Tarih Soruları

G. DİĞER TÜRK TOPLULUKLARI Düşünelim-Söyleyelim Türkler insanlık tarihinde Pasifik'ten Akdeniz'e, Pekin'den Viyana'ya ve Cezayir'e, oradan Tro- yes'e uzanan iki bin yıllık tarih demektir. Jean Paul Roux, Türklerin Tarihi, çev.: Lale Arslan Özcan, s. 23. Sizce yukarıdaki sözde Türklerle ilgili olarak neler anlatılmak istenmiştir? 1. Avarlar Çinlilerin Juan Juan adını verdiği Avarlar, IV. yüzyılda Orta Asya'nın güçlü devletlerinden biri oldu Egemenlikleri altında yaşayan Kök Türklerin 552 yılında bağımsızlıklarını kazanmasından sonra ise zayı layıp siyasi varlıklarını kaybettiler. Daha sonra Avarların bir bölümü batıya doğru göç ederek Macaristan yerleştiler ve 562 yılında burada yeni bir devlet kurdular (Harita 4.9).

Romalılar onlara saygı duyuyor olmalıydılar. Hunlardan korkmaktan çok onlara hayrandılar. Hatta Romalılar çocuklarını Hunlara rehin olarak sunup karşılığında Vizigotlara, Fransızlara ve Burgondla- ra karşı kendileriyle ittifak yapmalarını isterler. Romalılar hangi özelliklerinden dolayı Hunlara saygı ve hayranlık duymuş Balamir komuta olabilirler? Jean Paul Roux, Türklerin Tarihi, s. 71. de T

10. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin ekonomik faaliyetleri ile ilgili doğru bir bilgi değildir? A) İlk Osmanlı altın parası Fatih Dönemi'nde bastırıldı. B) Paranın içindeki bakır oranı çoğaltılarak veya paranın kenarları kırpılarak devalüasyon gerçekleştirildi. C) İlk kâğıt para Abdülmecid Dönemi'nde bastırıldı. D) İlk Osmanlı bakır parası I. Murad Dönemi'nde bastırıldı. E) İlk denk bütçe Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından hazır- landı. V

Görsel 4.17: "Cennetin Krallığı" adlı filmden alınmış Hilal (Turan) taktiğinin uygulanışını gösteren bir sahne Etkinlik Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruyu cevaplayınız. Türklerin savaş yetenekleri ve uyguladıkları taktikler dönemin tarihçileri ve Çinliler tarafından şu sözlerle tasvir edilmiştir: Ammianus (Ammiyanus): Hunlar piyade olarak dövüşmeye hiç alışkın değillerdi. Bir defa eyere oturduktan sonra küçük ve çirkin ama yorulmak bilmeyen, yıldırım gibi giden atlarına sanki yapışık kalırlardı. Savaşlarda korkunç çığlıklar atarak düşmanın üzerine çullanırlar. Bir direnme ile karşılaşın- ca hemen dağılırlar ama kısa zaman sonra aynı süratle gelerek önlerine çıkan her şeyi delip geçer- ler. Buna rağmen bir müstahkem mevkii kuşatıp merdivenlerle ele geçirme sanatını bilmezler. Ancak şaşılacak kadar uzak mesafelere attıkları, demir kadar sert ve öldürücü sivri kemikten uçlu oklarını atmada gösterdikleri maharete hiç kimse erişemezdi. St. Efraim (Sen Efrayim): Hunların haykırmaları arslanların kükremesini andırır. Atları üzerinde ufukta bir fırtına gibi uçarlar. Ordularıyla bir tufan gibi kapladıkları bütün arz üzerinde dehşet uyan- dırmışlardır. Silahlarına karşı gelebilecek kimse mevcut değildir. Çinliler: Türkleri üstün yapan atlıları ve okçularıdır. Kendilerine uygun gelirse şiddetle saldırırlar, tehlikede olduklarını sezerlerse rüzgâr gibi kaçarlar, şimşek gibi kaybolurlar. Prof. Dr. Salim Koca, Eski Türklerde Devlet Geleneği ve Teşkilat, Türkler Ansiklopedisi C 2, s. 839-840 (Düzenlenmiştir.). Yukarıdaki değerlendirmelere göre Türk ordusunun güçlü yönleri nelerdir? 122 S OKYANU Harita 4.7: Kavimle Kavimler Göçü İstila ve yağmalar dağılışı 476 yılında hissetmeyen halk zorunda kaldı. Böy dal beylikler ortaya Kavimler Göç lenmesinde de be riyle ve gittikleri ül Almanlar, Fransız zamanda İngiltere

43 AYT/Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1 29 Emre Öğretmen, tarih dersinde öğrencilerine İlk ve Orta Çağlarda hazırlanan hangi hukuk kurallarında Türk töresinden alınma hükümlere de yer verildiğini sormuştur. Öğrencilerin aşağıdakilerden hangisini cevap olarak vermesi beklenir? A) Urkagina Kanunları B) Cengiz Yasası CLOn İki Levha Kanunları Hammurabi Kanunları E) Justinianus Kanunları D) Kuzey vieles W 3

34. 1. TBMM Dönemi'nde kabul edilen kanunlar hakkında araştırma yapan Berkay'ın, aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşması beklenemez? A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu B) Başkomutanlık Yasası C) Takrir-i Sükûn Kanunu gilbleg heg Webhieigns Bedestek D) Teşkilat-ı Esasiye Kanunu bisb'ulobenA ( 5 E) İstiklal Marşının Milli Marş olarak kabul edilmesi DENEME-6 ninilacet qu'tudnatel (A bat demONDH MMST (8 tasmn omagn sli o temi nelielveb dese lesmo snoz ninimenőb 10

5. Mezopotamya'da Sümerler Dönemi'nde sulama kanallarının yapılmasıyla üretim arttı. Bu durum üre- timin planlanması, ürünün depolanması ve korun- masını gerekli hâle getirdi. Aşağıdaki yapılardan hangisi Sümerlerde ürün- lerin depolandığı alanlardır? A) Piramitler B) Zigguratlar C) Tümülüsler D) Höyükler E) Mağaralar

33. Birinci TBMM Dönemi'nde çıkarılan; Hiyanet-i Vataniye, 11. Başkomutanlık, 1. Teşkilat-ı Esasiye Kanunlarından hangileri ile mücadele karşıtı çıkarılan isyanların bastırılması amaçlanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II B E) I, II ve III 34. Milli Mücadele Hazırlık Dönemi'nde yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle Anadolu mücadelesini yürü- ten Temsil Heyeti, İstanbul hükümetine karşı ilk siyasi başarısını kazanmıştır? Drotokollerinin im

33. Birinci TBMM Dönemi'nde çıkarılan; Hiyanet-i Vataniye, 11. Başkomutanlık) H. Teşkilat-ı Esasiye Kanunlarından hangileri ile mücadele karşıtı çıkarılan isyanların bastırılması amaçlanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II B E) I, II ve III 34. Milli Mücadele Hazırlık Dönemi'nde yaşanan aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle Anadolu mücadelesini yürü- ten Temsil Heyeti, İstanbul hükümetine karşı ilk siyasi başarısını kazanmıştır? A) All Riza Paşa hükümeti ile Amasya Protokollerinin im- zalanması B) Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Misak-ı Millî Karar- larının alınması Damat Ferit Paşa hükümetinin istifa etmek zorunda kal- masi D) Sivas Kongresi'ni engelleme girişimlerinin önlenmesi EX Sivas Kongresi öncesi General Harbourd'un Mustafa Kemal ile görüşmesi 35./Erozyon, tarım ilaçları, endüstriyel kirlenme, tarım alanları- nın amaç dışı kullanımı ve katı atıklar doğal çevrede büyük hozulmalara neden olmuştur. Son yüzyılda asit yağmurları,

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 30. Makedonyalı Büyük İskender'in Makedonya'dan Hin- distan'a kadar uzanan büyük bir alanda kısa sürede büyük bir imparatorluk kurmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez? A) Büyük İskender'in disiplinli ve güçlü zırhlara sahip as- kerlerden oluşan bir orduya sahip olması B) Büyük İskender'in Babil'i ele geçirdikten sonra kendisini tanrı-kral ilan etmesi C) Balkanlarda siyasi birlikten yoksun şehir devletlerinin bulunması D) Büyük İskender'in mücadele ettiği Pers ordusunun farklı uluslardan oluşması EX Büyük İskender'in savaşçı bir karaktere ve lider kişiliğe sahip olması 31. Sovyet Rusya, Lozan Barış Görüşmelerinde Türk tem-

e A 27. "II. Mahmut Dönemi; kültürden ekonomiye, eğitimden idareye, ulaşımdan haberleşmeye kadar Avrupa'nın pek çok alanda örnek alındığı reformlar dönemi olmuştur." ifadesini kullanan bir tarihçinin aşağıdakilerden hangisini örnek göstermesi beklenemez? A) İşlevini kaybeden Enderun'un yerine Mektebimaarifiadlive'nin açılması B Divân-ı Hümayun'dan Nazırlık Sistemi'ne geçilmesi C) Avrupa başkentlerinde sürekli elçiliklerin açılması D) Âyanlarla Sened-i İttifak'ın yapılması E) İlk resmî gazete Takvim-i Vekayî'nin çıkarılma Sistemi Nazırlık HYO

1. İLK KEZ 1963 TE FARK EDİLEN GÖBEKLİTEPE'DE BUGÜNE KADAR GÜN YÜZÜNE ÇIKARILAN BAZI ESERLER: 3-6 esetre Çok sayıda yabani hayvan figürü, insan heykeli 65 EGEN 8-30 metre çapında dünyanın en eski tapınak kalıntıları Yaklaşık 12 bin yıl öncesine ait olduğu belirtilen 65 cm uzunluğunda insan heykeli Neolitik döneme ait, boyları 3 - 6 metre, ağırlıkları 40 - 60 ton yabani hayvan figürlü "T" biçimli dikili taşlar Gobektope Sankurty ya 18 km mesafede SANLIURFA Göbeklitepe, "Dünya'nın en eski tapınak merkezi kabul ediliyor 1 Temmuz'da UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alındı İngiltere'deki Stonehenge'den ve Mısır piramitlerinden 7 bin 500 yıl daha eski Özellikle UNESCO asıl listesine girdikten sonra yerli ve yabancı turistlerin görmek istediği mekânların başında geliyor. 2021'in son yedi ayındaki ziyaretçi sayısı 567 bini aştı. A) Güneydoğu Anadolu'da yer aldığı B) Çivi yazısının kullanıldığı C) Dinî amaçlara hizmet ettiği D) Dünyanın en eski yapılarından biri olduğu E) Hayvan ve insan tasvirlerinin yer aldığı Afişte yer alan bilgiler dikkate alındığında Göbeklitepe ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

2. Semavi dinler: Yahudilik, Hristiyanlık Islamiyet İslamiyet öncesi Arabistan'da en yaygın inanış putpe- restlikti. Her Arap kabilesinin hatta her insanın kendisi- ne ait bir putu vardı. Bazı putlar ise bütün Araplar tara- fından kutsal sayılırdı. Arabistan'da Hz. İbrahim'in tek tanrılı dinine inananlar da vardı. Bu kişilere gerçeğe tes- lim olmuş anlamında, Hanif denirdi. Putperestler ve Ha- niflerin dışında Arabistan'daki diğer inanç grupları Hris- tiyanlar ve Musevilerdi. Bu bilgilere bakılarak İslamiyet'ten öncesi Arabistan ile ilgili; I. Arap kabileleri arasında dini birliktelik yoktur. II. Halk arasında semavi dinlere de inanan vardır. A) Yalnız I Paylaşım Yayınlar III. Putperestler, Hristiyanlar ve Museviler tek bir devlet çatısı altında birleşmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II 4. 47

A 6. Aşağıdakilerden hangisinin İslamiyet'ten önceki Arap toplumu ile ilgili olduğu savunulamaz? A) Yerleşik yaşamın yaygın olması B) En yaygın inanışın putperestlik olması C) Araplar arasında siyasi birliğin olmaması D) Mekke'nin dinî merkez olarak kabul edilmesi E) Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep aylarının Ha- ram Aylar olarak kabul edilmesi Paylaşım Yayınları

9. Amasya Genelgesi'nin 6. maddesi "Askerî ve millî örgütlerin hiçbir biçimde dağıtılmaması, komutan- lıkların başkalarına bırakılmaması, silah ve cep- hanenin elden çıkarılmaması, vatanın herhangi bir yerinde yeniden başlayacak bir düşman işgali bütün orduyu ilgilendirdiğinden vatanın hep birlikte savu- nulması" şeklindedir. Bu maddeye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) İş başındaki komutanların görevlerini terk etme- mesine B) Askerî ve sivil örgütlerin birlikte hareket etmesi gerektiğine Temsilciler Kurulunun hükûmet gibi hareket et- tiğine D) Anlaşma Devletlerine cephe alındığına E) İşgallere karşı direnileceğine 12.

sadak Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Numaralarla gösterilen silahların ve at koşum takımlarının adlarını yandaki noktalı yerlere yazınız. üzengi kiriş Etkinlik (6) 000 eyer gem yelek (12) ok Kılıç dizgin 7 yay 10 Aal temren 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. en etkilisi refleks yay 9. Pal 10. 11. Eyer 12. kilic