Metin Türleri Soruları

20. Aşağıdakilerden hangisi farklı türden bir metinden alınmıştır? TÜRKÇE A) B) Trafik ortamı insanların ortak kul- 199 lanım alanıdır. Trafiğe cikan sü- rücülerin birlikte hareket etmeleri ve iletişim içinde olmaları gerek- mektedir. Trafiğe çıkan her sürücü, etkili iletişimin temel kurallarından karşısındaki kişi hakkında herhan- gi bir yargıda bulunmadan önce kendisini onun yerine koyarak ha- reket etmelidir. Aldatmaya ve aldanmaya en elve- rişli şeyler bilmediğimiz şeylerdir. Bir defa, görülmedik şeylere insan nedense kolay inanır; sonra da üzerlerinde konuşmaya, düşünme- ye alışık olmadığımız için bunlara kolay kolay karşı da koyamayız. Bu yüzden insan en az bildiği şeye en çok inanır. D) C) 77 Sözümün akışını bozup güzel tüm- celer aramaktansa güzel tümceleri bozup sözümün akışına uydurma- yi daha doğru bulurum. Biz sözün ardından koşmamalıyız, söz bizim ardımızdan koşmalı. Söylediğimiz şeyler sözlerimizi almalı ve dinleye- nin kafasını öyle doldurmak ki artık kelimeleri hatırlayamasın. 77 Okuyorsan ne karşındakileri sustur- mak bilgiçlik taslamak ne her oku- duğuna körü körüne inanmak ne de konuşmalarına konu olmak için ama incelemek, düşünmek için oku. Kitap vardır ancak tadına bakılmak içindir, kitap vardir yutulmak, kitap vardır çiğ- nenmek, özümlenmek içindin başka deyimle, kimi kitapların insan ancak bir bölümüne göz atmalı, kimisini baş- tan sona şöyle bir okuyup geçmeli, pek azını da her ayrıntı üzerinde titiz- likle durarak adamakıllı okumalı.

6. Paris'te yaşayan tanınmış bir sanatçı, soğuk bir kış sabahında yürüdüğü yolda bir çöp yığınıyla karşılaşır. Küfü kitaplar nemli kâğıt tomarları, kapkara kömür parçaları, eski püskü mobilyalar diye söz etmeye çalışırken bir şey gözüne taklit Merakla eğilir ve çöplerin arasından bir kutuyu çekip çıkarır. Kutuda şarkı sözleri, bir savaş madalyası ve bir defter var dır. Geçmiş yüzyılın izlerini taşıyan, sayfaları sararmış defter; I. Dünya Savaşı'nın ilk iki ayına tanıklık etmektedir. 3 Ağus- tos 1914'te başlayıp günü gününe tutulan bu kayıtlar hem belge sayılabilecek kadar gerçek hem beige clamayacakla- dar kişiseldir. Yazılar o kadar samimi ve sahicidir ki kayıtsız kalmak, ikna olmamak mümkün değildir. Metinde bahsi geçen defterde yazılı olan metin hangi edebi türe girmektedir? A) Hatira B) Söyleşi C) Biyografi D) Günlük 4 7. Sinif

Aşağıdakilerden hangisi metinde bahsedilen köşe yazarının elinden çıkmış bir yazı olamaz? A) Rusya'nın başkentinde hava insanların hayatını doğrudan etkileyecek kadar önemli. Uzun süren, insanda hiç bitmeyecek hissi uyandıran zorlu, yorucu ve yıpratıcı kış ayları sadece soğuk değil karanlık bir hava da getiriyor. Gündüz hava nispeten aydınlanıyor aydınlanmasına ama ortada çoğu zaman güneş olmadığı için şehri pus rengi sarmalıyor. Bu da insanı ister istemez depresif, mutsuz, isteksiz, yaptığı işten keyif almayan, hareketleri robotlaşmış bir canlıya çeviriyor. Nedendir bilinmez hava insanlarla oynamayı seviyor! Sabırla kışın bitmesini bekleyenler mart ayında güneşi ve artıya geçen sıcaklığı görünce önce umutlaniyor ama belki de hemen ertesi gün yoğun bir kar yağışı ve dondurucu soğuk yeniden başlayınca insanda "Bitmeyecek bu kış" duygusu uyanıyor, insanın morali yeniden bozuluyor, isyan etmek istiyor orada yaşayanlar. B) Neyse ki bindiğimiz son uçak bir su uçağıydı ve konuşmaya hiç elverişli değildi. Uçaktan ziyade pervaneli minibüse benziyordu. Motor öyle yüksek ses çıkartıyordu ki birbirimizi bile duyamazdık eğer konuşuyor daha doğrusu konuşabiliyor olsaydık. Uçak yükseldikçe büyülendik, dilimiz tutuldu. Dışarıyı seyrederken dedim ki "Aşağıdaki manzara gerçek olamaz; kesin bir yağlı boya tabloya bakıyorum." Sanki biri firçayı alıp rastgele sallamış; boya damlalarını her yere saçmış. Beyaz, turkuaz, yeşil, lacivert renkler hare hare, dalga dalga dağılmış, lekeler oluşmuş. Gün olmuş her bir leke bir adaya dönüşmüş. Acayip, mucizevi bir manzara! C) Tüm canlılara bakıldığında, kendi türüne karşı en acımasız, en gaddar ve en vahşi davrananın insanoğlu olduğunu söylemek herhâlde yanlış olmaz. İnsanlığın ortaya çıktığı andan günümüze gelinceye kadar insanlık tarihi incelenecek olursa bu vahşet ve şiddet çok açık görülür. Genel olarak tarih boyunca güçlü olanların kendi gibi olmayanlara, kendi gibi düşünmeyenlere yaşama hakkı tanımadığı ve diğerlerini sadece öldürmekle kalmayıp malına mülküne, her türlü zenginliğine de el koyduğu görülür. Yani bu anlamda insanoğlu sadece vahşi ve acımasız bir katil değil, aynı zamanda yağmacı, soyguncu ve hırsızdır. D) Dizi işi de böyledir. Kimi yerli dizi sever, kimi yabancı, kimi hiç dizi izlemez, kimi bayılır. Ya da sen seviyorsun diye herkes o diziyi sevmek zorunda değil. Ama sen gel bunu bizim millete anlat. Kendi ne izliyorsa herkes onu izleyecek, en güzel dizi onun izledikleri, diğerleri beş para etmez... Dizi izlemeyenlerin de izleyenlerle dalga geçmesi ve izlemedikleri için kendileri ile övünmesi de başka bir konu... Neyse konumuz Game of Thrones yani kısaca GOT... 8 yıldır devam eden efsane dizi bu sezon final yapıyor ve izleyen-izlemeyen herkes GOT üzerine konuşuyor. 47

13. Aşağıdaki metinlerden hangisi yay ayraç içinde verilen yazı türüne ait değildir? A) Sizler de farkındasınızdır, bugünlerde neredeyse herkes Pokemon Go oyunundan bahsediyor. 90W A) Hizmet B) Tarims vilların vazgeçilmez çizgi filmi, şimdilerde bir oyun olarak döndo. Hem de torn dünyayı bir anda yerin Bu gratia den sarsarak. Çok kısa bir süre içinde bu oyun dünya çapında yayıldı ve yaygın sosyal medya site- getiren neydi? Elbette ki kendinden öncekilerden tamamen farklı olmasıydı. (Fikra) rini geçecek hale geldi. Insanlar adota bu oyunun bağımlısı haline geldi. Peki, bu oyunu bu seviyeye C) Hizme Çalış B) Ey oğullar, ben çok (yerler) aştım, Çok savaşlar gördüm, Çok mızrak, çok ok attım, Atla çok yürüdüm, Düşmanları ağlattım. Dostlarımı güldürdüm, Gök Tanrıya (borcumu) ödedim, Yurdumu sizlere veriyorum. (Destan) C) 11 Kasım Pazartesi günü Çorum'da, gerçekleştirilen fidan dikme organizasyonunda 1 saat içerinde 303.150 fidan dikimi ile rekor kırıldı. Daha önce Endonezya'da bulunan 232.647 fidan dikme rekoru da kırılmış oldu. Fidan dikmek için hazırlıklar aylardır düzenli olarak yapılmaktaydı. Tüm kesim daha önce bilgilendirilmiş gencinden yaşlısına, memurundan işçisine kim varsa orada hazır bulunmuş ve fidan dikimi 1 saat gibi çok kısa sürede gerçekleştirilmiş oldu. (Haber Yazısı) 15 D) Bir ikilidir ağlamak ve gülmek. Ağlamak, sanılanın aksine çaresizlik, zayıflık, güçsüzlük demek de- ğildir bence. Gariptir belki... Ama ben ne zaman ağlayan birini görsem içim gerçekten acısa dahi bir miktar da sevinirim. Çünkü üzülmeyi becerebilen bir kişi, sevmeyi de bir o kadar iyi becerebilir. Çünkü ağlayabilen bir insan, gülmenin o mükemmel kıymetini belki de daha iyi anlayabilir. (Makale)

Sore to 42 3 Bir mangala turnuvasında Hatay'dan Aslan, Adana'dan Kartal, Izmir'den Yunus ve Istanbul'dan Şahin yarışmaktadır. Ilk turda her yarışmacı kendi şehrinde rakibi ile karşılaştıktan sonra rakibinin şehrinde bir müsabaka daha yapmaktadır. En çok puan toplayan ikinci tura çıkmaktadır. İkinci turda yapılacak iki karşılaşmanın ardından şampiyon belirlenmektedir. ilk turda yarışmacılar eşit puana sahipse dört setten oluşan yeni bir karşılaşma yapılmakta ve karşı laşmada en çok set alan yarışmacı bir üst tura çıkmaktadır. Her tur kendi içinde ayrı ayrı değerlen- dirilmektedir. Her bir karşılaşmanın ardından galip gelenin üç puan almaktadır. Beraberliğin misafir ile ilgili bilinenler aşağıdaki tabloya yansıtılmıştır. 2. TUR YUNUS ASLAN YUNUS ASLAN KARTAL ASLAN KARTAL YUNUS ASLAN ŞAHİN ASLAN ASLAN 1. TUR KARTAL ASLAN YUNUS YUNUS KARTAL ŞAHİN KARTAL Galibiyet Beraberlik YUNUS ASLAN ŞAHİN KARTAL ŞAHİN YUNUS ŞAHİN ŞAHİN YUNUS Üstte: Ev sahibi Altta: Misafir Verilen tablodan hareketle 1. Aslan şampiyon olmuştur. II. ilk turda Yunus Şahin'den daha fazla set almıştır. III. İlk turda Aslan'ın puanı Kartal ve Şahin'in puanları toplamına eşittir. IV. ilk turda en fazla puanı Yunus toplamıştır. V. İkinci turda Yunus sadece 1 puan alabilmiştir. Buna göre numaralanmış cümlelerden hangileri yanlıştır? A) I ve II. B) II ve IV. c) II ve IV. D) I ve V.

6. Metinler çeşitli amaçlarla yazılabilir: bilgi aktarma, ikna etme, eğlendirme, kültür aktarma vb. Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisi yukarıda verilen amaçlardan herhangi biriyle yazılmamıştır? A) Saat Kulesi, İzmir'in meşhur Konak Meydanı'nda bulunuyor. 1901 yılında II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 25. yıl dönümü he- diyesi olarak yaptırılmış. 25 metre yüksekliğinde dört katlı bir yapı. Dış yüzünde dört adet saat bulunuyor. En alt katı şadır- van şeklinde tasarlanmış, dört tane çeşmesi var. Zemini beyaz mermerden, üst katları kesme taştan inşa edilmiş. XB) Di ile tarih ve kültür arasındaki ilişkiyi bilen bir kimse dili tek başına ele alamaz. Zira dilde her kelimenin yazılış, ses, şekil ve manasını tayin eden tarih ve kültürdür. Sanatçıların eserlerinin dilini yazdığı devir ve çevreden ayrı ele alamazsınız. Çünkü o ağacın kökleri gelenek ile beraber yetiştiği topraklara, etkilendiği kültürlere sımsıkı bağlıdır. q Oğlan evinin uygun bulduğu bir günde nişan töreni yapılacağı önceden kız evine bildirilir. Nişan, kız ailesinin evi yeterli ise kız evinde; değilse sinema, düğün salonu vb. gibi geniş bir yerde yapılır . Kiz ve oğlan evinin akraba, eş, dost ve arkadaşla- ni nişan yerinde toplanırlar. Oğlan evinin sosyal ve ekonomik durumuna göre takılması gereken takılar takılır. Oğlan tarafının büyüklerinden biri kızın ve oğlanın adlarını söyleyerek nişan yüzüklerini takar ve mutluluk diler. Nişanlı gençler daha sonra misafirlerin ellerini öperler. D) Bir yerlerde tıkanıp kaldığında hayat, soluk almak güçleştiğinde, yüreğin susup, mantığın seni sürüklemeye başladığında dağlara dönmeli yüzünü insan. Yeni patikalar, yeni yollar seçmeli yüreğini ferahlatacak; yeni insanlarla tanışmalı yeni keşif- ler yapacak... Hep isteyip de bir gün yaparım diye ertelediği ne varsa gerçekleştirmeyi denemeli!

14. Bugüne kadar bilmecelere verilen önem herhangi bir halk eğlencesinin uyandırabileceği sıradan bir heyecan- dan öteye geçmemiştir. Halk şiiri izleri taşıyan bilmece- ler hak ettikleri değeri ve ilgiyi görmemişlerdir. Hâlbuki onlar geçmişin birer kültür mirasıdırlar. Uzun kış gecele- rinin çerez türünden eğlencelikleridir, denip geçilemez. Çocuklar için fikir eğlencesiymiş, deyip küçümsememek gerekir. Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır? A) Açıklama B) Tanık gösterme e Tartışma D) Karşılaştırma

6. Sınav stresiyle boğuşan birçok insandan biriyseniz nefes almanın basit sanatını hatırlayın. Birkaç ağır nefes alın ve zihninizin verdiğiniz nefesle gevşemesine izin verin. Olumlu şeyler düşünün. Sınavdan iyi sonuç almanızı engelleyecek en kötü şey, olumsuz konuşarak panik yapmanızdır. Olumlu şeylere odaklanın. Bunu yapabileceğinize kendinizi ikna edin. Sınavda alınabilecek başarısız sonucun dünya- nin sonu olmayacağını kendinize hatırlatın. Egzersiz için zaman ayırın. Beyin fonksiyonlarını geliştir- menin bir yolu da vücudunuzun o kısmındaki kan akışını geliştirmenizdir. Egzersiz bunun için harika bir yoldur. Egzersiz ayrıca vücudunuzdaki endorfin seviyesini de arttırarak duygusal stresi azaltmanıza yardımcı olur. Aşırı çalışmayın, sınav stresiyle baş edebilmeniz akademik kariyerinizde daha başarılı olmanıza yardımcı olur. Zihin sağlığınızı olumlu bir yerde tutmak için ihtiyacınız olan molaları vermeyi ihmal etmeyin. Patlarcasına çalışmak size sınavda istediğiniz başarıyı sunmayacaktır. Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Haber Metni B) Makale C) Köşe Yazısı D) Deneme

SORU 6 (Kubilay ORALI Bir okulda resim, müzik, bilgisayar ve yazarlık ve yazma becerileri dersinden egzersiz açılacaktır. Resim ve müzik egzersizine 5. ve 6. sınıflar, bilgisayar ve yazarlık egzersizine 7 ve 8. sınıflar katılabilecektir. Kursa, katılacak öğrencilerden Hakan, Mesut, Fatih, Aylin, Gökçe, Ozan ve Ayşe ile ilgili bilinenler şunlardır: # Hakan ve Mesut aynı egzersize kaydolmuştur. + Fatih ile Mesut aynı egzersize gitmemektedir. + Aylin ile Ozan aynı sınıfa gitmektedir ancak farklı egzersize kayıt olmuşturlardır. Gökçe, Fatih'le birlikte müzik egzersizine gitmektedir. Aylin 7. sınıfa gitmektedir. + Hakan bilgisayar kursuna sinifi tutmadığı için kayıt olamamıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenemez? A) Ozan bilgisayar kusura katılmıştır. B) Ayşe resim kursuna katılmıştır. C) Hakan müzik katılmıştır. D) Hakan ile Gökçe farklı egzersizlere katılmıştır.

2 2. Türkçedeki 100 bin kelimeden yalnızca 300 400'ünü kullanarak kendini ifade eden gençler nasıl bu hale geldi? Test üzerine kurulu ezberci eğitim Türkçeden önce öğrenilen yabancı dil, cep telefon- larını kısa mesaj için kullanma bu sorunun temelini mi oluşturuyor? Üniversiteli gençler artık günlük ya- şamda en fazla 300 - 400 kelime kullanarak konuşu- yor. Uzmanlara göre bunun en önemli nedeni eğitim sistemi. Test çözme üzerine kurulu bu sistemin ku- tucuk işaretlemeye dayandığını ve öğrencinin tek amacının da üniversiteye giriş sınavını kazanmak ol- duğuna değinen uzmanlara göre bu sistemde yeti- şen genç, kitap okumaya gerek duymuyor. Üniversi- te sırasına gelene kadar çoğu sadece bir kitap okuyor. Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Edebi fikra C) Makale B) Sohbet D) Deneme

3. Kar yağışı nedeniyle okullar tatil oldu. Evden dışarı çıka- miyorduk. Kara kış bütün ül- keyi sarmıştı. Bahar'ın söylediği cümlede hikâye unsurlarından yer ve zaman hangi seçenekte verilmiştir? Yer Zaman A) Okul B) Ülke C) Ev Kış Sonbahar Kış

A) Keskin sirke küpüne zarar. c) iş insanın aynasıdır. Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir. D) Taş yerinde ağırdır. 9. "Kendine özgü bakışı, duruşu vardı Hasan dayının. Mimikleriyle, bakışlarıyla konuşan, suskun bir adamdı. Bilge mi desem yoksa mecnun mu bilemedim. ilginç fiziksel görünüşü, eğik yürüyüşü, gizemli ve sürekli yalnız geçen yaşamı dikkatimi çekerdi hep. Yalnız yaşardı dağ- tarda. Uzun yüzünden aşağı çaprazlama inen kocaman burnu, keskin gözleri, her daim kirli ve yırtık elbisesiyle karşımıza çıkan bu adamdan çekinir, ürkerdik." Dursun Ali SAZKAYA Yukarıdaki paragrafta hangi anlatım biçimi kullanılmıştır? A) Tartışmacı anlatım B) Öyküleyici anlatım C) Betimleyici anlatım D) Açıklayıcı anlatım

9. Değer verip baş tacı ettiğim bir yazar, gözlem ile deneyimin aynı şey olduğunu savunuyor. Üstüne üstlük deliller getirmeye çalışıyor bu konuda. Şimdiye dek büyük yazar diye bildiğim bu kişi bilmiyor ki gözlem farklı, deneyim farklı. Gözlem, herhangi bir şeyi iyi anlamak için onun kendi kendine meydana çıkan türlü belirtilerini gözden geçirme eylemidir. Deneyimle karıştır- mamak gerektir. Kimya ve fizik bilgileri dene- yimle, astronomi bilgileri ise gözlemle elde edi- lir. Şu durumda deneyimle gözlemin ayrı ayrı şeyler olduğu ortaya çıkıyor. Metnin anlatım biçimi aşağıdakilerden han- gisidir? Öyküleme C/Betimleme A & Betin B) Tartışma Açıklama 4

6. Nerde şimdi, nerde bilmem? Mışıl mışıl uyuduğum Pembe odanın içinde Rüyalarımı gördüğüm Yeşil yastık, mavi yatak Uçan halı gibi yorgan Nerde şimdi, nerde bilmem Çocukluğum, çocukluğum! Yukarıdaki şiirde hangi duygu hâkimdir? A) Özlem C) Merak B) Endişe D) Üzüntü

13. Keçiler birbirinden inatçıymış. Benekli keçi şöyle geri geri çekilmiş ve kara keçiye doğru toslamaya niyetlenmiş. Kara keçi boş durur mu? O da hemen geri çekilmiş. Hızla birbirlerine toslamışlar. Bu kavgada ikisi de çok ama çok yorulmuşlar. Bir tos, iki tos derken ikisi birden denge- sini kaybedip çayın içine düşmüşler. Her iki keçi de derenin içinde bata çika sürüklenmeye başlamış ve yaptıkları hatanın farkına varmışlar. İkisi birden "Keşke bu kadar inatçı olmasaydık." demiş. Inatları yüzün- den azgın akan çayın içinde canlarından olmuşlar. Bu metnin tür özellikleriyle ilgili aşağıdakilerin hangisi yanlıştır? A) Fablda insan gibi davranan ve konuşan hayvanlara yer verildiği için kişileştirme ve konuşturma sanatları kul- lanılır. B)) Fablın konusu günlük hayatta karşımıza çıkabilir. Olay bir ana karakterin etrafında verilir. C) Fablda soyut konular, olay planıyla hem somutlaştırılarak hem de hareket kazandırılarak işlenir. Olaylar bizi güldürürken düşündürür. D) Fablda öğretici (didaktik) bir amaç güdülür, gündelik hayatla ilgili dersler verilir.

ST 2 Metin Türleri 9. Bir ilkbahar sabahıydı. Güneş, pırıl pırıl altın işıklarını yeryüzüne yolluyordu. Bu işınları gören kozalardan o sabah beyaz bir kelebek çıktı . Çok büyük ve tül gibi ince bembeyaz kanatları vardı. Birden kendini bir bahçenin çiçekleri arasında buldu. Önce keşif uçuşuna çıkıp bahçeyi dolaştı. Sonra dinlenmek için kırmızı bir güle kondu. Dinlenirken, kanatlarını dikleştirip birleştirmişti. Etrafına baktı. Doyasıya yeşilliğe daldı saatlerce seyretti... Dinlenmişti. Şimdi dolaşma vaktiydi, yaşamalıydı, önünde uzun zamanı vardı. Ağaçlara uçtu. Çiçeklere kondu. Mutluydu, Özgürdü. Herkes ona bakıp "ne güzel" diyordu. Akşama kadar çiçekten çiçeğe, daldan dala uçup durdu. Güneş batarken bir garip his kapladı içini, artık öğrenmişti. Sadece bir günlük olan ömrü bitmişti. Son bir kez etrafına baktı. Batan güneşe daldı. Ve bir daha hiliç uyanmadı. en da Us Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Zaman belirsizdir. BOlay yazısından alınmıştır. GÜçüncü kişi ağzından anlatılmıştır. D) Kişileştirme yapılmıştır. Paragrafın Şifresi ® . Yeni Nesil Türkçe Soru Bankası 10. Bir sanatçinin, bir sanat eserinin iyi ve kötü belirleyen yol DIN S S de bi yanlanını ortaya koyarak onun