Cümlede Anlam Soruları

5. Aynı konu etrafında kümelenen özdeyişler olduğu gibi farkli konulardan bahseden özdeyişler de vardır. Bu açıklamaya göre, 1. Bir iş yapmak için neden yarını bekliyorsun, bugün de dünün bir yarını değil midir? (Ömer Hayyam) II. Bir metre iş yapmayı, bir kilometre söz vermeye değişmem. (James Hovvell) III. ilhamın en emniyetli yolu hazırlanmaktır, nice cesur ve kabiliyetli kimseler gördüm ki çalışmayı ihmal yüzünden, başarısızlığa uğ ramışlardır. (Lloyd George) IV. Hiçbir başarmı tesadüfe borçlu değilim, buluşlarım da tesadüfün değil çalışmalarımın eseridir. (Thomas Edison) özdeyişlerinden hangisi konu olarak diğerlerinden farklıdır? A). B) II. C) III. D) IV

154. Amaç-sonuç cümleleri bir eylemin hangi amaca (he- defe) bağlı olarak yapıldığını bildirir. Buna göre, (1) Camin ham maddesi olan kumun yapısında bulunan silisyumdioksit, yüksek sıcaklıkta erir. (ID) Camin daya- nikli olmasını sağlamak, yumuşaklığını artırmak ve ona renk katmak için içine çeşitli maddeler katılır. (III) Türk- lerde cam sanatı, Selçuklularla başlar ve İstanbul'un alınışından sonra Osmanlı döneminde gelişir. (IV) is- tanbul ve çevresinde 14. yüzyılın başlarında "Çeşm-1 bülbül" adı verilen bir cam çeşidi yapılmaya başlanır: metnindeki numaralanmış cümlelerin hangisinde amaç-sonuç ilişkisi vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV.

7. Ovanın büyük kısmını kaplayan pamuklar, önümüzde uğultularla çalışan traktörlerin çektikleri mibzerle ekilmiş. Motor ve makine kuvveti olmasa böyle geniş tanma insan ve hayvan gücünün yetişmeyeceği bir bakışta belli oluyor. Yıllarca hayvan ayaklar altında tikızlanmış çayırliklar, yağmurla ve güneşle betonlaşmış topraklar ancak ağır traktörlerle çekilen koca disk pulluklarla un gibi ula- lanarak tohum atılacak hâle getirilmiş. Tarlaların kenarlarındaki yüksek otların arasında irili ufaklı çeşitli pulluklar yatıyor. Aylarca ve geceli gündüzlü çalışmaktan yorulmuşlar gibi yaslanmışlar hendeklere, dinleniyorlar. Bu metinle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) "Tarım" kavramıyla ilgili sözcükler vardır. B) Betimleyici ögelerden yararlanılmıştır. C) Kişileştirme ve benzetme yapılmıştır D) Tartışmacı anlatım kullanılmıştır. Burlari 1344

Türkçe 19. Atasözleri ile ilgili sunum hazırlayan Merve aşağıdaki örnekleri kullanarak atasözlerinin özellikleri hakkında bilgi verecektir. Yalnız tas, duvar olmaz. Horozu çok olan köyde sabah geç olur. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Buna göre Merve'nin verdiği örnekler aşağıdaki özelliklerden hangisine uygun değildir? A) Bazı atasözleri eş ya da yakın anlamlıdır. B) Atasözleri yargısı tamamlanmış cümlelerden oluşur. ^ Atasözlerinin bazıları zıt anlamlıdır. D) Bazı atasözleri hem gerçek hem mecaz anlamlıdır. ✓

2. (1) Elektrik kesintisi çok sık yaşanıyordu. (II) Bu yüzden priz, fiş, lamba, kablo gibi bir bakkalda değil de bir elektrikçide bulunması gereken tüm teçhizatı satıyorduk. (III) Ama en çok da mum satılıyordu. (IV) Elektrik kesintisinin yaşandığı günlerde mum, bakkalın en çok satan ürünü oluyordu. (V) Bir gün yine elektrik kesildi. Numaralanmış cümlelerden hangisi kendisinden sonra gelen cümlenin gerekçesidir? AMI B) II CI P) IV )

3. 6 (1) Bu eleştiriler gençlerin pek hoşuna gitmediyse, bunları oturup biraz düşünmelerinde büyük yarar var. (II) Tabii, eğer öykü yazmak, Türk öykücülüğüne kat- kıda bulunmak istiyorlarsa... (III) Günümüzün öykücü- leri arasında bu eleştirilerin dışında tutması gereken, birikimli, yetkin, ileride çok daha özgün öyküler ya- zacak olanlar da var. (IV) Ama genele baktığımızda durum pek iç açıcı değil. Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? AI B) I C) III D) IV mir

149. 146. ileri gitmeye devam edeceğiz, yeni kapılar açacağız, yeni şeyler yapacağız çünkü biz meraklıyız ve merak bizi geliştirir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle anlamca çe- lişir? A) Merak, eğitimin ve öğrenmenin en temel duygusu- dur. B) İnsanoğlu bugünkü gelişmeyi içindeki merak dür- tüsüne borçludur. C) Merak, insanın başına türlü belalar açabilecek kontrolsüz bir özelliktir. D) Insanı yükselten iki güçlü destek vardır: azim ve merak. ins faz bo ni kai zat BU içi me su Bu ka A)

5. “Cennet gibi güzel vatanımız var." cümle- 5 sinde benzetilen ve benzetme yönü aşağı- dakilerden hangisidir? insana ait bir erilmemiştir? - müş, hiç ses A) Cennet - güzel C) Cennet - gibi B Vatan - cennet D) Vatan - güzel Ü omuzlarına

6. Sinema, çok güçlü bir sanat dalıdır çünkü diğer sanat dallarının aksine, zamanın akı- şini yakalayıp tutabiliyor. Sanatlar içinde, zamana damgasını vuran tek dal olan sine- ma sayesinde, aynı film makarasını birçok kez izlemek mümkün. Bu parçada yer alan sözcük veya sözler- le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) "Dal" sözcüğünün sesteşi vardır. B) "Film makarası" sözüyle ad aktarması yapılmıştır. C) "Tutmak - yakalamak" sözcükleri eş an- lamlıdır. D) "Damga vurmak" sözü deyimdir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "bir şeyin gerçekleşmesini dileme, isteme" anlamında bir sözcük kullanılmamıştır? A. En büyük temennim onların da mutlu ol- masıdır. B. Bu aralar lüks bir otomobil sahibi olma- nin hevesi içinde. C. Gençlerin en büyük arzusu iyi bir meslek edinebilmek. D. Karşısına çıkan engelleri aşmak için gece gündüz çalışıyor.

• A . 9. Bilim insanları, yeni bir gök cismi keşfetti. "FarFarOut" adı verilen cisim, Güneş sisteminde şimdiye kadar keşfedile ler arasında Güneş'e en uzak gök cismi olma özelliğini taşıyor. Aynı bilim insanları, geçtiğimiz yıl da iki gök cismini keşfini duyurmuştu. But Bu metinden aşağıdakilerin hangisine kesinlikle ulaşılır? A) Güneş'e "FarFarout'tan daha uzak gök cisimleri vardır. B) Keşfedilen her gezegene bilim insanları tarafından isim verilmektedir. C) "FarFarout'u keşfeden bilim insanları yalnızca gezegen keşfi için çalışmaktadır. D) Güneş sisteminde çok sayıda gök cismi bulunmaktadır. B 10. Filmler, insanların acılarını, sevinçlerini, hayallerini anlatan yapıtlardır. Filmin türü ne olursa olsun, izleyen hiç kimse "Sonunda ne olacak acaba?" sorusunu sormadan edemez. Etkili bir sonla bitmeyen filmlerin seyircide oluşturduğu hayal kırıklığını birçok sinemasever bilir. Süslü afişlerin uyandırdığı merak, filmin sonunda bomboş bir duyguya dö- nüşür bazen. Hatta "Keşke hiç gelmeseydik!" sözleriyle salonların terk edildiği de olur. Eğer bir film insanın kalbine dokunuyorsa, ruhunu okşuyorsa zihinlerdeki tazeliğini hiçbir zaman yitirmez. Bu metinden aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Bazı filmler izleyiciye pişmanlık ve hayal kırıklığı yaşatır. B) Çarpıcı afişlerin kullanıldığı filmler daha çok izleyici çeker. C) Insanların duygularına hitap eden filmler kalıcıdır. D) Izleyicilerin bir filmin nasıl biteceğini merak etmesi kaçınılmazdır.

1. Bebekler çiçeği insanlığımızın Güllerin en hasi, en goncası, Sarışın bir ışık parçası kimi, Kimi kapkara üzüm tanesi. Bırakalım sevdayla büyüsünler, Serpilip gelişsinler mutlu bik fidan gibi Senin, benim, hiç kimsenin değil Bütün bir yeryüzünündür onlar. Bütün insanlığın göz bebeği... Aşağıdakilerden hangisinde bu şiirdeki söz sanatları bir arada kullanılmıştır? A) Mustafa Kemal'i düşünüyorum. B) Bir gece misafirim olsan yeter, Yeleleri alevden al bir ata binmiş, Dolar odama lavanta kokusu, Aşıyor yüce dağları, engin denizleri. Soğur sevincinden sürahide su. Altın saçları dalgalanıyor rüzgârda, Ay pencerede durup durup güler. Işıl ışıl yanıyor mavi gözleri Beretne D) Yâr deyince kalem elden düşüyor. Gözlerim görmüyor, aklım şaşıyor. Lambada titreyen alev üşüyor, Aşk kâğıda yazılmıyor Mihriban. Yillar bir gözyaşı gibi kaymış, Nurlu ihtiyarın yanaklarında. Yapraktan saçını yerlere yaymış, Sonbahar ağlıyor ayaklarında. 2.

2. 1. sorunlarına çözüm ararken II. toplumun özelliklerini göz önünde III. bir eğitim sisteminin IV. o sistemi oluşturan kültürün ve V. bulundurmak gerekir Numaralanmış sözler anlamlı ve kuralli bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV

7. Yaşasın, yarın Bodrum'a gidiyorum! 7. Diğer seçeneklerdeki duygu ifadelerini ünlem belirtecek şekilde birer cümlede kullanın. Selma'nın kurduğu cümledeki ünlem, cümle- ve aşağıdaki anlamların hangisini katmıştır? A) Sevinc cDilek B) Beğenme Dlşevgi BILFEN 89

dir. An bu sort Deprer dışarı 5. "Ne" sözcüğü bir ismin yerini tutuyorsa soru Herkes zamiri, bir isimle birlikte kullanılıyorsa soru sifatı, Dışarı fiilin anlamını soru yoluyla etkiliyorsa soru zarfı görevi yapar. Örne Birazc ? Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerde kul- lanılan "ne" sözcüğü ile ilgili yay ayraç içinde verilenlerden hangisi yanlıştır? Ateşe Anten Yanıt Yayınla A) Konuşmalarımızı ne dinliyorsun? (Soru zarfı) Buras B) Babacığım, bugün benim için ne aldın? Soru Araba Zamiri) siniz? Ablan Eskişehir'den pe gün dönecek? (Soru Buzur sifatı) çabuk D) Buğra benim hakkımda ne söyledi? Soru zarfı) Uya Yer- le

e ve yuribmden oluşmaktadır? AJ Uzun zamandır görmediğim arkadaşım gözümde tütüyordu. B Onun sözleri beni daha önce olmadığı kadar çok umutlandirdi C) Trenin dumanı gökyüzünü bir yağmur bulutu gibi kaplamıştı D) Bu kitap dilindeki akıcılığı ile bütün piyasayı altüst etti. . 6. Bir olay ya da durumun beklenildiği biçimde sonuçlanmadığını, beklentinin gerçekleşmediğini anlatan cümlara gear çekleşmemiş beklenti cümlesi" denir. Gerçekleşmemiş beklenti cümleleri belirlenirken yüklemin geçmiş zamanda çekimlenmiş olmasına dikkat edilmelidir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerden hangisi verilen bilgiye örnek olabilecek bir cümle değildir? lyaşlı A) Zor günümde yanımda olursun sanmıştım. B Bu sefer yüksek not alacağını umuyorum. Buraya kadar gelmişken beni ararsın diye düşünmüştüm. D) Bu seneki piyango bana çıkar diye ümitlenmiştim. olya Krekel leder VA