Paragrafın Anlam Özellikleri Soruları
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriB
10. Büyük adamın tek
insani olmak. Daha doğrusu
vardır: Mümkün olduğu kadar
Shakespare, Goethe,
Moliere, Balzac ve Tolstoy gibi alelade olmak, insan-
lardan bir insan olmak. Asıl şaşılacak şey de en büyük
kişiliğin böyle elde edilmesidir. Kendinde olağanüstülük
vehmeden kişi değil sanatçı, insan bile olamaz ancak
eksik olur.
8. SINIF DENEME SINAVI
1111
Bu metinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda-
kilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) tasası- sıradan olmak...
B) gayesi - sıra dışı yaşamak
C) amacı - sanatçı kalmak
D) derdi sanatçı gibi yaşamak
esmer
12. Pop
kap
del
kü
liğ
sü
ar
B
g
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriB
RKÇE
B
B
11. Öykü kadar hiçbir edebiyat türü, biz yazarlar
tarafından bu kadar yozlaştırılmamıştır.
Bu cümle ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A Olasılık anlamı taşır,
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Özeleştiriye yer verilmiştir.
DKişisel bir görüş aktarılmıştır.
12. Aydın, az önce gözünü kamaştıran ışıklar sa-
çarak dağın eteğine inen uzay aracının verdi-
ği heyecanla titriyordu. Gördüğü, bir rüya ola-
maz mıydı? Daha önce duymadığı yoğun bir
kokunun genzini yaktığını fark etti. Dişleri ta-
kır takır birbirine vururken uzay aracının kapı-
sının açıldığını gördü.
Bu metin ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleri(1) İşitme duyularımızla algılayabildiğimiz titreşimlere "ses" diyoruz. (II) Ses dalgalan, en
biridir. (III) Sesin kaynağı, kulağımızın algılayabileceği hızda titreşen herhangi bir cisim olabilir; bir yaylı çalgının
gövdesi ya da bir hoparlörün diyaframı gibi. (IV) Ses, dalgalar biçiminde yayılır. (V) Bir gitarin teline vurduğumuzda
tel titreşmeye başlar.
7. Bu metinde aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangileri kullanılmıştır?
A) Tanık gösterme-benzetme
C) Karşılaştırma - örnekleme
B) Örnekleme - tanımlama
D) Tanık gösterme - tanımlama
Bu metinde numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır?
AYIN
B) III.
C) IV.
N
D) V.
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleri18. (1) Bitkiler, insanlık tarihinin en eski tibbi kaynaklarıdır.
(II) Geçmişten günümüze kadar tüm toplumlarda, her
hastalığın tedavisinde bitkiler kullanılmıştır. (III) Halk he-
kimliği uygulamalarına yaygın olarak rastlanan Anado-
lu'da halk ilaçları, uzun tecrübeler gerektiren geleneksel
uygulamalardır. (IV) Hem geleneksel hem de modern
tıpta kullanılan pek çok ilaç, bitkilerden elde edilmektedir.
Bu metindeki cümlelerin ögeleriyle ilgili aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) I. cümle yalnızca temel ögelerden oluşmuştur.
B) II. cümlede birden fazla yer tamlayıcısına yer verilmiş-
tir.
C) III. cümlede belirtili nesne kullanılmıştır.
D) IV. cümlede yüklem söz grubundan oluşmuştur.
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleriardu.
anusların
yanar-
aması
da oluşa-
al yollarla
adaların
apay ada
muyor.
San go
nler diğe
türlerind
yuvale
uzak
Yıkmış ufkunda durup kargı koyan her seddi,
Yeni bir ülkede yem vermek için atlanna
Nice bin atlı kapilmişti fetih rüzgarina.
D) Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde,
Sen nerdesin, ey sevgili, yaz günleri nerdel
Dağlar ağanırken konuşurduk tepelerde,
Sen nerde o fecrin ağaran dağlan nerde!
A) Yalnız IV.
C) II. ve III.
5. (1) Çocuklar için felsefe eğitimi de ezberci eğitim siste-
mi karşısında eleştirel düşünen, sorgulayan çocukların
yetişmesi için bir umut. (II) Ki çocuklara yakından bak-
tığımızda o meraklı miniklerin, filozoflara ne kadar ben-
zediğini rahatlıkla görebiliriz. (III) Hiç olmadık bir yerde,
hiç olmadık bir zamanda öyle sorular sorarlar ki nasıl
cevap vereceğimizi şaşırırız. (IV) Aslında bu sorular biz
ebeveynleri de soran, sorgulayan yetişkinler olmaya
zorlar. (V) Ebeveynler ve eğiticiler olarak biz yetişkin-
lere düşense soruların, sorgulamaların belirmesine izin
vermektir. (VI) Durmadan cevaplar yetiştirmek değil,
düşünme sürecinde çocuğa eşlik etmektir.
B) I. ve VI.
D) V. ve VI.
Uzay coplen,
külen küçük bo
larca nesnede
7. Aşağıdaki pare
lerine örnek v
A)
/Benim Hocam
Birs
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri-
nin yüklemi fiilimsidir?
B)
Düny
dan
C)
dola
bu
Gn
D
SINIC
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleri2.
Sevgi, sevecendir. O hâlde sevgiyi sözel
olarak iletmek durumundaysak sevecen
• sözler kullanmalıyız. Bu konuşma şekli-
mizle (davranış biçimi,) tutum) ilgilidir.
Aynı cümle söyleyiş (söylenme biçimi,
||
telaffuz) tarzımıza göre iki ayrı anlam ta-
şıyabilir. "Seni seviyorum." ifadesi şefkat.
le (merhamet) sevginin samimi (içten, can-
IV
dan) bir ifadesi olabilir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi-
lerinin anlamı parantez () içinde verilen an-
lamla uyuşmamaktadır?
A) I ve H
C) II ve fff
Kafa Dengi
B) I ve III
D) III ve IV
2
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özelliklerikarekök
Yazar olmayan insanlar da sözcükleri bir örgü için-
de kullanırlar. Dil tek tek kelimeler değil, kelime-
ler arasında kurulan bir örgüdür. Dilin asıl tadına
da bu örgü içinde varabiliriz. Milyonlarca insanın,
yüzlerce yıl içinde her gün konuşarak ve yazarak
kurduğu bu örgünün kendisi, doğrudan doğruya
bir sanat eseridir.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine varta-
maz?
A) Dilin sözcük değil, sözcüklerle kurulan bir an-
lam dizisi olduğuna
B) Dinin yaratıcısı belli olmayan bir sanat eseri ol-
duğuna
4. Ins
be
C) Sözcükleri bir anlam bütünlüğü içinde kullan-
manın yazarlara özgü olmadığına
D) Dilden alınacak gerçek zevkin sözcüklerde
saklı olduğuna
147
ze
bi
ki
ka
g
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriCUMLEDE ANLAM
KARMA TEST
1 Özge, sosyal medya hesabında "alçak gönüllü olmanın gerekliliği" ile ilgili bazı gönderiler paylaşmıştır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Özge'nin gönderilerinden biri olamaz?
A)
Özge
Insanlık, kapısı küçük bir
odadır, içine girebilmek için
başınızı eğmeniz gerekir.
❤a
Q O ♡
Özge
Sel, heybetiyle yerde sürü-
nürken çiy damlası, küçük-
lüğüyle göklere yükselir.
♥07
A
Q
B
♡
D
&
B)
D)
Özge
Tohum, toprağın altında dur-
duğu için filizlenip meyve
vermeye başlar.
♥01
Q
Özge
D
8
Kendisini ova gibi gösteren
dağ, tepelerin gölgesinde
kalmaya mahkûmdur.
May
A a
O
♡
D
o
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özelliklerierin hangisinde
gitti ve iki saatten
aydar Bey'i aradı. So
muldu. Ne pahasına
diye yalvardı.
olay
Snil
Onunla birlikte sünger aviryorduk. Her yan yük-
sek yosunlarla örtülüydü. Ona, "Yahu, sen sünger
avina mi yoksa yosunların gidip gelen akıntılarda
nazlı nazlı bel kinşlarını mi seyre çıktin?" dedim.
"Şimdi görürsün." demeye gelen bir işaret yaptı.
Zıpkını kaldırınca yedi kulaç dibe fırlattı. Zipkin,
yosunların arasına gömüldü. Bir ucuna bir ip
bağlıydı. İpe asıldı. İlk önce bir şey göremedim.
Çünkü dip çamurunun bulut bulut kalkan dumanı
her şeyi örtüyordu.
Bu metinde anlatımın 1. kişi ağzıyla yapıldığı
aşağıdakilerden hangisiyle kanıtlanamaz?
a çıkmak için asan
gelmişti ki birden dus
Küçük kız iki saatk
örden kurtarıldı.
ragöz oyunlarının d
= oyunundaki tiple
eşliğinde sahneye ç
usamişti, torunura
madı. Yatağından
tunarak
yu kana kana içti.
Anlatıcı Türleri
A) Anlatıcının olayın kahramanlarından olmasıyla
B) "Ben" zamiri kullanılmasıyla
masaya d C) Alıntı cümlelere yer verilmesiyle
D) "Dedim, göremedim" gibi kelimelerin kullanıl-
masıyla
T
3. Aşağıdakilerden hangisinde anlatic
şından geçen bir olayı anlatmaktade
A) Ana, diz çöküp çocuğun üstüne yur
mildamadan bakıyor. Çocuğun ba
yana kaymış, boynu ipincecik, yüz
B) Yapraklar, dallar hışırdadı. Koska
leke uçtu. Geldi, bülbülün durduğ
şisina kondu. Altin bülbül ilk kez c
yeni komşusuna.
C) Küçük holu geçtim, bir kapı dah
hole girince bir de ne göreyim, b
divanda kuzu kuzu oturmuyorlar
D) Günlerden bir gün, tonton dede a
ğa yakalandı. Oğullan ve torunla
geldiler. Tonton dedenin daha ra
için onu bir huzurevine yatırdılar
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleriete geçiriyor. A
e davranışları planlama
enebiliyoruz.
rmaktayız.
menin etkisi olduğunu i
de olur. Sanat en
Küçük boyutlu odun parçalarının ya da kurumuş ağaç dallarının harçla karıştırılmasıyla çok güzel evler yapılabileceğini hiç
duymuş muydunuz? I) Bu evler yapılırken ilk olarak bir harç hazırlanıyor. II) Harç yapımında genellikle çimento, kireç, kil, kum
ve talaş kullanılıyor. III) Ardından bu harçla örülen duvarın içine odun parçaları enine yerleştiriliyor. IV) Sıkıştırılmış topraktan
yapılan duvarlar çok dayanıklıdır. Odun parçalarının uçları, duvarın her iki yüzünden de dışarı taşıyor. VI) Bu şekilde içine
odun parçaları yerleştirilmiş olan duvarlar çok iyi ısı yalıtımı sağlıyor. VII) Ancak odun parçaları, ısı ve nem etkisiyle genişleye-
bileceğinden ya da küçülebileceğinden bu evlere ara sıra bakım yapmak gerekiyor.
IV
VI
VII
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriTÜRKÇE
15
PARAGRAFIN YAPI YÖNÜ
UYGULAMA Aşağıdaki metinlerde boş bırakılan yerleri kendi ifadelerinizle doldurunuz.
Ans
Örneğin; martılar
iyi havalarda denizlerin üzerinde, yağışlı ya da fırtınalı havalarda karaların üzerinde uçar. Arılar kovandan fazla
uzaklaşamıyorsa yağmur yağacak demektir. Hava ısındıkça ağustos böceklerinin çıkardığı "cir-cir-cir-cır" şek-
lindeki sesler, sıklaşır.
Doğanın kusursuz bir denc
rakta ya da suda yaşayan
korunması için gereklidir.
rar veren böcekleri yok et
gesine zarar vermeden b
rekir. (III) Organik tarım i
(IV) Ekolojik dengeye za
manızı sağlarlar. Toprağ
cekleri yok etmezler.
Gün içinde defalarca yaptığımız o kadar çok şey var ki pek çoğunun farkında bile olmayız. Mesela, iki aya
rinde durmak ve yürümek. Yürümeye karar verdiğimiz andan itibaren yaptığımız hareketleri artık farkında
dan yaparız. Beyinciğimiz bir otomatik pilot gibi devreye girer ve kaslarımızın, eklemlerimizin, derimize s
uygulanan baskının şeklinden ayaklarımızın konumuna
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleriamalar
ebook is
wi bünye
içinde
olarak
asin
Ay
mak
UYGULAMA
19
PARAGRAFIN YAPI YÖNÜ
Aşağıdaki metinlerde numaralandırılmış yerlerden parçanın anlam akışını bozan cümleyi alttaki ku-
ducuklara işaretleyiniz.
11
1) Kediler neden dört ayak üstüne düşer? II) Kediler hakkında en çok merak edilen soru budur. III) Kedilerin vücutları olağa-
nüstü bir kıvraklıkta yaratılmıştır. IV) Refleksleri çok hızlıdır. V) Insan kulaklan için çok zayıf ya da çok yüksek frekanstaki ses-
leri duyabilirler. VI) Bütün bunlara ilave olarak kedilerin kendilerini dengede tutmak için kullandığı bir kuyruğu vardır. VII) İşte
kedi bir yerden sırtüstü düşerken bütün bu özelliklerini kullanarak çok kısa bir süre içinde döner ve ayaklan üzerine düşer.
11
111
TÜRKÇE
IV
|||
Küçük boyutlu odun parçalarının ya da kurumuş ağaç dallarının harçla karıştırılmasıyla çok güzel evler yapılabileceğini hiç
duymuş muydunuz? I) Bu evler yapılırken ilk olarak bir harç hazırlanıyor. II) Harç yapımında genellikle çimento, kireç, kil, kum
ve talaş kullanılıyor. III)Ardından bu harçla örülen duvarın içine odun parçaları enine yerleştiriliyor. IV) Sıkıştırılmış topraktan
yapılan duvarlar çok dayanıklıdır. V) Odun parçalarının uçları, duvarın her iki yüzünden de dışarı taşıyor. VI) Bu şekilde içine
odun parçaları yerleştirilmiş olan duvarlar çok iyi ısı yalıtımı sağlıyor. VII) Ancak odun parçalanı, ısı ve nem etkisiyle genişleye-
bileceğinden ya da küçülebileceğinden bu evlere ara sıra bakım yapmak gerekiyor.
IV
VI
VII
VI
VII
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriGeliştirme Yolları
J
5. Bugün bütün dünyada yetiştirilen mısırın
anavatanı Amerika'dır. Bu bitki, yaklaşık 10
bin yıl önce Meksika yerlileri tarafından yetiş-
tirilmeye başlanmıştır. Bazı türlerinin yüksek-
liği 10 metreye erişebilen bir mısır bitkisinde
türlere göre farklılıklar gözlense de genellik-
le en az 2, en fazla 10 kadar koçan yetişir. Bir
koçanda yaklaşık 600-800 mısır tanesi vardır.
Mısır Isıtılınca etrafındaki sert kabuk parça-
lanır çünkü tanenin içindeki nişasta şişer ve
köpüksü, sert bir yapıya bürünür.
Bu parçada aşağıdakilerin hangilerinden
yararlanılmıştır?
A) Tanımlama-benzetme
B) Benzetme-örnekleme
C) Karşılaştırma-benzetme
D) Karşılaştırma-tanımlama
6. "Gerçek anlamda bir kez kendini bulmuş olan
kişinin yeryüzünde kendinden başka yitire-
cok bir sevi kalmamıştır artık. Ve bir kez ken-
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam Özellikleriti
k
3
8. Vücudumuzdaki su miktarının dengede olması,
vücudun işlevlerinin sağlıklı bir şekilde sürdürüle-
bilmesi için önemlidir. (1) Kan hacmi azaldıkça
vücuttaki tuz ve mineral derişimleri artmaya baş-
lar ve ozmotik denge bozulur. (II) Bu durum, be-
sinlerin hücrelere taşınması ve hücrelerin pH se-
viyelerinin ayarlanması gibi durumları olumsuz
etkiler. (III) Su ayrıca vücut sıcaklığının ayarlan-
ması, eklemlerde kayganlığın sağlanması, sindi-
rim sisteminin düzgün çalışması veya toksinlerin
vücuttan atılması gibi pek çok işlev için hayati
öneme sahiptir. (IV) Peki, vücudumuzdaki su mik-
tarı azaldığında beynimiz bu ihtiyacımızı nasıl al-
gılıyor?
Bu parçada numaralı cümlelerin hangisinden
önce "Örneğin vücudumuzdaki su azalmaya baş-
ladığında kan hacmi azalır ve kan basıncı deği-
şir." cümlesi getirilmelidir?
DIV
||
All
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriCE
7.
O vitrindeki bebeğin
Annesi yok dedin anne
Acıkınca kim meme verir
Kim ninni söyler ona
Altını kim değiştirir
Ateşi yükselince
Kim kor elini alnına
A
Bu parçadaki söz sanatının göstergesi aşağıda-
kilerden hangisidir?
A) Vitrindeki bebeğin insana benzetilmesi
B) Vitrindeki bebeğe insan özelliği verilmesi
C) Karşıt kavramların birlikte kullanımı
D) Bir durumu olduğundan çok gösterme
Ortaokul Türkçe
Paragrafın Anlam ÖzellikleriJH
17. (1) Araştırmalara göre hafıza kaybı ve bilişsel yeti-
lerin azalması gibi belirtiler ortaya çıkmadan yıllar
önce bile alzaymır hastalığı beyne zarar vermeye
başlayabiliyor. (II) Dolayısıyla insanların beyinle-
rindeki anormal durumları tespit ederek erken
alzaymır teşhisi yapmak mümkün. (III) Geçmişte
alzaymır sebebiyle hayatını kaybetmiş insanların
gözleri üzerinde yapılan incelemelerde retinanın
merkezinde incelmeler ve optik sinirde (Görevi,
retinayla beyin arasında bağlantı kurmaktır.) bo-
zulmalar gözlemlenmişti. (IV) Bu bilgiden yola
çıkan bir grup araştırmacı, göz muayeneleri si-
rasında erken alzaymır teşhisine imkân veren bir
yöntem geliştirdi.
Bu metindeki numaralanmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) I. cümlede, sözü edilen hastalıkla ilgili bir ola-
sılığa değinilmiştir.
B) II. cümlede, sözü edilen hastalığın engellene-
bildiğinden söz edilmiştir.
C) III. cümlede, sözü edilen hastalığın göz doku-
larında hasara yol açabileceği düşüncesine
gönderme yapılmıştır.
D) IV. cümlede, sözü edilen hastalığın tanısının
sürecin çok başındayken konabileceği bir yön-
tem geliştirildiği dile getirilmiştir.
Seviye Yayınları