Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamAşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla
birlikte verilmemiştir?
A) Bağrı yanık biriyim, bu hayatta çok acı çekmiş bir anne-
yim.
B) Bahçeyi temizlemek için paçaları sıvadık, hazırlandık.
C) Geniş gönüllü adamla uzunca sohbet ettik, şiir üzerine
doyasıya konuştuk.
D) İşi bitirmek için gecesini gündüzüne katıyor, ara verme-
den devamlı çalışıyordu.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamSuat, aşağıdaki görsellerin yanına deyim oluşturacak şekilde sözcükler yazmalıdır.
Kişinin bir işi
veya müşterisi
olmamak
C
Bir sınavda ba-
şarısız olmak
Bir kimseyi
el işaretiyle
çağırmak
B) devirmek
Buna göre anlamı verilen deyimleri eşleştirmek isteyen Suat, bu etkinlikte aşağıdaki sözcüklerden hangisini
kullanamaz?
A) avlamak
-HiperZeka.
Bir konu
hakkında pot
kırmak
C) toplamak
D) atmak
33
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam8. Çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşı-
yan, en az iki sözcükten oluşan kalıplaşmış söz ya
da sözcük gruplarına "deyim" denir. Mesela yapılan
yanlış bir işin doğurduğu sıkıntı ve üzüntüyü yaşamak
anlamında (..............); tehlikeli durum atlatıldığında
(..............); bağırıp çağırarak, gürültü kopararak ko-
nu komşuyu rahatsız etmek, telaşlandırmak anlamın-
da (..............) deyimleri kullanılır.
Bu parçadaki boşluklara aşağıdaki deyimlerden
hangisi getirilemez?
A) mahalleyi ayağa kaldırmak
B) badireyi atlatmak
C) tadında bırakmak
D) acısını çekmek
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamLAK
çok ciddi bir yazı yazacaksam konu uzerinde yoğurlaşabilmem için evde
çıt çıkmamalıdır. Ayrıca dikkatimin uyanık olması için çalışma odamın
sıcaklığının da on altı dereceyi geçmemesi gerekir. Bunun için yaz ayla-
rinda ciddi yazılar yazamam yazmaya kalktığımda da yazılanm sicadin
etkisiyle mizah ağırlıklı olur.
* Simgeleriyle verilmiştir
Bu metindeki bazı sözcüklerin anlamları A
Bu sözcükleri metinden bularak aşağıdaki bulmacaya yerleştiriniz
Duygularla düşünceyi bir şey üzerinde toplama, uyanıklık
Bütün dikkatini bir konu üzerinde toplamak
A
Yapacağı işi iyi bilen, dikkatli ve tetikte olan
Gülmece, eğlendirme, güldürme
★
*
+0
ANAHTAR SÖZCÜK
Numaralanmış kutularda yer alan harfler ANAHTAR SÖZCUK" bölümüne
yerleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi oluşur? İşaretleyelim.
DOOO
0000
0000
0000
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam1.
Test
JRKÇE
A) Haylice vakit oldu,
Ben bu yerde yanalı.
Binme namert atina,
Ya mıhı düşer ya nalı.
C) Feleğin bir dağı var,
Üstünde çardağı var.
Ben o bağa hiç girmem,
Kalbimde yâr dağı var.
Sözcükte Anlam
Çok anlamlı bir kelimeye, her defasında başka bir anlam yükleyerek birbirine yakın birkaç yerde kullanma sanatı-
cinas diyoruz. Cinas, bazen dize sonlarındaki sesteş sözcüklerle de yapılır.
na
Buna göre cinas, aşağıdaki şiirlerden hangisinde sesteş sözcüklerle yapılmıştır?
B) Madem çoban değilsin
Arkandaki sürü ne?
Beni yârdan ayıran
Sürüm sürüm sürüne.
D) Güle naz,
3842
Bülbül eyler güle naz.
Girdim bir dost bağına,
Ağlayan çok, gülen az.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamCümlede Anlam (Cümleler Arası Anlam İlişkileri)
Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde gerekçeli bir yargı vardır?
A) Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
B) Deniz dalgasız olmaz, kapı halkasız.
C) Karpuz kabuğunu görmeden denize girme.
D) Yiğit bin yaşar, fisat bir düşer.
5.
8. SINIF
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam15.. Yalnız taş duvar olmaz.
. Birlikten kuvvet doğar.
• Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
Aşağıdakilerden hangisi, bu atasözlerinin ortak
özelliği değildir?
A) Aynı konuyu işlemeleri
B) Doğrudan öğüt vermeleri
C) Genel bir doğru içermeleri
D) Duru anlatıma sahip olmaları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2.
Deyimler kalıplaşmış sözlerdir. Sözcüklerin yerleri
değiştirilemez, yerlerine başka sözcükler getirile-
mez, sözcüklerden herhangi biri atılamaz.
Buna göre,
1. Biraz Japonca öğrenebilmek için karayla akı seçtim
doğrusu.
II. Salgın tedbirlerine uymayanlar başka ocakları sön-
dürdüler.
III. Kaşla göz arasında ne zaman aldın bunca şeyi?
IV. Kafamı dinleyip güzel şeylere vakit ayırdığım da
olur.
numaralanmış cümlelerin hangisinde bu kurala
uyulmamıştır?
A) I.
FENOMEN
B) II.
C) III.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
OXO
A) I.
CEVRE
GELECEKTİR!
TEMİZ BİR
GELECEK İÇİN
ÇÖPLERİNİ ÇÖPE
AT!
DOĞA
İÇİN
HAREKETE
GEÇ!
11.
T.8.3.6.: Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.
Numaralanmış afişlerin hangisinde deyim kullanılmıştır?
B) II.
GELECEĞİMİZ
İÇİN
TEMİZ ÇEVRE,
TEMİZ İNSAN!
C) III.
TEMİZ
SU
SAĞLIKTIR!
IV.
D) IV.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam16.
What
Bu görselde anlatılmaya çalışılan deyimin anlamı aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A) Dünkü gazeteleri okuyup inceledim, dediğin habere rastlayamadım.
B) Davranışımızla ve yeteneklerimizle öğretmenimizin ilgisini çektik.
C) Bu işe başlamadan önce, gelebilecek her tehlikeyi kabullendik.
D) Sağlam domatesleri, çürüklerin üstüne dizerek bizi kandırmaya çalışmış.
SM el
ille ra
MITOS
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2. Onu can kulağıyla dinliyordum. İşe alınmıştım, bu
|
güzel haberle içim içimi yiyordu. Nihayet bir işim ol-
|| CHA
muştu, artık kimseye muhtaç olmadan ayaklarımın
üstünde durabilecektim. Arkadaşım da çok mutluy-
|||
du, bana bunu söylerken ağzı kulaklarına varıyordu.
IV
Bu metindeki numaralanmış deyimlerden hangi-
si anlamına uygun kullanılmamıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamCümlede Antam (Cümleler Arası Antam tikr
5. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde gerekçeli bir yargı varder?
A) Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur.
B) Deniz dalgasız olmaz, kapi halkasız.
C) Karpuz kabuğunu görmeden denize girme
D) Yigit bin yaşar, fisat bir düşer.
6
C)
8. SINIF
Kopul-sonuç cümleleri, bir şeyin gerçekleşmesinin ancak başka bir olayın ya da durumun gerçekleşmesi-
ne bağlı olduğunu belirten cümlelerdir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi koşul-sonuç ilişkisi yoktur?
A)
B)
Dünyada bana ne istiyorsun diye sorsa
lar hiç düşünmeden vereceğim cevap qu
olur: Anlapemak istiyorum.
Gönül hissetmezse kulak duymuş neylesin.
Kalp sevmedikçe el dokunmuş neylesin.
D)
Bir insan gözünde bir kere küçüldüyse
onunda artık büyük hesaplar yapılmaz
"Sen beni yermedin
Çünkü ben seninle
oynamadim.
Test 12
7.
Bir eylemin hangi amaca bağlı olduğunu gösteren cümlelere amaç-sonuç cümleleri adı verilir. Bu cümle-
ler genellikle "-mek için, diye, maksadıyla" gibi sözcüklerle kurulur.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç-sonuç ilişkisi yoktur?
A) Maç haftaya ertelendi çünkü saha futbol oynamaya elverişli değildi.
B) Amcasını ziyaret etmek ve bir iş görüşmesi yapmak için İzmir'e gitmiş.
C) Geleceğe temiz bir miras bırakalım diye çok çabalamalıyız.
D) Daha iyi bir yazar olmak maksadıyla günde bir kitap okur.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamA KİTAPÇIĞI
14
9. Birden çok sözcüğün değişik anlam ilgisiyle bir araya gelip çoğunlukla gerçek anlamından uzaklaşarak çekici anlatım özellikle-
ri sergilediği söz gruplarına deyim denir. Deyimler bir yönüyle dilin zenginliğidir. Türkçemiz, deyim sayısı yönüyle hayli zengin-
dir. Hatta dilimizde aynı durumu ya da kavramı karşılayan birden fazla deyim söz konusudur. Aralarında ufak tefek farklar olsa
da bu deyimler temelde aynı şeyi anlatır. Mesela ---- ile ---- deyimleri bu duruma güzel bir örnek oluşturur.
Bu metinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki deyimlerden hangileri getirilmelidir?
LGS/8. SINIF
A) ağzının içine bakmak - bir dediğini iki etmemek
B) burnunun dikine gitmek - burnundan getirmek
C) sapla samanı karıştırmak - eline yüzüne bulaştırmak
Delinden geleni yapmak - elinden geleni ardına koymamak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamilen haberlere
raf ve videolar
areler kamuo-
sürdürülüyor.
cık yazışmalar,
gibi bir görünü-
der, kestirmek
genişleyen sa-
üre dönüşmüş
nlamları
. Bu sözcük-
■lmacaya yer-
olduğu, nasıl
mevcudiyet, öz
erinde varılan
yı konu alarak
dürücü ve gül-
rgiya varmak, (M)
SALONIE
arfler "ANAH-
aşağıdakiler-
27
17
Abraham Lincoln'un oğlunun öğretmenine yazdığı
mektubun özeti:
Öğrenmesi gerek biliyorum: tüm insanların dürüst
ve adil olmadığını fakat şunu da öğret ona:
Her alçağa karşı bir kahraman, her bencil politikacı-
ya karşı kendini adamış bir lider vardır.
Her düşmana karşı bir dost olduğunu da öğret ona.
Zaman alacak biliyorum fakat eğer öğretebilirsen,
kazanılan bir doların, bulunan beş dolardan daha
değerli olduğunu öğret.
Kaybetmeyi öğrenmesini öğret ona ve kazanmaktan
neşe duymayı. Kıskançlıktan uzaklara yönelt onu.
Eğer yapabilirsen, sessiz kahkahaların gizemini
öğret ona.
Bırak erken öğrensin, zorbaların görünüşte galip
olduklarını. Eğer yapabilirsen ona kitapların muci-
zelerini öğret. Fakat ona; gökyüzündeki kuşların,
güneşin yüzü önündeki arıların ve yemyeşil yamaçta-
ki çiçeklerin ebedi gizemini düşünebileceği zamanlar
da tani.
Okulda hata yapmanın, hile yapmaktan çok daha
onurlu olduğunu öğret ona.
Ona kendi fikirlerine inanmasını öğret, herkes ona
yanlış olduğunu söylediğinde dahi.
Nazik insanlara karşı nazik, sert insanlara karşı
sert olmasını öğret ona.
Bu mektuptaki öğütler ile
I. Kötülüğe kötülük etmek her kişinin kârı, iyiliğe
iyilik etmek er kişinin kârıdır.
II. Yalnız taş duvar olmaz.
III. Son gülen, iyi güler.
IV. Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi
aklını almış.
numaralanmış atasözlerinden hangileri ilişki-
lendirilebilir?
A) I ve II.
C) II ve III.
BLIve IV.
-Dittt ve tv
7. Sınıf Türkçe Soru Bankası
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam22.
"Bence o adam ürkütücü biriydi." cümlesin-
deki altı çizili kelimeyle aynı anlamı sağla-
yan deyim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Göze girmek o kadar kolay mı?
B) Elinden geleni ardına koyma canım!
C) Aba altından sopa gösteriyorlar.
D) Onun yüzü soğuk, o bana yaklaşmasın.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam8.
●
●
Farkında olmayarak birine dokunacak
sözler söylemek, pot kırmak
Kimsenin sezmesine imkân vermeyecek
kadar kısa bir zaman içinde, çok çabuk
Konuşma dilinde geçmeyen yabancı
kelimeler kullanmak, ağdalı konuşmak
Aşağıdaki deyimlerden hangisi, bu açıklama-
lardan herhangi birini karşılamaz?
A) Lügat paralamak
B) Kaşla göz arasında
Baltayı taşa vurmak
-P
Ağzından çıkanı kulağı duymamak