Paragraf Soruları
Ortaokul Türkçe
Paragrafb) Biz sanayi ve teknolojinin gelişmesi ile çiniye çok renklilik kattık. Çok renk demek, çininin kimyasının
değişmesi demek. Bunun için bir süre gerekiyor. 3-5 renkten oluşan çini, bugün 15 renkten oluşuyor. 15
renk demek bütün renklerin uyum içinde aynı anda, aynı sürede istenilen kıvamda pişmesi demek. Çininin
üretimi de artık çok farklı. Eskiden odun fırınlarında 600-700 derecelerde pişerken bugünlerde 1200 de-
rece sıcaklıkta pişer duruma geldi. Günümüzde çinide kullanılan renkler, geçmişe göre çok daha fazla ve
çok farklı.
• Yazar bu paragrafta neleri karşılaştırıyor?
cind somatines eskiler bugüne kader ne kadar fark oldis..
• Yazar bu paragrafta sayısal verilerden hangi amaçla yararlanmıştır?
Ortaokul Türkçe
ParagrafErkek-
KÇok
msal
veri-
erek-
sina
rt in-
san-
göz
duy-
a hiç
ler-
(
SİNAN KUZUCU YAYINLARI
pazarlama
TÜRKÇE
11. Bir şairle yapılan görüşmeden alınan aşağıdaki
konuşmaların hangisinde yanıt, soruya uygun de-
ğildir?
A) Soru: Şiir yazmaya ne zaman başladınız?
Yanıt: 1985 yılında İstanbul'a geldim ve İTÜ İnşaat
Fakültesinin kantininde yazdım ilk şiirimi. Hem de
fizik defterime... Babam, bir gün İstanbul'a gelip
defterlerimi kontrol ettiğinde "Müfredat mi değişti
yavrum, fizik dersinde size şiir mi yazdırıyorlar?"
demişti.
B) Soru: Şiirlerinizde, gerçeklik kavramının yeri ne-
dir?
Yanıt: Bu aralar beni çok etkileyen büyük bir şair
var. Dönüp dönüp onun bir şiirini okuyorum. Şairin
son şiirinde geçen "Balkona, uçlarından çile damla-
yan-çamaşırlar asmak" dizesinde derin bir bilgelik
ve gerçeklik var.
C) Soru: Bugünlerde genel olarak şiirin durumunu na-
en sıl değerlendiriyorsunuz?
Yanıt: Romantik bir övücülük peşinde değilim. Şiir
her zaman, her yerdedir. Özellikle de her iyi sanat
eserinin içindedir. Tüm şarkıların gövdesinde, rap
müziğin başrolünde ... Ama sadece şiir kitapları açı-
sından bakıldığında bir tenhalık görülebilir. Çünkü
okumaktan çok, dinlenen bir şiir ortamı var.
D) Soru: Şiirlerinizin temelini neler oluşturur yani şiiri-
nizi, ne üzerine kurarsınız?
Yanıt Şiirin beslendiği alan sınırsızdır. Ancak
"Kaynağını, yaşanmış bir an ya da anidan almayan
şiir, sonuçta ahenkli kelime yığını olur." diyor Goet-
he. Benim anlayışım da bu yönde. Bazı anların en
gerçek ve öz karşılığı, ancak şiirle verilebilir.
nu hissetmek" ayni
Ortaokul Türkçe
Paragraf3.
Orta
Ankara-Polatlı'da bulunan Maliköy Tren İstasyonu Müzesi, geniş kapsamlı bir gezi mekânıdır. Müze, 2008 yılında
Ulaştırma Bakanlığı, TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Genelkurmay Başkanlığının iş birliği ile açılmıştır. Mali-
köy Tren İstasyonu'nun Kurtuluş Savaşı döneminde önemli bir rolü vardır. Müzede 5.713 şehit adına Mehmetçik
anıtı, Sakarya Meydan Savaşı Panorama Müzesi, 1897 yapımı lokomotif, o dönemlerdeki uçakların aslına uygun
yapılan uçak bölümleri bulunmakta. Aynı zamanda Kurtuluş Savaşı'nda kullanılan demiryolu malzemeleri de mü-
zenin sergilenen parçaları arasında. Çok kapsamlı bir gezi alanı olan Maliköy Tren İstasyonu Müzesini gezmek
için birkaç saatinizi ayırabilirsiniz. Müze her gün gezilebilmekte olup ziyaretler 09.00 - 17.00 saatleri arasında
yapılmaktadır.
Bu metinde "Malıköy Tren İstasyonu" ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
(A) Ankara'nın hangi ilçesi sınırlarında olduğuna
B) Ziyaret edilebileceği gün ve saatlere
ra/
C) Içerisinde sergilenen uçakların yapılış tarihine
D) Hangi tarihte ve hangi kurumlar tarafından açıldığına
Balme Yayınevi
105
Ortaokul Türkçe
ParagrafŞiir her zaman edebiyatımın temelini
oluşturmuştur. Çünkü şiir değişik türde bir
iç konuşmadır. Bu konuşmanın duyulması-
ni istiyorum. Yani yazdığım zaman sözcük-
lerin ve dizelerin ses tonu hep içerikle
bağlantılı olmuştur. Çünkü şiir müziklede
ilintilidir. Şiirdeki ahenk, sözcüklerin birbiri-
ne bağlanması ve yeni anlamlar doğurma-
sı, düzyazıda hatta güncel yazılarda da
kullandığım ögelerdir. O bakımdan, değişik
türdeki yazılarımı çok da birbirinden ayrı
tutmuyorum.
Bu sözleri söyleyen biri aşağıdakilerden hangisini söylerse
kendi tutum ve düşünceleriyle çelişmiş olur?
A) Yazın türleri arasında daima ilişki vardır.
B) Şiir, insanın kendi kendisiyle konuşmasına benzer
C) Şiirin diğer türlerle ilişkili olması onun anlam zenginliğini da-
raltır.
D) Şiirde müzik ve ses uyumu her zaman önem taşımıştır.
96
Ortaokul Türkçe
ParagrafSe 2. Bir Hint masalında bir fare, kedi korkusu sebebiyle
devamlı endişe içinde yaşamaktadır. Büyücünün biri,
fareye acır ve onu bir kediye dönüştürür. Bu kez de
fare, köpekten korkmaya başlar. Büyücü onu, kapla-
na dönüştürür. Kaplan olan fare sevineceğine, avcıdan
korkmaya başlar. Büyücü bakar ki ne yaparsa yapsın,
farenin korkusunu yenmek mümkün değil; onu eski
hâline döndürür. Büyücü, fareye der ki: Sana yardım
edemem
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) çünkü yardıma değmezsin
CA
B) çünkü senin yüreğin küçük
C) çünkü yeteneklerim sınırlıdır
D) çünkü herkes doğasını yaşamalı
Ortaokul Türkçe
ParagrafYalnızlığımmış
Rüzgârsız günde
Kendisi isteyerek
Düşüyor yaprak
Mozaik
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "apaçık" anlamına
gelen bir ifade kullanılmamıştır?
A) Bu çalışmanın onun elinden çıktığı açık seçik bir bi-
çimde ortada.
B) Yıl boyunca yaptığı yanlışları, yüzüne karşı açık açık
söyledi.
C) Besbelli onun sözlerini, davranışlarını örnek alarak
büyüyor.
D) Arabayla kaza yapanın onun olduğunu ayan beyan
görmüştüm.
3. I. Dünya turuna çıktığını düşün, bu yolculuğa hangi ül-
keyle başlardın?
mozaik
Yayır
4.
Ortaokul Türkçe
Paragraf10 ve 11. soruları aşağıda verilen metne göre cevaplayınız.
Gittiği yerlerin gündelik yaşamını, çarşı pazar, mahalle ortamlarını, su, çeşme, hamam, cami, mescit,
medrese, mektep yapılarını öncelikle tanıtan Evliya Çelebi; yerel âdetleri, düğün, eğlence, bayram
geleneklerini de anlatır. Seyahatname de kimi yörelerin yeme içme kültürlerine, giyim kuşamlarına da yer
ayırdığı görülüyor. Diğer yandan, Anadolu ve İstanbul Türkçesinin en zengin kaynağı olan eserinde
bugün kullanılmayan ya da bugünkü biçiminden farklı yüzlerce sözcük vardır.
Seyahatname' de, zamanla unutulmuş deyimler, yer adları da geçer ki yerli yabancı dil bilimciler bunlar
üzerinde çalışmaktadır. Evliya Çelebi Seyahatnâmesi Okuma Sözlüğü'nü hazırlayan ve Seyahatnâme.
Osmanlıca metinlerin hicbirinin diline benzemeyen bir dille yazılmıştır." diyen R. Dankoff, Evliya'nın
Türkçeyi kullanmadaki ustalığına, uyaklı söz ve cümlelerine pek çok örnekler verir.
Seyahatnâme de yerel dillere, Türkçenin lehçe ve ağızlarına, kimi dar bölgelerde yaşayan eski dillere
ayrılmış bölümler de bulunmaktadır. Bu bölümlerde verilen sözcük, deyim ve cümlelerin, İstanbul
Türkçesiyle karşılıkları da gösterilmiş; kimi zaman da söz, yerliden birine bırakılarak o konuşturulmuştur.
Evliya, bu yöntemle Diyarbakır ağzından, Tatarca, Nogayca, Çağataycadan, Bosna'da konuşulan
Boşnakçaya kadar Osmanlı dünyasındaki dil-lehçe, ağız zenginliğini de kayda almıştır.
10. Bu metinde, Seyahatnâme adlı eserin asıl vurgulanmak istenen yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sadece gündelik yaşamla ilgili olayları konu edinmesi
BEvliya Çelebi'nin Türkçeyi kullanmadaki ustalığı
C) Eserin dilinin günümüzde anlaşılmasının güç olması
D) Osmanlı dünyasındaki dil-lehçe zenginliğinin çok olması
11. Yukarıda verilen metnin dil ve anlatım özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Nesnel yargılara yer verilmiştir.
B) Yazarın kişisel görüşüne yer verilmiştir.
Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
D) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur.
96
Ortaokul Türkçe
Paragrafçizilir ve çiz.
dinlendiren
yetenekleri
vi amacıyla
er... Hayal
18. Aşağıdaki tabloda A1'den C3'e kadar olan dokuz karenin her biri, sütunun en üstü ve satırın en solundaki şekillerin birleşmesiyle
oluşturulmuştur. Örneğin A3 karesi, A ve 3 karelerindeki şekillerin birleştirilmiş hâlidir.
C
A
B
1
A1
B1
C1
*
*
2
A2
B2
C2
☆
3
A3
B3
C3
Bu bilgilere göre aşağıda verilen kare isimlerinden hangisinin birleştirilmesinde yanlışlık yapılmıştır?
A) AT +
B) B3
C1
D) C2
Ortaokul Türkçe
Paragrafbulduysa yapti ne yemek bulduysa yedi
yan, iş yerinde o tahta bavulunu camekinda serg
Babam küçük yaştan beri biraz inatçiymiş. Bunu alle g
de sürekli söylerler. Kendisi de bunu onaylardi Batam gale
alıngan bir insandı. Herkesin sözünden alinirdi Belle goe
hassaslığından, belki de kendi deyişiyle şiman dugun
dandı. Ben şımarık bir adamım, derdi ama şimank diduga
nu pek sanmıyorum. Herhalde hassasligindandi. Özellikte
kitaplarının yer değiştirmesine çok kızardı Kitaplara sew
gisi büyüktü ama kitaplarını korumasını bilmezdi. Her güm
eve cepleri kitapla dolu gelirdi ve paltosunun, elbiselerinin
cepleri sarkardı. Annem derdi ki: Nurullah Bey, niçin böyle
ceplerinize kitap doldurdunuz? Babam o zaman Efendim
ben giysiye tutsak olamam. Giysi bana tutsak olsun." derdi
Bu metnin türü aşağıdakilerin hangisidir?
A) Sohbet S
C) Fıkra
B) Ani
D) Günlük
Ortaokul Türkçe
ParagrafAşağıdaki metinlerden hangisi bu görsellerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez
Arkendi elimizle yok ediyoruz dünyayı. Dağı, ormani, suyu... Bizden başkan yaşam alanı tanımıyoruz Varliğimizia diğerlerini
hiçe sayıyoruz. Ya doğasından alıp hayvanat bahçelerinin dört duvanna kayonuz onlan ya da yaşama alanı bırakmıyoruz
onlara Sessiz çignariq duymamak için elimizden ne geliyorsa yapyonut Gökdelenlerimiz, santrallerimiz, fabrikalarımız
onlara hiçbir şey kazandirmiyor.
et olma
B) Kendine inancini hiç yitirmeyenlerden olmalısın yavrum! Kaybettiğinde değil pes ettiğinde yenilirsin, unutmal Sen mücadele
da birakma popin hayallerinin. Ne eksiğin var diğerlerinden ne de fazian. Sen vartan, inancın varsa zaten ka-
zanmişsindir. Şan, şöhret, para, ödül... Hepsi birer yansama Gerçeklerin dünyasında sana ihtiyaç var. Şimdi, hemen,
dgn yerden daha iyisini yapacağına söz vert
Her gün haberler bas bas bağırıyor. Sayı her geçen gün artıyor ama önlemler hiçbir zaman yeteri kadar alinmiyor. Kargimiz
dakini düşünmeyi geçtik artık kendimizi de düşünmüyoruz. Bu yolda kendi canlann hiçe sayanlan da düşünmüyoruz. Nicesi
kendinden, ailesinden vazgeçip devam ediyor hayatlar kurtarmaya Onian görmüyoruz. Her gün bu lete bir adım daha yak
agan onlarca emekçiyi hastanelerin loş koridorlanında bir başına birakiyoruz.
For by geldiğinde elinde bir tahta bavulu vardı. Ortaokula başlayacak köyde kalsa Ama aglik okul falan dinler mi? Yakasına
bulduysa yaptı ne yemek bulduysa yed. Şimdilerde her gazetenin illaki bir köşesinde onun adı geçiyor. Geldiği yeni unutma
yan, iş yerinde o ha bavulunu camekanda sergileyen ve bununla gurur duyan bir
Ortaokul Türkçe
Paragraf8.
Kitaba ve okumaya
babasının hediye ettiği ço-
cuk klasikleri serisiyle başla-
mıştı. O andan itibaren oku-
mayı, okudukça yeni dünya-
lar keşfetmeyi.
ailesi-
nin de teşvikiyle tam bir ki-
tapsever olmuştu. Okuduğu
gün-
bazı yazarların
lük tutmaya başlamıştı.
........
Aşağıdakilerden hangisi, bu metindeki boşluklar-
dan herhangi birine getirilemez?
A) etkisinde kalmak
C) aklına koymak
B) gönül vermek
D) yol almak
Ortaokul Türkçe
Paragrafalmı-
mişti
k bir
nyo-
nlar
dan
sin-
isi
15. Ada vapuru, Burgazada İskelesi'ne yanaşıyor. Sahil-
deki çakılların üzerine ilk şezlonglar atılmış. Öğle gü-
neşi, denize altın pırıltılar kondurarak yükseliyor. Yaz,
bütün albenisiyle kapıda. Suyun altında ise karanlık bir
yaz başlıyor. Kirli ve düşük oksijenli sularda yaşamak
gibi kötü bir şöhrete sahip denizanaları, şimdiden iske-
le hattında saflarını sıklaştırmış. Henüz ısınmakta olan
sahilde başlayan ve buralardan yayılan koku, geçen yıl
tanıştığımız bir başka tehlikenin yine yaklaştığını ha-
ber veriyor: müsilaj.
TEST - 3
Bu metnin anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangi-
si söylenemez?
A Betimleyici anlatıma yer verilmiştir. +r
BMecazlı ifadelere yer verilmemiştir.
C) Benzetmeden yararlanılmıştır.
Karşılaştırma yapılmıştır. +
A
Ortaokul Türkçe
Paragraf320
Çocuk eğitimi sadece okul ile sınırlandırılabilecek bir eğitim değildir. Hatta okul çocuk eğitiminde ana eğitmen
değil destekleyicidir. Çocuğun asıl eğitimi, doğumundan anasınıfına kadar olan süreçte ailede başlar ve gelişir.
Okul, temeli verilen bu eğitimin şekillendirildiği bir kurum olarak karşımıza çıkar. Eğer çocuk ailede doğru eği-
timi almazsa okulun bunu düzeltmesi veya ona doğru bir eğitim verebilmesi çok daha zor olacaktır. Bu yüzden
çocuk eğitiminde en az okul kadar önemli bir görev de aileye düşmektedir. Aile bu görevini yapmazsa okul da
kendi görevini yapamayabilir.
Bu metinden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir?
AÇocuğun eğitimi doğumdan itibaren allede başlar ve gelişir.
Okulda verilen eğitim her zaman ailenin verdiği eğitimden daha önemlidir. X
C) Okulda verilen eğitim aile eğitimi ile bütünleşirse bir anlam kazanır.
Çocuk eğitiminde en önemli eğitim kurumu okullardır. V
89
GENEL DENEME 12
Ortaokul Türkçe
Paragraf19.
FASİKÜL - 1
SHREK
PER
CÜMLEDE ANLAM
B) Yalnız III.
Bilim insanları, demans (bunama) hastalığını semptomlar başlamadan çok önce ve sadece bir beyin taraması ile
tespit edebilecek bir sistem üzerinde çalışıyor. Geliştirilmekte olan yapay zeka uygulaması sayesinde hastalığın
yıllar içinde nasıl seyredeceği, stabil kalıp kalmayacağı ya da acil tedaviye ihtiyaç duyulup duyulmadığı hakkında da
tahmin yürütebilecek. Araştırmacılar yeni sistemle hastalığa tanı konulduğunda hastaların erken tedavi edilebilece-
ğini söylüyor. Günümüzde bu demans hastalığını tespit etmek için tarama ve test yapılması gerekiyor.
Bu metindeki cümlelerle ilgili,
1. Biri diğerine bağlı olarak değişen cümle kullanılmıştır.
II. Neden-sonuç cümlesine yer verilmiştir.
III. Bir eylemin amacı belirtilmiştir.
yargılarından hangisine ulaşılabilir?
A) Yalnız I.
C) I ve III.
TEST-01
adavixadx
D) II ve III.
ya da kullanma yasaktır. Bu yasaga uymayanlar gerekli cezai so
an veya bir kaminin Merkezimizin yazılı izni olmadan
AV AKILLI VERSIYON Yayınları, MEB ile yapılan sözleşme ile telif ücretl
Ortaokul Türkçe
ParagrafKüçük bir serçe kadar hürdüm.
11. Yahu para sende, rahat sende, memleket sende,
tezgâh sende... Yedi deniz aşırı yerden kale gibi
gemilerine binip ne halt etmeye gelirsin buralara ve
benimle muharebeye tutuşursun?
Yukarıdaki metinde virgül, hangi amaçla
kullanılmıştır?
A) Sıralı cümleleri göstermek
B) Eş görevli kelime ve kelime gruplarını ayırmak
C) Art arda gelen örnekleri sıralamak
D) Cümle içindeki ara sözleri belirtmek
12. Insanların çoğu kaybetmekten korktuğu için,
sevmekten korkuyor. Sevilmekten korkuyor, kendisini
sevilmeye layık
Ortaokul Türkçe
Paragraf(1) Eskiden tartışmalar doğruyu ortaya çıkarmak için ya-
pılırdı. (11) Ben de çok tartışmalara girdim dostlarımla.
(III) Günümüzde tartışmalar "Benim fikrim doğru seninki
kesinlikle yanlış!", "Gününü göstereceğim sana!" dü-
şüncesiyle yapılıyor. (IV) Tartışmanın ruhuna aykırı bir
durumdur.
Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi dü-
şüncenin akışını bozmaktadır?
A) I
BYII.
C III.
DY IV.
y
k
J