Söz Öbeklerinde Anlam Soruları
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam7.
8.
9.
0.
6.
5.
4.
2.
3.
1.
İLETİŞİM
ETKINLIK 5
Verilen deyimleri anlamlarına uygun şekilde tabloya yerleştiriniz.
sele gitmek
dara düşmek
baltayı taşa vurmak
Deyim
boy göstermek
fırsat düşkünü
bağrına basmak
dili açılmak
kapalı kutu
burnunu sokmak
başından geçmek
hesaba gelmez
kafadan atmak
Anlamı
Bir iş yapmayarak sadece gösteriş için bir yerde bulunmak
Para sıkıntısı içinde kalmak
Sayısız, pek çok
O zamanın gelmesini sabırsızlıkla beklemek
İçinde ne bulunduğu bilinmeyen şey
İnandırıcı olmayan oyalayıcı sözler söylemek
Vaktiyle böyle bir durumla karşılaşmış olmak
Konuşmaya başlamak
Fırsat bulunca kötülük yapan
masal okumak
iple çekmek
aklı çıkmak
Gereksiz yere telef olmak
Farkında olmayarak birine dokunacak söz söylemek, pot kırmak
Gerekmeden her işe karışmak
Sonucun kötü olacağını düşünerek korkuya kapılmak
Kucaklamak, biriyle ilgilenerek onu koruyup kayırmak, yetiştirmek.
Bir konu üzerinde inceleme yapmadan rastgele konuşmak, uydurmak, yal
söylemek
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamte Anlam - I
bıraktı.
xtim?
jü aşağı-
llanılma-
namiy-
eni an-
necazlı
lamıy-
3. Uzun deneme ve gözlemlere dayanarak söy-
lenmiş ve halka mal olmuş, öğüt verici nite-
likteki sözlere atasözü denir. Atasözleri toplu-
mun duygu, düşünce, inanç ve kültür biçimine
ayna tutar. Çoğunlukla mecaz anlamlı olabil-
diği gibi gerçek anlamlı atasözleri de vardır.
Buna göre hangi atasözü hem gerçek hem
de mecaz anlam taşımaktadır?
A) Aç ne yemez, tok ne demez.
B) Hatasız kul olmaz.
C) Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
D) Her çok, azdan olur.
5.
C
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam4. Mitomani, yalan söyleme hastalığı olarak bilinir. Bu hastalığa yakalanmış kişilere "mitoman" adı verilir. Yalan söyleme
hastalığı, kişinin dikkat çekmek ve toplumda odak noktası hâline gelmek için söylediği yalanlarla başlar. Yalan söyle-
meyi alışkanlık hâline getirenler bir noktadan sonra kontrolü kaybederler. Öyle ki söyledikleri yalanlara artık kendileri
dahi inanırlar.
Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki açıklamayı destekler niteliktedir?
A) Dünya tükenir, yalan tükenmez.
B) Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış.
C) Bir yalanı kırk doğruya saklarlar.
Bir deli kuyuya bir taş atar, kırk akıllı çıkaramazmış.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam3.
İnsanların çoğu kaybetmekten korktuğu için sevmek-
ten korkuyor. Sevilmekten korkuyor, kendisini sevil-
meye layık görmediği için. Düşünmekten korkuyor
sorumluluk getireceği ign. Konuşmaktan korkuyor,
eleştirilmekten korktuğu için. Duygularını ifade et-
mekten korkuyor, reddedilmekten korktuğu için. Yaş-
lanmaktan korkuyor, gençliğin kıymetini bilmediği
için. Unutulmaktan korkuyor, dünyaya iyi bir şey ver-
mediği için. Ve ölmekten korkuyor aslında yaşamayı
bilmediği için. Kendi deneyimlerimden söylemeliyim
ki dünyayı sevdiğimden yaşıyorum. Yaşamak istedi-
ğimden dünyayı seviyorum.
Bu metinde sebep-sonuç bildiren kaç cümle vardır?
A) 7
B) 8
C) 9
D) 10
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam*2
Burg (
19. Müneccimler; yıldızların dönmesinden burçların birbirine yakınlaşıp uzaklaşmasından, güneşin konumundan
hareketle Nevruz zamanı tahtından alasağı edileceğini söylemişlerdi Şah Abbas'a, Bu tahmin Şah Abbas için
oldukça can sıkıcıydı. Şah Abbas bu tür falllara pabuç bırakacak biri değildi ama "Ya doğruysa!" şüphesi zihnini
yiyip bitiriyordu.
Bu parçada, aşağıda anlamı verilen deyimlerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Yetkilerini elinden alıp birini yerinden uzaklaştırmak, atmak, kovmak. alacağı edilmek
B) Tüketmek, sürekli olarak tedirgin etmek, üzmek, hırpalamak yiyip bitirmek.
C) Yapacağından vazgeçmemek, hiçbir şeye aldırmamak, korkmamak. Pabua bırakmail
Her tehlikeyi göze alarak işe girişmek, bütün gücünü harcayarak yapmak.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam7. "Elverişli bir ortamda çoğalan şeyler, ortam elverişliliğini yitirince yok olur."
Anlamına gelen atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kar kuytuda, para pintide eğleşir.
B) Kara yaslanma, kar erir; ere yaslanma, er ölür.
C) Kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz.
D) Kar susuzluk gidermez.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam5.
Karne hediyesi olumsuz bir mesaj verir lyi not almak ve sınıfını geçmek çocuğun sorumlulu-
ğundadır. İnsanlar sorumluluklarını bir şey kazanmak için değil, değerlerinden dolayı yapar.
Aile karne hediyesi vaadinde bulunduğu zaman, çocuğa "Sınıfını benim için geçmelisin."
mesajı verir. Çocuğun sorumluluk alması engellenir. Karne hediyesi aynı zamanda yapay
sevgi mekanizmasıdır. Aile kame hediyesi vaat ediyorsa ama çocuk da iyi notlar alamazsa
aile hediye almaz. Bu durumda da çocuğa şu mesajı verir: "Biliyorum sen tableti (karne he-
diyesi) çok istiyorsun. Ben bu tableti seni sevdiğim, seni mutlu etmek için veya oğlum/kızım
olduğun için almam gerekir ama almıyorum. Çünkü istediğimi yapmadın." Bunun sonucunda
çocuk, kendisini değersiz hissetmeye başlar.
Aşağıdakilerden hangisi metindeki altı çizili deyimlerin anlamlarından biri değildir?
A) Bir şeyi başlıca noktalarını özetleyerek yazmak
+
B) Duygu ve düşünceleri karşı tarafa dolaylı bir biçimde anlatmak
C) Söz vermek
DY Sorumluluk yüklenmek
KAZANIM SINAVI
8. SINIF
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamAV V YAYINLARI
2. Osmanlı şənliklərində sık sık karşılaşılan cambaz gösterileri, aynı havai fişek gösterileri gibi, Rönesans
Avrupa'sındaki eğlencelerde de yer alırdı. Her iki kültürde de alayların geçeceği yollar, değerli ku-
maşlar asılarak süslenirdi. Bunu Osmanlılarda minyatürlerde, Avrupa kültür çevresinde ise Rönesans
Dönemi tablolarında görmekteyiz. Gerek düş ürünü bina maketleri gerekse gerçek yaşamdan alınmış
sahneler, Osmanlılarda olduğu kadar Rönesans Avrupa'sında da halk şenliklerinin ayrılmaz parçaları
arasındaydı.
Bu metinde aşağıda açıklaması verilen düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmıştır?
A) Bir kavram veya varlığın ne olduğunun açıklanmasına önem verilir. Varlık ya da kavramı diğer varlık
ya da kavramlardan ayırt edici şekilde açıklamak amaçlanır.
B) Birden fazla varlık ya da kavram arasındaki benzerlik veya farklılıkları ortaya koymak amaçlanır. Ele
alınan varlık ya da kavramların ortak ve farklı yönleri üzerinde durulur.
C) Bir düşünceyi desteklemek için sayısal verilerden yararlanılır.
D) Savunulan düşüncenin doğruluğuna okuyucuyu inandırabilmek için tanınan ve görüşlerine itibar
edilen kişilerin sözlerinden alıntı yapılır.
158
4.
Yeni
hast
mak
has
ile
tar
nic
ar
B
1
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyimin
açıklaması yanlış verilmiştir?
A) Parası yoktu uzun zamandır, meteliğe
kurşun atıyordu.
B) Tohumlara yazık oldu, üreticiye boş
yere zarar verildi.
Bu sıkıntılardan bezdim, bıktım artık
canıma yetti.
D) Yediği meyve ve sebzelerden yüzüne
can geldi.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2. Deyimler anlatımımızı zenginleştiren özlü sözlerdir. De-
yimlerimizde "kulak” sözcüğü sık kullanılmıştır. Belli etme-
meye çalışarak dinlemek anlamında - - - - deyimini, söy-
lenilen sözlere önem vermemek anlamında - - - -deyimi-
ni, bir duyum almak anlamında - - - - deyimini; dikkate al-
mamak, göz önünde tutmamak - - - - deyimini bu deyim-
lere örnek verebiliriz.
Bu metinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han-
gisi getirilemez?
A) Kulak kabartmak
B) Kulağına küpe olmak
Kulağına girmemek
D)) Kulağına kar suyu kaçmak
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam5. "Bazı deyimler olumlu durumlar için kullanılırken bazıla
olumsuz durumlar için kullanılır."
Aşağıdaki deyimlerden hangisi olumsuz durumlar için
lanılmaz?
ALKE
kendine yontmak
B) ipliği pazara çıkmak
C)
külünü savurmak
(birinde) şeytan tüyü olmak
kendi
çıkarları
için
frosthen
kullan
8
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamnu
6
5
B)
gelmesin.
C) Adam biraz önce buradaydı
gözden kayboldu.
D) Arabanın anahtarı çekmecen
gözünde kalmış.
(Spot 1'e göre
Atasözleri çoğunlukla mecaz anlam
taşımakla beraber, gerçek anlaml
atasözleri de vardır.
Buna göre aşağıdaki atasözlerin.
den hangisi gerçek anlamlıdır?
A) Ucuz alan pahalı alır.
iki karpuz bir koltuğa sığmaz.
c) Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç
olur.
Ayağını yorganına göre uzat.
(Spot 2'ye göre
2
A) Ö
C) A
Ç
C
k
A
a
C
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamB B B
B B B B B
7.
Deyimler
• Mahşer gibi ABATIO
Açmaza düşmek
• Etekleri zil çalmak
• Bağrı yanmak
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bulunan
deyim, listede verilen deyimlerden herhan-
gi biri ile aynı anlamda değildir?
A) O kadar kalabalıktı ki iğne atsan yere düş-
mez.
B) İşlerimiz hayli karışmış, çıkmaza girmişti.
C) Aldığı hediye karşısında ağzı kulaklarına
vardı.
D) Bütün işlerini kılı kırk yararak yapan biriydi.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde AnlamFENOMEN
TÜRKÇE
13.
Kulağını açmak
Kesenin ağzını açmak
FENOMEN
Saman altından su yürütmek
Sünger çekmek
Aşağıdaki cümlelerden hangisi yukarıda verilen deyimlerden biriyle tamamlanamaz?
da iyi dinle, bir daha anlatmayacağım.
Şimdi beni
BGözümün içine baka baka kötülüğümü isteyen yani
O dediğin ülkelere gidebilmek ve dilediğin tatili yapabilmek için.
kaçınmamalısın.
D) Aramizda tüm geçen olumsuzluklara bir
FENOMEN
Deneme 1
insanlardan artık uzak duruyorum.
yani hiçbir masraftan
bembeyaz sayfalar açmalıyız.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlam2.
Yaşlıların gençler üzerine düşmeleri, ana baba-
lanın çocukları okusun diye üzerlerine titremeleri,
okumadıklarını görüp telaşa kapılmaları durumu;
bildikleri ve anladıkları içindir. Çünkü gençler, oku-
ma fırsatını kaçırmanın ne demek olduğunu yaş-
ları gereği henüz bilmemektedirler. Ana babanın
telaşı bundandır. Akla gelmeyecek fedakârlıkları
göze alarak çırpınışları bu sebepledir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu metinde geçen de-
yimlerden herhangi birinin karşılığı değildir?
A) Olabileceğini düşünmemek
BY Gelebilecek her türlü zararı önceden kabul etmek
Bir kimseyle veya bir şeyle çok ilgilenmek
D) Bir kimseyi, olayı veya şeyi abartmak
4.
Ortaokul Türkçe
Söz Öbeklerinde Anlamme
ANKARA YAYINCILIK
18 Bir eylemin, yapılma gerekçesiyle verildiği cüm-
lelerde "neden-sonuç ilişkisi" vardır.
Buna göre,
(1) Okumayı hep çok sevdim. (II) Ancak
yetişme sürecimde hiç kimse bana "Kitap
en iyi arkadaştır." demedi. (III) Bu gerçe-
ğe yürek yordamıyla ulaştım. (IV) Belki de
bu yüzden okumanın kıymetini iyi bildim,
biliyorum.
metninde numaralanmış cümlelerden han-
gileri arasında neden-sonuç ilişkisi vardır?
A I ve II
Ive Ill
BNI ve IV
D) III ve IV