Metin Türleri Soruları

B BİLİM ANAHTARI YAYINLARI SINAVLA ÖĞRENCİ ALACAK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA İLİŞKİN DENEME SINAVI TÜRKÇE 9. Küresel ısınma, kaçak avlanma ve doğal yaşam alanlarının giderek küçülmesiyle birçok hayvan nesli tükenme teh- likesiyle karşı karşıya bulunuyor. Amerikan Doğa Tarihi Müzesi biyologları, 2028'e kadar dünyadaki hayvan nüfu- sunun yüzde 20'sinin yok olabileceği uyarısını yapıyor. Araştırmalar, son 400 yıl içinde 89 memelinin neslinin tü- kendiğini ve 169 memelinin neslinin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını gösteriyor. Bu metnin türü aşağıdakilerde hangisidir? B) Köşe yazısı C) Deneme D) Söyleşi A) Makale

TÜRKÇE cüm- kültesi 23 yı- emde çev- şehir- orden " ya- SÖZEL 20. "Bu yazıda size asla bir şey kanıtlama iddiam yok- tur. Elimden geldiğince size beni anlattım. İçten bir üslup kullandım. Bana hak vermenizi ya da beni yargılamanızı istemiyorum." Aşağıda verilen metinlerden hangisi böyle dü- şünen bir yazara ait metin türü olabilir? A Bir çiftçi için herhangi bir tohumu ekmeden önce ve ekerken yapacağı işler belli ve kolay ama ekilen yaşamaya başlayınca onu iyi yetiş- tirmenin bir sürü yolu ve zorluğu vardır. Önceki aşamaya göre daha fazla dikkat, özen ve us- talık gerektirir. İnsanlar doğduktan sonra onları büyütürken kaygı, korku ve telaş dolu değişik yollara başvurulması tıpkı buna benzer. B) Ben bir yazarım. İlk kitabım 21 yıl önce ya- yımlandı. Göl kıyısında bir kasabada doğdum. Çevremdeki olaylara karşı duyarlı, araştırmayı seven biriyim ve sanata olan merakımdan do- layı da Güzel Sanatlar Lisesinde okudum. Vapurdan inip hemen otobüse doğru koştular. Merve oldukça yorulmuştu. Otobüs bir iki daki- ka bekledikten sonra yola devam etti. Otobüs kalkar kalmaz Merve oturduğu yerde çoktan uyuklamaya başlamıştı. Ani bir fren sesiyle ir- kildi. D) Çocukluğumda, köyümüz yeşil ormanların kıyı- sındaki bir yamaçtaydı; evimizin bahçesinde de yüksek ağaçlar, sık çalılarla bir orman gibi idi. Bir gün babam ile eniştem değirmene bir oluk yapmak için uzamış gitmiş epeyce kartlaşmış bir karaağacı kesip devirdiler. den ?

METİNLERDE BAKIŞ AÇILARI • Birinci ağızdan anlatım yapılır. - Yazar, olaylanın içindeki bir kahramandır. ● Yazar, olay örgüsünün merkezindedir. • Anlatıcı kendi bilgi ve deneyimleriyle sınırlıdır. ● Üçüncü ağızdan anlatım yapılır. • Yazar dış dünyadan biridir, olayların içinde yoktur. İlahi insan bilgi ve becerisinin ötesinde bir sezgi vardır, yazar her şeyi bilir. Bakış Açısı • Zaman ve mekan sınırsızdır, kahramanların niyetleri bile bilinir. • Üçüncü ağızdan anlatım yapılır. ● Yazar olup bitenleri, gördüklerini olduğu gibi anlatmaya çalışır. Gözlemci e Yazar kendi duygu ve düşüncelerini anlatmaz, nesnel cümleler kurar. ● Bakış Açısı Yazar olayları dışardan gözlemler, kahramanlardan biri değildir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bakış açısı yönünden diğerlerinden farklıdır? A) O akşam yağmurlu bir hava vardı. Henüz sonbahar ayları yaşanıyordu. Bekir yemeğini erken yemişti ve kitap okumaya çekil- mek üzere odasına gidiyordu. Birden kapıya yöneldi, içeridekilere "Ben biraz hava almaya çıkıyorum." diye seslenerek dışa- rı çıktı. Evlerinin bulunduğu dar sokaktan usulca geçerek sahile doğru yürümeye başladı. Uzun uzun yürüdü o akşam. B) Kapıdan girince sağ tarafta bir yük, onun biraz ötesinde yüksek bir konsol vardı. Konsolun üzerinde bir cam fanusun altına konulmuş eski usul bir saat, kırmızı göz bezleriyle örtülü, abajurlu iki petrol lambası, sarı yaldız çerçeveli büyükçe bir ayna ve aynanın üstünde bir çift çakmaklı tabanca duruyordu. Karşıda, perdeleri tamamen inik olan pencerelerin önünde, bütün du- var boyunca uzanan, üzerine halı döşeli alçak bir sedir vardı. C) Erkekler düğün evindeki bir odaya tıkılmışlardı. Kapıdan başka hiç bir yerden ışık almayan toprak tabanlı odanın kenarında alçak bir sekinin üstünde şehirden getirdiği misafiriyle hancı Yakup Ağa oturmuştu. Düğün sahibi güneyinin büyük kardeşi - dört yana koşup ortalığı idare edip, misafirlere ikramda bulunuyor, kapıya yakın bir yerde panikleyip duran ihtiyar bir aşığa: "Ne duruyorsun çalsana!" diye sesleniyordu. D) Sermet Bey, bir hafta sonra kalabalık ailesiyle köşke taşındı. Halis bir zevk ehliydi. Her gece çalgı, çağarak, yemek, içmek, keyif, sofa girla giderdi. Daima kadın akrabalarından kadın erkek 4-5 misafiri bulunuyordu. Sermet Türkiyeliydi fakat Avru- -palıların "gündüz cefa gece sefa" düsturunu kabul etmişti. Çocukları mektebe giderdi. Kızlarını büyük ticarethanelere katip diye yetiştirmişti. 15. Kahraman Bakış Açısı 16.

yan- zlerden biri arın akta- (İkiden Cir.) farklı ko- 7. Dilekçe yazmayla ilgili kurallar şunlardır: 1. Kurum adı en üste yazılarak kurum bulunduğu il veya ilçe alta eklenmelidir. II. Satır başı kullanılarak dilekçeye başlanmalıdır III. Dilekçe sahibi adını, soyadını, açık adresini, telefon numarasını doğru bir şekilde belirtmelidir. IV.Dilekçede ıslak imza ve tarih muhakkak olmalı, ayrıca dilekçenin sağ tarafında yer almalıdır. V. Üst makama bilgilendirme yapıldıktan sonra bir alt satıra geçip satır başı yapılarak "... bilgilerinize arz ederim." şeklinde dilekçe bitirilmelidir. Bu bilgilere göre yandaki dilekçede, numaralanmış kuralların hangileriyle ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? B) I ve II. A) Yalnız I. C) II ve V. D) II, III ve V. Deneme 25 MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIGINA Mahallemizde bulunan sokak hayvanlan için uygun yerlere su ve yemek kaplarının konulmasını istiyorum. Gereğini bilgilerinize arz ederim. 26 Nisan 2020 Eyüp Hayta Adres: Batıkent Mah. 3357 Sokak Demir Apt. B Blok No.:3 Yenişehir/MERSİN Telefon No. 545 4046412

6. Bilim, kültür, sanat, edebiyat, siyaset, ticaret, spor gibi alanlarda başarılı olmuş kişilerin hayatlarının başkaları tarafından kaleme alındığı eserlerdir. Biyografilerde kişinin ruh ve fiziksel özellikleri, davranışları, duyguları, düşünceleri, tavır alışları, giyinişi gibi pek çok değişik özellikleri ayrıntılı olarak verilip bir anlamda onun portresi çizilir. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi sözü edilen türde bir eser değildir? A) ILBER ORTAYLI B) D) Edith Piaf Abide Sahsiyet HAYATIM MEHMET OSMAN BALCIGIL Nefesi Tutku Olan Kadın AKIF ERSOY Afife Jale AZIZ ERDOGAN GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK 1 Misliman Kaln Tiyatro Oyuncu Afife Jalehin Micadele Dobe Hayat ve Soluk Kesen Reman

7. Köşe yazısı (fıkra), bir yazarın güncel konular veya gündelik olaylar hakkındaki görüşlerini, düşüncelerini ayrıntı- lara inmeden anlattığı gazete ve dergilerde yayımlanan kısa fikir yazılarının genel adıdır. Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisi köşe yazısı (fıkra) özellikleri taşımaktadır? A) Türkiye Yayıncılar Birliği tarafından ülkemizdeki okuma kültürü üzerine yakın zamanda bir araştırma yapıldı. Araştırmaya göre okuma oranı, kişinin eğitim, gelir, kültür, boş zaman gibi değişkenlere göre artıyor ya da aza- liyor. En fazla okuyan kümede öğrenciler ve gençler bulunuyor. Ben böyle anket ve araştırmaların sonuçları, yararı üzerine düşünürüm hep. Bu sonuçlar bize yol gösterir mi, bunlara göre kendimize bir yol haritası çizer miyiz, diye düşünerek. Bu araştırmanın da okur sayısını artırmak için bir rehber olacağını düşünüyorum. BY Usta besteci Mozart, dinlediği bir parçayı en ufak ayrıntısına kadar aklında tutabiliyor ve hiçbir notayı atlama- dan aynen çalabiliyordu. Bestelerini yaparken de önce aklında parçayı oluşturuyor, sonra bu parçayı seslen- direcek çalgıların her birinin sesini ayn ayrı duyar gibi onlan notaya döküyordu. En karmaşık parçaları bile hiç düzeltme yapmadan besteleyebiliyordu. Türkiye'de "köy romancılığı'nın ortaya çıkardığı toplumsal problemlerin tekrar tartışmaya açılmasında sayısız yararlar var. Zira "köy romanı" şimdilerde yazılmıyor olsa bile 1970'li yılların başına kadar, romancılığımızın ta- rihinde ağırlıklı bir konumda bulunuyordu. Yaşar Kemal'in, Kemal Tahir'in, Orhan Kemal'in, Talip Apaydın'ın kısaca edebiyatımızın önde gelen isimlerinin köy romanı yazmaya öncelik verdiklerini biliyoruz o yıllarda. D) Karşılaştığı üç beş ağaç da cansız ve kuruydu. Kayaların alt kısmında dahi nem yoktu. Seneler önce öğret- menlerinden biri ona, kimi zaman çöllerde suyun yüzeyin altında bulunabileceğini söylemişti. Fakat o, böyle bir şey olamayacağına emindi. Günler önce bu topraklarda olan su ve nem, uzun zaman önce yok olmuştu. Yanıt Yayınlar

14. Makale, belirli bir konuda, bir görüşü, bir düşünceyi savunmak ve kanıtlamak için yazılan yazı türüne denir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki ifadelerden hangisi bir makaleden alınmış olabilir? A) Anadolu'nun geleneksel konukseverliği dillere destandır. Anadolu'da hangi kapıyı çalarsanız sizi buyur eder, bir bardak çay ya da bir fincan kahve ile içinizi ısıtırlar. Sizinle ettikleri tatlı sohbet de cabası. Oğleye doğru atölyeden geldi. Üstü başı kir pas içindeydi. Kızarmış gözleri, şişmiş elleriyle öylece koltuğa uzandı. Uzandığı koltuğun üzerinde hemen uyuyakaldı. CYTik, istem dışı kendini gösteren kas kasılmalarıdır. Çoğu zaman refleks hâlinde kişinin farkında olmadığı anlarda tekrarlanır. Aşırı heyecan, korku, kaygı gibi sebeplerden kaynaklanır. Anne babaları aşırı kuralcı olan çocuklarda sıklıkla görülür. Sırtında sanki altınla işlenmiş ağır, pırıl pırıl bir manto... Başında ruhunun simgesi gibi kırmızı tacı... Heybetli du- ruşu ve insanı etkileyici derin bakışları... Dilinden dökülen kelimelerin ahenkli büyüsü... Aaiklama vor (Savunma yok) 8 BB00-08.01BDS08

n e 31 -i a 11. Öğrencilik yıllarından beri şiirle ilgilenirdi ba- bam. Özellikle ahenkli (ses uyumlu) şiirleri severdi. Beğendiği şiirleri de ona ait olan ve bize hatıra kalan bu deftere not ederdi. En son olarak da Karacaoğlan'a ait "----" dizelerini ve sanırım bu dizelerin sonlarındaki ses uyumunu belirten "a/a/a/b" biçimindeki kodu not etmiş, Bu metinde boş bırakılan yere aşağıdaki dizelerden hangisi getirilemez? A) Vara vara vardım ol kara taşa Hasret ettin beni kavim kardaşa Sebep ne gözden akan kanlı yaşa Bir ayrılık bir yoksulluk bir ölüm B) Üryan geldim gene üryan giderim Ölmemeye elde fermanım mı var) Azrail gelmiş de can talep eyler) Benim can vermeye dermanım mı var C) Ağlayı ağlayı düştüm yollara Karışayım boz bulanık sellere Adı sanı bilinmedik illere Gitmeyince gönül yardan ayrılmaz) D) Altın kafes idi benim durağım Dost elinden yaralandı yüreğim Evvel yakın idim şimdi ırağım Felek beni nazlı yardan ayırdı 8 12. (1) Kendi rin sorum müz toplu dir, dolay kendi ka rekir. (II) için ona (III) Örne dilmeli v ayakkabı lanmalıdı lerde çoc elindeki i tilmelidir. Bu me hangisin A) I

37.Kitap dosttur, arkadaştır. En yalnız anında, kalabalıklar içinde tek kaldığında, her yerde yanındadır. Bu yoldaşlığın karşılığında istediği bir şey vardır kitabın: okuyucunun ona sadık kalması. Çünkü kitap şunu iyi bilir: Okuyucu kitaba sadık kaldığında gerçek dostluk başlamış demektir. Bu parçada düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmıştır? A)Tanık gösterme B)Tanımlama C)Örnekleme D)Benzetme

B) II baştan üçüncü olur? C) III D) IV Bir kişiyi ya da bir düşünceyi eleştirmek, toplumun aksayan yönlerini dile getirmek amacıyla yazılan alaylı halk şiirlerine "taşlama" denir. Bu tanıma göre aşağıdakilerden hangisi taşlama türündeki şiirlere örnek gösterilemez? A) B) Bir odası vardır gayet küçücek Kendi aklı sıra keyif yetirecek Bir çanağı yoktur ayran içecek Adalet kalmadı hep zulüm doldu Geçti şu baharın gülleri soldu Dünyanın gidişi acayip oldu Koyun belli değil, kurt belli değil Kahveyi bulunca fincan beğenmez Zenginin faytonu dağlardan aşar Züğürt düz ovada yolundan şaşar Saklarım gözümde güzelliğini Her neye bakarsam sen varsın orada Kalbimde gizlerim muhabbetini Koymam yabancıyı, sen varsın orada Zenginin helvası bal ile pişer Züğürt herlesine un da bulamaz 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "eğrisiyle doğrusuyla" 10 Bir dili konusan toplumun o dile yansıyan yaşam deneyim- 9 D)

cudunda taşımalidir. Buna göre Sunay Akın'ın vücudunda taşıması gereken renkler aşağıdaki 1 2 8 6 A) B) 8 4 1 2 6 1 2 8 468 13517 1295 Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde farklı bir metin türüne yer verilmiştir? Bir kişinin yanılması bütün halkın yanılmasına yol açar, bütün halkın yanılması da sonradan teklerin yanılmasına. Böylece yanlışlık elden ele geliştikçe gelişir, biçimden biçime girer: o kadar ki işin en uzağındaki tanık, en yakınındakinden daha çok şeyler bilir. B) Kendimi kaptırmamaya çalıştığım çocukça, yakışıksız bir duyumuz vardır. Dertlerimizle dostlarımızı acındırmak, kendimi- ze vah vah dedirtmek. Başımıza gelenleri büyütür, şişirir, karşımızdakini ağlatmak isteriz, neredeyse. Başkalarını kendi dertleri karşısında soğukkanlı gördük mü överiz ama soğukkanlılığı bizim dertlerimize karşı gösterdiler mi darılırız, kızarız. C) Paylaşımcı insanları sever misiniz? diye bir soru sorsam elbette hepiniz evet cevabını verirsiniz çünkü bu özellikte olan in- sanlarla anlaşmak her zaman daha kolaydır. Farkındalıkları diğer insanlara göre yüksek olan bu kişiler kendilerini topluma karşı sorumlu hissedip her bireye saygılı davranırlar. D) Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyorum; o da daha başıboş, daha rahat yaşamak. Fakat her zaman, buna hangi yoldan varacağımızı pek bilmiyoruz. Çok kez insan dünya işlerini bıraktığını sanır. Oysaki bu işlerin yolunu değiştirmekten başka bir şey yapmamıştır. 7. Dil kalıplaşmış, değişmez, durgun bir yapıya sahip değildir. Aksine, kendi yapı ve işleyişinin gerekli kıldığı özelliklere; tarihi, sos- bu durum SAY

KİŞİSEL GELIŞIM 5. ETKİNLİK yola çıkarak bir şiir yazınız. Okuduğunuz şiirin biçimsel özelliklerine dikkat ediniz. Aşağıdaki yapraklarda yazan değerlerimizden dostluk dürüstlük öz denetim sabır adalet sevgi vatanseverlik stay saygı yardımseverlik DIRE sorumluluk

TÜRKÇE 16) Gıda boyası, gıdanın görünüşünü yapay renkler vererek değiştirmek üzere geliştirilmiş kimyasal bileşiklerd İnsanlar yüzyıllardır yiyeceklere renklendirici ekler. Fakat ilk yapay gıda boyası 1856'da kömür katranından ticileri genellikle yapay gida boyalarını, doğal gıda renklendiricilerine tercih eder. Çünkü yapay boyalar daha üretildi. Günümüzde gıda boyası petrolden üretilir. Yıllardır, yüzlerce yapay gida boyası geliştirildi. Gıda üre canlı renk üretir. Fakat yapay gida boyalarının güvenilirliği ile ilgili tartışmalar vardır. Bu metinde; 1. Sayısal verilerden yararlanma II. Karşılaştırma III. Tanımlama IV. Benzetme 4 numaralanmış düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine yer verilmemiştir? D) I ve IV A) Yalnız C) II ve III B B) Yalnız IV

4. Bir varmış bir yokmuş. Uzak ülkelerin birinde yavru bir kuş ülkesinin kralına "Kanatlarım çok küçük olduğu için çabuk yoruluyorum ve sık sık bir dala konmak zorunda kalıyorum. Oysa büyük kanatlara sahip olursam ben de büyük kuşlar gibi uzun mesafeler uçabilirim ve diğer kuşların hayranlığını kazanırım." demiş. Kral, saraya bir peri çağırmış. Peri, sihirli değneğini sallayıp yavru kuşa bir çift büyük kanat hediye etmiş. Aradan günler geçmiş, bir gün ormanda dolaşırken bir de bakmış ki yavru kuş kanatlarını sürüyerek toprağın üzerinde dolaşı- yor. "İstediğin kanatlara sahip oldun, neden uçmuyorsun?" diye sormuş. Kuş ise "Ben galiba bir hata yaptım. Bu kanatlar bana çok büyük geldiği için küçük bedenim onları taşıyamıyor. Uçayım derken hep yere düşüyo- rum. Oysa acele etmeyip kendi kanatlarımın gelişmesini bekleseydim şimdi havada eskisinden daha iyi uçuyor olacaktım." demiş. Bu metin aşağıdaki türlerin hangisinden alınmış olabilir? V D) Deneme A) Hikâye B) Masal C) ARI BB00-08.01BDS06 BUCA

● Yazar kendisiyle konuşuyormuş gibi yazar. · Anlatılanlar, ispatlama yoluna gidilmez. . Herhangi bir konuda yazılabilir. ● Kişisellik, kendine özgülük vardır. Cümlede bahsedilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? A)Makale B) Deneme C) Sohbet D) Röportaj näil: onurlu yasamaktır.

SOZEL VAMI2 330 7. SINIF TÜRKÇE T 1. Bu testte 20 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılar 1. Şaşırıyorum etkiden, başkalarına benzemek- ten kaçınanlara. Özgünlük, kendine özgü kişiliği olanlara vergidir; kişilik de etki altında kalmakla bozulmaz, kaybolmaz. Aksine etki, kamçılar onu. Dünyanın büyük yazarlarına bakın; hepsi çok okumuştur, okuduklarından da faydalan- mışlardır. Stendhal birtakım eski İtalyan kitapla- rını okur, onlardan hoşuna gidenleri alıverirmiş. O bulduklarını, aldıklarını kendinin bir anlatması vardır; bütün kişiliği, özgünlüğü işte o anlatışın- dadır. Söylediğine göre La Fontaine'in en güzel öykülerinin birinin bile konusu kendine ait değil- miş. Bu metinle ilgili olarak, 1. Karşılaştırmaya yer verilmiştir. II. Koşul bildiren cümleler kullanılmıştır. III. Örneklendirmeden yararlanılmıştır yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) ve III ve III bili/ 3