Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi Soruları

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2. Türkiye Selçuklu Devleti döneminde uygulanan ikta sis-
temiyle çiftçilere işleyebilecekleri kadar toprak verilmek-
teydi. Mülkiyeti devlete ait olan bu topraklar ekilip biçil-
diği sürece miras bırakılabilirdi.
Buna göre Türkiye Selçuklu Devleti'nde uygulanan
toprak sisteminin aşağıdakilerden hangisini engel-
lediği savunulabilir?
A) Devlete karşı ayaklanmaların çıkması
B) Feodal beyliklerin oluşması
C) Üretimin artması
D) Ticaretin gelişmesi
E) Yöneticilerin aynı aileden seçilmesi

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesifam
acid
24
dif
you
Br?
Al Yathee f
D) Il ve Ill
B) Yalniz II
C) Ive ll
E) Il ve Ill
2.
1. Hach seferinin coşkusu Batı'da çok uzun sürmemişti.
Musul ve Halep'e egemen olan Imameddin Zengi'nin 24
Aralik 1144'te Urfa'yı fethetmesiyle doğu topraklarında
kurulan ilk Haçlı devleti son bulmuştu. İslam dünyasını
sevince boğan bu zafer, Kudüs, Antakya ve Trablus'taki
diğer Haçlı devletlerinde endişeye yol açmıştı. Papa, III.
Eugenius'un yeni bir haçlı seferi için çağrıda bulunmasını
Fransa Kral VII, Luis coşku ile karşılamış ancak halk bu
çağrıya çok istekli yaklaşmamıştır. Artık Avrupa'da doğu
denilince kutsal topraklara duyulan özlemden ziyade o
topraklarda yaşadıkları zorluklar ve I. Kiliçarslan'ın Haç-
lilara karşı kazandığı başarılar akıllara gelmekte idi. Yeni
bir haçlı seferi Bizans için de yeni sorunlar ve sıkıntılar
anlamına gelmekteydi. Bizans imparatoru Manuel, Haçlı-
lanın gelişinden önce Sultan I. Mesut ile barış yapma ge-
reği duymuştur.
Bu metne göre Haçlı seferleri ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
All. Haçlı Seferi Bizans'in yardım isteğine karşılık ya-
pılmıştır.
B) Haçlı Seferleri Bizans'ta sorunlar yaşanmasına sebep
olmuştur.
C) Seferlere krallar da katilmiştir.
D) Anadolu'da Haçi krallıklan kurulmuştur
E) Haçlılar öncelikle Hıristiyanlığı yaymayı amaçlamışlar.
dir
4.

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesiecinde Selçuklu Türkiyesi
TEST-21
Çaka Bey, kurduğu büyük bir donanma ile Midilli,
Sakız ve Rodos adalarını fethetmiştir. Bir süre sonra
İstanbul'u kuşatmak için Peçenek Türkleri ve Türkiye
Selçuklu Devleti ile ittifak girişiminde bulunmuştur.
Tehlikeyi gören Bizans, Türkiye Selçuklu hükümdarı ve
aynı zamanda Çaka Bey'in damadı olan 1. Kılıç Arslan'ı
Çaka Bey'e karşı kışkırtmıştır. Bizans'ın oyununa gelen
I. Kılıç Arslan, Çaka Bey'i öldürtmüştür. Bu karışıklıktan
yararlanan Bizans, İzmir'i yeniden ele geçirerek Çaka
Beyliği'ne son vermiştir.
Bu bilgilere bakılarak, aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
A) Çaka Bey, Bizans'a karşı askerî ittifakta bulunmuştur.
B Türkler, denizcilik faaliyetini ilk kez Çaka Bey ile
öğrenmiştir.
b
5.
CYÇaka Bey, denizcilik alanında ileri gitmiştir.
D) Caka Bey, Batı Anadolu kıyılarında aktif bir politika
izlemiştir
EXBizans kendisine karşı oluşan ittifak girişimini kendi
lehine çevirmiştir.
1. Baba İshak İsyanı
Rannilik Hareketi
1

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu TürkiyesiN 6. Selçuklularda hukuk, şeri ve örfi olmak üzere iki temel esas
üzerine inşa edilmiştir. Ayrıca adalet kurumunun başında
yer alan sultanın verdiği hükümler kanun sayılmıştır.
Bu bilgilere göre Selçuklularda;
1. kolonicilik,
II. laik yönetim,
III. güçler birliği
anlayışlarından hangilerinin benimsendiği söylene-
55
mez?
A) Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
E) II ve III
C) Yalnız III
TYT TARİH SORU BANKASI

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi3. Büyük Selçukluların Anadolu'nun fethi yönünde faaliyetler-
de bulunmalarında;
●
●
●
doğudan kitleler hâlinde gelen göçebe Türkmenlere
yurt bulma isteği,
Hristiyan Bizans'a karşı gaza ve cihat anlayışının
benimsenmesi,
Bizans'ın zayıf olması nedeniyle Anadolu'da otorite
kuramaması etkili olmuştur.
Büyük Selçukluların bu politikalar doğrultusunda Bi-
zans ile;
I. Pasinler,
II. Dandanakan,
III. Nesa
savaşlarından hangilerini yaptığı söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız'll
D) I ve III
C) Yalnız III
E) II ve III

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesiİslam Medeniyetinin Doğuşu
6. Abbasi Halifesi, Bağdat'ı işgal eden Büveyhoğul-
ları'na karşı Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey'den
yardım istedi. Büveyhoğullarıyla savaşan Tuğrul
Bey, Abbasi halifelerini koruyuculuğu altına aldı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin gösterge-
sidir?
Keamlibe
A) Mezhep birliğinin bozulduğunun
B) İslam dünyasının siyasi liderliğinin Türklere geç-
tiğinin
inge
C) Türklerin tamamının Müslüman olduğunun
D İslam dininin farklı algılanmasının önlendiğinin
E Türklerin, İslam kültürüne katkı sağladığının

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi3.
Türkiye Selçuklu Devleti askerî alanda Büyük Selçuklu-Dev-
leti'nin uygulamalarını benimsemiştir.
Aşağıdaki askerî sınıflardan hangisinin Türkiye Sel-
çuklu ordusunu Büyük Selçuklu ordusundan ayırdığı
söylenebilir?
/
A) Donanma
B) kta askerleri
Ücretli askerler
D) Hassa kuvvetleri
E) Türkmen kuvvetleri
6.
104
Haçlı Sefer
kısmı da s
ordalarını
Bu duru
min hazı
A) Kral"
B) Sör
C) Fe
D) Di
E) D

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesialması
a
Soru 5
Danişmendliler, Selçuklular ile birlikte Haç
lilara karşı mücadele etmişlerdir. Ayrıca
Anadolu Selçuklu Devleti içerisindeki taht
mücadelesinde etkili olarak Sultan Mesut'un
hükümdar olmasını desteklemişlerdir.
Buna göre Danişmendliler ile ilgili;
I. Anadolu'nun savunulmasına önem ver-
dikleri,
II. çıkarları doğrultusunda hareket ettikleri,
III. Anadolu'nun Türkleşmesini tamamladık-
ları
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve ll
E) I, II ve III
A)
B)
C)
D)
E)
So
Aş-
vas
Tü
A)
B)
E)

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu TürkiyesiTEST 2
MALAZGİRT SAVAŞI'NDAN SONRA ANAD
Soru 7
Danişmendliler ile ilgili aşağıda verilenler-
den hangisi yanlıştır?
A Sivas merkez olmak üzere kuruldukları
B) Haçlılara ve Bizanslılara karşı savaştıkları
(C) Türkiye Selçuklu Devleti'ne karşı diren-
dikleri
D) Tokat taraflarına hakim olmak için Kara-
manoğulları ile savaştıkları
E) Anadolu'da ilk medreseyi açtıkları
By Soh
Soru
Ilk Tü
1. ku
II. ku
III. etm
unsuri
A) Yaln
Soru 11
1. Saltu
II. Meng
III. Çaka

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi7. 1. Sultan
II. Tigin
III. Rükneddin
IV. Keykubat
Türkiye Selçuklu Devleti hükümdarları yukarıdaki un-
vanlardan hangilerini kullanmışlardır?
A) I ve II
B) Ive III
D) I, III ve IV
C) II ve III
E) II, III ve IV

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu TürkiyesiOĞUZ GÖÇLERİ VE ANADOLU
• Anadolu'da VI ve VII. yüzyıllarda Sasani ile Bizans İmparatorlukları arasında mücadeleler yaşanmış ve bu
mücadeleler Anadolu coğrafyası için tam bir yıkım olmuştur. Daha sonra başlayan Bizans-Arap mücadeleri de
şehir ve kasabalanı ....................... çevirmiş, bölgede nüfus oldukça seyrekleşmiştir.
• XI. yüzyılın başlarından itibaren Balkanlarda; Uz, Peçenek ve Kuman akınları ile uğraşmak zorunda kalan
İmparatorluğu, içerde de sık sık imparator değişiklikleri yaşamıştır. Bunun sonucunda Bizans'ta
devlet düzeni bozulmuş ve halkın devlete olan güveni sarsılmıştır.
• Balkanlarda ve Anadolu'da gücünü korumaya çalışan
..... İmparatorluğu, büyük bir orduya ihti-
yaç duymuştur. Ordusunu her an savaşa hazır tutmak zorunda olan Bizans, ihtiyaç duyduğu parayı karşılamak
için halktan daha fazla vergi toplamaya başlamıştır.
• Bizans
zamanla halkı daha da yıpratan gemi, köprü, yol ve müstahkem mevkilerin inşası
gibi zorunlu çalışma görevleri de eklemiştir. Bütün bunların yanında imparatorluk memurların ve orda mensup-
larının her türlü masraflarını da halk karşılamıştır.
● Vergi sistemindeki
●
Bizans'ın kötü yönetimi ve yer yer baş gösteren isyanlar, halkı daha
da (Bizans valileri) halka her türlü zulmü yapmaya başlamıştır.
da perişan etmiştir. Anadolu'daki
• XI. yüzyılda Doğu Anadolu'da Ermeni ve Süryaniler ile Orta Anadolu'da yaşayan halk, Bizans'ın adaletsiz
idaresi nedeniyle Selçuklu Türklerinin akınlarına direnmiştir. Bu yüzden Bizans, Doğu Anadolu'daki Ermeni
prensliklerini yıkıp buradaki halkı kitleler halinde Orta Anadolu'ya sürmüştür.
• Bizans'ın Ortadoks mezhebini Ermeni ve Süryanilere dayatması, ve zorla Rumlaştırma siyaseti izlemesi
de bu halkları
daha da yakınlaştırmıştır.
Selçuklular, bu durumu avantaja dönüştürmeyi bilmiş ve Anadolu'yu yurt edinmek için harekete geçmiş-
lerdir. Türkler,
yaşayan halkın kültür ve inançlarına saygı göstermiştir. Bunun sonucunda da
Bizans'ın baskısından bıkan Anadolu halkı, Türkleri kurtarıcı gibi görmüş ve kolaylıkla benimsemiştir.
• Malazgirt Meydan Muharebesi, Bizans'ın Anadolu'daki hakimiyeti'nin büyük ölçüde kırıldığı önemli bir
gelişme olmuştur. Bu savaştan sonra Selçuklular, Anadolu'yu yurt edinme politikasını uygulama fırsatı bul-
muştur.
**********
*********

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi11
4. Asur ticaret kolonileri olan karumlar, Asurlu tüccarların
toplandığı semtlerdir. Karum; şehrin hemen dışında ti-
cari işlerin görüldüğü, kendine özgü siyasi ve yönetim
statüsü bulunan yerleşimlerdir. Asurlu tüccarların Ana-
dolu'daki en büyük karumu, Kaniş (Kayseri-Kültepe)
şehrinde bulunurdu.
Bu parçaya göre Asur medeniyeti ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sosyo-ekonomik hayat statüleri yüksektir.
B)) Sosyal sorunlar yaşamışlardır.
C) Ticarete büyük önem vermişlerdir
D) Devlet gelirlerini artırmışlardır
E) Siyasi güçleri Anadolu'ya kadar ulaşmıştır.
Diğer sayfaya geçiniz.

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi3. İlk Türk-İslam devletlerinde kadıların verdiği
kararlara itiraz etmek isteyenler aşağıda veri-
len hangi kuruma başvururdu?
A) Divan-ı Saltanat
B) Mezalim Divanı
C) Divan-ı Hümayun
D) Kurultay
E) Divan-ı Pervane
200x
0
6.
41

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi4. Tokat Yağıbasan Medresesi, Kayseri Ulu Cami, Erzurum Tepsi
Minare, Erzurum Kale Cami, Divriği Ulu Cami, Diyarbakır Ulu Cami,
Malabadi Köprüsünün hangi Türk beyliği dönemine ait eserlerdir?
5. Malazgirt Savaşı sonrasında Anadolu'da ilk kurulan beylik hangisidir?

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi2.
1015
ANADOLU'NUN TÜRKLEŞMESİNİ SAĞLAYAN GELİŞMELER
1048
1064
+
1071
1072
a) Pasinler Savaşı
b) Ani Kalesi'nin fethedilmesi
c) Çağrı Bey'in Anadolu'ya yönelik keşif akınlarının başlaması
d) Malazgirt Savaşı
e) Miryokefalon Savaşı
f) Anadolu'da ilk Türk beyliklerinin kurulması
1176
Anadolu'nun Türkleşme süreciyle ilgili gelişmeleri kronolojik olarak yukarıda verilen zaman doğrusuna yer-
leştiriniz.

Tarih
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi3.
1071 Malazgirt Savaşı sonrasında, Alp Arslan'ın ordu komutanları tarafından "Fethedilen yerler fethedenenin malı-
dır." anlayışı ile Anadolu'da ilk Türk beylikleri kurulmuştur. Beylikler iç işlerinde serbest olmasına rağmen dış işle-
rinde Büyük Selçuklulara bağlı olarak hareket etmişlerdir. Beylikler bulundukları bölgelerde camiler, medreseler,
kervansaraylar inşa ederek Anadolu'nun yurt edinilmesine ortam hazırladıkları gibi Haçlı, Gürcü, Ermeni ve Bi-
zans'a karşı mücadele etmişlerdir.
Yukarıda verilen metinden hareketle:
a) 1. Türk beyliklerinin Anadolu'nun Türkleşmesine ve İslamlaşmasına katkıları nelerdir? Yazınız.
» Anadolu'da islamiyet'in yayılmasında etkili olmuştur,
Anadolu'daki Türk fetih hareketleri hızlandırıldı.
> Anadolu'da Bizans, Gürcü ve Ermenilerin gücü krildi.
Haghlara karşı Anadolu korundu,
b) Beyliklerin "Fethedilen yerler fethedenin malıdır." anlayışı ile kurulmasının ve iç işlerinde serbest olmasının
Büyük Selçuklu idari yönetimine ne gibi etkisi olmuştur? Yazınız.