Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam8. Aşağıda bazı atasözleri karışık olarak verilmiştir. Bu atasözlerini bulunuz ve anlamlarıyla eşleştiriniz.
Yararlı bir şeyi elde etmek için sonuna kadar
uğraşmalı, direnilmelidir.
N
2.
3.
4.
Pilav yiyen kaşığını yanında taşır.
Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. b.
Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın.
Parayı veren düdüğü çalar.
1.
a.
2.
C.
d.
3.
Bir işin sonunun nasıl olacağı şimdiki gidişin-
den belli olur.
Karşılığını ödediğinde insan istediğini elde
edebilir.
Bir şeyden yararlanmak isteyen kişi, bunun için
gereken aracı eli altında bulundurmalıdır.
4.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamverilmiştir?
A) Rüzgâr şarkısıyla eşlik ediyor yaprakların
dansına.
B) Zeytin gözleriyle bakıyordu minik bebek
etrafina.
C) Bir yanım ağlar, bir yanım güler.
D) Evin emektar kapısı her açılışında dertli
dertli inliyor.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim
anlamıyla birlikte kullanılmıştır?
A) Kardeşi geleceği için ağzı kulaklarına
varıyor.
B) Sir saklamayı bilmiyor, ağzında bakla
islanmaz.
C) Bugün çok üzgün, ağzını bıçak açmıyor.
D) Ödevimi bitirdim ama bitirinceye kadar akla
karayı seçtim.
6. Çocukların babalarına karşı duydukları saygıdır
daha çok. (1) Duygu düşünce alışverişleriyle
beslenen dostluk onlar arasında kurulamaz,
dünyaları cok ayrıdır
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam8. Öğretmen derse girer girmez testleri dağıttı.
Aslı, bütün soruları kısa zamanda çözüverdi.
Öğretmen, buna çok şaşırdı ve Aslı'yı tebrik
etti. O gün Aslı'nın etekleri zil çaldı.
Bu metinde kaç birleşik fiil kullanılmıştır?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamDeyimler sözlerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran, anlatımı renklendiren ve dakikalarca konuşarak ifade edemeye-
ceğimiz fikirleri bir çırpıda dile getiren kalıplardır. Bu kalıplar dilimize yerleşmiştir ve anlamları hemen hemen her-
kes tarafından bilinir. Örneğin "ayak" sözcüğüyle; başkalarının kendisine yapma ihtimali bulunan kötülüklere karşı
uyanık davranmayı sık sık uğradığı bir yere artık uğramaz olmayı, ilgiyi kesmeyi ----, bir gerçeği anlayarak aklı
başına gelmeyi, birinin bulunduğu yerden ayrılmasına ve yaptığı işi sürdürmesine engel olmayı anlatmak için
deyimini kullanırız.
14
----
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez?
A) Ayağına bağ olmak
B) Ayağı suya ermek
C) Ayağını kesmek
DX Ayağını kaydırmak
FENOMEN
9.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamBu toplantıyı çok kısa bir sürede yapmamız gerektiğini bize söylediğinde hazırlıksız olduğumuzdan çok telaşlandık.
Toplantının belirtilen tarihten önce yapılacağını göz önünde bulunduran bir arkadaşımız bizi bu sıkıntılı durumdan
kurtardı. Bu olaydan sonra bize verilen süreden önce hazırlık yapmamız gerektiğini anlamış olduk. İş dünyasının
zorluklarından biriyle daha yüzleşmiş bulunduk.
Aşağıdaki deyimlerden hangisi parçada geçen altı çizili sözlerden herhangi birinin anlamını karşılamaz?
Göz açamamak
B) Hesaba katmak
Göz açıp kapayıncaya kadar
D) Etekleri tutuşmak
N
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamBAHÇEŞE
pla-
1-
28
10.
İkisi de anlamsız sözcük-
lerden oluşan ikilemeler tek
başlarına kullanılamaz.
obil Bu açıklamayı örneklendiren cümle aşağıdaki-
lerin hangisinde vardır?
A) Doğru dürüst cümle kuramıyor.
B) Yengeç yan yan yürüyordu.
C) Eşyaları tek tük almaya başladılar.
D) Abur cubur yiyecekler midemi mahvetti!
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam34
Soru 2
Aşağıda verilen deyimleri anlamlarına uygun birer cümlede kullanınız. (30 puan)
Deyimler
Akla karayı seçmek
Bozuk atmak
İçinden çıkamamak
Ucu ucuna yetmek
Gözlerine inanamamak
Elinden tutmak
Aklı başından gitmek
Gününü gün etmek
Cümlelerimiz
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam15.lki zıtlığın bir araya gelmesi ve birlikte var olması
anlamına gelen "ying yang" kavramı; hayatımızda
siyah beyaz, gece gündüz gibi zıt kutupları temsil
eder. Her şeyin zıttıyla var olduğunu gösterir. Buna
göre güzel olan her şeyin içinde bir çirkinlik, zorluk
vardır.
Verilen atasözlerinden hangisi bu paragrafta
anlatılanları destekler?
Ne ekersen onu biçersin.
Zahmetsiz rahmet olmaz.
Rüzgâr eken fırtına biçer.
Bal tutan parmağını yalar.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam6.
Elektriğin icadına kadar en önemli aydınlatmalardan biri
olan mum, artık süs eşyası olarak kullanılsa da hâla eski
geleneklerde oldukça revaçta. Örneğin, dünyanın bazı
yerlerinde dilek dilemek, bazı kültürlerde vefat edeni an-
mak için mum yakılıyor. Bizim geleneklerimizde de olduk-
ça fazla kullanıldığı gibi atasözlerimizde ve deyimlerimizde
de kendisine yer buluyor. Örneğin; yaramazlığı, hırçınlığı,
uyumsuzluğu bırakıp yola gelmek anlamında
dinler duruma getirmek, uslandırmak ----, çok isteyerek ve
özlemle aramak
deyimlerini kullanırız.
her sözü
----
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yer-
lerden herhangi birine getirilemez?
A) mum olmak
B) mumla aramak
C) muma çevirmek
D) mum gibi erimek
7.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamarıdır.
ISI ile
-i bir-
dir.
va
RI
4. Atasözleri gerçek, mecaz ve hem gerçek hem
mecaz anlam taşıyabilir.
Bu açıdan incelendiğinde aşağıdaki atasöz-
lerinden hangisi diğerlerinden farklıdır?
A) Akil akıldan üstündür.
B) Son pişmanlık fayda etmez.
C) Bugünün işini yarına bırakma.
D) Damlaya damlaya göl olur.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamCÜMLEDE ANLAM
7.
"Bin tasa (kaygı) bir borç ödemez." atasözü ile
aşağıdakilerden hangisi söylenmek istenme-
miştir?
A) Çok tasalanmakla borçtan kurtulunmaz.
B) Borcu ödemek için bir şeyler yapmalı.
C) Elden geldiğince borç alınmamalı.
D) Borç durduğu yerde ödenmez.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamektir.
8.
Dilin anlatım olanağını genişleten, genellikle gerçek anlamından sıyrılmış sözcüklerin oluşturduğu kalıplaşmış söz
öbeklerine deyim denir. Ancak bazı deyimler gerçek anlamlarından çıkmamıştır:
Buna göre,
II.
CÜMLELER
IV.
Güya bizden onu affetmemizi istiyor, bunu yaparken bile özrü
kabahatinden büyük.
Ömür törpüsü bir çocuktu, ailesini üzmediği bir gün yoktu doğ-
rusu.
III. Haydi beyler öyle bir yol bulalım ki ne şiş yansın ne kebap, dedi.
İşgal yıllarına yükte hafif pahada ağır ne varsa satıp ayakta kal-
mışlar.
GERÇEK ANLAMLI MECAZ ANLAMLI
numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili deyimin anlam özelliği yanlış belirlenmiştir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
+ + +
-
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamDeyimler sözlerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran,
anlatımı renklendiren ve dakikalarca konuşarak
ifade edemeyeceğimiz fikirleri bir çırpıda dile ge-
tiren kalıplardır. Bu kalıplar dilimize yerleşmiştir ve
anlamları herkes tarafından bilinir. Örneğin yardım
etme, koruma himaye etmeyi günlük kazancı
ancak gereksinimlerini karşılayacak düzeyde ol-
mayı, herhangi bir iş yapmadan boş oturmayı
bir şeyi çok alma veya verme alışkanlığında
deyimi ile anlatırız.
"
olmayı
1117
‒‒‒
"
99
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan
yerlerden herhangi birine getirilemez?
eli değmek
B) el el üstünde oturmak
C) elden ağza yaşamak
D) eli aza ermemek
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam9.
Deyimler, bir durumu etkili ve dikkat çekici bir biçimde aktaran, genellikle mecazlı sözlerdir. Söz gelimi Damdan
düşer gibi birden söyleyecek olursam kızardı." cümlesinde "birdenbire ve yersiz olarak anlamı, "damdan düşer
gibi" deyimiyle mecazlı bir şekilde verilmiştir.
Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili deyimin açıklaması yay ayraç içinde yanlış ve-
rilmiştir?
A) Sınav sonucunu gören öğrencinin ayaklanı yere değmiyordu, bu gurur ona değer veren bütün sevdiklerine yeterdi
(Çok sevinmek)
B) O gün yer yerinden oynamış, bütün İstanbul ayağa kalkmıştı. (Telaşlanmak, telaşa kapılmak, heyecanlanmak)
Cşi aldıktan sonra nasıl bir yük altına girdiğimi anladım ama iş işten geçti. (Ağır bir görevi üzerine almak)
D) Cocukken büyüklerin uzayan kederlerini anlamaz, kendimizce tebessümler yaratır, dünyayı tozpembe görürdük
(Üzücü durumlara bille iyimser gözle bakmak)
X
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam7. L Kara kara düşünmek
II. Etekleri tutuşmak
Ill. Ince eleyip sık dokumak
IV. Kılı kırk yarmak
Numaralanmış deyimlerden hangileri anlamca birbirine en yakındır?
A) I ve II.
B) I ve III.
C) Il ve IV.
D) III ve IV.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
Atasözleri az sözle çok şey anlatabilme özelliğine sahiptir. Örneğin; yapılması geciken iyilikle
bekleyenleri sıkıntı içinde bırakacağını anlatırken ----, akıllı bir işçinin, beceremeyeceği yönet
işine el atmaması gerektiğini anlatmak istediğimizde. - - - -, bir işe gereken özen gösterildiğin
olumlu sonuçlar alınabileceği anlamına gelen- - - - atasözünü kullanırız.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez?
A) At binenin, kılıç kuşananındır.
B) Bağı ağlayanın yüzü güler.
C) Tayfanın akıllısı, geminin dümeninden uzak durur.
D) Göle su gelinceye kadar kurbağanın gözü patlar.
1