Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

3. B 1. Çaktırmadan, belli etmemeye çalışarak dinlemek II. Dayanamamak, katlanamamak III. Sır vermemek IV. Bir iş ile artık ilgilenmemek, onu kenara itmek C Aşağıdaki deyimlerden hangisi yukarıdaki açıklama- larla ilgili değildir? A) Ağzını pek tutmak B) Yüreği kaldıramamak C) Rafa kaldırmak D) Kulak kesilmek 36 6. 1. 11. IV. Yu a ISINMA TURLAN

Adı: Sex Soyadı: A D Atatürk Çankaya'daki köşküne giderken su bikin kenannda oynayan bir çocuk göndü. Yanina yaklaştı ve ona -Burada ne yapayorsun küçük(11 Karıncalara suyun karsisina geçmeleri için köprü yaptım. Fakat benim köprümden gecmiyorlar Hep şu tarafa gidiyorlar Atatürk(2) Y Kanncalar için zaman çok önemlidir Sen de başarılı olmak istiyorsan zamanın çok iyi değerlendirmelisin A Başarının Sim 8 Kanincalor C Atatürk'ün Çocuk Sevgil D. Çocuk ve Oyun Mustafa ÖZDEMİR 7 sonagu metne göre cevaplandinina 1. Aşağıdakilerden hangisi metne en uy- gun başlik olur? -Bak küçüğüm kanncalanın yolunu uzat- yorsun Qalar yakın ve kolay yoldan geçmek istiyorlar Oysa sen yollanın uzatyorsun Köprünü tam şuraya yerleşte Çocuk 6. Metinde aşağıdakilerin hangisinden Atatürk'ün söylediklerini yapınca karıncalar köprüden geçmeye başlamışlar. Bunun üze rine Atatürk www 2. Kanncalanın çocuğun yaptğ köprüden geçmemelerinin sebebi hangisidir? A Çocukton korkmalan B. Yolun uzun olmas C. Köprünün sağlam olmaması D. Köprüyü tuzak sanmalan DEĞERLENDİRME-2 3. Metinde 1 numaralı yere hangi nokto lama kareti gelmelida? AL) BI) C() D (?) 4. Matinde 2 numaralı yere hangi nokta- lama işareti gelmelidir? A( ) B (1) COD (7) 5. Metinde altı çizili sözcükle anlatılmak is tenen varlik aşağıdakilerden hangisidir? 8 karıncalar D. köşk A cocuk C köprü bahsedilmemistic? A. Karıncalar için zaman değerlidir. B Başarısız olduğunda farklı yollar denemelisin C Çocuk köprüyü karıncalanın suyun karşısına güvenli bir şekilde geçme- leri için yapmıştır D. Karıncalar hayvanlar aleminin en calişkan varlıklandır 7. Metnin ana fikrini atasözüyle ifade et mek istersek aşağıdakilerden hangisi en uygun atasözü olur? A Damlaya damlaya göl olur. Büyük eyler küçük seylerin biriktirilmesiyle oluşur. 8 Güvendiğ dağlara kar yağmak Zor zamanında yardima geleceğini dü şündüğü kişilerin yardima gelmemesi C. Kaa günün kön az olur: Kısa zamanda yapılan işin kazana do az olur. D Vakit nakittir. Her geçen soot, dakika geri gelmez. Bunun için kişi zamanını y değerlendirmelidir.

. Bu testte Türkçe kazanımlarını ölçmeye yönelik 20 soru vardır. • Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. Anlatıma akıcılık ve çekicilik katan, çoğunun gerçek anlamından ayrı bir anlamı bulunan, kalıplaş- mış sözcük topluluğuna "deyim" denir. Bazı deyimler anlamca birbirine oldukça benzer. Buna göre, anlamca birbirine benzer deyim eşleştirmelerinden hangisi doğru verilmemiştir? A) Kılı kırk yarmak - İnce eleyip sık dokumak B) Göz önünde bulundurmak - Hesaba katmak C) iç çekmek-iç geçirmek D) Etekleri tutuşmak - Etekleri zil çalmak

5. Aşağıdaki atasözleriyle karşılarında verilen anlamlarını eşleştiriniz. 1. Dağ başından duman eksik olmaz. 2. Demir tavında dövülür. 3. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur. 4. Dokuz at bir kazığa bağlanmaz. 5. Dinsizin hakkından imansız gelir. 6. Davulun sesi uzaktan hoş gelir. 1 2 3 A. Bir işin başına, tanınmış kişiliği bulunan bir- çok kimse birden getirilmemelidir. Gözü doymayan hırslı insanlar küçük bir çıkar için bütün varlığını tehlikeye atar. C. Her iş zamanında ve uygun durumda yapılır. Büyük adamların, büyük iş yapanların her za- man üzüntüleri, sıkıntıları vardır. D. İşin içinde olmayanlar o işi kolay veya kârlı sanırlar. Acımasız olan kişiyi, kendisinden daha acı- masız biri yola getirir. B. C. 4 E. 5 6

5. mater Tarkan TEVETOĞLU Söz gümüşse sükût altındır. Masal okuyor, bilmiyor o zır deli Rüzgâr eken fırtına biçer Kendi düşen ağlamaz yârim O O Aşağıdakilerden hangisi Tarkan'ın "Dilli Düdük" şarkısından alınan bu dörtlüğünde geçen atasözlerinden birinin anlamı değildir? A) Kendi zararına kendisi neden olanın yakınmaya hakkı olmaz. B) Herkesin zarar görmesine neden olacak işler yapan kimse, çok sert tepkilerle karşılaşır ve sonunda en büyük zarara kendisi uğrar. C) Susmak bazen konuşmaktan daha iyi sonuç verir. D) Inandırıcı olmayan, oyalayıcı sözlerle kandırmaya çalışmak

6. Günlük hayatta "baş" sözcüğü birçok durumu anlat- mak için sözsel bağdaştırmalarla kullanılmıştır. Söz gelimi, birine veya bir şeye bağlanmak anlatılırken herhangi bir konuda önayak olmak anlatılırken --, birinden destek görmek anlamında - ---- yetmemek engel olamamak anlamında leri kullanılmıştır. ----, ‒‒‒‒ baş edememek gücü deyim- 1 Bu metinde boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi getirilemez? A) baş bağlamak B) baş bulmak C) baş çekmek

6. Öyle bir dedikodu çıkarmıştı ki tüm mahallenin altını üstüne getirmişti. Aslı astarı olmayan söz- ler, herkesin dedikodusuna konu olmak... Çünkü bazen insanlar, hakikat yerine yalanı tercih eder. Bu cümlede aşağıdaki anlamlardan hangisini karşılayan bir söz yoktur? A) Söz veya tutumuyla çevreyi birbirine düşürmek B) Doğruluğu bulunmamak aslı aslan bulman go CSohbet konusu olmak konu olmak D) Başkalarını çekiştirmek ve kınamak üzere yapı- lan konuşma dedikodu

ETKINLIK 32 Aşağıda verilen atasözlerini anlamları ile örnekteki gibi eşleştiriniz. 1. Her horoz kendi çöplüğünde öter. 2. Gün doğmadan neler doğar. 3. Öfkeyle kalkan zararla(ziyanla) oturur. 4. El elin eşeğini türkü çağırarak arar. 5. Mühür kimde ise Süleyman odur. 6. Ne ekersen onu biçersin. 7. Kedinin boynuna ciğer asılmaz. 8. Dost dostun eyerlenmiş atıdır. 9. Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir. 10. Lafla peynir gemisi yürümez. 5. Çobansız koyunu 6. El elin eşeğini. 7. Vakitsiz öten 8. Dereyi geçerken 9. Araba devrilince 10. Akıllı köprü arayıncaya dek 11. Köprüden geçinceye kadar ayıya 12. Doğru söyleyeni 3 52 Öfkesine kapılarak iş gören sonunda güç duruma düşer. Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün. Gerçek dost, arkadaşının sıkışık zamanında yardı- mina koşmaya hazır durumdadır. Şöyle yaparım, böyle yaparım demekle yapılması gereken iş yapılmaz. Herkes ancak kendi çevresinde bir değer taşır ve sö- zünü orada geçirebilir. Beklenmedik bir sırada umut verici durumlarla da karşılaşma imkânı vardır. Insanın kendi sıkıntı ve sorunlarına başkaları gere- ken önemi vermez, gerektiği kadar ilgilenmez. Bir işte yetki kimde ise kuvvet ondadır. ETKİNLİK Aşağıdaki atasözlerini uygun bir şekilde tamamlayalım. 1. At ölür, 2. Yazın 3. Lafla 4. Yalnız taş Bir kimseye, kullanıp zarar vereceği, kendine mal edip ortadan kaldıracağı şey emanet edilmez. Bir işin sonunun nasıl olacağı şimdiki gidişinden belli olur. kalır; yiğit ölür, pişenin, kışın gemisi yürümez. olmaz. kapar. çağırarak arar. başını keserler. değiştirilmez. gösteren çok olur. suyu geçer. derler. köyden kovarlar. TürkçeMino TÜRKÇE DEFTERİM - 5. SINIF THE TOP SUR SUP SE

Echalik 15 Aşağıda açıklaması verilen atasözlerini yazınız. a lo yapacak olanda yeteri kadar güç bulunmadıkça başkalarının küçük katkılarıyla sürekli ve yük bir iş yürütülemez. b. Tembel tembel oturan kimse hantallagir, iş yapma yeteneğini yitirir, çalışan kimse gittikçe ap daha yararlı işler yapar. c. Her şey olup bittikten, zarar ortaya çıktıktan sonra verilen öğütlerin bir anlamı yoktur. ç. Anlayışlı kimseleri en küçük bir söz bile etkilerken anlayışsız kimselere ne söylense yararsızdır. d. Büyük işlerin başında bulunanların karşılaşacağı güçlükler de çok olur. KALIPLASMAMIS SOZ OBEKLER Kaliplasmamis sx oben, bede duyur. Bir metinde sa con göre değerlendirmek gerekir. Ogretmenin tahtaya yazdi mak" sözü atasözü, kleme anlamini bu cümlede kaz Etkinlik-16 Aşağıdaki metinlerde Evde bulunduğum zaman rum. Giriş kapisinin heme nim. Hiçbir düzene uyme Bizler komşularimiz sevinçlerimizi koms türürüz. Bütün bu

CÜKTE ANLAM Etkinlik-14 Bu görselin çağrıştırdığı atasözünü tahmin edip aşağıdaki boşluğa yazınız Özdeyişler Bir düşünceyi, bir duyguyu özlü, kim tarafından söylendiği bilines Örnek: ● ● Başarı cesaretin çocuğuc Bilgili olduğumuz oranda Cahil kimsenin yan (Mevlana) Çocuklarınıza dillerin sıl olsa öğrenecekle Dehanın ilk ve en ethe) En büyük cezas teigne) KALIPLAŞMAN

2. Anlamı pekiştirmek, güçlendirmek anlatımı daha çeki- ci hale getirmek için eş, yakın, zıt anlamlı sözcüklerin veya birbirini çağrıştıran kelimelerin yan yana kullanıl- masıyla oluşturulan sözcük grubuna "ikileme" denir. Buna göre aşağıdaki cümlelerde kullanılan ikile- melerden hangisi farklı bir yolla oluşturulmuştur? Burası gelenek göreneklerine bağlı bir ilçedir. B Nişana bütün hisim akrabası gelmişti. C) Bu dolabı yerinden oynatmak güç kuvvet ister. D) Babasına görünmemek için köşe bucak saklandı.

11. l. Yağına kıymayan, çöreğini yoz (kuru, yavan) yer. II. Eskisi olmayanın yenisi olmaz. III. Kaymağı seven, mandayı yanında taşır. IV. Kismet gökten zembille inmez. Numaralanmış lamlıdır? A) I ve II. C) II ve IV. atasözlerinden hangileri yakın an- B) I ve III. D) III ve IV. nu ki iz Bu ki sa A E C

3. Cümlelerdeki ikilemelerin altını çizip oluşum şekillerini yazınız. CÜMLELER Komşularının düğününe çocuk çoluk gittiler. Piknikte abur cuburu kaçırınca hastalandı. Biz bize kalınca o önemli haberi verip hepimizi şaşırttı. Gelenek göreneklerine çok bağlı yaşıyordu. Terleyen çocuk elindeki suyu lıkır lıkır içiverdi. Bu yıla kadar acı tatlı hatıralarımız oldu. Ablasının düğününe hısım akrabalarını davet ettiler. İKİLEMELERİN OLUŞUM ŞEKİLLERİ ikiside anlamsız2 sacukler Yakn Anlam Yonsma 21+ soz nute Anlam

3. Yaprak hışırtıları etrafımızı sarıyor, yedi tepeli şehir || ||| uykusundan uyanıp bu sese kulak veriyordu. IV Altı çizili sözcükler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. sözcük yansımadan türemiştir. B) II. sözcüğün eş seslisi vardır. C) III. sözcük dolaylamaya örnektir. D) IV. sözcük, söz öbeğinden oluşmuştur. FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 23

A. Dudak bükmek B. Devede kulak C. Eli siki D. Ayak diremek E. Gözü pek F. Baltayı taşa vurmak G. Akıntıya kürek çekmek H. Ağırdan almak H I. 5 DEYİMLERİMİZ ve ATASÖZLERİ Aşağıda anlamları verilen deyimleri eşleştiriniz. Bam teline basmak Açık kapı bırakmak K. Gözü dönmek L. Adam sen de 1735 Olmayacak, gerçekleşmeyecek bir iş uğrunda boşuna çaba sarf etmek. t Bir şeyde ısrar etmek, karşı koymak Bir kimseyi, hassas olduğu bir konuda kızdıracak söz söylemek Çok öfkelenmek. Öfkesinden ne yaptığını bilememek. Umursamamak, beğenmemek, küçümsemek Gerektiğinde bir konuya yeniden dönebilme imkânı bırakmak Bilmeyerek karşısındakini kıracak söz söylemek, pot kırmak 4: Kolay para harcamayan, cimri, çok tutumlu. Hiçbir şeyden korkmayan, korkusuz, yürekli. Bir işin önemli olmadığını, aldırılmaması gerektiğini anlatmak için söylenir Bütüne göre çok ufak bir parça. Bir işi yapmakta acele etmemek, yavaş davranmak, isteksiz görünmek

Verilen açıklamays en lyt karşılayan atasözü aşağıda kilerden hangisidir? A) Allah sabi kulunu sever. Sabir acidir, meyvesi tatlidir. C) Sabreden derviş, muradına ermiş. D) Sabırla koruk helva olur, dut yaprağı atlas. 3. İş toplantısında akşamki maçtan bahsetmesi abes kaçtı. hver chigya de durumdan 2.kulma fur. Yukarıdaki cümlede yer alan deyimin anlamı aşağıda kilerden hangisidir? 1. Ghize girmek ve suger kazanmak A) Söylenilen sözün ortama, konuya uygun olmaması B) Bir şeyler hakkında konuşulmastinia antee yolg vo C) Beklenilmeyen davranışı gösterilmesi D) 'Kötü bir iş yapılmadığına emin olmak TETRA YAYINLARI Aşağıdaki A) Elin ka B) Cahile C) Fazla D) Alet 6.