Paragraf Soruları
Ortaokul Türkçe
Paragraf5. ETKİNLİK
Aşağıdaki paragrafta, düşünceyi geliştirme yollarından hangilerinin kullanildiğini akan
Selçuklulardan sonra Anadolu Beylikleri kökleşen milli kültürün hasadını yapar. Aralar
beylik, koca bir devlet olur; açıldıkça açılır, kolları Viyana'ya kadar uzanır. Bu ulu çinara Coma
derler. Kökü ve gövdesi Anadolu'da, üç kıta, üç iklime hükmeden yeryüzünün en ömürlü deve
Osmanlı Devleti. Sonrası, Trakya'yı da içine alan bir Türkiye'dir Anadolu. Köklü bir kültürün kay
naştığı bölünmez bir bütünlüktür artık.
a Asagida
"Benzetme, karşılaştırma, tanımlama, örneklendirme, tanık gösterme ve sayısal veriler
den yararlanma" düşünceyi geliştirme yollarıdır.
6. ETKİNLİK
b.
Ortaokul Türkçe
Paragraf2012
5.
TÜRKÇE
"Bozkırın tezenesi" mütevazılığı ve özgün tarzıyla
gönüllerde taht kurdu.
Yaşamı boyunca yaklaşık 400 plak, birçok kaset ve "long play"e imza atan,
"Garip" mahlasıyla yazdığı şiirlerinde kendi hayatını anlatan Neşet Ertaş, sanatı
kadar mütevazı kişiliği ve her konseri öncesinde sevenlerine söylediği "Ayakları-
nızın türabı, gönüllerinizin hizmetçisiyim." sözleriyle de gönülleri fethetti.
1938
Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesine bağlı Kırtıllar (Abdal-
lar) köyünde doğdu.
İlkokul çağında önce keman, sonra da bağlama
çalmayı öğrenen Neşet Ertaş, müzik hayatına saz
üstadı babası Muharrem Ertaş sayesinde başladı.
1957-2000
İstanbul'a gitti ve babası Muharrem Ertaş'a ait
"Neden Garip Garip Ötersin Bülbül" eseri ile ilk
plağını çıkardı.
2000
Ara verdiği sahne hayatına İstanbul'da verdiği
konserle dönüş yaptı.
2011
İstanbul Teknik Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
tarafından fahri doktora unvanı verildi.
2012
"Türkülerin Babası", "Anadolu Efsanesi" ve "Abdal
Müzisyen" gibi lakaplarıyla da bilinen halk ozanı, 25
Eylül'de İzmir'de tedavi gördüğü hastanede yaşamı-
ni yitirdi.
1. Deneme
NESET
ERTAŞ
Bazı Albümleri
"Gönül Ne Gezersin
Seyran Yerinde", "Kendim
Ettim Kendim Buldum",
"Kibar Kız", "Gel Gayri
Gel", "Türküler Yolcu",
"Gitme Leylam", "Seher
Vakti", "Gönül Yarası",
"Zülüf Dökülmüş Yüze"
Bozlak ustası, UNESCO
tarafından "yaşayan insan
hazinesi" kabul edildi.
Bu metinde "Neşet Ertaş" ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Alanındaki ustalığı uluslararası kuruluş tarafından kabul görmüştür.
B) Kendisine has söylemiyle beğeni kazanmıştır.
C) Yarım bıraktığı eğitimini daha sonra devam ettirmiştir.
D) İsminin haricinde, farklı lakaplarla da tanınmaktadır.
s sloy nebnilenius
Diğer sayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Paragraf5. Çok az insan, kendi yaşamlarında başarıyı gerçekleştirmenin ne olduğunu bir an durup düşünüyor.
Hepimiz başarı istiyoruz. Başarılı olmak, başarılı hissetmek ve başarılı yaşamak istiyoruz. Ama ger-
çekten "Başarı nedir?" diye hiç düşünmeden sürekli para, şöhret, zenginlik, güç, eğitim, ilişkiler ve diğer
binlerce şeyin peşinde koşuyoruz. Kendimiz için "Başarı nedir?" sorusuna cevap vermezsek yanlıs
merdiveni tırmanmaya başlayabilir ve başkasının başarı dediği şeyin peşinde koşuyor olabiliriz. Bu
peşinde koştuğumuz hedeflerin yanlış olduğunu fark etmek için hayatımızı boşa harcıyoruz demektir.
Bu metnin anlatımında aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır?
A) Açıklama
B) Tartışma
C) Öyküleme
D) Betimleme
Ortaokul Türkçe
Paragraf8.
Mademki ölümün önüne geçilemez, ne zaman gelirse gelsin.
Sokrates: "Otuz zalimler seni ölüme mahkum ettiler" denildiği
zaman "Tabiat da onları!" demiş.
Bütün dertlerin bittiği yere gideceğiz diye dertlenmek ne buda-
lalık!
Nasıl doğuşumuz bizim için her şeyin doğuşu olduysa ölümü-
müz de her şeyin ölümü olacaktır. Öyle ise yüz sene daha
yaşamayacağız diye ağlamak yüz sene evvel yaşamadığımı-
za ağlamak kadar deliliktir. Ölüm başka bir hayatın kaynağı-
dır. Bu hayata gelirken de ağladık eziyet çektik bu hayata da
eski şeklimizden soyunarak girdik.
Bu metinde kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını işa-
retleyiniz. (5 Puan)
3
Tanımlama
Sayışál
verilerden
yararlanma.
3
Tanık
Gösterme
Karşılaştırma
1
1
Ortaokul Türkçe
ParagrafOkul
5.
SINIF
Hastane
Park
B
KİTAPCHA
2.
B
Zamanın Peşinde Bir Aydın:
Ahmet Hamdi
Tanpınar
Konuşmacı
Prof. Dr. Birol Emil
Adres: Alemdar Mahallesi Divanyolu Caddesi
No:14 Sultanahmet-Fatih-Istanbul
0212 526-572 50 32
tdev@gmail.com
www.turkedebiyat.com.tr
Bu afişten aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
A) Konuşmanın yapılacağı yer belirtilmiştir
B) Ahmet Hamdi Tanpınar bir konuşma yapacaktır.
Konuşma kasım ayında yapılacaktır.
DJ Konuşmanın konusu belirtilmiştir.
200**
KASIM
ÇARŞAMBA
SAAT: 17.00
Ortaokul Türkçe
Paragraf1. Bir insan hakkında fikir belirtirken ön yargılı olmamak
gerekir. Kişinin zihnindeki şablonlardan kurtularak yapa-
cağı yorumlar daha objektif olacaktır.
Metinde altı çizili verilen sözcük öbeği yerine aşağı-
dakilerden hangisi getirilebilir?
A) hayalci tutumlardan
düşünsel kalıplardan
C) duygusal çıkarımlardan
D) öğretici bakış açısından
Ortaokul Türkçe
Paragraf16. Tamamlanmış cümlelerin sonuna nokta konurken ta-
mamlanmamış cümlelerin sonuna üç nokta konur.
Bu bilgiye göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinin so-
nuna üç nokta konmalıdır?
A) Buğday ve arpadan başka bir şey bitmiyordu bu top-
raklarda
B) Dışarıdan bakılınca akıllı uslu görünüyordu ama bu
özelliği
C) Dostlarım "Kral" derken arkadaşlarım "Aslan" der
bana
D) Soğuktan mı heyecandan mı titrediğimi bilemiyor-
dum
Ortaokul Türkçe
Paragraf2. (1) Bu, Roma'ya üçüncü gelişim. (2) Ama Roma'nın tüm
için bile mümkün değildir. (3) Her heykel, her tablo, her
güzelliklerini keşfetmek, orada doğup orada büyüyenler
anit size her görünüşünde güzelliğin yeni bir sırrını açar.
(4) Roma'da vatandaş sayıldığı için heykeller, müzede
değil; bizim gibi sokaklarda dolaşır, meydanlarda gezinir,
parklarda dinlenir!
Bu metinle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi
yanlıştır?
A) Birinci cümle kanıtlanabilir yargıdır.
B) İkinci cümle kişisel görüş içeren bir yargıdır.
OÜçüncü cümlede eylem, amacıyla verilmiştir.
D) Dördüncü cümlede eylem, sebebiyle verilmiştir.
√
Ortaokul Türkçe
Paragraf23izk3
9.
İşleyen Zeka Yayınları
Dilimizde bir söz vardır: "Çocuktan al haberi." denir. Kimi zaman çocuklar en arı ve temiz duygularla
büyüklere ibret olacak bir söz söyleyiverirler. Böyle şaşırtıcı sözler eden çocuklar için de “Büyümüş de
küçülmüş." deriz. Atatürk, çocukların bu özelliğinden yararlanmasını bilmişti. Karşılaştığı her yerde ço-
cuklarla diyalog kurar, onlarla büyük insanlarla konuşur gibi söyleşirdi. Sanki, küçüklerden aldığı akıllıca
yanıtlardan çevresini saran büyüklerin pay çıkarmasını ister gibiydi. Nazilli Basma Fabrikasının açılışına
gittiği zaman, onu ellerinde bayraklar, çiçek demetleri ile sıra sıra okul çocukları karşılamıştı. Alkışlarla,
şarkılarla cıvıl cıvıl haykırıyorlardı. Ancak Atatürk yanlarına gelince sanki büyülenmiş gibi şarkılarını unu-
tup onun yüzüne bakakaldılar. O zaman o, gülümsedi, kimilerinin önünde durup sorular sordu. Atatürk
ve çocuklar arasındaki sevgi tek yönlü değildi. Çocuklar da onu çok severlerdi. Bir gün İzmit'te bir okul
gösterisine gitmişti. Küçük bir oğlan çocuğu, Atatürk'e hayran hayran baktıktan sonra, kucağına atılıp
onu öpmeye başlamıştı. Onu gören öbür çocuklar da öğretmenlerinin elinden kaçarak Ata'ya doğru ko-
şuştular, onunla bir yumak hâline geldiler. Onu öpücük yağmuruna tuttular.
Bu metnin anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır?
A) Örneklendirme
B) Benzetme
D) Tanık gösterme
C) Karşılaştırma
ISLEVEN
Ortaokul Türkçe
Paragrafezberlerd
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ek fiil cümleye gear
"terk edilmiş alışkanlık" anlamı katmıştır?
A) Lisedeyken her gün bir şiif ezberlerdik.
B) Ablası çok güzel yemekler yapıyormuş
C) Hafta sonu güya uçurtma uçuracaktık.
D) Evden ayrılacağımızı haber vermeliydik.
Ortaokul Türkçe
Paragraf11.
10. DENEME
Şiiri Sokağa Taşıyan Şair: Orhan Veli
1914
13 Nisan'da Istanbul Beykoz'da doğdu.
LA FONTAINE MASALLARI
1921
likokula Galatasaray Lisesinde başladı.
Cumhuriyetin ilanından sonra Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası şefliğine atanan
babasının Ankara'ya tayininden sonra, ilkokulu Ankara Gazi likokulunda tamamladı.
1929
"Anneme' adh ilk şiiri Balıkesir'de çıkan "Gençler Yolu dergisinin 6'ncı sayısında yer aldı.
Lise yıllarında Şair Melih Cevdet Anday ve Oktay Rifat ile arkadaş oldu.
1932
Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi. Bir süre okuyan Orhan Veli,
Galatasaray Lisesinde öğretmen yardımıcısı olarak görev aldı.
Ik şiirleri Nahit Sıtkı Örikin teşvikiyle dönemin en önemli edebiyat dergilerinden "Varlık'ta
yayımlandı.
1936
1936-1942 arasında, PTT Genel Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Milletlararası Nizamlar
Bürosunda memurluk yaptı.
1941
Liseden arkadaşlan Oktay Rifat ve Melih Cevdet ile ortaklaşa çıkardıkları "Garip" adlı şiir
kitabıyla Türk şiirindeki yenileşme hareketini başlattı. Garip akımı, Türk şiir tarihinde büyük bir
kinlmanın ve köklü bir değişikliğin ifadesi oldu.
1945
Ankara'da Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosunda memur olarak kısa bir süre çalıştı.
1947
Memurluktan istifa etti, "İnsan", "Ses", "Gençlik", "Küllük", "İnkılapçı Gençlik", "Demet", "İşte ve
Aile" gibi dergilerde manzume ve düzyazılar yazdı.
1949
15 günde bir yayımlanan iki sayfalık "Yaprak" dergisini çıkarmaya başladı. 15 Haziran 1950'ye
kadar 27 sayı yayımlanan bu dergi, maddi sıkıntılar nedeniyle yayınlanamaz olunca
Ankara'dan aynlarak İstanbul'a döndü.
1950
Geçirdiği beyin kanaması sebebiyle 14 Kasım'da Cerrahpaşa Hastanesinde vefat etti.
Orhan Veli Kanık
eee
"Ağlasam sesimi duyar misiniz misralarımda",
"İstanbul'u dinliyorum gözlerim kapalı", "Gün olur
alır başımı giderim' dizelerinin yazarı Orhan Veli,
şiirde vezin, kafiye ve söz sanatlarını bırakarak,
serbest şiire yöneldi. Sokaktaki insanın şiirini
söyledi.
Garip akımının öncüsü şair, 36 yıllık hayatına
şiirlerinin yanı sıra hikâye, deneme, makale-ve
çeviri alanında birçok eser sığdırdı.
Eserleri
Garip
Vazgeçemediğim
Destan Gibil
Yenisi
Karşı
Düzyazı, eleştiri ve hikâyelerde kaleme alan usta
şairin aralarında "Bir Kapı Ya Açık Durmalı Ya
Kapali", "La Fontaine'in Masalları", "Scapin'in
Dolapları" ve "Fransız Şiiri Antolojisi" olmak üzere
toplam 12 çeviri ktabi bulunuyor.
Orhan Veli'nin hayatının anlatıldığı bu görselde aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
yoktur?
A) Edebiyata ilgi duymasında kim etkili olmuştur?
B) Orhan Veli'nin de öncü olduğu Garip akımının Türk edebiyatına etkileri nelerdir?
C) Hangi edebî türlerde eserler kaleme almıştır?
Orhan Veli'nin şiirlerindeki biçimsel özellikler nelerdir?
Ortaokul Türkçe
Paragraf10. İnsana Alt Olan Arslan
Bir resim asılmıştı bir meydana.
Şunu canlandırmıştı resmi yapan:
Bir başına, kocaman bir arslana,
Galip gelmişti kahraman bir insan.
Herkes bakıp bakıp övünüyordu.
Bir arslan belirdi birden, mırlandı durdu:
"Evet görüyorum, dedi, hepiniz
Ölçüsüz bir gurur içindesiniz.
Size layık görülmüş çünkü zafer.
Ama yalan söylüyor ressam size.
Irkdaşlarım resim yapmayı bilseydi eğer
Doğruyu gösterirdi hepinize."
120
T!!
Bu fabida arslanın eleştirdiği durum aşağıdakilerden hangisidir?
A) Insanın kendisini her şeyden üstün görmesi
BInsanların hayvanları değersiz görüp onları küçümsemesi
C) Insanların gerçekleri farklı göstererek herkesi kandırması
Insanların sanata sadece kendi bakış açılarıyla yaklaşması
og m
Ortaokul Türkçe
ParagrafNİTELİK
AYINLARI
14. SOKRATES'İN SÖZÜ
Sokrates kendine bir ev yaptırmıştı.
Herkes bir tarafını kötüledi.
Kimi: "İçi güzel olmamış," diye çıkıştı;
Kimi de: "Fazlaca bayağı!" dedi.
Biri kalkıp cephesini tenkit ediyordu;
Ekserisi de: "Odaları küçük, diyordu,
Dostlarını bunun neresine sığdıracak?"
Sokrates o zaman şöyle buyurdu:
"Evim sahici dostlarımı alacak ancak."
Sokrates'in, evini beğenmeyenlere verdiği cevapla dostluk ile ilgili vurgulamak istediği dü-
şünce aşağıdakilerden hangisidir?
A Gerçek dosttun ne kadar az bulunduğu
B) Dostlukta çıkar ilişkisinin olmadığı
6) Dostlukların hiçbir zaman kalıcı olmadığı
D) Dostlarla bile her zaman bir mesafenin olması gerektiği
NİTELİK
YAYINLARI
Ortaokul Türkçe
Paragraf16. Aşağıda Ege Kıyılarından Eski Zaman Masalları adlı kitapla ilgili bir açıklama verilmiştir.
Yeryüzünün ilk masallarını eski Egeliler anlatmış. Bu kitapta okuyacağınız masallar, onlardan bir-
kaç örnek. Insani ve doğayı seven eski Anadolulular, bu masallarda tanrılarından, tanrıçalarından,
onların birbiriyle ve insanlarla ilişkilerinden söz açarlar. Her tanrı, her tanrıça doğal ya da insansal
bir olayı, özelliği simgeler. Bu masallarda tanrıların, tanrıçaların başına gelenlerin benzeri olayları
insanlık bugün bile yaşıyor; benzer kişiliklere, benzer tutum ve davranışlara bugün bile rastlanı-
yor.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinin Ege Kıyılarından Eski Zaman Masalları kitabının özelik-
lerinden biri olduğu söylenebilir?
A) Çağdaşlık
B) Evrensellik
C) Tutarlılık
D) Kalıcılık
IU
oldu-
OO NITEL
Ortaokul Türkçe
Paragraf13. Aşağıda Türk masalları ile ilgili bilgilerin yer aldığı bir parça verilmiştir.
HEMSTO
x
(1) Türk edebiyatında masalların yeri ve önemi oldukça büyüktür çünkü Türk masalları asırlar
öncesinde anonim olarak meydana gelmiştir ve bir yazar tarafından kaleme alınmıştır. (II) Ancak
önemli olmalarının asıl nedeni şudur ki; Türk masallarının hepsi Türk kültürünü meydana getiren
unsurları ve Türklerin örflerini, âdetlerini, gelenek ve göreneklerini yansıtmaktadır Dünya ede-
biyatı açısından Türk Masalları gibi masalların önemi oldukça büyüktür çünkü her toplumdaki ya-
zar aslında birbirine benzeyen masallar yazar. (IV) Aslında dünya masalları arasındaki en belirgin
fark da budur. (V) Dünya edebiyatı masalları Türk masallarına göre daha genel anlamda kültürel
ögelere yer verir.
CONTA
TSWALLOW
B)
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisin
den sonra başlar?
A) II
A
C) IV
E) V
Ortaokul Türkçe
ParagrafC
Bazı romanlar ve şiirler birer iç yaşayıştan doğmuştur.
Her okuyucu farklı şekilde ama mutlaka etkilenir D
Gerçek
okuduklarından.
sanat
yapıtının
özelliklerinden
biri de bu çok yönlülüğü ile okuyucuda
farklı etkiler bırakması mıdır?
16. Eleştirmenin konuşmasının ana düsüncesi
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanat yapıtlarını yaşayarak okumalıyız.
B) Her kişinin yetiştiği ortam yazdığı kitaba da yansır.
C) Yapıtlar çok yönlü anlatımıyla iz bırakmalıdır.
D) Sanat yapıtının dili günlük yaşamdan alınmalı.