tutan çocuk çekmişti. Yüzünde tedirginliğe ve korkuya dair hiçbir şey yoktu. Sadece elinde tuttuğu uçurtmasını korumaya çalışıyordu. metre becerisini B) Birkaç a raklari c) Kısa bi nitim D) Kona gelis 166
4) "Kitaplar da dostlar gibi az fakat iyi seçilmiş olmalıdır."
Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle aynı
doğrultudadır?
A) Yazınsal ürünlerin hepsi okunmalıdır.
B) Her kitap yaşamdan izler taşır.
C) Arkadaşlarımıza hediye olarak kitap almalıyız.
D) insan, kitap okurken de seçici olmalıdır.
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
4) "Kitaplar da dostlar gibi az fakat iyi seçilmiş olmalıdır." Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle aynı doğrultudadır? A) Yazınsal ürünlerin hepsi okunmalıdır. B) Her kitap yaşamdan izler taşır. C) Arkadaşlarımıza hediye olarak kitap almalıyız. D) insan, kitap okurken de seçici olmalıdır.
19. Aşağıdaki metinde “Seyahatname” adlı eserin ciltlerinin içeriği hakkında bilgi verilmiştir.
Evliya Çelebi, eserinin birinci cildinde okuyucuyu uzun bir İstanbul gezisine çıkarır. İkinci ciltte;
Karadeniz kıyılarındaki Trabzon başta olmak üzere Erzurum yoluyla İran, Kafkasya, Kırım ve
Girit'e uzanan geniş bir coğrafyayı ele alır. Üçüncü ciltte, Anadolu, Arabistan ve Rumeli üçge-
ninde yaptığı gezileri ve iki eski Türk başkenti olan Konya ve Edirne'yi anlatır. Dördüncü ciltte,
Osmanlı Devleti'nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde dolaşır. Beşinci ciltte, Osmanlı'nın doğu
gezisini tamamlayıp batısına yönelir. Avrupa'daki Osmanlı topraklarında gezer. Ayrıca Avustur-
ya, Slovenya, Çek, Lehistan gibi Osmanlı sınırlarının ötesini de dolaşır. Altıncı ciltte anlatılan
seyahat ise tamamen Avrupa'da geçer. Yedinci ciltte Kirim, Kafkasya, Rusya ve Avrupa'yı konu
edinir. Sekizinci ciltte, Kırım'ı anlatır ve Edirne yoluyla İstanbul'a döner. Girit seferine katılmak
üzere Mora ve Hanya'ya geçer. Kandiye'nin fethinde bulunduktan sonra Arnavutluk'a, oradan
İstanbul'a döner. Dokuzuncu ciltte İstanbul'dan Mekke ile Medine'ye kadar uzanan güzergâhta
Bati ve Güney Anadolu ile Suriye şehirlerini anlatır. Onuncu cildin tamamı Mısır'a ve Mısır'a
yakın bölgelere ayrılır. Mısır'a yakın bölgeler: Nil sahilleri, Sudan ve Habeşistan.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde “Seyahatname” ciltlerinde gezilen yerler ile ilgili yanlış
bilgi verilmiştir?
A)
Cilt
Yer
Cilt
Yer
1
İstanbul
10
Mısır ve Sudan
4
Osmanlı'nın doğusu
5
Batı Avrupa
7
Rusya ve Kırım
8
Kırım, Tekirdağ
C)
D)
Cilt
Yer
Cilt
Yer
3
Konya ve Rumeli
6
Avrupa
Osmanlı'nın güneydoğusu
2
İran ve Kafkasya
4
9
Suriye
10
Nil sahilleri
Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri
19. Aşağıdaki metinde “Seyahatname” adlı eserin ciltlerinin içeriği hakkında bilgi verilmiştir. Evliya Çelebi, eserinin birinci cildinde okuyucuyu uzun bir İstanbul gezisine çıkarır. İkinci ciltte; Karadeniz kıyılarındaki Trabzon başta olmak üzere Erzurum yoluyla İran, Kafkasya, Kırım ve Girit'e uzanan geniş bir coğrafyayı ele alır. Üçüncü ciltte, Anadolu, Arabistan ve Rumeli üçge- ninde yaptığı gezileri ve iki eski Türk başkenti olan Konya ve Edirne'yi anlatır. Dördüncü ciltte, Osmanlı Devleti'nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde dolaşır. Beşinci ciltte, Osmanlı'nın doğu gezisini tamamlayıp batısına yönelir. Avrupa'daki Osmanlı topraklarında gezer. Ayrıca Avustur- ya, Slovenya, Çek, Lehistan gibi Osmanlı sınırlarının ötesini de dolaşır. Altıncı ciltte anlatılan seyahat ise tamamen Avrupa'da geçer. Yedinci ciltte Kirim, Kafkasya, Rusya ve Avrupa'yı konu edinir. Sekizinci ciltte, Kırım'ı anlatır ve Edirne yoluyla İstanbul'a döner. Girit seferine katılmak üzere Mora ve Hanya'ya geçer. Kandiye'nin fethinde bulunduktan sonra Arnavutluk'a, oradan İstanbul'a döner. Dokuzuncu ciltte İstanbul'dan Mekke ile Medine'ye kadar uzanan güzergâhta Bati ve Güney Anadolu ile Suriye şehirlerini anlatır. Onuncu cildin tamamı Mısır'a ve Mısır'a yakın bölgelere ayrılır. Mısır'a yakın bölgeler: Nil sahilleri, Sudan ve Habeşistan. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde “Seyahatname” ciltlerinde gezilen yerler ile ilgili yanlış bilgi verilmiştir? A) Cilt Yer Cilt Yer 1 İstanbul 10 Mısır ve Sudan 4 Osmanlı'nın doğusu 5 Batı Avrupa 7 Rusya ve Kırım 8 Kırım, Tekirdağ C) D) Cilt Yer Cilt Yer 3 Konya ve Rumeli 6 Avrupa Osmanlı'nın güneydoğusu 2 İran ve Kafkasya 4 9 Suriye 10 Nil sahilleri