Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

ğundan 490 6. Bazı insanlar, toplumda yer edinmek ve arkadaşların- ca sevilen biri olmak için sağlıklı kararlar alamayabilir. Kişiliği yeterince gelişmeyen bu insanlar, bazı kurnaz insanların dolduruşuna gelebilir. Arkadaşları için bol para harcarsa eli açıklığından dolayı çok sevileceği- ni, cesaret gerektiren konularda herkesten önce öne atıldığında takdir edileceğini düşünebilir. Oysa bu tür davranışlar, ona zarar verecektir. Bu şekilde arkadaş edinilmeyeceğini, zorlamayla bazı niteliklerin kazanıl- mayacağını, acı da olsa, bir tecrübeyle bu anlayışta olan insanlar anlayacaktır. Bu parçada anlatılanları en iyi karşılayan atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A) Cömertle nekesin harcı birdir. B) Comert derler, maldan ederler; yiğit derler, candan ederler Cefayı çekmeyen, sefanın kadrini bilmez. D) Ceviz gölgesi, yavuz gölgesi; söğüt gölgesi, yiğit gölgesi. SINAN KUZUCU 38 SİNAN KUZUCU YAYINLARI

1. Aşağıda üç farklı söz grubunun anlamı verilmiştir? • Doğru tutum ve davranıştan ayrılmak Son derece ağır, sert bir biçimde Ne yapsa, ne kadar çaba ve ustalık gösterse Anlamları verilen bu söz gruplarının kullanıldığı metin aşağıdakilerden hangisidir? konuşurken seçtiği kelimelere pek dikkat etmez, kaba saba laflar edip kalp kırdığı olurdu. Fakat Allah'ı var. kalbinde bir damla bile kötülük olmadığını hepimiz bilirdik. İşin doğrusu, onun bu heyecanlı konuş- palan arkadaş grubumuz için bir neşe kaynağıydı. ? Görüşlerini zehir zemberek bir açıklamayla dile getiren yazar, bundan sonra ağzıyla kuş tutsa sanat camiasında kendine bir yer bulamaz. Elde ettiği şöhrete güvenen genç kalemin açıklamasını okuyan- laz yazarın pusulasını şaşırdığını dile getiriyor. Bu yolun bir çıkmaz sokak olduğunu çok iyi biliyordum. Elden ne gelir ki? Dönüş imkânım olsa bir dakika dahi düşünmeden her şeyi geri alırım. Ama söz ağızdan bir kere çıkıyor; yaşadığım pişmanlık, hatalanmi telafi etmeme yardımcı olmuyor. Hem yeni bir şey söylemek hem de bunu yeni bir biçimde söylemek, her yazar için demir leblebidir. Yetenek kısıtlıysa ne çarel Çalışmakla, gayretle tabii ki yol alınır ama sınırlıdır bu mesafe. Yaratıcı bir eser üretmek için insanın içinden de bir şeyler gelmeli.

199 # 1. Bölüm 021 LGS 1. Bölüm K S Sözcükte Anlam 33.1. Başkaları için üzerine düşen her şeyi yapan, eli açık biriydi. II. Cebinde akrep var gibi davranan, eli sıkı kişiler gittikçe yalnızlaşır. III. Gönlü bol insanların ne verecek sevgileri biter ne bölüşecek ekmekleri.... IV. Açgözlülüğü hayatın hiçbir yerinde tasvip etmeyen gözü tok insanlarız. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde yer alan deyimler anlam yönüyle birbiriyle çelişmektedir? At I ve II. B) I ve III. Il ve IV. D) III ve IV. şının ışığını yere yıldızlar gibi düşüren ıhlamur ağacının altında bir gölge baktım. Işık, var olan her şeyi unutmuş, 6661241034459 B

3 ELER LYON S LYON S LYON S thalat ger- sıyla eko- Atasözlerinin çağın yenilikleriyle ifade edilen bozulmuş biçimleri gündelik hayatta kullanılabil- mektedir. Ama bunlar söz konusu atasözünün orijinali gibi kalıcı değildir. Örneğin "1 gb free web hostingin kırk yıl hatırı vardır." sözü ertesi gün çıkan 1 gb'lik free web hostingle yerle bir olabilir. Yine bilgisayarla ilgili olarak "Sakla set-up'i gelir zamanı." veya "Sora sora crack bu- lunur." sözleri de unutulup gidecek ama taklit ettikleri atasözleri asırlarca yaşayacaktır. Aşağıdaki konulardan hangisi bu parçada yapısı değiştirilerek işaret edilen atasözle- rinden herhangi biriyle anlamca ilişkilendirilemez? A) Onemsenmeyenin değer kazanması B) Yapılan iyiliğin akılda ve gönülde yerinin bulunması Bilinmeyenler araştırılıp öğrenilirse en zor sorunların bile çözüleceği D) Sabırlı olmanın zor görünse de sonunda mutluk getireceği 109 LGS HASAT TÜRKÇE SAUNAL INCVLL CO

16. TÜRKÇE SINIF PANOSU Küy oklam yok olmak Bazoğı kanıtkam babae tanmak Lindene geline kaymap elinden geleni yapuraz Döngüzen şay başonkam Mas Başak Hanım, deyimler konusu ile ilgili hazırladığı afişleri sınıf panosuna asmıştır. Öğrencilerinden, harfleri karışık olarak verilen deyimleri çözüp işledikleri metin içerisinde tespit etmelerini istemiştir. Öğrencilerin verdiği örnek metinlerden biri yukarıdaki deyimlerden birini içermemektedir. Buna göre aşağıdaki metinlerin hangisinde verilen deyimlerden herhangi birine yer verilmemiştir? A Nine doksan dokuz yaşına bastığı sıralarda kızı hastalandı ve şehirdeki bir hastaneye kaldırıldı. İki küçük torunu da kızının yakın dostları tarafından bakılmak üzere alınınca nine yapayalnız kaldı. Fakat evi terk etmedi. Başkasına yük olmak istemediği için etrafındaki insanların "Bizim eve taşın, birlikte yaşayalım." tekliflerini kabul etmedi. Komşusu, yine de nineyi istediği yere, kasabanın avukatının ofisine kadar götürdü. Avukat elli yaşında bir adamdı. Kasabanın en değerli avukatlarından biriydi. Bir kazaya kurban giden biricik oğlunu kaybettikten sonra hayattan elini eteğini çekmişti. Nine, avukata kendince bir selam verdikten sonra "Avukat oğlum!" dedi. "Biliyorum bekleyen çok müşterin var. O yüzden fazla oturmayacağım. Senden bir şey rica edeceğim sadece." Avukat cevap vermedi. Utancından boğazı tıkanmıştı) En son müşterisi bir ay ya da iki ay önce mi ne gel- mişti. Nineyi, bahçesinden şeftali aşırdığı çocukluk günlerinden beri tanırdı. Nine, çantasından çıkardığı kâğıtları göstererek "Bir kitap yazdım oğlum. Bastıracak birini bulabilir miyiz?" dedi. D) Avukat, kâğıtları eline aldı ve nineyi sandalyeye oturttu. Ninenin hatıralarla dolu canlı bir tarih olduğunu biliyordu. Henüz gençken kasabadaki gazetelere fıkra ve hikâyeler yazdığını da... Kâğıtları bir bir gözden geçirdikten sonra "Çok güzel bunlar. Elimden geleni yapacağım şallah. Kitabı tanıdığım bir yayınevine gondereceğim." dedi.

$ it 1. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerden hangisi "sorumluluk duygusundan uzak, zevk, eğlence peşinde koşmak" anlamında kullanılmaktadır? A) Harun Bey, yurt dışına gidince işleri oğlu Ömer'e bırakır ancak Ömer'in başında kavak yelleri esmek- tedir. B) Kazandığımız son ihale sıfırı tüketmemize sebep olduğundan bir daha belimizi doğrultamadık. C) Aklı bir karış havada olan genç adam olmadık hata- lar yapıp işleri sarpa sardı. D) Her şeyi bir anda kaybedince elde avuçta bir şey kalmadı. 1

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla de- 2X₁² vim kullanılmamıştır? A Bütün gece gözüme uyku girmese de güne iyi baş- lamam gerektiğini düşünüp yoluma çıkan herkese selam veriyorum. (B) Akıl akıldan üstündür deyip çıkmaza girdiğim konu- da kardeşimden akıl almaya gidiyorum. Onun da foyası ortaya çıkınca alıp başını gitti bura- lardan, bir daha da dönmedi. D) Ne çok kişiden medet umdu bu işe başladığında oysa bir tek kendisine güvenmesi gerekiyordu. yardım beklemes

2 5.1. Hızla sürtünerek bir şeyin yüzünden bir parça soymak, koparmak veya üzerini ha- fifçe yırtmak Bir şeyin üstündeki örtüyü çekerek almak veya açmak Kazıyarak, silerek üzerinde veya içinde hiçbir şey bırakmamak Buna göre, "sıyırmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde numaralanmış an- lamlarından herhangi biriyle kullanılma- mıştır? A) Genç adam, gömleğinin kollarını sıyırıp olfa- sına eğildi. PO kadar acıkmış ki önündeki tabağı sıyırdı. Kahramanımız, kılıcını sıyırıp düşmana sal- dırdı. Çark elini sıyırıp geçti.

ye- B in- arle 5. ri 8. SINIF / DENEME SINAVI - 4 13. Pelin, oldum olası sivri dilliydi. İnsanların bam teline basacak şeyleri bulmakta ustaydı. Hele konu kız kardeşiyse... Pelin'in bir sözüyle zavallı kızcağız ateş kesilir, hop oturup hop kalkardı. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde kulla- nilan deyimlerden herhangi birinin anlamını karşılamaz? A) Öfke, heyecan vb. duygular sebebiyle yerin- de duramaz olmak BÜzücü, utandırıcı bir olay durum karşısında büyük bir sıkıntı duymak, ter basması CÇok kızgın davranışlarda bulunmak D) Birinin çok kızacağı bir şeyi yapmak veya söylemek

- | 7. n n J. Sürekli yapılacak işler hakkında konuşmak ama hiçbir şey yapmamak insana bir ilerleme kazandır- maz. Yapacağımız işler hakkında düşünmeli, ka- rarlar almalıyız ancak bu düşünce ve kararlar ha- vada kalmamalıdır. Bunları gerçeğe dökmeliyiz. Bu söylediklerimiz sadece fikrimizde ya da dilimizde kaldığı sürece hiçbir sonuca ulaşamayız. Söz söylemek bir sanattır. Bunu da herkes başa- ramaz ancak sadece söz yani konuşmak bu dün- yadaki tüm sorunları çözmez. Sadece konuşmada kalmamalı hiçbir şey. Çünkü pratiğe dökülmeyen sözler son derece gereksizdir. Bu metindeki altı çizili sözün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Yusuf, hayalindeki projeleri ete kemiğe büründürmüş teker teker gerçekleştirmiştir. B) Yaptığımız çalışmalar bir türlü sonuca ulaşamadı, hep plan aşamasında kaldı. C) Yazdıklarıyla yüzbinleri peşinden sürükleyen toplu- ma mal olmuş yazarlardan biridir Ömer Seyfettin. D) Halide Edip Adıvar, Ateşten Gömlek adlı eserinde Kurtuluş Savaşı yıllarında yaşananları gözümüzün önüne sermiştir.

n- at n a 03 3. Yaşamdan geri kalmış yoksun kahramanların, ha- yata tutunamayanların yazarıydı o. Eserlerinde bi- rey merkezli olarak bireyin iç dünyasını ve karmaşık bilinç yapısını esas aldı. Her eserinde kocaman bir olay kurdu. Önce kendini oynadı, sonra bizi oyuna soktu. Bu metinde "hayata tutunamayanlar” ifadesi ile asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Hayatın zorluklarına direnemeyenler B) Yaşadıkları hayatta hiç mutlu olamayanlar C) Hayatlarını tüm insanlardan uzakta devam ettirenler D) Yaşamlarındaki zorluklardan dolayı zamanla ya- şam sevincini kaybedenler

TÜRKÇE 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "farkında olmayarak birine dokunacak sözler söylemek" anlamında bir deyim kullanılmamıştır? A) Kim bilir ne çamlar devirdi ki böyle yalva- riyor arkadaşına. Se B) Kardeşinin pot kırdığını hemen anlayıp sö- zü çevirmeye çalıştı. CL C Taşı gediğine koyan biri olduğu için kim se onunla tartışmazdı. laf solea All Sun Banym için D) Onun gaf yapması için uyku sersem of masına gerek yok, o hep böyle. verianli değil

9. Dilimizde "açık" sözcüğüyle oluşturulmuş çok sayıda deyim yer almaktadır. Örneğin, gerektiğinde bir konuya yeniden dönebilme imkânı sağlamak için --; içi dışı bir, dürüst kimseler için-, belirli bir yerin uzağından geçmek anla- minda da deyimleri kullanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) açık yürekli B) açıktan almak C) açık etmek D) açık kapı bırakmak BY D)

30 AY Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde İclal'in hazırladığı etkinliğin doğru eşleştirmesi vardır? C V 7. Aman dileyene kılıç kalkmaz. 3. 4. 5. 6. 1. 7. C a e al f b C d B) 1. 2. 234 3. 5. 6. 7. C f e a b d - Ç - 1. 2. 3. 4. 5. D) 6. 7. e f a Ç C d b D) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Ç f a Aşağıdakilerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getirilemez? A) kulaklarını tıkamak B) kulak asmamak C) kulak vermek kulak kabartmak Deyimler sözlerimizin anlaşılmasını kolaylaştıran, anlatımı renklendiren ve dakikalarca konuşarak ifade edeme yeceğimiz fikirleri bir çırpıda dile getiren kalıplardır. Bu kalıplar dilimize yerleşmiştir ve anlamları hemen heme ----, dinlemek isteme herkes tarafından bilinir. Örneğin "kulak" sözcüğüyle; belli etmemeye çalışarak dinlemek mek----, iyi anlamak üzere dinlemek deyimini kullanırız. e d C b Di Num hang 6. FENOME F

nayan e baş- e baş- ngisin- ker... yerlerde mlelerde Görseldeki anahtar, farklı görevde kullanılan yay ayracın olduğu kapıyı açacaktır. Buna göre anahtar kaç numaralı kapıyı açmalı- dır? A) Hayatta küçücük muvaffakiyetin (başarının) sırrı planlı çalışmaktır. Onun için talih (şans) bugünleri görebilmekti. B) D) Bu şehir (Eskiden küçücük bir köy- müş.) her geçen gün büyüyor. Ön ad (sifat) ismi niteleyen ya da belirten sözcükle- re denir. 113 BAHÇEŞEHİR KOLEJİ 5.

6. Aşağıda verilen deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz. DEYİM 1. Nam salmak 2. Nefsine yedirememek 3. Ne od var ne ocak 4. Nevri dönmek 5. Notunu vermek 6. Nefes tüketmek 1. 2. a. Bir şey yapmayı kendisi için ağır, onur kırıcı bulmak b. Ününü her yana yaymak. b. Bir kimse için kötü bir kanıya varmak d. Belli etmemeye çalıştığı bir öfkeye kapılmak, çok sinirlenmek. Uzun uzun ve boş konuşmak "Yoksulluk ve perişanlık içinde" anlamında kullanılan bir söz. C. f. 3. ANLAMI 4. 5. 6.