Söz Öbeklerinde Anlam Soruları

1. BÖLÜM Deyimler hiç kimse kalmamak, ıssızlaşıp sessizleşmek anlamındadır. Alçak gönüllülük göstererek birinin yanına gelmek Deyimler kalıplaşmış söz gruplarıdır. Her deyimin kendine özgü bir anlamı vardır. Söz gelimi (1) deyimi ortalıkta anlamında (II) deyimini kullanırız. Seçmek için aklından birçok şey geçirmek anlamında (III) deyimini ve kısa bir süre, fazla dikkat etmeden bakıvermek anlamında (IV) deyimini kullanırız. Bu metinde numaralanmış yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir? 11 A el ayak çekilmek B) gönül gezdirmek e gönül gezdirmek D) el ayak çekilmek gönül gezdirmek el ayak çekilmek el ayak çekilmek ayağına gelmek 6. Aşağıdaki tabloda deyimler ve açıklamaları verilmiştir. TEST 4 ||| göz atmak göz atmak ayağına gelmek gönül gezdirmek IV ayağına gelmek ayağına gelmek göz atmak göz atmak 8. A

13. Karnemi dedeme göstermek için can atı- yordum. Okuldan çıkar çıkmaz dedemlere koştum. Bahçe içindeki müstakil evin birinci katında dedem, ikinci katında amcamlar otu- ruyordu. İçeri girdim, karnemi masanın üstüne bırakıp mutfağa gittim. Dedem beni mutfak- ta karşıladı, masanın yanına geldiğimizde karnemin orada olmadığını gördüm. O anda yıkıldım, ne diyeceğimi bilemeden sağa sola koşturdum, karnemi bulmak için evde arama- dık yer bırakmadım. Bunun, kuzenimin kötü bir şakası olduğunu nereden bilebilirdim? Bu etinde aşağıdaki ifadelerden hangisi- nin anlamı yer almamaktadır? A) Altlı üstlü B) Altı üstü C) Altüst olmak D) Altını üstüne getirmek

zamanki gibi sağından, solundan, hayatından şikâyetçi insanların sızlanmaları kulağına geliyordu. Günleri hep aynı geçmiyor muydu? Etrafına yılmış gözlerle bakarken yanına biri oturdu. Sanki aklındakileri okumuşçasına, Hayata nasıl bakarsan öyle görürsün, hayatında güzellik istiyorsan kendini mutlu etmenin mutlaka bir yolu Anlam bütünlüğünün sağlanması için metnin boş bırakılan yerine hangi atasözü getirilmelidir? vardır. Çünkü "-----" dedi. A) Ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez. B) Ak gün ağartır, kara gün karartır. C) Gün doğmadan kimliği söylenmez. D) Güne göre kürk giyinmek gerek. -

3. Dilde "uygunsuz, kaba, müstehcen, iğrenç, yakışık- sız, utandırıcı, nahoş, korku veren veya sıkıntıya so- kan" bir çağrışıma sahip kelime veya kelimeler varsa o toplumun dilinde örtmeceye başvurulmaktadır. Bu çağrışımı engellemek için kullanılan ifadeler "be- lirsiz, yumuşak, dolambaçlı, zararsız"dır. Başka bir ifadeyle bu sözlerin yerine "kabullenilebilir sözcük veya sözler" kullanılır. Bu parçaya göre aşağıdakilerin hangisinde "örtmece"ye örnek olabilecek bir kullanım var- dır? A) "Kurdun adı yaman çıkmış, tilki vardır baş keser." dedikleri gibi sinsi bir adamdı Hacı Ökkeş. B) Süte su katmak, hileli terazi kullanmak gibi kötü huyların hepsini bünyesinde toplamıştı. C) Küçük dere, sel sularıyla coşunca büyüklük tas- lamaya, kendini nehir sanmaya başladı. D) Ömrünün 47 yılını eğitime adayan babam, ge- çen yıl ömür defterini kapatıp gitti.

. HIZ GAZETE HIZ GAZETE Gelecek Hiz'la Gelecek Âdeta deyimler ve atasözleri sözlüğü olan şarkılarından bazı bölümler şunlardır: Mangalda kül bırakmıyor. Yarama tuz biber ekme. HIZ GAZETE Şarkılarında deyim ve atasözlerine çokça yer veren ünlü sanatçı Tarkan'a TDK'nin ödül verdiğini biliyor muydunuz? Bir elin yağda bir elin balda. Elini veren kolunu kaptırıyor. ZETE 1 Ekim 2021 A) Yapamayacağı şeyleri yapabilirmiş gibi söylemek B) Kendisine iyilik yapıldığında kötülükle karşılık vermek C) Varlık ve bolluk içinde olmak D) Bir derdin acısını çoğaltmak Aşağıdaki açıklamalardan hangisi bu metinde verilen deyimlerden herhangi biriyle ilişkilendiri- lemez?

T- SEKER PORTAKALI YAYINCILIK 1. ÜNİTE SÖZ GRUPLARI VE DEYİMLER 3 Ateş yaşamımızın vazgeçilmezidir. Böylesi bir değe ri olur da deyimlerde kendisine yer verilmez mi? Tabi ki "ateş sözcüğünün kullanıldığı birçok kalıplaşm söz vardır Türkçemizde. Misal "çok öfkeli olmak an lamında "ateş yağdırmak", "sonradan çok çalışkan, I hareketli becerikli olmak" anlamında "ateş kesilmek 11 "sönmek üzere olan ateşi canlandırmak" anlamında "ateşi uyandırmak", "bir kimse yüzünden zarara uğra mak" anlamında "ateşine yanmak" deyimleri kullanılır. IV Bu metinlerde numaralanmış deyimlerden hangi- sinin anlamı yanlış verilmiştir? BYI CHT D) IV

6. Aşağıdaki bulmacada bazı deyimlere yer verilmiştir. L A Y U R M E K A Y A Y E L A K M N S D E A T 1. BÖLÜM Deyimler K A M K N A N 1 N D S A Z D L E N T E M Ő 1 Ç E G Z R U Z D Ç K LUR Buna göre, J. Işi düzelteyim derken büsbütün bozmak II. Görmezlikten gelmek, hoş görmek, bağışlamak 1 O A AR A N L V L E Ü T C M L M A IL M E R N A M A N N AY K F 1 K A T A $ A S E N B U AKI N A $ C A N 1 BUR N UN A G M I 1 N A A P K KA TA E $ III. Bir şey yaparken çok zorluk çekmek IV. Yapabileceği bütün kötülükleri yapmak Elinden gelen numaralanmış anlamlardan hangisi bulmacadaki deyimlerden herhangi birine ait değildir? A) Ivet B) Il ve Ill CH've IV D) Il ve IV $ S A A T U IN T TEST 2 L T N E MA K U IG S TLERA Ő KA M Z Y U T M A P MEK

A) Değişiklik göstermek B) Vakit geçirme, eğlenme vb. amaçlarla bir şey- Te uğraşmak Bir film, oyun vb.nde rol almak Kımıldamak, hareket etmek 2. Deyimler, bir olayı ya da durumu etkileyici bir şe- kilde anlatmak için kullanılan söz gruplarıdır. Ör- neğin "öğüt dinlemeyerek kendi bildiği gibi dav- ranmak" anlamında ----, "kendisine gerekli ve ya- rarlı olan şeyi kendi eliyle yok etmek" anlamında ----, "heyecana kapılıp başka hiçbir şeyle uğraşa- maz duruma gelmek" anlamında ---- deyimi kulla- nılır. Aşağıdaki deyimlerden hangisi bu metinde boş bırakılan yerlerden herhangi birine getiri- lemez? A bindiği dalı kesmek B) burnunun dikine gitmek tekerine taş koymak D) gözü hiçbir şey görmemek SINAV

5. I ve Il numaralı sözcükler anlam bakımından birbirinin yerini tutabildiği için eş anlamlıdır. II ve III numaralı sözcükler birbiriyle çelişen özellikleri ifade ettiği için zıt anlamlıdır. Aşağıdakilerin hangisinde sözcükler bu açıklamaya göre düzenlenmiştir? A) B) C) D . I. Zaman Akıllı Şekerli Hür II. Süre Zeki Tatlı Bağımsız 111. Gün Tembel Aci Tutsak 6. Gitgide daha kuvvetlenen keskin bir gübre kokusu beni daha çok buraya yaklaştırdı. Kahvenin önünde t kimse kalmamıştı. Beni görünce yerlerinden kalkmadan baktılar. Yanlarına gidip oturdum; kim olduğu biri muhtarmış. Benden önceki öğretmen gideli altı ayı geçtiğini, o zamandan beri okulun kapalı durdu

X|0|XX Aşa Yi 4. Aşağıdaki atasözü ve deyimlerde boş bırakılan yerleri TDK'den faydalanarak anlamlı bir şekilde tamam- layınız. ● El aynasıdır. (Atasözü) Anlamı: Kişi kendi özelliklerini zaman zaman yabancıdan öğrenir. Ele sığmamak (Deyim) Anlamı: Söz dinlememek, baskı altına alınmamak, zapt edilememek. zeval olmaz. (Atasözü) Anlamı: Bir kimseden başka bir kimseye herhangi bir haber ulaştıran, bu aracılığından dolayı sorumlu tutulmaz. Elde kalmamak (Deyim) Anlamı: Mal ve parasını harcayıp bitirmiş olmak. . El kazanı ile kaynamaz. (Atasözü) Anlamı: Önemli bir iş, başkalarının yardımıyla başarılamaz; iş her an yarıda kalabilir. • Ekmek.. ağzında (Deyim) Anlamı: Geçim sağlayacak bir iş bulmak ve para kazanmak kolay değildir. El için ağlayan Anlamı; Başkası için yapılacak fedakârlığın bir sınırı vardır. olur.

10. SÖZCÜKTE ANLAM Söz Gruplarında Anlam Saltanat sürmek Can damarına basmak ● Başına buyruk Eliyle koymuş gibi bulmak Aşağıdakilerden hangisi bu deyimlerden her- hangi birinin anlamı değildir? A) Bir işin en önemli noktası üzerinde durmak B) Aradığı şeyi söylenen yerde çok kolay bulmak C) Bolluk, verimlilik içinde yaşamak D) Birini çok şımartmak, tepesine çıkarmak

KONU TESTİ-2 KOLAK OF TA A) Gönlü kocamaz B) Gönlünü etmek C) Gönlünü hoş etmek D) Gönül ferman dinlemez GÜÇ ZOR O "Gönül" sözcüğü oldukça yaygın kullanılan bir söz- cüktür. Örneğin "Gönül ferman dinlemez." atasözü, "En yüksek yerden yasak emri de gelse gönül sev- diğinden vazgeçmez." anlamına; "Gönül kocamaz." atasözü “İnsanlar yaşlansalar da gönülleri genç ka- lır." anlamına; "gönlünü etmek" deyimi "razı etmek" anlamına; "gönlünü hoş etmek" deyimi ise "rastgele birini sevmek" anlamına gelmektedir. Bu metinde açıklanan sözlerden hangisinin an- lamı yanlış verilmiştir? ) Gelibolu Yarımadası'nın güney ucunda bulunan Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı 1973 yılında urulmuştur. (II) Birleşmiş Milletler tarafından tanı 10.

(1) Erciyes Dağı'nın arkasından neredeyse şafak sökecekti. (2) Iki katlı pembe panjurlu evden artık ayrılık vakti gelip çatmıştı. (3) Küçük dünyamı taşıyan bavulumu yanıma ala- rak yıllara meydan okuyan ve dimdik ayakta duran tren istasyonuna geldim. (4) Uzaklarda ormanın içinde belli belirsiz görünen ve dumanı üstünde olan bir kara tren kulakları sağır eden acı düdüğüyle istasyona doğru yaklaşıyordu. 1. 1. cümlede zaman unsuru belirgin değildir. 12. cümlede mekân betimlenmektedir. TH 3. cümle bir olayı ifade etmektedir. 4. cümlede kişi belirtilmektedir. Hikâye unsurları ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğru değildir? A) I ve IV. The B) I ve II. ISICI ve III. D) Il ve IV.

5. Çok beğendiğim bir söz vardır: Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir. Toplumların zamanla değişim geçirmesi de kaçınılmaz bir durumdur. Sanatçı bu toplumsal değişimin tanığı değil bizzat parçasıdır. Bu metinde sanatçılarla ilgili olarak altı çizili cüm- leyle vurgulanmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Toplumsal dönüşümün içinde oldukları B) İlerlemeye öncülük ettikleri C) Görüşleriyle toplumdan farklılaştıkları D) Gelişimin nedeni oldukları Diğer sayfaya geçiniz.

Deyimler, Atasözleri ve Özdeyişler Sor LL Artık canımdan bezdim, dedi Belli ki dayanacak gücü kalmamıştı. Ailesi için büyük özverilerde bulunmuştu ama onun çabaları yeterli olmamıştı bir şeyleri değiştirmeye. Öyle şeyler yaşamıştı ki neleri göze almıştı ailesi için. Bunları yaşarken onlara zarar gelmesin diye birçok şeye tek başına göğüs germişti. Şimdi geriye dönüp baktığında bazı şeyleri yanlış yaptığının ayrımına varıyor. Kendi kendine küplere biniyordu. Arada gelip bana içini boşaltıp rahatlamaya çalışıyordu. Aşağıdakilerin hangisi bu metindeki deyimlerden birinin anlamı değildir? A) Ölümü göze alacak kadar sıkıntı içinde olmak B) Her türlü zararı ve tehlikeyi önceden kabul etmek C) Bir güçlüğe karşı koymak dayanmak DY Bir şeye çok üzülmek 18

Atasözü I. Yuvarlanan taş yosun tutmaz. II. Gözden ırak olan gönülden de irak olur. III. Ağustosta gölge kovan zemheride karnın ovar. IV. Baca eğri de olsa duman doğru çıkar. Açıklaması Sürekli olarak iş değiştiren bir kimse başarı kazana B) II. maz. Ayrı düşenlerin arasındaki sevgi de zamanla azalır. Yazın çalışan kişi, kışın rahat eder. Yaradılışta iyi ve doğru olan kimse, ne denli elveriş ortam içinde bulunursa bulunsun niteliğini yitirmez Bu tablodaki numaralanmış atasözlerinden hangisinin açıklaması yanlış verilmiştir? A) I C) III. D) IV. FENOME F