Anlatım Bozuklukları Soruları

7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, sözlükteki ilk anlamıyla kullanılmış. tır? A) Sandalyenin ayağı, senin yüzünden kırıldı. B) Geminin burnu, fırtınada karaya oturmuş. C) Yüzünde en dikkat çeken yer gözleriydi. D) Kolileri iki koldan hazırlayıp işi bir elden bi- tirdiler.

FİİLLERDE ANLAM KAYMASI ETKİNLİK 7 Aşağıdaki cümlelerde verilen filllerin anlam kaymasına uğrayıp uğramadığını inceleyerek uygun sütunu işaretleyiniz. Cümleler Anlam Kayması Var Anlam Kayması Yok Kavga eden arkadaşlarımı barıştırdım. Üç gün sonra Ankara'ya gidiyoruz. Az sonra size güzel bir çay demlerim. Çocuklar odalarında ders çalışıyor. Aradığın kitap yanlış hatırlamıyorsam üst rafta olacak. Yıllar önce hukuk fakültesinden mezun oluyor. Her sali, semt pazarına giderim. Babam on yıl önce ticaretle uğraşmaya karar verir. Bu sorunun cevabını bilmiyorum. Haftaya yine burada buluşuyoruz. Arkadaşlarım dün bana ulaşamamış bir türlü. Bir saat sonra hava kararır. Size konu hakkında gerekli açıklamayı yarın yaparım. Yarın sabah sizi ararım. Olanları anlatmazsan seninle artık konuşmayacağım. Ödevlerini yapması için kardeşime yardım ediyorum. Haftaya çok önemli bir konferansa katılıyoruz.

2. Sifat-fiiller; fiil kök veya gövdelerine "-an, -asi, -maz, -ar, -dık, -acak, -mış...” ekleri getirilerek yapılır ve cümlede adlaşmış sifat veya sifat göre- vinde kullanılır. Bu açıklamaya göre, Itri'nin müziği “klasik” olarak nitelendirilebilecek özellikler taşır. Onun bütünüyle kendine özgü bir anlatımı, yapıtlarının dengeli, oturmuş bir yapısı 11 vardır. Dokunaklı yapıtlarında bile abartıdan, ge- reksiz süslemelerden kaçınmıştır. Yapıtlarının ezgi yapısındaki özellikleriyse sanatının ancak teknik bir inceleme çerçevesinde değerlendirilebilecek III başka bir yönüdür. Hiçbir bestesinde alışılmış ezgi örneklerine rastlanmaz. Belli bir makamdaki yapıtı, başka bir bestecinin aynı makamdaki bir yapıtıyla karşılaştırıldığında Itri'nin o makamı çok farklı bu- luşlarla işlediği görülür. IV metninde numaralanmış sifat-fiillerden hangi- si sifat görevinde kullanılmamıştır? A) B) 11 C) III D) IV

1 ve 2. soruları metne göre cevaplayiniz. Bir gün ormanların kralı aslan, kuşların da bir kralının olmasını istemiş ve bütün kuşları karşısına çağırmış. Kuşlara demiş ki: "He- piniz toplanıp içinizden en güzelinizi seçin, size kral olsun!" Bunu duyan kuşlar hemen bir suyun başına gitmişler. Kral olmak için güzelleşme çabalarına girmişler. Hepsi de güzel olabilmek için yi- kanmışlar, taranmışlar. Ama içlerinden bir tanesi ne kadar çabala- sa da güzel olamayacağını anlamış. İşte bu kuşun adı alakargay- mış. Güzelleşemeyeceğinin farkında olarak çaresizce, "Bir plan yapmalıyım." demiş kendi kendine. Kurnaz alakarga, öteki kuşlar yıkanırken ve taranırken onlardan düşen tüyleri toplamış. Sonra da topladığı tüylerin hepsini başına takmış. Sonunda, kuşlardan birisinin kral seçileceği gün gelip çatmış. Süslenip güzelleşen kuşların hepsi aslanın huzuruna gitmişler. Kuşlardan düşen tüyleri başına takan alakarga da oradaymış. Bütün kuşlar aslanın karşısına çıktıktan sonra, ormanların kralı aslan, kuş- ların karşısına geçip uzun uzun bakmış. Tüm kuşları inceledikten sonra hileci alakargayı göstererek: "İçinizde en güzeliniz alakarga. Ben alakargayı size kral yapacağım" demiş. Güzelleşmek için o kadar uğraşan diğer kuşlar da bu kararı duyun- ca kıskançlıklarından alakarganın üstüne atlamışlar. Bütün kuşlar kendi tüyünü bulup geri almış. Zavallı alakarga üzerin de onu güzel gösteren tüyler kalmayınca yine eski haline dönmüş. Hilesi meydana çıkınca da çok ama çok utanmış, 1. Bu parçanın dil ve anlatım özellikleriyle ilgili bilgiler aşağıda verilmiştir. Tabloda yer alan yargılardan doğru olanlar için "D" yanlış olanlar için "Y" yazılacaktır. 1 Y 2 Y 3 Nesnel yargılara yer verilmiştir. Bir durum hakkında bilgilendirme yapılmıştır. Karşılaştırma cümleleri yer almaktadır. Hayal unsuru ögelere yer verilmemiştir. Okuyucuyu inandırmak amacıyla iki farklı görüş öne sürülmüştür. D 4 D 5 D Buna göre tablonun kaçıncı cümlelerinde yanlışlık yapılmıştır? A) 1 ve 2. B) 2 ve 3 C) 3 ve 4. D) 4 ve 5.

3 I. Yaşlı adamın yaşadığı derme çatma kulü- be fırtınada yıkıldı. II. Arkadaşımdan ses seda çıkmayınca si- nemaya tek başıma gittim. III. İşçilerin mirin kırını çok uzun sürmedi, teklifi hepsi kabul etti. IV. Bütün bu oyunları kimin oynadığını sen de er geç öğreneceksin. Numaralanmış cümlelerde ikilemelerin olu- şumuyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) I. cümlede ikilemeyi oluşturan sözcükler- den biri anlamsız, diğeri anlamlıdır. B) W. cümlede ikileme, eş anlamlı sözcükler- le oluşturulmuştur. C) III. cümlede ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başına kullanılamaz. D) IV. cümlede ikilemeyi oluşturan sözcükler zit anlamlıdır.

TÜR 2. I. Dünya Savaşı'ndan neredeyse hiç zarar görme- den çıkan şanslı kent Prag, Çek Cumhuriyeti'nin başkenti ve en büyük şehridir. Orta Çağ tarzı merkezi, arkasında gün batımıyla doğuya doğ- ru bakan dokuzuncu yüzyıldan kalma kalesinin gölgesindeki kiliseleri, katedralleri, avluları, altın şapkali kuleleri ve Arnavut kaldırımlı sokaklarıyla dünyanın en güzel kentlerinden biri olarak kabul ediliyor ki bu bence de doğru. Bu büyülü kente gidip de beğenmeyene hiç rastlamadım. Bu metinde altı çizili söz grubu, aşağıdaki an- lam özelliklerinden hangisini tasimaktadır? A) Kararsızlık C) Onaylama B) Varsayım D) İhtimal

1. Unutkanlık iyi bir şey değildir ve her zaman insanın başına olmadık işler açar. Fakat mesela bir gün iyotlu gümüş levhaların bulunduğu bir dolapta küçük bir civa tüpünün unutuluvermiş olması Daguerre'e fotoğrafı buldurmuş. Yine bir dolapta unutulmuş fotoğraf plaklarının üzerin- den tesadüfen kuvvetli bir elektrik cereyanının geçivermesi röntgenin keşfine yol açmıştır. Bu metne bakarak unutkanlıkla ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenebilir? A) İnsanın başına ara sıra sorun açar. B) Faydadan çok zararı vardır. C) Birkaç insana fayda sağladı diye güzel bir kabul edilemez. D) Hiç ummadığımız zamanlarda bize fayda sağlayabilir. 20 La

Biraz sevinmek için bekledim dinsin yaram Anladım, bana gülmek değil yaşamak haram Altı çizili sözcüğün şiirdeki anlamı hangi seçenekte ve- rilmiştir? A) Ağlaması sona erince ben ve annem kapısını yavaşça tıklattık. B) İyileşince neler yapacağını bu küçük deftere yazması- ni istedim. C) Yağmurun durmasıyla birlikte maça kaldığımız yerden devam ettik. D) Gölün suyu bitmeden gereken tedbirlerin alınmasını söylemiştim.

17. Birleşik fiiller, yeni bir kavramı karşıladıklarında bir- leşik kelime olurlar. Birleşik kelimeler belirli kurallar çerçevesinde bitişik veya ayrı olarak yazılır: Birleşme sırasında kelimelerinden hiçbiri veya ikinci kelimesi anlam değişikliğine uğramayan bir- leşik kelimeler ayrı yazılır. Özgün biçimleri tek heceli bazı Arapça kökenli keli- meler "etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak” yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğradıklarında bitişik yazılır. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde birleşik fiillerin yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmamıştır? A) Salgin döneminde işletme sahiplerinin bazı vergi borçları devlet tarafından af edildi. B) Tüm çabalarımıza rağmen bu yaşlı amca yardım taleplerimizin hepsini reddetti. C) Cebime özenle yerleştirdiği mendil içindeki minik inci tanesi maalesef kayıp oldu. D) İnsanların bitmek bilmeyen şiddeti yüzünden leylekler kasabamızdan temelli göçetti.

19. Yer tamlayıcıSI (dolaylı tümleç); cümlede yüklemle ilgili yönelme, bulunma, yaklaşma, ayrılma gibi du- rumları bildiren ve yüklemi yer bakımından tamamlayan ögedir. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde altı çizili öge, bulunduğu cümlenin yer tamlayıcısıdır? A) Meydandaki güvercinler, avuçlarını yemle dolduran çocukların etrafını sardı. B)Anadolu insanı, günlük hayattaki en doğal hâliyle romanlarımızda yer almıştır. Y C) Sabahları martıların dalgalarla dansını izlemek en büyük keyfimdiky D) Handaki dükkânlar, gösterişsiz tabelaları ve camekânlarıyla müşteri bekliyordu,

4. Bu diyalogda geçen "Yok deve!" sözünün anlamı aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Sana laf anlatmak deveye hendek atlatmaktan zor. B) Bunu anlatana kadar dilimde tüy bitti. C) Yok daha neler, bu da yapılacak iş mi? D) Seninle iki çift laf edemedik.

4. (1) Yurdumuz, tabiat ve tarih zenginliği ile turizm bakımından eşsiz bir hazinedir. (II) Bölgeler ara- si değişen iklim ve görünüş ayrılıkları Türkiye'nin her mevsimde turist çekmesini sağlar. (III) Dün- yanın hiçbir ülkesi Türkiye kadar uzun ve zengin bir tarihin mirasına sahip değildir. (IV) En eski uy- garlıkların izleri, anıtları bizim topraklarımızdadır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde geniş zaman kipiyle çekimlenmiş bir fiil vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. TÜRKÇEDE STRES YOK ARI BAŞARI VAR 79

2. Aşağıdaki cümleleri uygun yer- lerde kesme işareti kullanarak yeniden yazalım. Ankaradan İzmire doğru yola çıktık. Ankaradan z nice 2 dogru yola alkuid Kutup Yıldızına bakan Özlemin gözleri kamaştı. ### ERROR Cumhuriyet Bayraminda Sev- ginin okuduğu şiir çok güzeldi. ..............

4. Hayıflanma cümleleri ile pişmanlık cümleleri ara- sindaki fark şudur: Hayıflanma cümlelerinde ya- pılmayan bir işten dolayı duyulan üzüntü anlatılır, pişmanlık cümlelerinde ise yapılan bir işten dola- yı duyulan üzüntü söz konusudur. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi diğer cümlelerden farklıdır? A) Babamın anlattıklarını keşke video kaydına alsaydım. B) Gecenin bu saatinde bu issiz yerde olmama- liydım. C) Hasta olmadan önce sağlığımın kıymetini bil- seydim. D) Çocukken bu parklarda hoplayıp zıplamak varmış.

160 Türkçe - Multi Kitap 16. Sinif P TEST - 5 İsim Tamlamasi 10. Aşağıdakilerden hangisinde farklı bir isim tamlaması vardır? 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirti. siz isim tamlamasi kullanulmıştır? A) Tıp eğitimi almak için Paris'te bulun- mustu. B) Şåirlerin kullandığı dili kitabın ön sö. zünde eleştirmis. C) Okuyucuların eleştirisi yazarı başarıya götürür. D) Şiirin teması genellikle sevgi olmalıdır. A) Güneş ışınları yüzümüzü oksuyordu. B) Denizin dalgaları kıyıya vuruyor. C) Sabah kahvaltısı uzun sürdü. D) Metin, eve gece yarısı geldi. 11. Aşağıdaki kitap isimlerinden hangisi isim tamlaması değildir? A) i B) i 8. Aşağıdakilerin hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır? Şehir Mektupları Hanımın Çiftliği C) D) A) Ömer'in gözlerinin içi gülüyordu. B) Furkan'ın sesi her yerden duyuluyor. C) Nurcan'ın çantası, evin hangi odasında kalmış? D) Hülya'nın siyah arabası yeniymiş. Anadolu Notları Beyaz Gemi anafen yayınlan CHARTE 20146621 12. 9. Bazen isim tamlamalarında tamlayan ile tamlarian arasına farklı türden sözcükler gi- rebilir. Asağıdakilerin hangisi buna örnek göste- rilebilir? Bazı ad tamlamalarında tamla- yan, tamlananın neyden yapıldığı- ni belirtir. Aşağıdakilerden hangisi bu özellikte bir ad takımı değildir? A) Gecenin sessizliğinde mişıl mışıl uyu- dum. B) Yağmur damlaları cama vuruyor. C) Furkan'ın kırmızı şapkası nerede? D) Caner'in kardeşi niçin ağlıyor? A) Tarhana çorbası B) Bulgur pilavi C) Yayla çorbası D) Üzüm hoşafi ONO 7097345 162 Türkce - Multi Kiton i sinif u

6. Sınıf Türkçe EKSTRA 33 #ZAMİR - III Bu adamın sahafar ve eskiciler haricinde kimselerle konuşmuşluğu yoktu. Sakin olduğu kadar hayalpe- rest, sert olduğu kadar mahzun bir adamdı. Bu metinde geçen zamir aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Bu B) Kimse C) Kadar D) Bir 2 Ben sinavdan bir gün önce on saat çalışmak- 1 tansa sinavdan on gün önce başlayıp her gün bir saat çalışmayı tercih ediyorum. Bu şekilde lemov da herkese tavsiye ediyorum