Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

OEF1048C
LİŞKİLERİ, CÜMLEDE ANLATIM
✔
8
A) Güneş gün yine erkenden doğdu,
Kucaklamak için mavi suları.
00
3 Çocuklar uykuya rahat dalsın diye
Rüzgâr, bir ninni fısıldadı geeeye.
Bu dizelerdeki anlam ilişkisinin benzeri
aşağıdakilerin hangisinde vardir?
B) Kalbini sardığı için hasret bulutları
Yanaklarından süzülüyordu gözyaşları.
C) Baş ucumdaki yalnızlık yüzünden
Uykum kaçıp gitti gecelerimden.
D) İnsanlık yazın bile kışı yaşıyor,
Donduğu için merhamet damarları.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
OEF1048C LİŞKİLERİ, CÜMLEDE ANLATIM ✔ 8 A) Güneş gün yine erkenden doğdu, Kucaklamak için mavi suları. 00 3 Çocuklar uykuya rahat dalsın diye Rüzgâr, bir ninni fısıldadı geeeye. Bu dizelerdeki anlam ilişkisinin benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardir? B) Kalbini sardığı için hasret bulutları Yanaklarından süzülüyordu gözyaşları. C) Baş ucumdaki yalnızlık yüzünden Uykum kaçıp gitti gecelerimden. D) İnsanlık yazın bile kışı yaşıyor, Donduğu için merhamet damarları.
simitçi-
usunun
eyim.
Bu pl
gıdakilerden hangisi söylenemez?
Benzetmeye yer verilmiştir.
insana ait özellikler insan dışındaki varlıklara aktarılmıştır.
Okuyucunun düşüncesini değiştirme amacı vardır. Tortisma
Okuyucuya izlenim kazandırma amacı vardır.
Betim fane
B
(leisile&time)
199
nuşuyor
Herkesin korkusu farklıdır. Birini korkutan bir şey başkaları için "pek de büyütülecek bir şey" gibi gel mayonlar-
Bunun yanında birçok insanın korktuğu bazı ortak şeyler de vardır. Hem de bu korkular yüzlerce yıldır milyonlar-
ca insan tarafından paylaşılmıştır. Bunların başında doğaüstü yaratıklara, canavarlara karşı duyulan korku gelir.
Bunlar, aslında tümüyle insanların düş güçlerinin ürünüdür) Böyle yaratıklar gerçekte yoktur. Ama onlara ilişkin
öyküler kulaktan kulağa anlatılarak zenginleşmiş, giderek daha da korkutucu olmuştur.
Yukarıdaki parçada düşünceyi geliştirme yollarının hangilerinden yararlanılmıştır?
A) Tanık Gösterme-Karşılaştırma
B) Karşılaştırma-Örnekleme
C) Tanımlama-Örnekleme
D) Tanımlama-Karşılaştırma
KYA PLUS
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
simitçi- usunun eyim. Bu pl gıdakilerden hangisi söylenemez? Benzetmeye yer verilmiştir. insana ait özellikler insan dışındaki varlıklara aktarılmıştır. Okuyucunun düşüncesini değiştirme amacı vardır. Tortisma Okuyucuya izlenim kazandırma amacı vardır. Betim fane B (leisile&time) 199 nuşuyor Herkesin korkusu farklıdır. Birini korkutan bir şey başkaları için "pek de büyütülecek bir şey" gibi gel mayonlar- Bunun yanında birçok insanın korktuğu bazı ortak şeyler de vardır. Hem de bu korkular yüzlerce yıldır milyonlar- ca insan tarafından paylaşılmıştır. Bunların başında doğaüstü yaratıklara, canavarlara karşı duyulan korku gelir. Bunlar, aslında tümüyle insanların düş güçlerinin ürünüdür) Böyle yaratıklar gerçekte yoktur. Ama onlara ilişkin öyküler kulaktan kulağa anlatılarak zenginleşmiş, giderek daha da korkutucu olmuştur. Yukarıdaki parçada düşünceyi geliştirme yollarının hangilerinden yararlanılmıştır? A) Tanık Gösterme-Karşılaştırma B) Karşılaştırma-Örnekleme C) Tanımlama-Örnekleme D) Tanımlama-Karşılaştırma KYA PLUS
O
Kısa öyküler okuyucuya şiirin tadını hissettirir. Sahip oldukları şiirsel anlatım anlatımı çekici kılar. Türk edebiya-
tinda Sait Faik, şiirsel anlatımı öyküye en güzel uyarlayan öykücülerimizdendir. Zaten kendisinin edebiyat geçmi-
şine baktığımızda şairlik yönünün de güçlü olduğunu görmek mümkündür. Sadece Sait Faik değil, kısa öyküler
yazan yazarlarımızın çoğu edebiyata şiirle başlamışlardır.
Bu parçanın anlatım biçimi ve düşünceyi geliştirme yolu aşağıdakilerden hangisidir?
B) Tartışma - Tanık Gösterme
Betimleme - Karşılaştırma
AAçıklama - Tanımlama
Açıklama - Örnekleme
183
KYA PLUS-
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
O Kısa öyküler okuyucuya şiirin tadını hissettirir. Sahip oldukları şiirsel anlatım anlatımı çekici kılar. Türk edebiya- tinda Sait Faik, şiirsel anlatımı öyküye en güzel uyarlayan öykücülerimizdendir. Zaten kendisinin edebiyat geçmi- şine baktığımızda şairlik yönünün de güçlü olduğunu görmek mümkündür. Sadece Sait Faik değil, kısa öyküler yazan yazarlarımızın çoğu edebiyata şiirle başlamışlardır. Bu parçanın anlatım biçimi ve düşünceyi geliştirme yolu aşağıdakilerden hangisidir? B) Tartışma - Tanık Gösterme Betimleme - Karşılaştırma AAçıklama - Tanımlama Açıklama - Örnekleme 183 KYA PLUS-
Aşağıdakilerden hangisi "Ben yazılarımda düşün- 8.
celerimi kanıtlama kaygısına düşmem. Düşünceleri-
mi kesin kurallara bağlı kalmadan kendime özgü bir
tarzda ifade ederim. Yazılarımda içtenliği de önem-
serim." diyen bir yazara ait olamaz?
A) Friedrich Dürrenmatt'ın bir romanında yazdığı gibi
"İyi bir İstanbul entelektüeli Paris'tekilerden daha
üstündür." Ama bu kavrayışa sahip olanların yani
evrensel düzeyde entelektüellerin sayısı pek yük-
sek değildir. Bu yüzden, evrensel anlamda kabul
görmüş, tartışılmasına bile gerek olmayan bazı
temel kavramlar bizim buralarda pek bilinmez,
mantık yürüterek çözümlenmeye çalışılır.
B) Edebiyatın sinema ile bağlantısı gözler önünde.
Sinema sanatının en önemli bileşenlerinden biri
senaryo, bir filmin niteliğini belirleyen en önem-
li yönlerinden biri de anlattığı hikâye olduğuna
göre, sinema ve edebiyatın iç içe geçmiş dallar
olduğunu kabul edebiliriz.
C) Uygarlıkların tanışması için birbirlerinin kitapları-
nı okumaları şart. Bu nedenle, edebiyat tarihinin
en önemli konularından biridir çeviri. Eğer çevir-
menler olmasaydı dünya edebiyat ve düşünce- 9.
sinin en önemli eserlerinden yoksun kalırdık. Bir
insan en çok kaç dilde eser okuyabilir ki!
D) Bazı insanlar okumakta zorluk çeker. Bu durum
yaşa bağlı değildir. Nedenleri arasında sağlık
sorunları, işitme, özellikle de görme bozuklukları
sayılabilir. Bazen de çocuklar yeterli eğitim alama-
dığı için okumaya uzak kalabilir. Sık sık okul de-
ğiştiren öğrenciler okula uyum sağlamakta güçlük
çekebilir, bu durum da okuma üzerinde etkilidir.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Aşağıdakilerden hangisi "Ben yazılarımda düşün- 8. celerimi kanıtlama kaygısına düşmem. Düşünceleri- mi kesin kurallara bağlı kalmadan kendime özgü bir tarzda ifade ederim. Yazılarımda içtenliği de önem- serim." diyen bir yazara ait olamaz? A) Friedrich Dürrenmatt'ın bir romanında yazdığı gibi "İyi bir İstanbul entelektüeli Paris'tekilerden daha üstündür." Ama bu kavrayışa sahip olanların yani evrensel düzeyde entelektüellerin sayısı pek yük- sek değildir. Bu yüzden, evrensel anlamda kabul görmüş, tartışılmasına bile gerek olmayan bazı temel kavramlar bizim buralarda pek bilinmez, mantık yürüterek çözümlenmeye çalışılır. B) Edebiyatın sinema ile bağlantısı gözler önünde. Sinema sanatının en önemli bileşenlerinden biri senaryo, bir filmin niteliğini belirleyen en önem- li yönlerinden biri de anlattığı hikâye olduğuna göre, sinema ve edebiyatın iç içe geçmiş dallar olduğunu kabul edebiliriz. C) Uygarlıkların tanışması için birbirlerinin kitapları- nı okumaları şart. Bu nedenle, edebiyat tarihinin en önemli konularından biridir çeviri. Eğer çevir- menler olmasaydı dünya edebiyat ve düşünce- 9. sinin en önemli eserlerinden yoksun kalırdık. Bir insan en çok kaç dilde eser okuyabilir ki! D) Bazı insanlar okumakta zorluk çeker. Bu durum yaşa bağlı değildir. Nedenleri arasında sağlık sorunları, işitme, özellikle de görme bozuklukları sayılabilir. Bazen de çocuklar yeterli eğitim alama- dığı için okumaya uzak kalabilir. Sık sık okul de- ğiştiren öğrenciler okula uyum sağlamakta güçlük çekebilir, bu durum da okuma üzerinde etkilidir.
2. Varlıkların, okuyucunun gözünde canlana-
cak şekilde, resim çizer gibi anlatılması ola-
rak tanımlanan betimleme, açıklayıcı ve sa-
natsal olmak üzere iki başlık altında ince-
lenir. Açıklayıcı betimlemede varlıkların ol-
duğu gibi tanıtılması amaçlanır, kişisel dü-
şüncelere yer verilmez. Görsellikten çok,
izlenim ve sezgilerin ağır bastığı sanatsal
betimlemede ise yazar, anlatımına duygu
ve yorumlarını da katar.
Bu metne göre aşağıdakilerin hangisin-
de açıklayıcı betimleme yapılmıştır?
A Ninemin reyhan kokulu, kapkara, uzun
saçları vardı. Dünyadaki en uzun saçlar
nineminkiydi. Sürmeler çektiğinde kır-
langıçların kanadını hatırlatan kaşları
olurdu. Ninemin endamı yerindeydi,
uzun boyluydu. Elini bir uzatsa ağaçla-
rin en uzun dallarındaki elmalara yeti-
şirdi. Ninemin sürmeli gözleri çok kes-
kin ve çok güzeldi. Öyle ki Ay'ı çıplak
gözle görebilirdi.
B) Kızılkaya... Üstü toprak, altı ahir evimi-
zin, aynı anda mutfak, kiler ve oturma
yeri olarak kullanılan küçük odamızın
küçücük penceresinden saatlerce sey-
rettiğim, seyretmeye doyamadığım Kı-
zılkaya... Kızılkaya'nın altından dere
akardı. Dere ile Kızılkaya'nın en yüksek
yerinin arası 200-300 metre kadar ol-
malıydı. Uçurum ki ne uçurum...
C) Koza Han'ın hemen yanında, tahta kol-
tuklarda, altı yedi yaşlarında bir sarı ço-
cuk annesiyle oturmaktadır. Üstü başı
temizdir, yüzü sağlıklıdır. Annesi otuz-
larında bir hanımdır. Hava sıcak, vakit
öğleye yaklaşmaktadır. Annesi yelpa-
zeyi bir oğluna tutuyor bir kendisine
D) Doğdum. Yanık benizli bir adamdı ba-
bam. Elinde meşeden budanmış ço-
mak... Annemin sesinde fesleğenler,
nefesinde hanımelleri... Omzunda si-
ğındığım yıkılmaz dağ evleri... Doğdum.
Bozkırdandı bu alevli yoksulluğum. Üs-
tümde eskimiş boncuklu elbise, ayak
larımda kurumuş lavanta kokusu...
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
2. Varlıkların, okuyucunun gözünde canlana- cak şekilde, resim çizer gibi anlatılması ola- rak tanımlanan betimleme, açıklayıcı ve sa- natsal olmak üzere iki başlık altında ince- lenir. Açıklayıcı betimlemede varlıkların ol- duğu gibi tanıtılması amaçlanır, kişisel dü- şüncelere yer verilmez. Görsellikten çok, izlenim ve sezgilerin ağır bastığı sanatsal betimlemede ise yazar, anlatımına duygu ve yorumlarını da katar. Bu metne göre aşağıdakilerin hangisin- de açıklayıcı betimleme yapılmıştır? A Ninemin reyhan kokulu, kapkara, uzun saçları vardı. Dünyadaki en uzun saçlar nineminkiydi. Sürmeler çektiğinde kır- langıçların kanadını hatırlatan kaşları olurdu. Ninemin endamı yerindeydi, uzun boyluydu. Elini bir uzatsa ağaçla- rin en uzun dallarındaki elmalara yeti- şirdi. Ninemin sürmeli gözleri çok kes- kin ve çok güzeldi. Öyle ki Ay'ı çıplak gözle görebilirdi. B) Kızılkaya... Üstü toprak, altı ahir evimi- zin, aynı anda mutfak, kiler ve oturma yeri olarak kullanılan küçük odamızın küçücük penceresinden saatlerce sey- rettiğim, seyretmeye doyamadığım Kı- zılkaya... Kızılkaya'nın altından dere akardı. Dere ile Kızılkaya'nın en yüksek yerinin arası 200-300 metre kadar ol- malıydı. Uçurum ki ne uçurum... C) Koza Han'ın hemen yanında, tahta kol- tuklarda, altı yedi yaşlarında bir sarı ço- cuk annesiyle oturmaktadır. Üstü başı temizdir, yüzü sağlıklıdır. Annesi otuz- larında bir hanımdır. Hava sıcak, vakit öğleye yaklaşmaktadır. Annesi yelpa- zeyi bir oğluna tutuyor bir kendisine D) Doğdum. Yanık benizli bir adamdı ba- bam. Elinde meşeden budanmış ço- mak... Annemin sesinde fesleğenler, nefesinde hanımelleri... Omzunda si- ğındığım yıkılmaz dağ evleri... Doğdum. Bozkırdandı bu alevli yoksulluğum. Üs- tümde eskimiş boncuklu elbise, ayak larımda kurumuş lavanta kokusu...
olur.
mış atasözle
eğildir?
sonunda bi
ana getirilir
ekli araçla
mak başa
1
Hiçbir sanat eseri, gerçeğin tam kendisi olamaz yoksa
sanatın, fotoğraftan ne farkı kalır?
Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Gerçeği olduğu gibi yansıtmak, sanat eserine değil;
fotoğrafa özgüdür.
B) Sanat eseri, yalnızca gerçeği anlatmaz; sanatçı,
eserine kendini de katar.
C) Fotoğrafta olduğu gibi, gerçeği anlatmayan bir sa-
daim nat eseri yoktur.
D) Sanat eseri, gerçeği bir ayna gibi tüm ayrıntılarıyla
yansıtır.
15. I.
top, misket, sa
II.
bir yerimiz acid
III. mutluluğu oyu
IV. ya da kanadığ
V. annemizin öp
VI. iyileşeceğini
VII. bir zamanlar
Yukarıdaki sözle
turacak biçimc
üçüncü olur?
ANI.
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
olur. mış atasözle eğildir? sonunda bi ana getirilir ekli araçla mak başa 1 Hiçbir sanat eseri, gerçeğin tam kendisi olamaz yoksa sanatın, fotoğraftan ne farkı kalır? Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Gerçeği olduğu gibi yansıtmak, sanat eserine değil; fotoğrafa özgüdür. B) Sanat eseri, yalnızca gerçeği anlatmaz; sanatçı, eserine kendini de katar. C) Fotoğrafta olduğu gibi, gerçeği anlatmayan bir sa- daim nat eseri yoktur. D) Sanat eseri, gerçeği bir ayna gibi tüm ayrıntılarıyla yansıtır. 15. I. top, misket, sa II. bir yerimiz acid III. mutluluğu oyu IV. ya da kanadığ V. annemizin öp VI. iyileşeceğini VII. bir zamanlar Yukarıdaki sözle turacak biçimc üçüncü olur? ANI.
Bu görselde verilmek istenen mesaj ile aşağıdaki metinlerden hangisi aynı doğrultudadır?
Dünyanın %70'i suyla kaplıdır ancak insan tüketimi için olan uygun temiz su miktan bu yüzdenin oldukça altındadır. Yağış mik
tarının çok olduğu bir yerde yaşıyor olsanız bile suyu temizlemek, bir yerden başka bir yere pompalamak, isitmak, yerleşim yer
lerine dağıtmak ve yeniden işlemek için enerjiye ihtiyacınız olacaktır. Ortalama dört kişilik bir ailenin günlük su kullanımı 450 lit
redir ki bu bir yılda 164.000 litre anlamına gelir.
Görsel Kaynak: Sümeyra Toka
Yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri olan su, son yıllarda dünya kamuoyunun, uluslararası ve bölgesel örgütlerin gündemi-
nin ön sıralarına yerleşmiştir. Bu durum hızla artan su ihtiyacının giderilmesinde karşılaşılan güçlükler ile su sıkıntısının gelecek
20-25 yıl içinde birçok bölgede su krzne dönüşme beklenti ve endişesinden kaynaklanmaktadır. Yakın gelecekte tatlısu kay
naklarının tükenmesi nedeniyle su, neredeyse nadir eserlerin sergilendiği bir salonda yer alacak bir obje hâlini alacaktır.
C) Belirli sektörler, özellikle de kitle turizmi kilit dohemler sırasında bazı bölgelerde su talebinin katlanarak artmasına sebep olu-
yor. Her yıl Avrupa'nın dört bir yanındaki yerleri milyonlarca insan ziyaret ediyor ve yıllık toplam su kullanımının %9'u bu ziyaret-
ler sırasında gerçekleşiyor. Bu kullanımın büyük kısmı konaklama ve gida hizmeti faaliyetlerine bağlı olarak gerçekleşiyor. Tu-
rizmin su kaynaklarına yaptığı baskının, küçük Akdeniz adalarına yönelmesi olasılıklar arasında.
D) Su tüketiminin önümüzdeki zaman diliminde nüfus artışının yanı sıra ekonomik gelişmeler, değişen tüketici yapısı ve bazı diğer
faktörlere bağlı olarak artması bekleniyor. Dünyanın birçok bölgesinde tatlısuyun yüzde 70'ten fazlası tarım için kullanılıyor. Bir
çok ülke için tarım sektörü en çok suyu tüketiyor olmasına rağmen ilgili ülkeye daha düşük bir fayda sağlıyor. Dünya genelinde,
su kullanımının yaklaşık yüzde 20'si ticari ve endüstriyel sektörlerde gerçekleşiyor..
27
-
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Bu görselde verilmek istenen mesaj ile aşağıdaki metinlerden hangisi aynı doğrultudadır? Dünyanın %70'i suyla kaplıdır ancak insan tüketimi için olan uygun temiz su miktan bu yüzdenin oldukça altındadır. Yağış mik tarının çok olduğu bir yerde yaşıyor olsanız bile suyu temizlemek, bir yerden başka bir yere pompalamak, isitmak, yerleşim yer lerine dağıtmak ve yeniden işlemek için enerjiye ihtiyacınız olacaktır. Ortalama dört kişilik bir ailenin günlük su kullanımı 450 lit redir ki bu bir yılda 164.000 litre anlamına gelir. Görsel Kaynak: Sümeyra Toka Yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri olan su, son yıllarda dünya kamuoyunun, uluslararası ve bölgesel örgütlerin gündemi- nin ön sıralarına yerleşmiştir. Bu durum hızla artan su ihtiyacının giderilmesinde karşılaşılan güçlükler ile su sıkıntısının gelecek 20-25 yıl içinde birçok bölgede su krzne dönüşme beklenti ve endişesinden kaynaklanmaktadır. Yakın gelecekte tatlısu kay naklarının tükenmesi nedeniyle su, neredeyse nadir eserlerin sergilendiği bir salonda yer alacak bir obje hâlini alacaktır. C) Belirli sektörler, özellikle de kitle turizmi kilit dohemler sırasında bazı bölgelerde su talebinin katlanarak artmasına sebep olu- yor. Her yıl Avrupa'nın dört bir yanındaki yerleri milyonlarca insan ziyaret ediyor ve yıllık toplam su kullanımının %9'u bu ziyaret- ler sırasında gerçekleşiyor. Bu kullanımın büyük kısmı konaklama ve gida hizmeti faaliyetlerine bağlı olarak gerçekleşiyor. Tu- rizmin su kaynaklarına yaptığı baskının, küçük Akdeniz adalarına yönelmesi olasılıklar arasında. D) Su tüketiminin önümüzdeki zaman diliminde nüfus artışının yanı sıra ekonomik gelişmeler, değişen tüketici yapısı ve bazı diğer faktörlere bağlı olarak artması bekleniyor. Dünyanın birçok bölgesinde tatlısuyun yüzde 70'ten fazlası tarım için kullanılıyor. Bir çok ülke için tarım sektörü en çok suyu tüketiyor olmasına rağmen ilgili ülkeye daha düşük bir fayda sağlıyor. Dünya genelinde, su kullanımının yaklaşık yüzde 20'si ticari ve endüstriyel sektörlerde gerçekleşiyor.. 27 -
7.
La Fontaine'nin ünlü masallarından "Ağustos Böceği ile Karınca'yı birçoğunuz okumuşsunuzdur. Hatırlayacağınız üzere
masalda karınca tüm yaz çalışıp, yiyecek biriktirirken ağustos böceği saz çalıp şarkı söylemiş, kışın da karıncaya muhtaç
olmuştur. Fakat araştırmalar gösteriyor ki toprak altında yaşayan ağustos böcekleri ağaç kökleri ve öz suyu emerek besle-
nirler. On yedi sene toprak altında kalan ağustos böceği yeryüzüne çıktıktan sonra dört haftalık ömre sahiptir. Bu da ağus-
tos ayına denk geldiği için adlarını buradan almaktadır. Ağustos böcekleri hakkındaki bu bilgi, insanların
masaldan elde ettiği ve ağustos böceği hakkında doğru sandıkları bilginin aslında gerçeği yansıtmadığını ve
ağustos böceklerine haksızlık yapıldığını göstermektedir. Bu bilgi hatasının masalın çevirisinde "çekirge"
yerine "ağustos böceği" sözcüğünün kullanılmasından kaynaklandığını söylemek yanlış olmaz. Zira masalın
resimlerinde ya da animasyonlarında ağustos böceği yerine çekirgenin yer aldığını görürsünüz,
dan Fores
"Bir kelebeğin hayalleri gibi hayallerim, kısacık ve ertesi yok." gibi güzel sözlere, şiirlere konu olmuştur kelebeğin
ömrünün bir gün olduğu. Gelgelelim bilim, insanlık tarafından oldukça kabul görmüş ve benimsenmiş bu bilginin
aslında doğru olmadığını söyler bize. Araştırmalar sonucu elde edilen bilgilere göre dünya üzerinde ömrü bir gün olan
hiçbir kelebek türü yoktur. Kelebekler başkalaşım geçirirler ve ömürleri dört ana evreden oluşur: yumurta, tırtıl, koza
ve yetişkin. 1-2 ay süren ilk üç evre sonunda yetişkin olarak kozasından çıkan kelebek, 1 hafta ila 1 yıl arasında
yaşayabilir. Kelebeklerin ömrünün bir gün olduğu görüşünün insanlar arasında yayılma sebebi, mayıs sineklerinin
kısa ömrü ile kelebeklerin ömürlerinin karıştırılmasıdır. Bu canlılar da kelebekler gibi başkalaşım geçirirler ve aynı
evrelerden geçerler. Yetişkin olarak doğaya çıkan bir mayıs sineğinin ömrü ise 1-2 gündür. Yani özlü sözlere ve
şiirlere konu olması gereken aslında kelebek değil mayıs sineğidir.
Bu iki metinden çıkarılabilecek ortak sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebiyat eserleri bize her zaman doğruyu söylemez.
Bi Diller arasındaki farklılıklar kimi zaman insanları yanıltabilin
C) Bilmsel araştırmaları yapılmadan kullanılan bilgiler, insanları büyük hatalara sürükleyebilir.
b) Bilimsel gerçekliği olmamasına rağmen bazı bilgiler insanlar arasında doğru kabul edilebilmektedir.
GUNAY
127
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
7. La Fontaine'nin ünlü masallarından "Ağustos Böceği ile Karınca'yı birçoğunuz okumuşsunuzdur. Hatırlayacağınız üzere masalda karınca tüm yaz çalışıp, yiyecek biriktirirken ağustos böceği saz çalıp şarkı söylemiş, kışın da karıncaya muhtaç olmuştur. Fakat araştırmalar gösteriyor ki toprak altında yaşayan ağustos böcekleri ağaç kökleri ve öz suyu emerek besle- nirler. On yedi sene toprak altında kalan ağustos böceği yeryüzüne çıktıktan sonra dört haftalık ömre sahiptir. Bu da ağus- tos ayına denk geldiği için adlarını buradan almaktadır. Ağustos böcekleri hakkındaki bu bilgi, insanların masaldan elde ettiği ve ağustos böceği hakkında doğru sandıkları bilginin aslında gerçeği yansıtmadığını ve ağustos böceklerine haksızlık yapıldığını göstermektedir. Bu bilgi hatasının masalın çevirisinde "çekirge" yerine "ağustos böceği" sözcüğünün kullanılmasından kaynaklandığını söylemek yanlış olmaz. Zira masalın resimlerinde ya da animasyonlarında ağustos böceği yerine çekirgenin yer aldığını görürsünüz, dan Fores "Bir kelebeğin hayalleri gibi hayallerim, kısacık ve ertesi yok." gibi güzel sözlere, şiirlere konu olmuştur kelebeğin ömrünün bir gün olduğu. Gelgelelim bilim, insanlık tarafından oldukça kabul görmüş ve benimsenmiş bu bilginin aslında doğru olmadığını söyler bize. Araştırmalar sonucu elde edilen bilgilere göre dünya üzerinde ömrü bir gün olan hiçbir kelebek türü yoktur. Kelebekler başkalaşım geçirirler ve ömürleri dört ana evreden oluşur: yumurta, tırtıl, koza ve yetişkin. 1-2 ay süren ilk üç evre sonunda yetişkin olarak kozasından çıkan kelebek, 1 hafta ila 1 yıl arasında yaşayabilir. Kelebeklerin ömrünün bir gün olduğu görüşünün insanlar arasında yayılma sebebi, mayıs sineklerinin kısa ömrü ile kelebeklerin ömürlerinin karıştırılmasıdır. Bu canlılar da kelebekler gibi başkalaşım geçirirler ve aynı evrelerden geçerler. Yetişkin olarak doğaya çıkan bir mayıs sineğinin ömrü ise 1-2 gündür. Yani özlü sözlere ve şiirlere konu olması gereken aslında kelebek değil mayıs sineğidir. Bu iki metinden çıkarılabilecek ortak sonuç aşağıdakilerden hangisidir? A) Edebiyat eserleri bize her zaman doğruyu söylemez. Bi Diller arasındaki farklılıklar kimi zaman insanları yanıltabilin C) Bilmsel araştırmaları yapılmadan kullanılan bilgiler, insanları büyük hatalara sürükleyebilir. b) Bilimsel gerçekliği olmamasına rağmen bazı bilgiler insanlar arasında doğru kabul edilebilmektedir. GUNAY 127
2. Konuşma, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı, karşımızdakilere sözle iletme işidir. Yani günlük yaşantımızın
bir parçasıdır. Tıpkı solumak, yemek yemek, su içmek, yürümek gibi sabahın ilk saatlerinden yatma zamanına değin sıradan
bir günümüzü düşünelim. Bu süre içinde konuşmanın büyük bir yer tuttuğunu görürüz. Yakınlarımızla çevremizdekilerle
günün olaylarından, okuduklarımızdan, duyduklarımızdan söz ederiz. Böylece düşünce alışverişi yapmış, yaşantılarımızı
paylaşmak hazzını yaşamış oluruz. Bu, toplum içinde yaşamanın doğal bir sonucudur.
Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine yer verilmiştir?
B) Tanımlama - Örneklendirme
D) Örneklendirme - Benzetme
A) Tanımlama - Tanık gösterme
C) Karşılaştırma - Benzetme
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
2. Konuşma, duygu ve düşüncelerimizi, görüp yaşadıklarımızı, karşımızdakilere sözle iletme işidir. Yani günlük yaşantımızın bir parçasıdır. Tıpkı solumak, yemek yemek, su içmek, yürümek gibi sabahın ilk saatlerinden yatma zamanına değin sıradan bir günümüzü düşünelim. Bu süre içinde konuşmanın büyük bir yer tuttuğunu görürüz. Yakınlarımızla çevremizdekilerle günün olaylarından, okuduklarımızdan, duyduklarımızdan söz ederiz. Böylece düşünce alışverişi yapmış, yaşantılarımızı paylaşmak hazzını yaşamış oluruz. Bu, toplum içinde yaşamanın doğal bir sonucudur. Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine yer verilmiştir? B) Tanımlama - Örneklendirme D) Örneklendirme - Benzetme A) Tanımlama - Tanık gösterme C) Karşılaştırma - Benzetme
SÖZEL BÖLÜM
TÜRKÇE-6
1. Sözel bölümde toplam 50 soru bulunmaktadır. Sınav süresi 75 dakikadır.
2. 3 yanlış 1 doğruyu götürecektir.
3. Cevaplarınızı cevap kâğıdına kutucukların dışına taşırmadan ve kurşun kalemle işaretleyiniz.
4. Kitapçık türünüzü kodlamayı unutmayınız.
B»
B> 3
1. (1) Günümüzün en güçlü ve yaygın iletişim araçlarından biri olan sosyal medyadaki uygulamalarda yapay zekâdan
yararlanılıyor. (II) Yapay zekâ, topladığı bilgilerle her kullanıcı için sanal bir veri bankası oluşturuyor. (III) Bu verileri
kullanarak kişinin nelerden hoşlandığını, hangi içeriklerle etkileşime girdiğini ve neleri görmek istediğini belirliyor. (IV)
Kişi, sosyal medyada gezinirken beklentisine uygun içerikleri hiç çaba harcamadan hazır buluyor.
Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Sosyal medya kullanıcısının ilgi alanları ve alışkanlık-
ları ile ilgili bilgiler yapay zekâ tarafından toplanıyor." cümlesi getirilirse düşüncenin akışı bozulmaz?
A) I
C) III
B) II
D) IV
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
SÖZEL BÖLÜM TÜRKÇE-6 1. Sözel bölümde toplam 50 soru bulunmaktadır. Sınav süresi 75 dakikadır. 2. 3 yanlış 1 doğruyu götürecektir. 3. Cevaplarınızı cevap kâğıdına kutucukların dışına taşırmadan ve kurşun kalemle işaretleyiniz. 4. Kitapçık türünüzü kodlamayı unutmayınız. B» B> 3 1. (1) Günümüzün en güçlü ve yaygın iletişim araçlarından biri olan sosyal medyadaki uygulamalarda yapay zekâdan yararlanılıyor. (II) Yapay zekâ, topladığı bilgilerle her kullanıcı için sanal bir veri bankası oluşturuyor. (III) Bu verileri kullanarak kişinin nelerden hoşlandığını, hangi içeriklerle etkileşime girdiğini ve neleri görmek istediğini belirliyor. (IV) Kişi, sosyal medyada gezinirken beklentisine uygun içerikleri hiç çaba harcamadan hazır buluyor. Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Sosyal medya kullanıcısının ilgi alanları ve alışkanlık- ları ile ilgili bilgiler yapay zekâ tarafından toplanıyor." cümlesi getirilirse düşüncenin akışı bozulmaz? A) I C) III B) II D) IV
Sigarada vücut için zehirli, kanser yapıcı 4.000 den
fazla kimyasal madde bulunmaktadır. Bunlardan elli
tanesinin doğrudan kansere sebep olduğu ispatlan-
mıştır. Sigara içenlerde akciğer kanseri riski içme-
yenlere göre yirmi kat fazladır. İçmediği hâlde du-
manına maruz kalanlarda bu risk üç kat daha fazladır.
Sigara içenlerde bunun dışında ağız, dil, dudak, girt-
lak, böbrek vb. kanseri riski de artmaktadır.
5. Metnin anlatım biçimi aşağıdakilerin hangisidir?
A) Açıklama
Betimleme
B) Tartışma
D) Öyküleme
6. Metinde düşünceyi geliştirme yollarından hangisi
kullanılmamıştır?
Tanımlama
Sayısal verilerden faydalanma
C) Örneklendirme
Karşılaştırma
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Sigarada vücut için zehirli, kanser yapıcı 4.000 den fazla kimyasal madde bulunmaktadır. Bunlardan elli tanesinin doğrudan kansere sebep olduğu ispatlan- mıştır. Sigara içenlerde akciğer kanseri riski içme- yenlere göre yirmi kat fazladır. İçmediği hâlde du- manına maruz kalanlarda bu risk üç kat daha fazladır. Sigara içenlerde bunun dışında ağız, dil, dudak, girt- lak, böbrek vb. kanseri riski de artmaktadır. 5. Metnin anlatım biçimi aşağıdakilerin hangisidir? A) Açıklama Betimleme B) Tartışma D) Öyküleme 6. Metinde düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmamıştır? Tanımlama Sayısal verilerden faydalanma C) Örneklendirme Karşılaştırma
8. Beyin faaliyetlerindeki farklı seviyeler, resimli kitaplara bakıp hikayeler dinledikçe bu görsel imalan gemade
daha fazla pratiği olan çocukların ileriki yıllarda görseller yaratıp hikayeler yazmalarına yardımcı olacak beceriler
geliştirebileceklerini gösteriyor. Kitaplardaki dil ile ebeveynlerin çocuklarıyla konuşurken kullandian de kargoy
ran araştırmacılar, resimli kitapların daha fazla özgün kelime türleri içerdiklerini fark ettier..Yani kipik çocuklara
resimli kitaplar okumak, daha fazla sayıda kelime duymaları ve aynı zamanda da bu resimlerte lişki olan görsellen
yaratma işleminin daha yoğun olması anlamına geliyor.
Bu parçada ele alınan konu aşağıdakilerden hangisidir?
A Resim çizerek çocukların hayal dünyalarını dışa vurmaları
B) Resimli kitap okumanın çocuklarda geliştirdiği beceriler
e Birlikte resimli kitap okumanın ortaya çıkardığı yoğun etkileşim
D) Resimli kitap okumak ile yazılan hikâyeler arasındaki bağ
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
8. Beyin faaliyetlerindeki farklı seviyeler, resimli kitaplara bakıp hikayeler dinledikçe bu görsel imalan gemade daha fazla pratiği olan çocukların ileriki yıllarda görseller yaratıp hikayeler yazmalarına yardımcı olacak beceriler geliştirebileceklerini gösteriyor. Kitaplardaki dil ile ebeveynlerin çocuklarıyla konuşurken kullandian de kargoy ran araştırmacılar, resimli kitapların daha fazla özgün kelime türleri içerdiklerini fark ettier..Yani kipik çocuklara resimli kitaplar okumak, daha fazla sayıda kelime duymaları ve aynı zamanda da bu resimlerte lişki olan görsellen yaratma işleminin daha yoğun olması anlamına geliyor. Bu parçada ele alınan konu aşağıdakilerden hangisidir? A Resim çizerek çocukların hayal dünyalarını dışa vurmaları B) Resimli kitap okumanın çocuklarda geliştirdiği beceriler e Birlikte resimli kitap okumanın ortaya çıkardığı yoğun etkileşim D) Resimli kitap okumak ile yazılan hikâyeler arasındaki bağ
5.
Erzurum Kongresi'nde Alınan Kararlar
Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür parça-
lanamaz.
Manda ve himaye kabul edilemez.
Mebusan Meclisi derhal toplanmalıdır.
Azınlıklara, siyasi hâkimiyetimizi ve sosyal
dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
Erzurum Kongresi'nde alman bu kararlardan ha-
reketle;
I. Tam bağımsızlık anlayışı kabul edilmiştir.
II. Millî iradenin ülke yönetiminde etkin olması amaç-
lanmıştır.
III. İç işlerimize karışılmasına engel olunmaya çalışıl-
mıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II
C) II ve III
ESEN YAYINLARI
B) ve III
D) II ve III
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
5. Erzurum Kongresi'nde Alınan Kararlar Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür parça- lanamaz. Manda ve himaye kabul edilemez. Mebusan Meclisi derhal toplanmalıdır. Azınlıklara, siyasi hâkimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez. Erzurum Kongresi'nde alman bu kararlardan ha- reketle; I. Tam bağımsızlık anlayışı kabul edilmiştir. II. Millî iradenin ülke yönetiminde etkin olması amaç- lanmıştır. III. İç işlerimize karışılmasına engel olunmaya çalışıl- mıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II C) II ve III ESEN YAYINLARI B) ve III D) II ve III
13.
Orman yangınları ile mücadele etmek hem zor
hem de tehlikelidir. Bu yangınlar 800 °C gibi
aşırı yüksek sıcaklıklara ulaşabilir ve saatte
10 ila 20 km hızla yayılabilir. Bu hiz insanların
koşma hızından fazladır. Ayrıca bu yangınlar
aniden yön değiştirerek itfaiyecilerin bir anda
dumanlar içinde kalmasına neden olabilir. Yan-
gın söndürme çalışmalarında bazen itfaiye he-
likopteri veya uçağı kullanılabilir. Bunlar alevleri
kontrol altına almak veya söndürmek için göl-
lerden ya da denizden çektikleri suyu yangının
üzerine boşaltır.
Bu metinde aşağıdakilerin hangisine yer veril-
memiştir?
A) Karşılaştırma cümlesine
B) Amaç-sonuç cümlesine
Sebep-sonuç cümlesine
DÖrnekleme cümlesine
TÜRKÇE KAZANIM SINAVI
NEWTON
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
13. Orman yangınları ile mücadele etmek hem zor hem de tehlikelidir. Bu yangınlar 800 °C gibi aşırı yüksek sıcaklıklara ulaşabilir ve saatte 10 ila 20 km hızla yayılabilir. Bu hiz insanların koşma hızından fazladır. Ayrıca bu yangınlar aniden yön değiştirerek itfaiyecilerin bir anda dumanlar içinde kalmasına neden olabilir. Yan- gın söndürme çalışmalarında bazen itfaiye he- likopteri veya uçağı kullanılabilir. Bunlar alevleri kontrol altına almak veya söndürmek için göl- lerden ya da denizden çektikleri suyu yangının üzerine boşaltır. Bu metinde aşağıdakilerin hangisine yer veril- memiştir? A) Karşılaştırma cümlesine B) Amaç-sonuç cümlesine Sebep-sonuç cümlesine DÖrnekleme cümlesine TÜRKÇE KAZANIM SINAVI NEWTON
Konu Pekiştirme Testi
5. Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim
Minicik gövdeme yüklü Kaf Dağı
>
Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatların-
dan hangileri kullanılmıştır?
-A) Benzetme - kişileştirme
B) Konuşturma - abartma
C) Benzetme - konuşturma
D) Benzetme - abartma
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
Konu Pekiştirme Testi 5. Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim Minicik gövdeme yüklü Kaf Dağı > Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatların- dan hangileri kullanılmıştır? -A) Benzetme - kişileştirme B) Konuşturma - abartma C) Benzetme - konuşturma D) Benzetme - abartma
1. Bu testle 20 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz.
1. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması verilmiştir.
Teşhis (kişileştirme), insan dışındaki varlıklara insana
ait özellikler verme sanatıdır.
Mübalağa (abartma), bir niteliği, olduğundan çok üs
tün veya aşağı gösterme sanatıdır.
TÜRK
Tezat (karşıtlık) birbirine zıt kavram veya durumların
bir arada kullanılmasıyla oluşan sanattır.
Intak (konuşturmaDinsan dışındaki bir varlığın konuş
turulmasıyla oluşan sanattır.
Aşağıdakilerin hangisinde, açıklaması verilen sanat-
lardan herhangi birine yer verilmemiştir?
Aparardı bulutlar gözleri kanan aborta
Toprağın yoldaşı taş bile yanab
B) Eğer dost, irmağın gözün ararsan
Serçeşmeden gelir suyun durusu.
C) Karlar, etrafı beyaz bir karanlığa gömdü
Kar değir gokyuzunden yağan beyaz ölümdü
D) Siladan ayrıyım, gözümde yaşlar
Sel olup taşacak bir gün derinden.
karekök & dakika
Ortaokul Türkçe
Düşünceyi Geliştirme Yolları
1. Bu testle 20 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdına işaretleyiniz. 1. Aşağıda bazı söz sanatlarının açıklaması verilmiştir. Teşhis (kişileştirme), insan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verme sanatıdır. Mübalağa (abartma), bir niteliği, olduğundan çok üs tün veya aşağı gösterme sanatıdır. TÜRK Tezat (karşıtlık) birbirine zıt kavram veya durumların bir arada kullanılmasıyla oluşan sanattır. Intak (konuşturmaDinsan dışındaki bir varlığın konuş turulmasıyla oluşan sanattır. Aşağıdakilerin hangisinde, açıklaması verilen sanat- lardan herhangi birine yer verilmemiştir? Aparardı bulutlar gözleri kanan aborta Toprağın yoldaşı taş bile yanab B) Eğer dost, irmağın gözün ararsan Serçeşmeden gelir suyun durusu. C) Karlar, etrafı beyaz bir karanlığa gömdü Kar değir gokyuzunden yağan beyaz ölümdü D) Siladan ayrıyım, gözümde yaşlar Sel olup taşacak bir gün derinden. karekök & dakika