20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Soruları

ve Isyanı, örnek olmuştur. Kırım Savaşı (1853-1856) ve Paris Konferansı (1856) Rusya'nın güneye inme politikasının bir sonucu olarak Osman Devleti ile Rusya arasında Kırım Savaşı (Görsel 3.10) yaşanmıştır. Ancak Rusya'nın Boğazlara açıl. ma isteği ve Osmanlı Devleti'nin topraklarına göz dikmesi, İngiltere ve Fransa'nın çıkarlarına dokun- muştur. Bu nedenle Avrupalı güçler, Osmanlı Devleti'nin yanında alarak Rusya'ya karşı bir Avrupa bloğu oluşturmuştur. Rusya'nın Kutsal Yerler Sorunu'nu bahane ederek başlattığı savaşta, Rusya yenilmiş ve 1856 Paris Antlaş yer ması imzalanmıştır. Kutsal Yerler Sorunu Hristiyanlar tarafından Kudüs ve çevresi buralarda bulunan kilise, mezar gibi bazı yerler, kutsal sayılmaktaydı. Bunun için Osmanlı'da Hristiyan mezhepleri arasında, bu yerler öteden beri büyük bir rekabet konusuydu. Osmanlı Devleti, bu böl- geyi topraklarına kattıktan sonra kutsal yerlerde mezhepler arasında daha önce kurulmuş olan düzeni olduğu gibi bıraktı. Ancak sonraki yıllarda, devletlerin de baskıları ile Katoliklere ve Ortodokslara, diğer mezheplerin aleyhine birçok ayrıcalık verdi. 1740 kapitülasyonu ile Fransızlara yani Katoliklere yeni ayrıcalıklar tanındı. Fransız İhtilali sırasında meydana gelen gelişmeler, kutsal yerlerdeki Katolikleri koruyucusuz bıraktı ve Ortodokslar, kutsal yerlerde daha üstün bir duruma geçti. Ancak Katolikler, eski durumun kurulmasını istemeye başladı ve bu durum Kutsal Yerler Sorunu'nun doğmasına neden oldu. Sorun, görünüşte 1847 yılında İsa'nın doğduğu yer olan ve "Beytül-Lâhim"denilen yerdeki gümüş yıldızın kaybolması ile başladı. Bunun suçunu, Ortodokslarla Katolikler birbirle- rinin üstlerine attılar. Osmanlı Devleti, mezhepler arasındaki gerginliğe son verebilmek için kendisi yeni bir yıldız yaptırıp yerine koymak istediyse de sorunun gelişmesini önleyemedi. Rifat Uçarol, Siyasi Tarih, s.196'dan düzenlenmiştir. Kutsal Yerler Sorunu'nun Orm

XX. YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI Mondros Mütarekesi sonrasındaki işgailer karşısında toplumda başlayan tepkinin bir sonucu olarak 19 Mayis 1919'da yaklaşık 75 bin kişinin katıldığı Fatih Mitingi ve 23 Mayıs 1919'da yaklaşık 200 bin kişinin katıldığı Sultanah- met Mitingi yapıldı. Bu bilgi ve dönemin koşulları dikkate alındığında aşağı- dakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Utusal bilincin giderek arttığına B) İzmir'in işgalinin tepkiyle karşılandığına C) Mütareke hükümlerinin uygulandığına D) Amasya Genelgesi'nin etkili olduğuna E) Istanbul halkının duyarlılık gösterdiğine 2020 TYT 7. Bi 8.

vleti'ndeki, abttan indirmesi, taya çıkması, de etkili olması merkezî otoritenin I, WI ve III C)ivell YGS Tarh Defteri Aşağıda verilenlerden hangisi, Osmanlı toprak- larına diğerlerinden daha sonra katılmıştır? A) Rodos B) Girt C) Kibris Çözüm D) Cezayir E) Belgrat 6. Ahmet Dönemi'nde Avusturya ile imzalanan Zitvatoruk Antlaşması'nın,

Et Kutadgu Bilg 28. Niğbolu Savaşı'nın ardından Mısır'da bulunan Abbasi halifesi Yıldırım Bayezit'e "Sultan-ı İklim-i Rum" unvanı vermiştir. Bu unvanın Yıldırım Bayezit'e; I. ticaret yollarını kontrol altında tutma, Batı seferlerinde destek bulma, Anadolu'da siyasi birliği kurma faaliyetlerinden hangilerinde kolaylık sağladığı söy- lenebilir? A) Yalnız AYTÜD20214-3 Ditve 11 B) Yalnız II -G) Yalnız III El ve III

13D TYT/ Sosyal Bilimler SOSYAL Bİ 1. Bu testte sırasıyla, Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe ( lak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan ait toplam 25 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi içir 1. 2. Orta Asya'da bulunan Türk Devletleri'nin, özel mülkiyet anlayışının gelişmemesi, ● 0 toplumsal sınıf yapılanmasının oluşmadığı, güçlü devletlerin kurulduğu durumlarına bakılarak, 1. Göçebe yaşam tarzı benimsenmiştir. II. Toplumda eşitlik anlayışı hâkim olmuştur. III. Teşkilatçı yapılarından dolayı güçlü askeri yapılar kurul- muştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III E) I, II ve III C) I ve III 751 yılında Çinliler ile Abbasiler arasında gerçekleşen Talas Savaşı'nda Orta Asya'nın Çin egemenliğine girmesi önlenirken Abbasilerin yanında yer alan Türklerin İslamiyet'i benimsemesi hızlanmıştır. Bu savaş sırasında Araplar Çinlilerden öğrendik- leri kâğıt ve matbaayı geliştirerek kullanmaya başlamışlardır. una göre Talas Savaşı ile ilgili, savaşın kültürel etkileşime ortam hazırladığı, Türklerin İslamiyeti benimsediği, Cinliler ile Türklerin ittifak kurdu

4. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasıyla Anado- lu'da yeni bir devlet kurulmustur yargısını TBMM'nin 24 Nisan 1920'de almış olduğu hangi karar doğrudan kanıtlar? D A) Hükümet kurmak zorunludur. B) Geçici bir hükümet reisi ya da padişah kaymakamı atamak doğru değildir. C) Meclis içinden seçilen kurulun doğal başkanı meclis başkanıdır. D) TBMM yasama ve yürütme yetkilerine birlikte sahiptir. E) Padişah ve halifenin geleceğine zor ve baskı dönemi sona erdikten sonra meclis karar verir.

3. Balkan Savaşları öncesi Batı Trakya, Makedonya, Arnavutluk ve Doğu Trakya Osmanlı Devleti'nin ege- menliğindeydi. Karadağ'ın saldırısıyla başlayan I. Balkan Savaşı'nda; Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan'ın da savaşa katılmasıyla birlikte Osmanlı Devleti kısa sürede yenilgiye uğradı. Büyük devletlerin arabuluculuğu neti- cesinde yapılan Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913) ile Osmanlı Devleti, Midye-Enez hattının batısında kalan top- raklarını kaybetti. Balkan Savaşları'nda yaşanan bu gelişmelerin aşağı- dakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulamaz? A) Osmanlı Devleti'nin uluslararası alanda prestij kaybına uğramasına B) Balkanlardan Anadolu'ya yönelik Türk göçlerinin başla- masina COsmanlı topraklarındaki azınlık nüfusunun azalmasına D) Trablusgarp Savaşı'nın kaybedilmesi ve Kuzey Afrika'daki Osmanlı egemenliğinin sona ermesine E Osmanlı yönetiminin önemli ekonomik sorunlarla karşı karşıya kalmasına GASTRON

bilir? iz III ıldığı hal 7. Ankara Savaşı'nın Osmanlı Devleti'nde meydana getirdiği çok sayıda olumsuzluğa rağmen daha önce alınan Balkan topraklarının Osmanlı Devleti'ne bağlılığını sürdürmesin- de, 1. Bölgede uygulanan iskan ve istimalet politikası II. Anadolu'nun sosyo ekonomik yapısının bozulması III. Fetret Devri'nin yaşanması durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? A) Yalnız I C) Yalnız III D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III

4. Beylikten devlete geçiş döneminde İstanbul kuşatıldığı halde alınamamıştır. Böyle bir durumun yaşanmasında, 1. Nigbolu II. Ankara III. Kosova savaşlarından hangilerinin etkili olduğu savunulamaz? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız III C) I ve II E) I, II ve III

16. Osmanlı Devleti'ni oluşturan bütün milletleri adalet, eşitlik, hürriyet ölçüleri içinde bir arada tutup Osmanlılık duygusu ile "Osmanlı Toplumu"nu oluşturmak. Aşağıdakilerden hangisinin bu amaç doğrultusunda politikalar geliştirmeye çalıştığı söylenemez? A) Mustafa Reşit Paşa B) Genç Osmanlılar C), Ittibat ve Terakki Cemiyeti D) Etniki Eterya Cemiyeti E) Mithat Paşa

51- an ar 1- e k t I Deneme - 6 10. Halkçılık eşitliği sağlama ve halk yararına olan her şeyi kapsamaktadır. Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisinin ver- diği örneğin halkçılık ilkesine diğerlerinden daha uzak olduğu söylenebilir? A) Ali: Şapka İnkılabı'nın yapılması B) Eymen: Soyadı Kanunu'nun kabul edilmesi C) Yağız: Aşar Vergisi'nin kaldırılması D) Tuğçe: Türk Tarih Kurumu'nun kurulması E) Bahar: Kadınlara siyasal haklar verilmesi

Niğbolu Savaşı Ankara Savaşı Osmanlı Kuruluş Dönemi'nde yaşanan yukarıdaki savaşların ortak sonucu aşağıdakilerden hangisi- dir? ● A) Istanbul'un fethini geciktirmesi.. B) Fetret Devri'nin yaşanması. C) Anadolu siyasi birliğinin bozulması D) Haçlıların amaçlarına ulaşamamaları E) Osmanlı'da taht değişikliği yaşanması

Osmanlı Askerî teşkilatlanmasının bazı özellikleri şunlardır: ● . ● Kapıkulu ordusu padişah ordusu olarak bilinir as- kerlik dışında hiçbir işle uğraşmazlar ve geçimleri için üç ayda bir ulufe ödenirdi. Eyalet askerleri padişaha ait timar topraklarını iş- letir, yalnızca savaş döneminde orduya katılırlardı. Teşkilat içerisinde sayıca en büyük askerî gruptu. Bağlı beylik askerleri iç işlerinde serbest dış işlerin- de Osmanlı merkez yönetimine bağlı hükümetle- rin askerleriydi. Savaş döneminde beyleriyle bera- ber orduya katılırlardı. Osmanlı Devleti'nde böyle bir yapılanmaya gidil- mesi, I. hazine giderlerini azaltma, II. hükümdarın güvenliğini ön planda tutma, III. disiplinli bir orduya sahip olma gibi amaçlardan hangilerine ulaşılmak istendiğini gösterir? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III C) I ve III

6. Cumhuriyet Dönemi'nde toplumsal alanda gerçekleşti- rilen; 1. Ölçü birimi olarak arşın ve endaze yerine metre kullanı- mının başlaması, II. Miladi Takvim'in kabul edilmesi, strubuin III. Haftanın belirli bir gününün resmi tatin olarak belirlen- mesi düzenlemelerinden hangileriyle hem çağdaş dünyaya uyum sağlanması hem de ülke içindeki ikiliklerin ve ka- rışıklıkların giderilmesi amaçlanmıştır? DEND IN A) Yalnız I D) II ve 8. Gun FASİKÜL TYT Hazırlık DV B) I ve II E) I, II ve III C) ve III

afya mieri n okut yaz 7. B Bazı afetlerin sonucu, başka afetlerin başlangıcı olabilir. Buna göre sel, taşkın ve depremlerden sonra aşağıdaki afet- lerden hangisinin ortaya çıkması beklenir? A Toprak erozyonu B) Orman yangınları ✓C) Salgın hastalıklar D) Kuraklık E) Kasırga ve hortum 9.

yy Osmanlı islahat hareketleri 20. yy başlarında dünya hayatı Zaman, kimine göre göreceli kimine göre de insan bey- ninin birer uydurması olup aklın sınırlarına sığmayan bir kavramdır. İnsanoğlu zamanın bu karmaşıklığını gider- mek ve onu daha bilinçli tüketebilmek adına daima ka- liplara sığdırmaya çalışmıştır. Bu uğurda gök cisimleri- nin hareketlerini, gökteki olayları titizlikle izleyerek tak- vim adını verdikleri araçlara ulaşmışlardır. Böylece za- manla ilgili yapılan her inceleme, akla gelen her düşün- ce bir takvimin doğuşu olmuştur. Türkler de zamanı ken- di kalıplarına uydurarak 12 hayvanlı Türk takvimini oluş- turmuşlardır. 12 yıla isim vererek her yılın insan karak- teri üzerindeki etkilerini ve o yıl yaşanacak sıkıntıları bu takvim yoluyla açıklamışlardır. Yalnız yukarıdakilere dayanılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Birçok icad ihtiyaçlar doğrultusunda ortaya çıkmıştır. B) Takvimin asıl ortaya çıkış sebebi Türklerin konargö- çer bir hayat tarzını benimsemelerinden kaynaklan- maktadır. Yazın yaylada, kışın ise kışlakta yaşayan Türkler için geç zamanlarının doğru hesaplanması önemli bir ih- tiyaçtır. D) Bu takvim hayatlarını kolaylaştırmakla kalmayıp Türklerin inançlarını yansıttıkları bir sembol haline de gelmiştir. Takvimin oluşturulmasında ihtiyaçların yanı sıra din değişikliği de etkili olmuştur. 3