Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamin veya
elerdir.
üzeyi-
Sir an-
durum
dolayı
doğru
e da-
anat-
yine
lece
oğru
gi-
ANKARA YAYI
20. Eğer "ağzı süt kokmak" deyimini kullanıyorsanız
I
birinin çok genç ve toy olduğunu vurguluyorsunuz
demektir. Aynı biçimde "burnunun dikine yitmek"
||
deyimiyle öğüt dinlemeyerek kendi bildiği gibi
davranan birini kolayca anlatmış olursunuz. Biri
için "Mangal gibi yüreği var.", diyorsanız o kişinin
çok cesaretli olduğundan söz ediyorsunuz de-
mektir. Hayatta acı tatlı günler görerek ol-
gunlaşmış birinden bahsetmek istiyorsanız
"feleğin sillesini yemek" deyimi tam da bu kişiyi
TV
anlatmak içindir.
Bu metinde numaralanmış deyimlerden han-
gisi yanlış kullanılmıştır?
(A)
BYTI
CXIII
DIV
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam14 ve 15. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Bruno II. Dünya Savaşı sırasında büyümeye çalışan, ailesi ile Berlin'de, büyük bir evde yaşayan
bir çocuktur. Bruno'nun babası bir Nazi subayıdır ve bir gün Führer tarafından terfi ettirilerek ka-
rargâh komutanı olur; ardından ailecek Auschwitz'e taşınırlar. Bruno bu yerde kendini çok yalnız
hisseder. Etrafta kendilerininkinden başka bir ev ya da çocuk yoktur. Bir gün Bruno pencereden
bakarken dışarıda tek tip pijama giymiş, saçları kazınmış insanlar görür. Bu kişilerin kim olduğunu
sorduğunda babası onların gerçek insan olmadığını, sadece Yahudi olduklarını söyler. Bu sırada
kız kardeşi Gretel, öğretmeninin etkisi ile koyu bir Nazi'ye dönüşmekteyken Bruno bir gün tel
örgülerin diğer tarafında Shmuel adında kendisiyle aynı yaşta bir çocukla karşılaşır. Shmuel de
Bruno gibi yalnızdır, yanında sadece babası vardır, annesi ve kardeslerinden ayrılmak zorunda
kalmıştır. Shmuel babasını kamp içinde kaybetmiştir. Bruno ve Shmuel her gün tel örgünün biri
bir tarafında, öbürü diğer tarafında tüm engellere rağmen gizlice buluşmaya başlarlar ve araların-
daki farklılıkların hiçbirini umursamadan kısa sürede çok iyi iki arkadaş olurlar. Bruno arkadaşına
babasını bulma konusunda yardımcı olmaya karar verir.
14. Bu parçadan hareketle Bruno ile arkadaşının ilişkisi ile ilgili
Birbirlerine karşı sevgi ve anlayış göstermektedirler.
Birbirlerini istedikleri kalıplara sokmaktansa olduğu gibi kabul etmektedirler.
Ailelerinin aralarındaki farklılıklarından dolayı arkadas olmalarını istememelerini önemseme-
mektedirler.
yargılarından hangisi söylenebilir
Yalnız I
B Yalnız II
C) Tye II
DY II ve III
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam5. Aşağıdakilerden hangisi bir özdeyiştir?
A) Topalla gezen, aksamak öğrenir.
B) Geçti Bor'un pazarı, sür eşeğini Niğde'ye.
C) Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.
D) Bir ülkenin geleceği, o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlambarası her ge
parasıyla bis
Biraz uğraşt
e boşuna de
Fr bisiklet al
1.
Şöyle yaparım,
böyle yaparım de-
mekle yapılması
gereken iş yapıl-
maz.
1
A) Lafla peynir gemisi
yürümez.
B) Bir çiçekle bahar
(yaz) olmaz.
Yukarıdaki kartların ön yüzlerinde bazı atasözlerinin anlamları verilmiştir, verilen kartların arka yüzünde ise bu an-
lamları karşılayan atasözleri yer almaktadır.
Buna göre kartların arka yüzünde yer alan atasözleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
C) Lafla peynir gemisi
yürümez.
Sıkışık zamanlarda
önemsiz şeylerin
değeri çoktur.
D) Bal bal demekle
ağız tatlanmaz.
||
Aş taşınca kepçe-
ye paha olmaz.
Aş taşınca kepçe-
ye paha olmaz.
Abanın kadri yağ-
murda bilinir.
Bir topluluğun da-
yandığı temel bo-
zulursa o topluluk
bozulur.
Aş taşınca kepçe-
ye paha olmaz.
IV
Baca eğri de olsa dumanı doğru
nintsiones
çıkar.
III
Her ağaç kökün-
den kurur.
Her ağaç kökün-
den kurur.
Yaradılıştan iyi ve
doğru olan kimse,
ne denli elverişsiz
ortam içinde bulu-
nursa bulunsun ni-
teliğini yitirmez.
Duvarı nem, insanı
gam yıkar
Her ağaç kökün-
den kurur.
Ateş olmayan yerden duman
çıkmaz.
Baca eğri de olsa dumanı doğru
çıkar.
Ateş olmayan yerden duman
çıkmaz.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam-
7.
CADANI
A) Ani
B) Gezi yazısı
SINIF 6
C) Deneme
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "bir şeyi ele geçirme isteğine kapılmak" anlamında bir deyim kul-
lanılmıştır?
A) Askerlerin çoğu vatanı uğruna ölmeyi çoktan göze almıştı.
B) Hizmetçilerin hazırladığı sofrayı gözden geçirmek için yukarı çıktı.
C) Bayrağımıza, toprağımıza göz diken kim olursa olsun bedelini öder.
D) Bebek'e yeni yapılan yalıdan hiç kimse gözünü alamıyordu.
4
D) Biyografi
= OD-3/22-23
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamTest
38
ATASÖZLERİ
3. Ali, tutumlu bir çocuktu. Harçlığının büyük bir kısmını kumbarasına atardı. Günler geçti, Ali'nin kumbarası her geçen
gün biraz daha ağırlaştı. O ağırlaştıkça Ali'nin sevinci ve heyecanı da artıyordu. Çünkü biriktirdiği parasıyla bisiklet
almayı düşünüyordu. Ali, kumbarasının yeterince ağırlaştığını görünce annesi ve babasını çağırdı. Biraz uğraştıktan
sonra kumbarayı açtılar. Kumbaranın içinden madeni ve kâğıt bir sürü para çıktı.
Babası Ali'ye:
mişler. Bunu şimdi daha iyi anladın sanırım, deyip Ali'ye kumbarasındaki paralarıyla güzel kırmızı bir bisiklet aldılar.
- Aferin oğlum, dedi. Bu davranışın çok hoşumuza gitti. Atalarımız "Damlaya damlaya göl olur." diye boşuna deme-
Ali, bisikletiyle doya doya gezdi. Kumbarasına para atmayı ise hiç unutmadı.
Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki altı çizili atasözü ile çelişir?
A) Ak akçe kara gün içindir.
B) Gündüz mum yakan geceleyin bulamaz.
C) Her çok azdan olur.
D) Taşıma su ile değirmen dönmez.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3. Bursa'nın önde gelen semtlerinden olan
Çekirge, eskiden olduğu gibi günümüzde
de hamam ve termal otelleri ile tanınmak-
tadır.
Bu cümlede aşağıdaki işim türlerinden
hangisi yoktur?
A) Özel isim
C) Cins isim
B) Topluluk ismi
D) Soyut isim
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
1.
Her atasözü bir genel kural, bir ilke niteliğindedir. Atasözlerinin kimi özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
Denemelere ya da mantığa dayanarak doğrudan doğruya ahlak dersi ve öğüt veren atasözleri var-
dır. Ayağını yorganına göre uzat.
II. Birtakım gerçekler, felsefeler, bilgece düşünceler bildirip dolaylı olarak yol gösteren atasözleri var-
dır. Bir ağaçta gül de biter diken de.
III. Birtakım atasözleri çifte yargı, çifte öğüt bulundurur: Sağlık istersen çok yeme, saygı istersen çok
deme.
IV. Doğa olaylarının nasıl olageldiklerini uzun bir gözlem sonucu olarak belirten atasözleri vardır. İşini
kış tut da yaz çıkarsa bahtına.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde örnek verilen atasözü, açıklama ile örtüşmemektedir?
C) III.
D) IV.
A) I.
B) II.
> Tea
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamRAZ
TÜRKÇE 8. Sınıf A
1. Aylardır şampiyonluk için canını dişine takan futbol takımı, son maçta yaşadığı hezimetle allak bullak
oldu. Oyuncular, soyunma odasında toplandığında hepsinin yüzündeki hüsran aşikardı. Takımın bazı
1
11
oyuncuları da "Akıbetimiz ne olacak acaba?" diye düşünmekten kendilerini alamıyordu.
|||
Bu parçada altı çizili sözcüklerin içerdiği anlam hangisinde doğru verilmiştir?
I
11
A Mağlubiyet Beklenilen şeyin elde edilememesi yüzünden duyulan acı Sonunda
Beklenilen şeyin elde edilememesi yüzünden duyulan acı
Yenilgi
Yenilgi
Zarar
D Mağlubiyet Ziyan
Bir konu üzerinde çok ve ayrıntılı araştırma yapmak
B) Esas veya temel olarak almak
C) Ayrıntıya inemeyen, yeterli olmayan
D) Hazır durumda bulunmak
111
2. Bazı şairler, şiir yazarken ilhamı baz alırken bazıları da şiir yazmak istedikleri hakkında derine iner. Gerekli
incelemeleri ve analizleri yapıp hazır olduğunu anladıktan sonra ilk fırça darbesini kâğıda vurur.
Bu parçada altı çizili deyimin içerdiği anlam aşağıdakilerden hangisidir?
nlar Herrar eder
Bir iş veya durumun sonu
Bir iş veya durumun sonu
Sonuç
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam4. Musa dayı, şehre göç etmeye karar veren
Çoban Ahmet'i yanına çağırdı. Oğul, dedi.
Gitmeyi düşündüğün yerde seni kimseler
tanımaz. Seni tanımayanlar da kıymetini
bilmez. Insanın değerini en iyi bilenler çev-
resinde bulunanlardır. Ata toprağını bırakıp
da ne işin var gurbette? Burada hepimiz
seni biliriz, severiz; orada seni yabana atar-
lar, üzerler. Hem ne demişler: ----
Bu metnin sonuna düşüncenin akışına
uygun olarak aşağıdaki atasözlerinden
hangisi getirilmelidir?
A) Yol bilen, kervana katılmaz.
BY Taş düştüğü yerde ağırdır.
C) Ağır kazan geç kaynar.
D) Emanet ata binen tez iner.
cayfaya geçiniz.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamAşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kullanılmamıştır?
A) İyi şiirler yazamamasına rağmen sürekli boy göstermeye çalışmasıyla eleştirmenleri bezdirdi.
B) İyi şiir yazamıyor olabilir ama hikayecilikte çoğu yazara taş çıkarttığı da unutulmamalıdır.
C) Eski şairlere ettiği hakaretler yüzünden tüm eleştirmenler onu boykot ediyor.
D) Yabancı dil bilmeden yapmaya çalıştığı şiir çevirileri, şiir felaketlerine yol açtı.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamgerçek niyeti
ve niteliği
ortaya çıkmak
Aşağıdakilerin hangisinde "gerçek niyeti ve niteliği ortaya çıkmak" anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) En son çalıştığı işten de ayrılınca meteliğe kurşun atar hâle geldi.
B) Geç saatte yemek yediğim için yediklerim mideme oturdu.
C) Gerçekten ne pahasına olursa olsun, artık bir daha geri dönmeyecekti.
D) Maskesi düştü, ona hiç kimse artık kolay kolay inanmaz.
S
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2.
Demirci ustası ipek önlük takmaz.
FRANKLIN
Bu özdeyişin vermek istediği mesajla anlamca aynı doğrultuda olan atasözü aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Araba devrilince yol gösteren çok olur.
B) Çıngıraklı deve kaybolmaz.
Araba ile tavşan avlanmaz.
Q) El kazanıyla aş kaynamaz.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamsens
5. Atasözleri; uzun deneme ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş, öğüt verici nitelikte sözler-
dir. Örneğin bir işin sonunun nasıl olacağı şimdiki gidişinden belli olur anlamında "----"; hep konuşarak, ne yapı-
lacağı söze dökülerek hiçbir iş yapılamaz ancak çalışmak gerekir anlamında "----"; bir insan başkalarıyla olan iyi
ilişkilerinin de dürüst çalışmalarının da karşılığını alır anlamında "----" atasözleri kullanılır.
Bu metinde boş bırakılan yerlere aşağıdaki atasözlerinden hangisi getirilemez?
11
Xerak
A) Perşembenin gelişi çarşambadan belli olur.
C) Lafla peynir gemisi yürümez.
hangi
velopihayibhet bli
shenex 201
muriol nelibe pendi
B) Emek olmadan yemek olmaz.
D) Ne ekersen onu biçersin.
16V
Sh6)
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam10. Merdivenleri üçer beşer çıktı Muhsin Bey. Evin kapısını titreyen elleriyle açması, merdivenleri çıkması kadar hızlı
olmadı. Sonunda girdi eve. Hemen salona yöneldi. Nicedir beynini kemiren düşüncelerin cevabı o mektupta
olmalıydı. Nasıl da aklına gelmemişti şimdiye kadar?
Bu cümledeki altı çizili deyimin taşıdığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
ARahatsızlık veren, huzurunu kaçıran
B) Hasta eden, yataklara düşüren
C) Her şeyi unutturan, hafızasını kaybettiren
D) İştahını kapatan, yemeden içmeden kesen
BAKIT
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam5. Deyimler çoğunlukla gerçek anlamdan uzaklaşarak
mecaz anlam kazanmış sözcük gruplarıdır. Fakat
gerçek anlamda kullanılan deyimler de vardır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklama-
yı örneklendiren bir deyim kullanılmıştır?
A) Aralarındaki kavganın nedenini öğrenince ağzım
açık kaldı.
B) Bu konular 7. sınıfın en önemli konuları, can kulağıyla
dinlemelisin.
C) Ortada fol yok yumurta yokken neden bu kadar ace-
le ettiğini anlamıyorum.
D) Neredeyse bitti, bırakmayalım, az daha sabır, çoğu
gitti azı kaldı.
NARTEST