Paragrafta Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam1.
Olay : Ekinlerin yanması
Yer : Köy, tarla
Zaman : Haziran, sabah
Kişiler : Mehmet ve Emin
Anlatıcı : III. kişi
Aşağıdaki metinlerden hangisi bu yapı unsurlarına uygun olarak kurgulanmıştır?
A Birkaç gündür yağan şiddetli yağmurlardan sonra bu sabah hava güneşliydi. Mehmet,
tarlaya gitmek için dışarı çıkınca berrak gökyüzüne doğru yükselen dumanları fark etti.
Hemen Emin'e seslendi ve birlikte tarlaya koştular. Tarlaya vardıklarında bütün ekinin yan-
dığını gördüler. Mehmet, dizlerinin üstüne çöktü ve öylece kalakaldı. Bütün ekin yanmış,
aylarca verdikleri emek yok olup gitmişti.
BY Haziran ayının başından beri yağan yağmurlar şimdi yerini kavurucu bir sıcağa bırakmış-
tı. Emin, sabahın erken saatlerinde uyanıp tarlanın yolunu tutmuştu. Yolda karşılaştığı
Mehmet'le tarlaya yaklaştıklarında gözlerine inanamadılar. Aylarca emek verdikleri ekinler
cayir cayır yanıyordu. Hemen koşup alevleri söndürmeye çalıştılar ne var ki ürünün zayi
olmasına engel olamadılar.
C) Haziran ortasına doğru yağmurlar kesilmiş, berrak ve sıcak bir hava köye hâkim olmuştu.
Mehmet sabah gökyüzünü seyrederken kapı güm güm çalındı. Mehmet, kapıyı açınca dili
tutulmuş gibi tarlanın olduğu yerden yükselen dumanları işaret eden Emin'i gördü. Kapi-
dan bir ok gibi fırlayıp koşmaya başladı, Emin de peşindeydi. Tarlaya vardıklarında bütün
ekin yanmıştı. Şimdi bir yıl boyunca nasıl geçineceklerdi?
Bahar yağmurları haziran ayına girince kesilmiş, köyde havalar birden Isınmıştı. Sabah
erkenden kalkıp Emin'i çağırdım. Birlikte traktöre atlayıp tarlaya doğru yola koyulduk. Emin
"Mehmet kardeş, o duman ne?" deyince telaşlandım. Traktörü daha hızlı sürüp tarlaya
varınca bütün ekinin yandığını, geriye simsiyah bir tabakanın kaldığını gördüm. O sırada
Emin'in yanaklarından yaşlar süzülüyordu.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam12. İçimizde barındırdığımız hirs duygusu, hayatımıza büyük ölçüde yön veriyor. Insanin doğasında var
olan hirs duygusu, insanın her şeyin en iyisini en güzelini üretip tüketmesine yol açar. Bu duygu
yerine göre yarar sağlarken yerine göre zarar da verir.
Bu parçaya,
Hirs insanda gerektiği kadar olursa insan bunu iyi işler başarmak için kullanabilir, üstün başarı elde
edebilir ve öz güvenini artırabilir. Ama insan bu duygunun esiri olursa çevresine karşı yıkıcı, kirici
ve öfke dolu bir kişi håline dönüşür.
metni eklendiğinde parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Anlatıma nesnel boyut kazandırılmak istenmiştir.
Anlatılanlar benzetme yoluyla somutlaştırılarak kavratılmıştır.
Prtaya konan düşünce karşılaştırma yapılarak kabul ettirilmeye çalışılmıştır.
Bir kavrama ait ayrıntılar okuyucunun zihninde canlandırılarak anlatılmıştır.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam9. Alişverişlerde vaktimizin çoğu, gida reyonlarında hangi ürünün daha sağlıklı olduguna karar vermekle geçiyor. Kimi
zaman doğru kararlar veriyor, kimi zaman da "Acaba gerçekten ne yiyoruz?" sorusuyla eve dönüyoruz. Özellikle yaz ay-
gıdalarda, hastalıklara neden olan bakteriler oluşabiliyor. Bir grup araştırmacı, bu sorunun çözümüne katkı sağlayabil
neden
olan bakterileri belirlediğinde işık yayıyor.
Bu metinde sözü edilen algılayıcının üretilme amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gıdalarda zararli bakteri olup olmadığını tespit etmek
B) Paketlenmiş yiyeceklerde bakteri oluşumunu engellemek
C) Yiyeceklerde bakteri oluşumuna neden olan durumları saptamak
D) Hazır gıdalarla doğal gıdalar arasındaki farkı göstermek
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam23 Haziran 1901'de İstanbul'da doğdu. Kadi Hüseyin Fikri Efendi'nin oğludur. Baytar Mektebini bırakarak
girdiği Darülfünun-1 Osmaninin (Bugünkü İstanbul Üniversitesi) Edebiyat Fakültesinden 1923'te mezun
oldu. Erzurum, Konya ve Ankara'daki liselerde öğretmenlik yaptı. Gazi Eğitim Enstitüsünde edebiyat ders-
leri verdi. 1933'ten sonra İstanbul'da Kadıköy Lisesinde edebiyat öğretmenliği yaptı. Güzel Sanatlar Aka-
demisinde sanat tarihi ve estetik dersleri verdi.
Bu parçaya göre Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
CA) Doğduğu yüzyıla
BY Okuduğu okullara
C) Eser verdiği alanlara
B Eğitim verdiği derslere
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamBir ağacın güçlü dallar oluşturmasını sağlamak
için nasıl bazı dallarını buduyorsak çocuğun
kullanmadığı, egzersiz yapmadığı yeteneklerle
ilgili bağlantılar da zamanla budanır
. Bir yete-
neğin gelişmesi, başka potansiyel yeteneklerin
yok edilmesiyle sağlanır.
A
Yeni bir şey öğrendiğimizde beyin hücrelerin-
de yeni bağlar oluşur. Çocukların beyninde bu
bağların sayısı yetişkinlerden çok daha fazladır.
Çocuk, sahip olduğu yeteneklerle ilgili dene-
yim fırsatı bulduğunda yani egzersiz yaptığın-
da bu bağlar güçlenir ve âdeta beyinde birer
"ana yol" oluşturur. Bunlar çocuğun geliştirdiği
yetenekleridir.
Bu sayede çocuk, belli bir alana odaklanabile-
cektir. Çocuğun hangi yeteneklerle doğduğu-
nu bilmek, çoğu zaman imkânsızdır. Bu neden-
le daha bebekken çocuğun değişik uyaranlara
maruz kalması ve bunun gelişim dönemlerinde
sürdürülmesi önerilir. Çocuğun yetenekleri be-
lirgin hâle gelmeye başladıkça yeteneklerini
geliştirmek için kullandığımız araçları da ona
göre seçmeye başlayabiliriz.
3. Metnin “giriş, gelişme, sonuç" sırası aşağıdakile-
rin hangisinde verilmiştir?
A) A, B, C
B) A, C, B
C) C, A, B
D) B, A,C
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam7.
Åşık Veysel; yoksul bir Anadolu köyünde azmin,
mücadelenin ve ülkeye faydalı olmanın en güzel
örneğini vermiştir. Yılmamış, usanmamış, gönül
gözüyle ülkesine hizmet etmiştir
. O, "sadik yar"
kara toprağa hoşgörüyle yaklaşmıştır. Toprak da
onu bağrına basmıştır. İşte sevginin en güzelini,
hoşgörünün en yücesini, yurtseverliğin en güzel
örneklerini onun şiirinde, sözünde, sazında gör-
mekteyiz.
Bu parçada Âşık Veysel ile ilgili aşağıdakiler-
den hangisine değinilmemiştir?
A) Toprakla iç içe olduğuna
B) Halk şiirinin en başarılı ismi olduğuna
C) Hoşgörü sahibi olduğu
D) Yaşadığı dönemde ülkesine yararlı olmaya
çalıştığına
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam3.
ANT
1. Kupür: Gazeteden kesilen yazı
Sürmanşet: Gazetelerin
birinci sayfasında-
ki logonun üzerinde kullanılan haber başlığı, en
önemli haber
Asparagas: Uydurma haber
Tefrika: Uzun bir yazının bölüm bölüm verilmesi
Yukarıda tanımları açıklanan gazete terim-
lerinden hangisi verilen anlamının dışında kul-
lanılmıştır?
Gazeteden çocuklarla ilgili haber kupürlerini
Vözel bir defterde topluyor.
B) Herkes yaşadıklarını kendine saklarken o, özel
saklarken
hayatını söylemleriyle sürmanşet yapıyordu.
e Istanbul'un yerel gazetelerinde asparagas ha-
berlere rastlamak mümkündür.
D) Yazarlar, Tanzimat Dönemi'nde romanlarını
tefrika şeklinde gazetelerde yayımlamışlar.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam2.
Kitap insana çok yakın bir dosttur.
Kitap, ruhun gıdasıdır.
• Kitap, olumsuz şartlarda bile okuyucusuyladır.
Kitaplarla ilgili olarak aşağıdaki metinlerin
hangisinde bu yargıların tamamına ulaşılabi-
Tir?
A) Kitap bizi avuttuğu gibi yükseltir de. Kısa ha-
yatında insanın edindiği tecrübeler ne kadar
azdır! Oysaki şiirler ve romanlar,
yaratıcıla-
rinin türlü iç tecrübeleriyle kaynaşır. Onlarla
zenginleşir, onlarla eksiklerimizi gideririz. Bir
şeyler öğrenmek için roman veya şiir okundu-
ğunu sanmıyorum. Sanatçı bir şeyler öğret-
mek, bazı doğruları göstermek amacı ile yaz-
mamıştır ki okuyucu öğrenmek için okusun!
B) Kültürlü insanların en büyük dostu, yardım-
CISI ve eğlencesi kitaptır. Kitap, zihnimizin ve
gönlümüzün ihtiyaçlarını en kestirme yoldan
karşılayan kıymetli bir hazinedir. Aydın insan-
lar grubuna girmek, sağlam bir kişiliğe sahip
seçkin bir insan olmak, görüş ve anlayış kud-
reti, güzel konuşma yetisi kazanmak istiyorsak
kitaplar bizim ebedî dostlarımız olmalıdır.
C) Düşünüyorum da şu dünyadan kitaplar yok
oluverse yaşamak ne kadar güçleşir, çekilmez
bir ağırlık olur. Romancı veya şair için yazmak
nasıl dayanılmaz bir ihtiyaçsa okuyucu için de
yazılanları okumak öyledir. En kötümser za-
manlarımızda yardıma onlar koşar. Nurullah
Ataç, ölüm yatağında, kendisini görmeye ge-
len Sabahattin Teoman'a: "Hastalıkta ağrıları
dindirici en iyi ilaç şiirmiş, boyuna şiir okuyo-
rum." dememiş miydi?
D) Sıkıntımızı unutmak, donuk hayatımıza biraz
renk, ışık vermek, daracık dünyamızda bula-
madığımız şeyleri yaşamak için tek çaremiz
kitaplara sarılmaktır. Dünyamızı nasıl insansız
düşünmezsek, insanı da kitapsız düşüneme-
yiz. Okuyan kişi için kitaplığın yanı başından
daha rahat bir yer olabileceğini sanmıyorum.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam27. Insan hayatının ilk anlarından itibaren doğanın eşsiz bir
tamamlayıcısı olan ağaç, insanların ilgisini çekmiş; ay-
rica yer altına uzanması, dallarının göğe açılması, on-
ları ağaç hakkında düşünmeye itmiştir. Bunun sonucun-
da ağacı kutsal bir varlık olarak görmeye başlamışlar-
dır. Ağaca farklı anlamlar yüklenmiş, aynı zamanda fark-
li bakış açılarıyla da değerlendirilmiştir. Bu görüşler mi-
tolojilere de yansımıştır.
Bu metinde ağaçla ilgili,
I. Taşıdığı anlamların niteliğine
II. Yüklenilen anlamın ve yorumun benzerliğine
III. Birçok anlatı içerisinde yer aldığına
yargılarından hangilerine değinilmiştir?
A) Yalnız!
B) Yalnız II
C) I ve III
D) II ve III
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamYayınlall
Mozaik
mo
2.
kendini gösteren, sonradan öteki sanat dallarına da etki yapan, konunun sadece görünen tarafını değil, görünmeyen te
Her şeyi geometrik şekil içinde görmeye çalışan kübizm, XX. yüzyılın başında ortaya çıkan ve daha çok resim ali
Kübizmde üç boyutlu nesneyi hem iki boyutlu gibi resmetmişler hem de nesnenin farklı açılardan resmedilmesiyle bir
rini da göstermeye çalışan bir akımdır. Mekânı ve figürleri gördüğü gibi resmetmek yerine, farklı bir tarzı benimsemise
boyutluluk hissiyatı yaratmışlardır.
Bu
A)
Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu akıma ait bir resim değildir?
B)
A)
B
D
D)
C)
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam7. "Sineklerin Tanrısı" Nobel Edebiyat Ödüllü Ingiliz
romanci ve şair William Golding'in 1954 yılında
yazdığı alegorik (soyut bir düşünce ya da kavra-
min göz önünde canlandırılması) romanıdır. Gol-
ding, II. Dünya Savaşı'nda gördüğü had safhadaki
vahşetin etkisiyle bu kitabı
, insanın doğası ve için-
den gelen kötülüğü sorgulamak üzerine yazmıştır.
"Sineklerin Tanrısı" liderlik savaşının, insanların
doğal yapısında olduğunu ve kazanmak için de
dost kazanma ve düşman kaybetme (gerekirse
yok etme) yöntemlerini uyguladığını gösteren bir
roman.
Bu parçada tanıtılan eserle ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisi söylenmemiştir?
A) Ödüllü bir eser olduğu
B) Sembolik ögeler kullanıldığı
C) Eleştirel bir bakışla yazıldığı
D) II. Dünya Savaşı'ndan esinlenerek yazıldığı
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam3.
1790'dan yaklaşık 1850'ye kadar Avrupa'da edebiyatın, müziğin, felsefenin görünümünü köldu bir sedde
değiştiren ve resimde bir yenilenmeye yol açan romantizm; belli bir tanıma girmeyen niteliğini korumakda
beraber, var olmanın özgür bir ruh halini işaret etmektedir. Ortaya çıkışında ise 1789 Fransız ihtilali sonrasında
ki toplumsal, siyasal ve düşünsel yapının etkileri vardır.
Paragraftan "romantizm ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Edebiyat, müzik, felsefe ve resim gibi alanlarda değişime neden olmuştur.
B-Net, kapsayıc bir tanımı yoktur.
C) Fransız ihtilali'nin toplum, siyaset ve düşünce yapısındaki etkileri ortaya çıkışına tesir etmiştir.
Dj Kaynağı 1790-1850 yil arasinda yaşanan tarihsel olaylardır.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlam· Pek çok yazar anlattı Çukurova'yı kendi dilince.
Fakat hiçbiri Yaşar Kemal olamadı. Çukurova,
yalnız onda çiçeklendi. filizlendi, dal budak saldı.
O, Çukurovali olmadı, Çukurova oldu.
Bu parçada Yaşar Kemal'in yazarlığı ile ilgili
hangi özelliği dile getirilmiştir?
9
A) Yalınlığı
B) Sadeliği
C) Doğallığı
D) Özgünlüğü
Daha önce hiçbir eseri bu kadar çabuk bitireme-
dim. Kitabı, elimden bırakmak istemeden bir çir-
pida okuyuverdim. Süssüz anlatımı beni hiç yor-
muyor, anlatılanları kolayca ve net bir şekilde an-
layabiliyordum. Daha önce okuduğum kitaplar-
dan farklı bir anlatımı vardı. Bu anlatımı başka
yazarlarda bulmak imkânsızdır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden han-
gisi, sözü edilen eserin bir özelliği olamaz?
A) Sürükleyici
B) Özgün
C) Yalin
D) Evrensel
Bir ozan için en güzel, en unutulmaz ses, halkın
sesidir. O ses bulunduğunda yüzlerce yıllık bir
geçmişin, kültürün, geleneğin de sesi bulunmuş
olur. Bu sesi bulan ozan, artık ölümsüzdür.
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlamişti.
ta-
Igin
du.
He-
6. Aşağıdakilerden hangisinde yay ayraç içinde verilen hikâye unsuru yoktur?
A) Hayatının bütün anlarını gözden geçirerek geri yürüdü. Bu gizemli ayak izlerine her yerde rast-
ladı. Hayatının her parçasında yanında, ona eşlik eden biri vardı. (Kişi)
B) Toplantıdan sonra usta, çıraklarını yanına çağırdı. Bu toplantıda iki haber almıştı ve ikisi de iyi
haber değildi. Hava kararmadan çıraklar ustayr dinlemek üzere toplandılar. (Zaman)
C) Ressam kalbi kırık bir şekilde gelip durumu karısı ve çocuklarına anlattı. Bekledikleri parayı ala-
mayacaklar borclarını ödeyemeyeceklerdi. Evi bir hüzün kapladı, zor zamanlar onları bekliyor-
du.
(Yer)
D) Mali'de Dogo denilen bir tepe, bu tepenin ucunda da küçük bir köy vardır. Henüz meşhur ola-
mamış bu köyde 500 dekarlık lale tarlası vardır. Burası "lale diyarı" olarak bilinir. (Olay)
Ortaokul Türkçe
Paragrafta Anlamlendiğine
anin su sorunlarıyla bizzat ilgi-
6. Televizyon bağımlılığı da video oyunu ve Inter-
net bağımlılığına benzer bir bağımlılıktır. Psiko-
lojik sorunlar bu bağımlılığı tetikleyen unsurlar-
dir. Kendilerini böyle tanımlayan kişilerle yapılan
bir çalışmada, bu kişilerin çok daha kolay sikildik-
lanı, kendilerini kontrol etme yeteneklerinin az
olduğu ve dikkatlerinin çok kolay dağıldığı göz-
lenmiştir. Yıllardır yapılan çalışmaların gösterdiği
diğer sonuçlarsa televizyonla çok fazla zaman
geçirenlerin, televizyonu hiç seyretmeyen ya da
az seyredenlere oranla toplum içine daha az ka-
riştıkları, sosyal etkinliklerinin daha az olduğu ve
hemen hemen hiç spor yapmadıklarıdır.
Bu paragrafın konusu aşağıdakilerden hangisi-
dir?
8
A) Televizyonun hayatımızdaki yeri
B) Televizyon bağımlılığı
C) Televizyonun topluma katkısı
D) Televizyonun getirdikleri
168
BTLFEN
Ortaokul Türkçe
Paragrafta AnlamTÜRKÇE
haber-
Hir.
7. 1.
Bir iş oluncaya, biri gelinceye değin bir yerde kal-
mak, durmak
II. Acele etmemek, zaman tanımak
III. Ummak
"Beklemek" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numara-
lanmış anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır?
arften
rabi-
A) Birgün daha beklemekle bir şey olmaz.
B) Bunu senden hiç beklemiyordum arkadaşım.
O Hastasının ayılması için sabaha kadar başında beklemiş.
D) Çarşıdan dönene kadar onu burada beklememi söyledi.
410