Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

Mozaik Yaylan Mozaik 6. Bat Trakya'nın unutulmaya yüz tutmuş "Zigoş" adlı halk oyunu, en az altı kişiyle ve sadece erkekler tarafından, zuma ve davul ile oynanır. Oyuncu sayısı 12 kişiye kadar çıkabilir. Oyun, çiftlerin karşılıklı iki sıra halinde dizilmeleri ile başlar. Müzik başladığında oyuncular ağır hareketlerle birbirlerine yaklaşırlar. Bu arada bellerini hafifçe büküp el ve kol hareketleriyle figür- ler yaparlar. Başlangıçta yumuşak olan hareketler, ezgilerle birlikte hızlanır. Davulun sert vuruşlarıyla oyuncuların el vuruşları ön plana çıkar. Oyun, ezgisiz fakat çok şiddetli davul vuruşlarıyla sürer. Oyun sırasında ekip süratli ve daha ahenkli çökme figürleri yapar. Sık ve devamlı çökmelerden sonra oyuna bir sükûnet gelir. Çiftler yeniden karşılıklı diziliyor, oyun ilk başındaki figürlere benzer yeni figürlerle son bulur. Buna göre, verilen görsellerden hangisi "Zigoş"a ait olabilir?

DE TÜRKÇE A R A Y D O A G 1 K A G A Ç 1 K E N G A L H I Z 1 + O S Ğ 1. D KT NA Ç Ü N A i BOAX aptaki tüm der K 1 K A L U A L R V M A R CYM < D A N M B H E U A M S R $ K A U B A K N i P E E L M B K E M A K M A K H E K A R A R A L M A K A M K KONU 1 Sözcükte Anlam D O Ü D XC K O D PM Bu bulmacada bazı deyimler yukarıdan aşağıya ve sağdan sola doğru gizlenmiştir. Bulmacadaki bazı deyimlerin anlamları aşağıda verilmiştir: 1. Öğrenmek istenilen şeyi söyletecek yolda dil kullanmak II. Zarara uğramak III. Başı dönmek, hafif baygınlık geçirmek IV. Birinin bedduasını üzerine çekmek V. Bir şeye aşırı ilgi göstermek Buna göre numaralanmış açıklamalardan hangisi ile ilgili deyim bu bulmacada yoktur? D) IILve V. A) I ve II. B) II ve IV. C) II ve V.

3. (1) Atasözleri; bir milletin kültürünü, deneyimlerini, geçmişten günümüze, değişime izin vermeyen bir yapıyla aktaran bilgilerdir ve her biri kural niteliği taşımaktadır. (II) Örneğin, bazı atasözleri ekonomi ve tasarruf üzerine birtakım düşünceler bildirir. (III) Bazı atasözleri insanoğlunun uzun gözlemleri sonucu mevsim ve hava olaylarıyla elde ettiği bilgilerle ilgilidir. (IV) Milletimizin manevi yapısına, ge- lenek ve kültürüne dair bilgileri ortaya koyan atasözlerimiz de vardır. (V) Bazı atasözleri de içerisinde mecaz, kişileştirme ve zıtlık gibi söz sanatlarını barındırır. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşağıdaki atasözlerinden hangisi ör- nek olarak gösterilemez? A) II. cümle: Dedesi koruk yemiş, torununun dişi kamaşmış. B) III. cümle: Sabahın kızıllığı akşamı kış eder, akşamın kızıllığı sabahı güz eder C) IV. cümle: Misafir umduğunu değil, bulduğunu yer. D) V. cümle: Gönül sırça bir köşktür, kırılırsa yapılmaz.

alamlardan abet m, her masrafını eldi. geldim. ulosma Lomak ş anlamları verilmiştir? 5. Aşağıdaki atasözlerinden hangileri farklı bir anlam ilişkisine sahiptir? A) Üzüm üzüme baka baka kararır. Körle yatan şaşı kalkar. B) Topalla gezen aksamak öğrenir. Kır atın yanında duran ya huyundan ya su- yundan. X Ağaç yaprağı ile gürler. X Birlikten kuvvet doğar. O X D) Fazla mal göz çıkarmaz. Azıcık aşım ağrısız başım. 8

7- 4. Türkçemizde burun kelimesi ile birçok deyim vardır. Bu deyimlerden bazıları: Burun bükmek, burun şişirmek, burun buruna gelmek, ağız bu- run birbirine karışmak. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen deyimlerden herhangi birinin anlamı yoktur? A) Beklenmedik bir anda karşılaşmak B Beğenmemek, önem vermemek Völümle karşı karşıya gelmek D) Kibirlenmek 7.

X 6. Öğretmen derste deyimler konusunu anlattıktan sonra Bedirhan, İlyas, Fatma ve Asiye'den "ağız" sözcüğü ile oluşturulmuş birer deyim bulmalarını ve bu deyimlerin anlamlarını söylemelerini istemiş- tir. Öğrencilerin söyledikleri deyimler ve açıklamalar aşağıda verilmiştir: Bedirhan Ağız birliği etmek: Bir konuda anlaşarak aynı biçimde konuşmak İlyas Ağız açtırmamak: Birini gereksiz sözlerle şaşırtmak Asiye Ağız aramak: Öğrenilmek istenilen şeyi söyletecek yolda dil kullanmak Fatma Ağız değiştirmek: Önce söylediğini başka türlü anlatmak Buna göre hangi öğrencinin söylediği deyim ve açıklama birbiriyle uyumlu değildir? A) Bedirhan'ın BY Asiye'nin C) İlyas'ın D) Fatma'nın

2. Burak, atasözleri sözlüğü hazırlamaktadır. Bu sözlük, alfabetik sıraya göre değil, konularına göre düzenlenecektir. Burak, söz- lüğünün içindekiler bölümünü şöyle hazırlamıştır: A) 24 1 26 18 Konu B) Tutumluluk Çalışkanlık.. Düşünerek Konuşma Sağlık.. Sözünü Tutma Tecrübe Bitiş.. İÇİNDEKİLER 23 Burak'ın sözlüğünde yer alan bazı atasözleri şunlardır: Adamak kolay, ödemek zordur. Ak akçe kara gün içindir. Aklı başa yaş getirir. Kel yanında kabak anılmaz. Buna göre yukarıdaki atasözlerinin sözlükte yer alabileceği sayfalar hangi seçenekte verilmiştir? Sayfa No .1 5 11 3 25 16 18222 24 27 25 5 26 17 D) XB 22 3 23 10 ly

6. "İnsanlar buna yansıma derler, ama aslında bu ya- şamdır. Yaşam, daima sana, senin verdiklerini geri verir. Yaşam, yaptığımız davranışların aynasıdır. Daha fazla sevgi istediğin zaman daha çok sev! Daha fazla şefkat istediğinde, daha şefkatli ol! Say- gi istiyorsan, insanlara daha çok saygı duy. İnsan- ların sabırlı olmasını istiyorsan, sen de daha sabırlı olmayı öğren. Bu kural, yaşamımızın bir parçasıdır, her zaman geçerlidir." Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu parçada anlatılanları destekler nitelikte değildir? A) Komşu, komşunun külüne muhtaçtır. B) Ne verirsen elinle, o gelir seninle. C) Arpa ekilen yerde buğday olmaz. D) Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz.

mlu cümledir. mak, bilgi sa- in bize sağ- nü kullana- üç. Peki () 3. asıyla aşa- -ilmelidir? dağa çıktim. Önce fundalikdar, sonra çamlar arasında uzun uzun, hedef yuksek yerinde saatlerce kalıp çiçekli bir bahçe gibi önümde uzanan ovaya, dağın eteğinde siyah lları, beyaz minareleri, kırmızı tuğladan uzun fabrika bacalarıyla kabartma gibi duran kasabaya: gümüşi yapraklı kavak ağaçları arasında kaybolan köylere ve güneşin altinda mor bir sise gömülen karşı dağlara baktım. Bu metinde numaralanmış sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır? NV R A) I. B) II. 1. Mustafa Bey, dalına basmazsanız kuzu gibi bir adamdır. II. Kardeşim o kadar maymun iştahlıdır ki önüne ne koysanız silip süpürür. III. Bana neden sırt çevirdiniz, ben size ne yaptım ki? IV. Bu dükkân, el değiştirdikten sonra daha çok rağbet görmeye başladı. Numaralanmış cümlelerin hangisindeki deyim, anlamına uygun kullanılmamıştır? A) I. B) II. Oksijen Yayınları C) III. D) IV. D) IV. 329 341

i TÜRKÇE TESTİ İlk karın yere düşmesiyle çocuklar bayram etti II. Tuttuğu takım maçı kazanınca dört köşe oldu. III. Sihirbazın numaralarını izlerken ağzım açık 13. kaldı. IV. Annem yavru bir kedi sahiplenince ayaklarım yerden kesildi. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde "mutluluk" anlamına gelen bir deyim kullanılmamıştır? A) I B) IL C) III D) IV

Şimdi rüzgârlar soğuk eser yüzünüze Hüzün verir yağmur sularından geçen bulutlar Bayırlarda yol alan posta arabaları Şimdi birbirinden ayrı yaşar kurtlar, kuşlar Sular çakıllardan ayrı akar Bu şiirde aşağıdaki duyulardan hangisine yer verilmemiştir? A) Dokunma C) Koklama B) Duyma D) Tatma

11. Atasözleri çok farklı konularda yaşanmışlıkları ifade eder. Birbirine yakın hatta bazen eş anlamlı olacak şekilde kullanımlarına rastlanabilir. Örneğin "Keskin sirke küpüne zarar." atasözü ile "..." aynı anlama gelmektedir. Yine "Ak akçe kara gün içindir." atasözü de "..." atasözü ile aynı anlamı taşır. Fakat bazen bunun tersi durumlar da oluşabilir. Birbirlerinin zıt anlamlısı olan atasözleri de mevcuttur. Örneğin "Taşıma su ile değirmen dönmez" atasözü ile "..." ve "Perşembenin gelişi çarşambadan belli olur." atasözü ile de "..." ifadesi birbirinin zıddı olarak karşımıza çıkar. manchi o Metinde üç nokta ile belirtilen yerlere aşağıdaki atasözlerinden hangisi getirilemez? El kazanıyla aş kaynamaz. B) Gün doğmadan neler doğar. Sakla samanı gelir zamanı. Öfkeyle kalkan zararla oturur. telloned nis og nabm

1. Başladığın işin güç yürüyeceğini ya da par- lak sonuç vermeyeceğini düşün, kendini ona göre hazırla ki sonunda düş kırıklığı- na uğrama. İşi kolay yürütüp parlak so- nuçlar alırsan sevinirsin. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu metni özetler niteliktedir? A) Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama. işini kış tut da yaz çıkarsa bahtına. C) Er giden işine, geç giden boşuna... D) İyi gitmeyince kişinin işi, muhallebi yer- ken kırılır dişi. 4. 1. Y 11. T V. k r Yuka lam A) I C) I

san- r? a ka- ur. tonguç F 5. Görünen köy kılavuz istemez. . Bir baş soğan bir kazanı kokutur. • Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur. Zengin arabasını dağdan aşırır, fakir düz ovada yolunu şaşırır. Aşağıdaki kelimelerden hangisi bu ata- sözlerindeki altı çizili sözcüklerden her- hangi birini karşılamaz? A) Gerçekler Küçük hedef B) Topluluk D) Güçlük 1 1 1 -SnBuoj 1 3 C) Ga AI 8. Her tak ma na Bu A) B

1. Bu testte 20 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaret 1. Yürüyerek seyahat etmeyi çok seven Charles Dickens bir kitabında, "İki tip yürüyüşüm var: biri doğrudan bir amaca yönelik, hızlı adımlarla; diğeri amaçsız tamamen avare bir dolaşma hâli." diye anlatır. Bu parçada altı çizili sözcüğün yerine aşağıdakiler- den hangisi getirilirse anlam değişmez? B) bilinçsiz Dağır A) başıboş C) yavaş 3. So - Man - Ras - Ay - Pl: - Pr F C

Çocukken köyümüze gitmeyi çok severdim. Üstelik köyű- müze giden bir araç olmadığı için köy yoluna yakın bir yol sapağında minibüsten iner, köye ulaşmak için yaklaşık on kilometre yürürdük. Yine de köye gideceğimizi duydu- ğum an yerimde duramaz, sevinçten havalara uçardım. Ancak köyümüz artık eskisi gibi değil. Her şey biz çocuk- ken güzelmiş. Köyümüzde eskiden her türlü meyve ağacı bulunurdu, her şeyl dalından doyasıya yerdik. Gürül gü- rül bir dere akardı köyümüzde. Şimdi ne meyve ağaçları ne de dere var. Hatta 25-30 hane dışında köyde kimse kalmadı. Köyümüze gittiğimde elimde olmadan hüzün- leniyorum; artık bana zevk veren, güzel ve çekici olan, huzur bulduğum köyümüz yok. Köye gitmek, eskisi gibi zevk vermiyor bana. Bu metinde anlatılanlara söylenebilecek en uygun deyim aşağıdakilerden hangisidir? A) Tadı tuzu kalmamak B) Kendi kanatlarıyla uçmak C) işin içinden çıkamamak D) Tutunacak dalı olmak