Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam1402
\B)
Ulaşmak
Adım
Bağ
Yayılmak
Atak
Düzen
Atılım
Saldırış
A) Açma sırrını dostuna, dostunun dostu vardır o da söyler dostuna
B) El elin eşeğini türkü çağırarak arar.
C) At bulunur, meydan bulunmaz; meydan bulunur,
D) Altın yerde paslanmaz, taş yağmurdan islanmaz.
III
16. Atasözleri günümüzde çok geniş ve çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Bunların bir bölümü insanların tabiatla olan ilişkilerini
yansıtmaktadır. Coğrafi unsurlar arasında da en başta sayılabileceklerden bazılarını ise iklim, yeryüzü şekilleri, toprak, bitkiler
ve sular oluşturmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamayı örneklendiren bir atasözüdür?
bulunmaz.
Sıra
İlgi
Yansımak
Tutarlık
17. Zıt (karşıt) anlamlılık, iki kelimenin anlam bakımından birbirine aykırı iki ayrı anlamı belirtmesidir. Türk
anlam ilişkileri farklı olan çeşitli kelimeler arasında görülür. Bu kelimeler ise yön gösteren,
ilişkili olarak sınıflandırılmıştır.
işk
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamTÜRKÇE
5. Doğa olaylarının nasıl olageldiğini, uzun bir
gözlem sonucunda belirten bazı atasözleri-
miz vardır.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu
açıklamayı örneklemektedir?
A) Yalancının evi yanmış, kimse inanma-
mış.
B) Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yak-
tirir.
Fasi
Taşıma su ile değirmen dönmez.
D) Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamen
in-
es
er
ak
inler
17.
8. Sinif
Diller farklı olsa da duygular aynidir. Tolstoy: "Aci
duyabiliyorsan canlısın; başkasının acısını duyabili-
yorsan insansın." sözüyle empatinin ne kadar önemli
olduğunu vurgular. Aynı düşünceyi Nasrettin Hoca da
damdan düşünce: "Tez bana damdan düşen getirin."
diyerek dile getirmiştir.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi metne uygun
düşmemiştir?
A) Bugün bana ise yarın sana.
B) İyilik eden iyilik bulur.
Çuvaldızı kendine iğneyi başkasına batır.
D) Başa gelmeyince bilinmez.
Meryem her gün düzenli bir şekilde kitap okumaktadır.
Geçen hafta okunan sayfa sayısı yandaki grafikte göste-
rilmiştir.
Meryem bu hafta cumartesi daha fazla sayfa okurken
pazar günü geçen haftaya göre daha az okumuştur.
En cuma en fazla pazartesi okumuş diğer günlerde
geçen hafta okuduğu kadar sayfa okumuştur.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Meryem'in bu
hafta okuduğu sayfa sayısını gösteren grafiktir?
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamse
STEOTO
V-
ve
k-
en
i ki-
D) Kaz gelecek yerden tavuk esirgenm
Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama.
II.
Acı patlıcanın kırağı çalmaz. D
III. Taşıma su ile değirmen dönmez.
IV. Her kuşun eti yenmez.
Aşağıdakilerden hangisi bu atasözlerinden herhangi
birisinin açıklaması değildir?
A) Bir şeyin çok daha iyisini görmüş olan kimse, ondan
daha az değerde olanını beğenmez.
B Herkes zorbalığa boyun eğmez, buna karşı gelecekler
de çıkar.
&
Sonunu düşünmeksizin her düşündüğünü yapan, her-
kese sataşan kimse bu davranışının büyük zararlarını
görür.
Herhangi bir duruma alışkın olan kimseyi benzer kötü
durumlar etkilemez.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam1.
8.
SINIF
TÜRKÇE
"Ne zaman bir başka yazarın başarısına tanık of-
sam ben biraz daha öldüm." demişti Gore Vidal
müthiş bir dürüstlükle. Çok az kişi bunu böyle sa-
mimiyetle dillendirse de her yazar kıskançtır. Her
yazar, kendi dışındaki pek çok yazara öyle ya da
böyle imrenir. Ama herkes bunu belli etmez. Ki-
mileri duygularını saklar, ipeksi, pastel renkli tül-
ler ardında; kimileri ise dayanamaz, ateş püskü-
rür gibi kelime püskürür orada burada.
Bu metnin ana düşüncesi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yazarların birbirlerini eleştirmesi, birbirlerini
övmelerinden daha inandırıcıdır.
B) Bir sanatçının başarısı, başka sanatçıların
başarısını tetikleyen önemli bir durumdur.
3.
C) Belli etse de etmese de yazarların çoğu baş-
ka bir yazarın başarısını alkışlamak istemez.
D) Hiçbir insan başarı karşısında gerçek düşün-
celerini ortaya koymaz.
Düşünme sanatını öğrenmek, uzun süren zor bir
iştir. Amacımız "ne düşüneceğini" değil "nasıl dü-
şüneceğini", "bilgiye nasıl ulaşması gerektiğini"
kazanmış insanlar yetictirmoldir Im
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamarasındaki sorunları anlatıyor.
wiginina döndü.
s çıkarmıyor.
bilseydim.
idu.
melerde bulunmuştur.
Bu karikatürde verilmek istenen atasözünün öge dizilişi aşağıdakilerden hangisidir?
A Nesne-özne - yüklem
BÖzne - yer tamlayıcısı - yüklem
Özne - nesne - yüklem
Yer tamlayıcısı - Özne - yüklem
0.7 mm
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
"Aç tavuk düşünde kendisini dari ambarında görürmüş." sözündeki gibi, bizim yoksula da düşünde bir müjdeci gö-
ründü. "Ey hayatı yoksulluklar içinde ge olan! Kalk! Komşun olan kâğıtçıda, şu şekilde, şu renkte bir kâğıt var.
Onu bul ve kimsenin olmadığı yere giderek orada oku. Kimseye gösterme. O bir define kâğıdıdır. İş yayılır, ortalara
düşerse bile üzülme. Senden başka kimsecikler bir arpa tanesi bile alamaz ondan. Elde etmen uzarsa sakın umut-
suzluğa düşme. Müjdeci bunları söyledikten sonra "Haydi, yürü, zahmet çek!" dedi. Yoksul kendisine gelince çok
sevindi. Hemen kalktı, giyindi; dışarı fırladı. Doğru kâğıtçının yolunu tuttu.
Aşağıdaki deyimlerden hangisi bu metindeki altı çizili ifadeyle anlamca ilişkilendirilemez?
B) Yüreği yerinden oynamak
Deliye dönmek
A) Ayakları yere değmemek
C) Bastığı yeri bilmemek
X
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam9. "Başkalarına yararı dokunan yerlerde çalı-
şan, onlara iyi ve güzel şeyleri sunmakla gö-
revli kimse, ürettiğinden ya da dağıttığından
kendisi de faydalanır." anlamında kullanılan
atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bal olan yerde sinek de olur.
B) Bal tutan parmağını yalar.
C) Balı parmağı uzun yemez, kısmetlisi yer.
D) Bal ile kaymak yenir ama her keseye göre
değil.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
28
C) Dönüp dolaşıp yine aynı yere geldik.
D) Ne oldu, yine Esma'nın paçası mi tutuştu?)
Parmağı ağzında
kalmak
2 Parmak kaldı
3
A
Parmağında
oynatmak
4 Parmak basmak D
B
A) 1-D
C) 3 - C
C
Çok az kalmak
Konu üzerine
ilgiyi çekmek
Biriyle sürekli
uğraşmak
Şaşmak, hayret
etmek
Yukarıdaki deyimler anlamlarıyla eşleştirilmek istenmiştir.
Buna göre eşleştirilen anlamlardan hangisi deyimin
anlamı değildir?
B) 2 - A
D) 4-B
ujue MON
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam14. Bazı deyimler birbirine karşıt durumları verebilir.
Örneğin "ayağı alışmak" deyimi "bir yere sürekli
gelip gitmek" anlamına gelirken "ayağını kesmek"
deyimi "bir yere gitmez olmak, uğramamak" anla-
mı taşımaktadır.
Aşağıdakilerin hangisinde verilen deyimler
karşıt durumları ifade eder?
Ağzında bakla ıslanmamak- ser verip sır vermemek
B) Baş eğmek-boyun eğmek
Kulak vermek - kulak kesilmek
D) K
D) Kılı kırk yarmak - ince eleyip sık dokumak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam16). I ve II. sözcük arasında zıt anlamlılık ilişkisi vardır.
I ve III. sözcük arasında eş anlamlılık ilişkisi vardır.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisinde sözcükler
yanlış sıralanmıştır?
I. Sözcük II. Sözcük III. Sözcük
A) Hayal
B) Cimri
C) Yalın
D) Zengin
Gerçek
Cömert
Süslü
Yoksul
Düş
Pinti
Sade
Fakir
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamerin
nda
ma-
ket
bu
e-
ANKARA YAYINCILIK
2.
• Aynı şeyleri defalarca konuşup hiçbir so-
nuç alamıyorduk.
• Cebinde beş kuruş parası yoktu.
• Yokluğumuzda evimizi yan komşumuz
gözetmişti.
T
• Otuz yıllık memur, hastalığı sebebiyle ça-
lışamaz olmuştu.
Bu cümlelerde aşağıdaki deyimlerden han-
gisinin anlamına yer verilmemiştir?
Noo
A) Kısır döngü
B) Göz kulak olmak
Elden gitmek
Meteliğe kurşun atmak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2. Usta, hurdacıdan aldığı motoru dört koca gündür ta-
mir etmeye çalışıyordu. Lakin dört yıl daha çalışsa
bu paslı motoru adam etmesi mümkün değildi.
Ustanın durumunu anlatan en uygun deyim aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) Hevesini almak
B) Akıntıya kürek çekmek
C) Kedi olalı bir fare tutmak
D) Göze gelmek
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2. Aşağıda verilen atasözlerini, karşılarındaki açıklamalarla uyumlu olacak şekilde eşleştiriniz.
Üzülmemeyi, biraz boş vermeyi, rahat bir bi-
çimde yaşamayı anlatan söz.
Gerçekleşmesi imkânsız girişime oy vermek
doğru değildir.
Sonradan gelen yeteneksiz bir çırak, zamanla
ustasından daha iyi bir usta olabilir.
İnsanlar kötü olaylarla ilgili haberleri birbirleri-
ne çabuk ulaştırırlar.
Elindekiyle yetinip kanaat eden kimse için yok-
luk diye bir şey yoktur.
Büyük bir eksiği kapatabilmek için büyük
fedakârlıklara katlanmak gerekir.
1. Kabiliyetli çırak ustayı geçer.
2.
3.
4.
5.
Kabul olunmayacak duaya âmin denmez.
Kanaat gibi devlet olmaz.
Kaya uçmazsa dere dolmaz.
Kara haber tez duyulur.
6. Kavanoz dipli dünya.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlambir anlam
iş söz ya da
a bir anlama
gibi...
la
inabilir, daha
deki
olarak:
asıl
citici bir laf
Bunu cümle
ki."
erçek;
tır.
nda
m
ALIŞTIRMA
Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz.
1- Açık kapı bırakmak
2- Pabuç bırakmamak
3- Arpa boyu yol almak
4- Çam devirmek
5- Hapı yutmak
6- Aba altından değnek göstermek
7-Çamur atmak
8- Saman altından su yürütmek
9-Ağzında bakla ıslanmamak
10- Sinekten yağ çıkarmak
[ ] Hemen her şeyden çıkar sağlamaya çalışmak.
[ ] Bir durum karşısında telaşsız, korkusuz, dilediğince
davranmak
[ ] Farkında olmadan karşısındakini kıracak söz
söylemek.
[ ] Başarı sağlayamamak, yaptığı işte ilerleyememek.
[ ] İçinden çıkılmayacak kötü bir duruma düşmek
[
] Hiç kimseye sezdirmeden iş çevirmek.
[ ] Gizliden gizliye tehdit etmek.
[ ] Gereğinde, bir konuya yeniden dönebilme imkânı
bırakmak, kesip atmamak.
[] Lekelemeye çalışmak, iftira atmak.
[ ] Gizli şeyleri saklayamamak.
Aşağıdaki kelimelerden deyimler oluşturunuz.
Aşa
El
B
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam1.
BULUM
ATASÖZÜ - DEYİMLER - SÖZ ÖBEKLERİ
5. TEST
Yeni bir tartışma yöntemi olarak sunulan altı şapkalı düşünme tekniğinin özellikleri aşağıdaki gibidir:
BEYAZ ŞAPKA: Tarafsızlığı simgeler. Olgular belge ve rakamlarla ifade edilir.
KIRMIZI ŞAPKA: Sinirliliği ve coşkuyu çağrıştırır. Duygusal bakış açısı verir.
SİYAH ŞAPKA: Karamsar ve olumsuzluğu simgeler. Kötümserdir, bir şeyin neden yapılamayacağını vurgular.
SARI ŞAPKA: Güneş gibi aydınlık ve olumludur. Düşünmenin yapıcı, iyimser yönüyle ilgilidir.
YEŞİL ŞAPKA: Doğa, bereket, verimli büyümeyi çağrıştırır. Yaratıcılık ve yeni fikirlerle ilgilidir.
MAVİ ŞAPKA: Serinkanlılığı çağrıştırır. Düşünme sürecinin kontrolü ve diğer şapkaların kullanımıyla ilgilenir.
Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki görsel hazırlanmıştır:
111 13
❀❀❀❀❀❤
Bu
görselde boş bırakılan yerlere şapkaların anlamına göre aşağıdaki atasözleri getirilecektir:
1. Eskiye itibar olsaydı bitpazarına nur yağardı.
il. Ayağı yürüten baştır.
III. Öfke baldan tatlıdır.
IV. Gün doğmadan neler doğar.
V. Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar.
VI. Dünya ölümlü, gün akşamlı.
Buna göre numaralanmış atasözlerinden hangileri boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez?
A) I ve III
B) II ve V
C) IV ve V
D) V ve VI