Metin Türleri Soruları

TURRCE TEST 15. I. Metin: Geriçlikte pek çokmuş gibi görünen vakit yaş ilerledikçe azalacaktır. 75 yaşına varan bir alim, "Ah imkân olsa da köşebaşların- da şapkamı gelene geçene uzatsam da boş geçirdikleri vakitleri içine atmalar için yalvarsam." derken kendisi için ayrılmış zamanın bitmekte olduğunu ne güzel anlatmıştır. Bir insanın içinde yaşadığı topluma ve bu arada kendisine biraz faydalı ola- bilmesi ancak gençliğinin kıymetini bilmesine, o çağlarda zamanını iyi kullanmasına, dağarcığını iyice doldurmasına bağlıdır. II. Metin: Bilmem size de öyle gelir mi? Evlerde, odaların içinde beslenen kedilerle köpeklerin suratlarında pek üzgün bir hal vardir. Ne yapacaklarını bilmedikleri için yüzünüze âdeta ağlar gibi bakar. Onların faydasız, lüzumsuz olduklarını hissettiklerine, bir iş görmeden oturduklar için kederlendiklerine hükmetmek herhalde yanlış olmayacaktır. Bir de tarlayı sürüp veya akşama kadar döğen çevirip de bir kenarda işini görmüş, vazifesini bitirmiş, ortaya bir eser koymuş olmanın huzuruyla geviş ge- tiren öküzün o keyifli, insanın yüzüne "Sanki siz bugün ne yaptınız?" diyen bir tavirla bakmasını hatırlayınız. Böyle bir man- zara karşısında vazifesini yerine getirmiş öküze karşı bir saygı duygusu beslememenin imkanı var mıdır? 1. Her iki metin de düşünce yazisiak II. Metinlerde kişisel düşünceler yer almaktedir. III. Metinlerde nesnel yargılara ağırlık verilmiştir. IV. Birinci metin makaleden, ikinci metin denemeden alınmıştır. Yukarıdaki metinlerle ilgili numaralanmış yargılardan hangileri doğrudur? D) I ve IV C) lil ve IV A) I ve II. BY Il ve III.

5. ve 6. soruları aşağıdaki metne gore ce Bur 1 vaplayınız. A) B Telaffuzu birbirine bu kadar benzemesine ve düşünülmesine rağmen aslında sanat ve zana- birçok kişi tarafından aynı anlamlara geldiği at aynı şeyler değildir. Sanat; insanların hayal dünyasında yer alan güzellikleri, duygularını, düşüncelerini, yaşadıklarını ya da-hissettikleri- ni görsel, biçimsel ve sözel yöntemlerle ifade etmesidir. İnsanların maddeye olan ihtiyaçlarını gidermek için yapılan eğitim, beceri, deneyim ve ustalık gerektiren işlere ise zanaat denil- mektedir . Sanat eserleri genellikle tektir ve eşi yoktur. Leonardo Da Vinci birden fazla "Mona Lisa" tablosu çizmemiş ya da Orhan Veli iki tane "İstanbul'u Dinliyorum" şiiri yazmamıştır. Zanaat eserleri ise birden fazladır ve istendiği zaman sayısı arttırılabilir. Hatta bir zanaatkârın yaptığı şeyi bir başka zanaatkâr da kolaylıkla yapabilir. Bu sebeple de zanaatta pek de fazla özgünlükten söz edilemez ve birbirinin tama- men aynı olan eserler seri bir şekilde üretile- bilir. Dolayısıyla sanatta önemli kavramlar olan orijinal ve kopyadan, zanaatta bahsedilmez. (AYINI 5. Bu parçada düşünceyi geliştirme yolların- dan hangilerinden faydalanılmıştır? A) Tanımlama-tanık gösterme B) Örnekleme sayısal verilerden yararlanma C) Karşılaştırma-tanık gösterme D) Karşılaştırma-örnekleme

9. B B B B B B B B B B TÜRKÇE içinde barındıran, sonsuz bir deniz gibidir. kimi bu denize acısını, kimi sevincini , kimi özlemini bi- Siirler , insanların çeşitli duyguları dile getirdiği önemli eserlerdir. Edebiyatımız, birçok güçlü kalemi rakmıştır. Öyle ki aynı duyguları, bambaşka biçimde kaleme alan binlerce şairimiz ve binlerce eş- siz eserimiz vardır. UI Aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde ağır basan duygu diğerlerinden farklıdır? Bugün uzanıyorsam B) Yaşamak ne güzel şey, Bir ağaç gölgesinde, Anlayarak, bir usta, kitap gibi. Oltami atiyorsam denize, Bir sevda şarkısı gibi, Yaşamak güzel demektir. Bir çocuk gibi şaşarak yaşamak. Ali Rıza Atasoy Nazım Hikmet CE A) Rabbim! Bir gök verdin ki bizlere, Rahatlanır kalbimiz her an yeniliğinden. o kadar sade, aydınlık, sonsuz... O kadar kendiliğinden. Fazıl Hüsnü Dağlarca Eğer yaşamak mutluluktan ağlamak, D) Hayatın renklerine sahip olup, Renk cümbüşünde mest olmak ise Var say ki hiç yaşamamışım ben. Kemal Tağa

13. Güneşim aydan sari, yarinim dünden zorsa Sarsın artık ömrümü tunç kandillerin isi Oşüyen ellerimden tutmalıydı birisi, Eğer benim gözlerim onları görmüyorsa Sesin nerde kaldı? Kar içindesin! Ne sabahtır bu mavilik, ne akşam! Uyandırmayın beni, uyanamam. Kaybalmus sevdiklerimiz aşkına, Allah aşkına, gök, deniz aşkına Yağsın kar üstümüze buram buram... Bu iki şiirde verilmek istenen ana duygu aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşama sevinci C) Ölüm korkusu D) Yalnızlık sevgiliye özlder

25. Küçürek hikâye; az sayıda kelimeyle yoğun anlamlar aktarma gücüne sahip, mesaj kaygısı taşımayan, yalnızca bir anin 28. saptaması olan anlatılardır. Bu açıklamaya göre, 1. Küçükken her tarafta "Suyu Koruyun, Idareli Kullanın" yazan afişler vardı. Televizyon ve radyolar sık sık bu konu- yu gündeme getirir, insanları uyarırdı. Ama hiç kimse bu ikazlara aldırış etmezdi. Şimdi büyüdük, suyun sonsuza kadar yetmeyeceğini anladık. II. Ağaç dikmekle meşgul, yaşlı birine sorarlar: Diktiğin ağaçların meyvesini büyük ihtimalle yiyemeyeceksin, o hâlde ne diye ağaç dikmekle uğraşıyorsun? Yaşlı adam: Bizden evvelkilerin ağaçlarının meyvesini biz yedik, bizim diktiklerimizin meyvesini de bizden sonrakiler yesin diye uğraşıyorum. Sadece kemanını vermedim... Yıllar sonra yeğenine armağan ettim. O da öğrenememiş doğru dürüst, evlerinin bir duvarına asmış. Ben zaten hiç beceremedim... Hiçbir şey... İç yangını anılara yol açmaktan başka. metinlerinden hangileri küçürek hikâye örneğidir? A) Yalniz ! B) Yalnız III C) I've 11 D) II ve III 1. Bende iyi olan ederken büyü ğim duygulara Her kitaptan, ğundan yetis çarparsa fiki beliren duyg III. Bir yazaro yine de oku sermiştir. E laştırabilir. Numaralanmış iletiye sahiptir A) Yalnız

ve Biyografi , Otobiyografi , Mektup, 1 Lisenin birinci sınıfına giderken o sıralarda öyküler yazdığını söyleyen bir sınıf arkadaşım, bir öyküsünü okumuş, bana dal öykü yazmamı söylemişti. Ben de "Olur." demiş, o gece ilk öykümü yazmıştım. Bir zaman sonra o arkadaşım nedense öy- kü yazmayı bıraktı. Bense yazmayı sürdürdüm. Bu metnin yazıldığı türün özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Nesnel bir bakış açısıyla yazılır, B) Bir belge niteliği taşır. C) Birinci kişili anlatıma yer verilir. Yaşananlar, üzerinden uzun zaman geçtikten sonra kaleme alınır.

10. Hikâyelerde flashback (geri dönüş), mevcut eylemden önce meydana gelen olayları sunmanın bir yoludur. Yazar bir olay anlattığı sırada birden ya hatıralara dalar ya da rüya görür ve geçmişteki bir olaya döner. Bu açıklamaya göre aşağıdaki metinlerin hangisinde flashback (geri dönüş) tekniği vardır? A) Kapının önüne geldiğinde bu kapıyı ilk çalışını hatırladı. Kapıyı, o güne dek görmediği kadar güzel bir genç kız açmıştı. Ne diyeceğini bilememişti önce. Sonra kendini toparlayıp "Hatice Hanım evde mi?" diye sorabilmişti . İşte yine o kapının önündeydi. Ancak kapıyı o genç kızın açmayacağını biliyordu artık. 8) Mehmet Bey, “Olan biteni herkes duydu, şimdi ne olacak bakalım?” diye geçirdi aklından. Bir şey olacağı da yoktu ya... "Yine de tedbiri elden bırakmamak lazım, ne olur ne olmaz." diye söylendi kendi kendine Ardından yoluna devam etti hızlı adımlarla. c) Odama girip kahvemi söylemiştim ki kapi hararetli bir şekilde çaldı. Sekreter elinde bir dosyayla içeri girdi. “Sırası mı şimdi, biraz nefeslenseydim, kahvemi içseydim bari.” diye düşünsem de ağzımı açma- dim. Hayırdır Sedef Hanım, sabah sabah ne dosyası bu böyle?" diyebildim yalnızca. DI Artık insan kalabalığından iyice uzaklaşmıştım. Denizin üstünde martılar âdeta yalnızlığıma ortak olu yordu. Arada bir de balık avlamak için suya akın ediyorlardı tabii. Saatlerce oturdum. Deniz sakind Kayalara hafifçe bir dalga vuruyordu. 8. SINIF ANK_O805

8. SINIF Edebi Tür ve Metin Karşılaştırma Insanı umutsuzluk kuyusuna iten sebepleri göz önünde bulundurduğumuzda sorumluluk bilinci olmayan ve sorumluluk almaktan korkan insanların bunların başında geldiğini söyleyebiliriz. Insan içinde; kendine aile- sine, yaşadığı topluma, içinde bulunduğu ana ve geleceğe yönelik bir sorumluluk beslemediği zamanlarda umutsuzluk onu bir gölge gibi takip eder. Insanın özünde umut etmek varken kendi özüne ters düşen umut- suzluğu beslediği anda tembelleşerek kendini ruhi bunalımların içine girmeye zorlar. (Deneme IL Belki de içinde yaşamanın kriz noktasına yaklaştığı zamanda kent kavramı bizim için ne nlama geliyor? Metropollerin tamamını bloke ederek zincirleme zararlar doğurabilecek büyük teknolojik sistemlerin çekiciliği kadar, doğal ortamın yıkımı da aynı süreklilikte konuşuluyor. Çok büyük kentlerin yaşadığı kriz doğanın yaşa- dığı krizin diğer yüzüdür. Dünyanın sonunu ve felaketleri önceden bildiren kitaplardan yeterince var, onlardan bir tane daha yazmak gereksiz olurdu. İstediğim şey, insanlar kentlerde yaşatan gizli nedenleri, krizlerin öte- sinde değerleri olan nedenleri keşfetmek. (Sohbet) III. Keçiciğin aklı bir karış havada ya, sürüsünü bir yana birakmış, bir başına otlaya otlaya çekip gitmiş. Hain koca kurt, kaçınır mı hemen görmüş keçiciği: "Heh, işte agzima layık bir lokma. Yaşasın!" demiş. Keçicik, bakmış can pazan. Hiç kurtuluş murtuluş yok: "Eh, n'apalım, demek kaderimizde sana yem olmak varmış kurt" demiş. "Ma- dem ölüm kapıya geldi, bari bana biraz kaval çalki, neşeleneyim, kendimi unutup öyle öleyim..."Kurt, "Son iste- ſi zavallının "demiş. Bulmuş bir kaval, fuyt füüyt çalmaya başlamış, Kurt çalmış, keçicik, oynamış. Derken öte lerden kaval sesini alan köpekler koşturmuşlar; gelmişler, kurdu onlerine düşürüp bir güzel kovalamışlar. Kaç madan önce, kurt, durumu anlayıp oyuna geldiğini sezinlemiş: "Suç sende değil bende. Neme gerekti benim kaval çalmak, neme gerekti bana köçekli kurban!" demiş. Zamansız bir işe kalkışmanın sonu budur. Olçmeli, biçmeli adimini ona göre atmalı (Fabl) IV. Elektronik endüstrisindeki araştırma ve geliştirme çalışmalarının temel hedeflerinden biri, giderek daha küçük ölçekte cihazlar üretmektir. Örneğin daha küçük çipler sayesinde cihazın büyüklüğünü artırmadan, daha hızh ve daha verimli çalışan bilgisayarlar üretilebilir. Elektronik devrelerin en önemli bileşenlerinden biri de hiç kus kusuz farklı parçaları bir birine bağlayan iletken teflerdir. Devre elemanlan giderek küçüldükçe bu elemanla ni bağlayan telleria de doğal olarak küçülmesi gerekir. Kalınlığı nanometre (metrenin milyarda bir) ölçeğinde olan teller üzerine onlarca yıldır araştırmalar yapılıyor. Günümüzde artık çeşitli türde nanoteller var. (Makale) Numaralanmış metinlerden hangisipin türü yanlış verilmiştir? Al BX OM D) IV

2014 Aralık Mazeret TEOG 14-Aşağıdakilerden hangisi deneme türünde- ki bir metinden alınmıştır? A) Seyabati bitmiş sayılırdı. Nihayet, hep özlemini duyduğu deniz kenarına gelmişti. Öğleden sonra bütün vaktini orada geçirmişti. Akşam olunca yelkenliler gitmiş, narin martılar kayalardaki yuvalarına çekilmişti. B) Balıkçı kahvesinin önündeki yarısı kırmızı yarısı beyaz açan akasyanın dalına asılmış bir dülger balığı gördüm. Rengi denizden çıktığı zamanki esmerlikteydi. Vücudunun etrafını çeviren incecik, ipekten bile yumuşak zarları oynaşıp duruyordu. C) Konuşurken yolun birkaç kilometre süren sahil kısmını nasıl geçtiğimizi fark etmedik. Göğün morlaşan kenarı eriyor, menekşe rengine giriyordu. Etrafımızdaki çalılar, uyumuş seyirciler gibi görünüyordu. Arabayı durdurup indik. D) Yazdıklarının dokusuna yüreklerinin sesini, sıcaklığını sindirememiş olanlara gerçek anlamda sanatçı diyemem. Gerçek sanatçı, bu sesi sonuna kadar okurlarına duyurmalıdır. Mesela, doğayı sevmeyen bir yazarın eserlerinde baharı tam anlamıyla yansıtmasını bekleyemem.

19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 2. Beni etkileyen öyküler, romanlar hep yağmurlu günleri anlatanlardır. Hikâyeler ona göre yazılır. Yağmurdur oda- sinda oturup pencereden bakan bir yazara yazdıran. Sıkıntılar, acılar kapının önünde beklemektedir. Dalarsın damlayan gözyaşlarına. Her an canlanır içinde, geçmişte kalmış ama bugüne yetişmek için koşa koşa gelen bir mevsim. Firtinalı yağmurlar insanı uyuşturur, alır seni geçmişteki bir anıya götürür. Çok severim yağan yağ- murda yürümeyi. Islansam da viz gelir. Derken bir bomba gibi patladı Akyaka'nın deli rüzgârı. Ev sarsıldı, ben yerimden oynadım. İyi oluyor, bazen doğa coşuyor, deliriyor, çıldırıyor ve bizleri de çıldırtıyor. Dertlere dert katan bir güz dünyası bu. 19. Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alınmır? A) Makale B) Gezi Yazisi Erkra D) Biyografi 20. Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki cümlelerin bir özelliği değildir? A) Birbirine virgülle bağlanmış cümle B) Yüklemi sonda olmayan cümle C) Içinde fiilimsi bulunan cümle D) Yargısı tamamlanmamış cümle or

1 5. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli (sesteş) sözcük yoktur? 1 1 1 A) Sen çekil, ben oturacağım oraya. B) Demosthenes, sözün tam burasında kürsüden ayrılmış. C) Biraz dinlenmek ve öğle yemeğini yemek için birlikte bir su başına çökmüşler. D) Konuşmamı bitiriyorum fakat size bir- kaç cümlelik bir hikâye anlatacağım. + 1 ! tonguç 1 1 1 1 3 1 1

10. "Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz" dizesini elbette duymuşsunuzdur. Şair ne demek istiyor? "Gülüştük- lerimiz hatıra geldikçe ağlarım. Bu bir nesir cümlesidir. Şair ne yapmış? Bu nesir cümlesinin her sözcüğünü değerlendirerek bu duyguyu son anlatımına kavuşturmuş. Şair karşımızda olsa göreceğimiz manzara nedir? Bir adam ağlıyor. O halde dizenin ilk sözcüğü "ağlarım" olacak. Neden ağladığını merak etmez miyiz? Bu kez onu söylemek gerek. Bir şeyler hatırladığı için. Öyleyse, dizenin ikinci ve üçüncü sözcükleri "hatıra geldikçe" olacak. Peki neymiş acaba böyle hatırladıkça ağladığı şey? "Gülüştüklerimiz" diyor ve böylece bir sözcük yerini alıyor ve bildiğimiz dize ortaya çıkıyor. "Şiir bir deyiştir, sözcüklerle güzel biçimleri kurma sanatıdır." denilmesi bundandır. Şair de bu sanatı bilen adamdır. Bu sanatın anlatım aracı dil ve gereci de sözcükler olduğuna göre, şiir yazmak isteyen adamın kullandığı dilin bütün kurallarını iyi bellemesi, sözcüklerini sınıf arkadaşları gibi yakından tanıması, hangi sözcüğün nerede ve nasıl kullanıldığı zaman kendisinden beklenen ödevi yerine ge tireceğini bilmesi gerekir. Yukarıdaki paragraf hangi metin türünde yazılmıştır? A) Deneme C) Eleştiri B) Söyleşi D) Ani

Metnin konusu ne olabilir? Albuque Bahar gelirken yeni yeni uyanmaya baş- layan ormanlara ve doğaya da merhaba diyoruz. Kuşlar ötmeye başlıyor. ağaçlar yeşeriyor. güneş ışıl ışıl parlıyor. Kış mev- siminin soğuğu etkisini kaybediyor. havayla birlikte insanın içi de siniyor. Çiçekler aç- tıkça bizler de neşeleniyoruz. Doğa içinde yürüyüş yapmak. hafta sonları pikniğe git- mek, ilkbahara özgü meyve ve sebzelerin tadina varmak için mükemmel bir zamana giriyoruz. Borabay Gölü, Amasya'nın Taşova ilçesi sınırlarında yer alan doğal bir heyelan set gölüdür. Şehir merkezine 63 km. Taso- va ilçesine 15 km mesafededir. Denizden 1.050 m yükseklikte olan bu göl. 80 m genişlik. 20 m derinliğe sahiptir ve do- ğu-batı yönünde uzanan bir vadide bulu- nur. Tabandan su kaynaması olup dereden gelen sularla da beslenmektedir. Tabiat harikası olan Borabay Gölü, turizm merkezi olarak ilan edilmiştir Sincap Mart/2020 Sincap Mart/2020 Metnin konusu ne olabilir? Metnin konusu ne olabilir? 4. SINIF TÜRKÇE 133

4. Etkinlik Mahallenin en renkli tezgâhı manavdaymış. Çünkü renk renk sebze ve meyveler varmış. Bu sebze ve meyvelerin adlarını Meyveler yazalım. ci...... ---- Sebzeler ini ru 5. Etkinlik Brokoliden başka hangi sebzelerden yemek yapılır? Bunlardan tle- ikisinin adını yazıp resimlerini yapalım. 19

dirmek fake Sirler TÜRKÇE 6. Aşağıda haber yazılannda ters piramit tekniğinin aşamalan verilmiştir. Başlık Haberin temel olayozetleme yoluyla metnin en üstünde ilk cümlede yer aler ya da olaylar dizisinin "sonucu' en once verilmektedir. Flaş Haberin flaş bölümünde verilen özet. ayrıntılandırılır. Olayın arka plan bilgileri aktarılır. Gövde Olayların aktarılışında kronolojik sıra izlenmez. "Haber değeri ile belirlenen önem hiyerarşisine göre metir bilgiler yer alır, yerleştirilir. Detay Temel olay ve konuya zarar vermeden kesilip atılabilecek en detay bilgilerin aktanldiği bölümdür. Buna göre, (1) Mutu'nun hangi kulüplerle iletişimde olduğu ise sır gibi saklanıyor. Almanya bağlantılı menajerlik şirketi üzerinden kendisine gelen teklifleri değerlendiren Mutu'nun, Türk menajerinin de önerisini dikkate alarak bir kulübe evet diye- ceği belirtildi. Adrian Mutu'nun birkaç gün içinde İstanbul'a gelerek görüşmeler yapıp son kararını vereceği öğre- nildi. (II) Futbol oynadığı birçok takımda gösterdiği başarılı performansla hafızalara kazınan eski Rumen futbolcu Adrian Mutu, teknik direktör arayışındaki Süper Lig kulüplerinin radarına girdi. Yeşil sahalara veda ettikten sonra teknik direktör olarak kariyerine devam eden 41 yaşındaki Rumen efsane Adrian Mutu, Süper Lig kulüplerinin günde- minde. 41 yaşındaki teknik adamın Türk menajeri aracılığıyla 5 kulüple görüşmeler yaptığı öğrenildi. (III) 2016 yılında futbolculuk kariyerine nokta koyan Adrian Mutu, attığı 35 golle ülkesinin milli takımının en büyük golcüleri arasında yer alıyor. Mutu, şu anda Romanya U21 Milli Takımı'nı çalıştırıyor. paragrafları ters piramit tekniğine göre bir araya getirildiğinde doğru sıralama nasıl olur? A) I-II-IIN B) II-I-III CH-11-1 D-11-1 7 Kosul-sonucümlelerinde bir isin or

8. Genç bir ressam adayının etrafına kendi gözleriyle bakmayr öğrendikten sonra ruhundan bir şeyler katarak Aşağıdakilerden hangisi ressam olma yolunda önemli bir adım atan sanatçıya ait olabilir? dünyayı tuvale aktarması ressam olma yolunda önemli bir adımdır. B)