Fiilimsiler (Eylemsi) Soruları
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)8.
"Çiçekler soldu." cümlesinde "soldu" sözcüğü çekimli bir "fiil'dir ve cümlenin yüklemidir. "Solan çiçekleri vazodan aldı."
cümlesinde ise "solan" sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte sıfat görevinde olduğu için "sifat-fiil"dir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil
kullanılmıştır?
Coeuk yıkanacak kıyafetlerini çamaşır makinesine koymuştu.
8) Yağmur dinince rengârenk bir gökkuşağı belirdi gökyüzünde.
e Büyük sürprizi bozmamak için arkadaşına mecburen yalan söyledi.
D) Zorlansalar da karşı kıyıya yüzerek geçmişlerdi.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)11. Aşağıdakilerden hangisi olgusal
(nesnel) bir soru niteliği taşır?
A) Yeşil renkli bir elbise güzel midir?
B) Filmi nasil buldun?
C) Adana ve Mersin arası mesafe ne kadardı?
Dj Sen resim dersini seryor musun?
12. Asagidaki benzerladerden hangisi
hataladra
A 20 - 99
Kalem - de er
D - ağac
13. Aşağıdaki verilen ifadelerin yanına (Gerçek anlam/Mecaz anlar uygun olduğu seçeneği
yazınız. (5x4 = 20 puan)
Gerrek ar la Wiecatania
1. Adamın tarladaki bütün ekinleri vendu
2. İçimde yeni umutlar filizlendi
3. Zonguldak'taki maden kazası ailelerin ocağını söndürdü
4. Yasli insanlar görünce genç ģimin kiymetin aniyorum
5. Bana hediye alman çok ince bir davranıştı
14. Aşağıda verilen ifadelerin nicelikleri ( bütün, bazı ) ve doğruluk değerleri (Doğru-D. Yanlış-
Y ) bakımından doğru ve yerinde kullanılıp kullanılmadığını sorgulayınız
( ) 1. Bütün insanlar öğrencidir
() 2. Bazı insanlar şiir yazmaktadır.
( ) 3. Bütün devletler demokrasi ile yönetilir
(14. Bazı hayvanlar vahşi ve saldırgan değildirler
5. Bazı insanlann meslekleri daha çok zihin gücü kullanmayı gerect
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)15. "Kitaplar okundu." cümlesinde "okundu" söz-
cüğü çekimli bir "fiil"dir ve cümlenin yüklemi-
dir. "Okunan kitapları üst rafa koydu." cümle-
sinde ise "okunan" sözcüğü fiil anlamını ko-
rumakla birlikte sıfat görevinde olduğu için
"sifat-fiil"dir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin
hangisinde sifat-fiil kullanılmamıştır?
Çürük dişini çektirdi de ağrıdan, sizidan öy-
le kurtuldu.
B) Övülesi bir yanı olmadığı hâlde iltifat bek-
Veyip dururdu.
Ç) Akla gelebilecek her yere baktım ama pa-
rayı bulamadım.
D) Benim yapmam gereken şey neyse açıkça
söyle.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)2. Fiil kök veya gövdelerine "-an, -asi, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleri getirilerek türetilen sifat görevli sözcüklere “sifat-fiil" denir.
Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde sifat-fiil yoktur?
Çocukluğum, çocukluğum,
Ah o özlenen ülke!
B
Bir daha ele geçse
Ölmedikçe bırakmazdım.
D Çocukluğuma giden yolu
Bulmam kolay olurdu.
C) Benim de arkamda
Boyanmış taşlar olsaydı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)10. Aşağıdakilerin hangisinde eylemsi özne görevinde kulla-
nilmıştır?
A) Irmaktan geçerken at değiştirilmez.
9
B) Kuşları beslemeyi seviyorum.
C) Sevenin hâlinden sevenler anlar.
D) Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)cegir
dedemle
YANGIN SONDURUCU
KULLANMA TALİMATI
All
YANGINDA ONCELIKLE
ALARM VERIN
Yandaki yangın söndürücü kullanma talimatında
yangin sirasında yapılması gerekenler belirtilmiştir.
9.Aşağıdakilerden hangisi bu talimatnamede
yazılan maddelerin gerekçelerinden biri olarak
herhangi bir maddeyle ilişkilendirilemez?(5
puan)
A) Yangının oksijenle temaşını kesmeye çalışmak ve
Anginin yayılmasını önleme
B) Binada yangindarr zarar görebilecek kişileri
kurtarmak
C) Yangından haberi olmadanían uyarmak
D) Yangın büyümeden önce yangını kontrol altına
alaraksöndürmek
ilerin hand
ulmıştır?
içerisinde
Heyecek so
yine konus
lemeyecek
YANGIN SONDURUCUYU
BULUNDUGU YERDEN
ALIP MUDAHALE COIN
VANOIN BONMEDES
EN YARIN ACCIKE
KAPESINDAN BINAY TERKEDIN
ODALARI TERK DERKEN
KAPILAR RAPATIN
7 haberdar
nleri duyg
?
'yesi
ayan yaşlı
E
10. Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiilimsilerin altlarını çizip türlerini tabloda işaretleyiniz. (5x1=5 puan)
CÜMLELER
ISİM-FILL SIFAT-FİL ZARF-FIIL
SemBrre bedeldir.
Imak beni rahatlatıyor.
Caſinca yollarımız çamur oldu.
up saruma gülerek cevap verdi.
(aşanmis olaylara yer verilmiş.
11. Çorum, Niğde, Bolu, Konya ve Muş illerinden bir spor müsabakasına katılan 12, 15, 18, 24 ve 25 yaşlarındakl Akın, Basri,
Hayri, Kâmil ve Mert adlı öğrencilerin yaşları ve geldikleri yerlerle ilgili bilinenler şunlarda:
- Yaşı en küçük olan kişi Bolu'dan, yaşı en büyük olan kişi Konya'dan katılmıştır.
Çorum'dan gelen Hayri, Muştan gelen Mert'ten üç yaş küçüktür.
Akın, Kamil'den büyüktür.
Bu bilgilere göre hangisi kesinlikledogrudur? (10 puan)
A) Akın, Niğde'den katılmıştır.
B) Kamil, Bolu'dan katılmıştır.
C) Mert, 15 yaşındadir.
D) yayri sadece bir kişipen büyüktür.
12. "Başarılı olmak için çıktığın yolda bir gözün başkalarının ne yaptığıyla ilgilenirse hedefine ulaşmak için kullanabileceğin tek
gözün kalır." Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?(5 puan)
A Kişilerin kendilerini başkalarıyla kıyaslamaları, kendilerini tanımalarını engeller.
Bendi çaba ve çalışmalarına odaklanan kişiler, başarıya daha kolay ulas.
Clinsanlar kendi yeteneklerini keşfettikleri ve geliştirdikleri ölçüde başarılı olur
D) Başkalarından takdir görmek için sergilenen gayretler, gelecek başarıyı geciktirir
Gorun Nis Bol Kon Mus
Ng
45
24 12 25
18
Hay
yly
29125
Mert
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)2
11.
Aşağıdakilerden hangisi "En büyük iyilik, arkadaşına
ikramda bulunmaktır” cümlesiyle yüklemin türüne
göre özdeştir?
Prf Yayınları
A) Kişinin nitelikleri arkadaşları ile ölçülür.
B) Arkadaş, arkadaşın kusurlarına katlanmak zo-
rundadır.
c) Halkın belediye ile el birliği etmesi ile şehir ve
sokaklar güzelleşti.
Ekipler yollardaki kazaları önlemek için karlı
yolları tuzladı.
X
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili
sözcük fiilimsi değildir?
A) Dört yanını el açmış, diz çökmüş surlar saran
Gök kubbeden tavanlı bir tapınakti vatan
B) Terk edilmiş hatıralar gibidir
Ara istasyonların kül rengi binaları
Yosun tutmuş sevda havanındaki taşlar
Sonunda tükenmiş peteğin balı
D) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken
Yazılmamış bir destan gibi Anadolu'muz
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)Babam tekrar:
- Doğru söyle, darılmayacağım. Yalan çok fenadır, dedi. Hasan inkârında inat etti. Babam öfke.
lendi. Üzerine yürüdü. "Utanmaz yalancı!" diye yüzüne bir tokat indirdi.
- Götür bunu eve, sakın bir daha buraya sokma. Hep Pervin'le otursun, diye haykırdı.
Dadaruh, ağlayan kardeşimi kucağına aldı. Çitin kapısına doğru yürüdü.
Artik ahırda hep yalnız oynuyordum. Hasan evde mahpustu. Annem geldikten sonra da babam
Hasan'ı affetmedi. Fırsat düştükçe "O yalanci." derdi. Hasan, yediği tokat aklına geldikçe ağlamaya
başlar, güç susardi. Zavallı anneciğim, benim iftira atabileceğime hiç ihtimal vermiyordu. "Aptal Dada.
ruh, atlara ezdirmiş olmasın?" derdi.
Ertesi yil yazın annem, gene İstanbul'a gitti. Biz yalnız kaldık. Hasan'a ahir hâlâ yasaktı. Geceleri
yatakta, atların ne yaptıklarını, tayların büyüyüp büyümediklerini bana sorardı. Bir gün birdenbire has-
talandı. Kasabaya at gönderdik. Doktor geldi. Kuşpalazı, dedi. Çiftlikteki köylü kadınlar eve üşüştüler.
Birtakım tekir kuşlar getiriyorlar, kesip kardeşimin boynuna sarıyorlardı. Babam, yatağının dibinden
hiç ayrılmiyordu.
Dadaruh çok durgundu. Pervin hüngür hüngür ağlıyordu.
Ben de ağlamaya başladım. O
hastalandığından beri Pervin'in ya-
ninda yatıyordum. O gece hiç uyuya-
madım. Dalar dalmaz Hasan'ın hayali
gözümün önüne geliyor, "iftiracı! İfti-
raci!" diye karşımda ağlıyordu.
Pervin'i uyandırdım.
- Ben Hasan'ın yanına gidece-
ğim, dedim.
- Niçin?
- Babama bir şey söyleyeceğim.
– Ne söyleyeceksin?
– Kaşağıyı ben kırmıştım, onu
söyleyeceğim.
— Hangi kaşağıyı?
Geçen seneki. Hani babamın Hasan'a darıldığı...
Lafimi tamamlayamadım. Derin hıçkırıklar içinde boğuluyordum. Ağlaya ağlaya Pervin'e anlattım.
Şimdi babama söylersem Hasan da duyacak, belki beni affedecekti.
Yarın söylersin, dedi.
Hayır, şimdi gideceğim.
Şimdi baban uyuyor, yarın sabah söylersin. Hasan da duyar. Onu öpersin, ağlarsın, hakkini
sana helal eder.
- Pekala!
--- Haydi, şimdi uyu!
Sabaha kadar gene gözlerimi kapayamadım. Hava henüz ağarırken Pervin'i uyandırdım. Kalktik.
Ben, içimdeki zehirden azabi boşaltmak için acele ediyordum. Fakat ne yazık ki zavallı suçsuz karde-
şim o gece ölmüştü. Sofada çiftlik imamıyla Dadaruh'u ağlarken gördük. Babamın dışarıya çıkmasını
bekliyorlardı.
Ömer Seyfettin
(Kısaltılmıştır.)
22
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)are -an, -asi, -maz, -ar, -dik, -acak, -mış“ eklerinin getirilmesiyle yapılan ve cümlede
orevinde kullanılan sözcüklere sifat-fil denir.
@
eğin "Yaşlı amca bizlere 'Kardan Adam' masalını anlatacak." cümlesinde geçen "anla-
tacak" sözcüğü gelecek zaman kipiyle çekimlendiği için fildir. "Size "Kardan Adam' masa-
linı anlatan amcayi tanıyor musunuz?" cümlesinde geçen "anlat-" fili ise filimsi eklerinden
*-an"ı alarak kendisinden sonra gelen "amca" sözcüğünü nitelemiş ve sıfat-fil olmuştur.
"Neslihan çok beğenilen şiirler yazıyor." cümlesinde geçen *"yaz-" sözcüğü şimdiki zaman
kipiyle çekimlendiği için fildir. "Neslihan'ın yazdığı şiirleri öğretmenimiz çok beğendi."
cümlesinde geçen "yaz" fiili, fiilimsi eklerinden --dik" alarak kendinden sonra gelen "şi-
irleri" sözcüğünü nitelemiş ve sıfat-fil olmuştur.
Bu açiklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat-fiil kullanılmamıştır?
A) Babasının elinde kocaman bir hediye paketi görünce anlatılmaz duygular yaşamış.
B) Koşar adım içeri girdi, bardaktaki buz gibi suyu içip aynı hızla dışarı çıktı.
C) Annem bu coğrafyada ne kadar görülesi yer varsa hepsini gezmiş.
D) Uyku tulumlarımızı yanımıza alıp serin yaylanın yolunu tutuyoruz.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)2.
Aşağıdaki cümlelerde geçen fiitimsilerden hangisinin türü yanlış verilmiştir?
Cümle
Fillimsi türü
Sifat-fiil
İsim-fiil
A) Ağaçtan topladığımız incirler çok lezzetliydi.
B) Hülya, ödevlerini erkenden yapmaya karar verdi.
C) Fırından çıkan ekmeklerden bir tane aldım.
D) Doğranacalmpatatesleri tezgâha bıraktı.
İsim-fiil
Sifat-fiil
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)4. Bu adamcağız tarialannın içinde kendi haberi o---- büyük bir maden damen çıkan cahil bir köylüdür Yedi sexiz se
1
ne evvel köyünde gayet doğal ve kendi halinde bir hayat geçiriyordu, oku---- ve yazması yoktur. Fakat gayet ciddi
bir haysiyet sahibiydi. Kahvede ya da kalabalıkta bulun---- zaman sözü dinlenir, herkesten hürmet görúrou. Fakat
DIE
kendi tarlasından çıkan madenle parası çoğal----çiftini çubuğunu buraki. Slik sık izmire gelmeye alıştı
IV
Bu metinde numaralanmış yerlerden hangilerine zarf-fil eki getirilebilir?
A) Yalnizi
B) I ve IV
C) il ve
Di Yaling
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)lişiy
Nu
rel
A
Örnek Cümle
13.
Öğrenci Fillimsi Türü
3.
Sifat-fiil
Mesut
Zarf-fiil
Banu
Kabul edilebilir
mazeretler ileri
sürmeliyiz.
Odaya girer girmez
seni sordu.
Çağlayan çok
büyük bir çukur
oluşturmuş.
Everest'e tırman-
mak en büyük
hayaliydi.
Esra
Sifat-fiil
Mehmet İsim-fiil
Tabloda hangi öğrencinin verdiği örnek yan:
listir?
A) Mesut
B) Banu
C) Esra
D) Mehmet
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)TEST
10
ÜLKEN'İN
GELECEĞİ
ELLERİNDE
Yukarıdaki afişte yer alan sözcüklerden biri fiilimsi
eki aldığı halde fiilimsi özelliğini kaybederek farklı
bir anlam kazanmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinde
afişte özellikleri belirtilen sözcükle aynı özellik-
lere sahip bir sözcüğe yer verilmemiştir?
A) Hayat hem bilgi hem tecrübe gerektiren bir dü-
zendir
Wees
B) Bu sesler biraz yukarıdaki çağlayandan geliyor.
Türk sinemasına yön veren filmlerin tanıtımı ya-
pilacak
D- Çocuk dondurmacıyı görür görmez koşmaya
başladı.
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)4
A
TÜRKÇE
2
18. "Sivas'ta bir kongrenin yapılması çok önceden kararlaştırılmıştı.” cümlesindeki fiilimsinin türce özdeşi aşagıtles
lerden hangisinde kullanılmıştır?
(A) Yaşamlarının güzel geçen günlerini özlem duyarak anlatıyordu.
B) Inci Hanım'ın odasında insan yerde pembeye kaçan inciler arıyordu.
C) Bugün de yağan yağmur tüm sokağı çamur içinde biraktı.
D) Geçen gün kütüphaneye gitmek üzere evden çıktım.
sir
asi
mez
Ortaokul Türkçe
Fiilimsiler (Eylemsi)FEN BİLİMLERİ
6.
PO) Bazen bir kelime beni dakikalarca düşündürürdü.
(II) Anlamını bilmediğim kelimeler bana çok yüksek
zbir zekâ ürünü gibi gelirdi. (111) Zengin bir kelime
dağarcığına yükselmek için büyük bir kitaplığa sahip
olmak gerektiğini düşünürdüm. W) Böyle bir kütüp-
hanem olmazsa pek çok güzel kelimenin anlamını
öğrenmeyeceğim diye düşünürdüm.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangi-
sinde zarf fiil kullanılmıştır?
A) I.
BMI.
C) III.
IV.