Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Atatürk Dönemi İç Politikası Soruları

5.
Atatürk, "Bizim anlayışımıza göre siyasal kuvvet, millî
irade ve egemenlik milletin bütün hâlinde ortak kişiliğine
aittir; birdir, bölünemez, ayrılamaz ve başkasına bırakıla-
maz." diyerek aşağıdaki inkılaplardan hangisinin temel
gerekçesini açıklamıştır?
ATürk Tarih Kurumunun açılmasının
B) Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesinin
C) Tekke ve zaviyelerin kapatılmasının
D) Aşar vergisinin kaldırılmasının
E Cumhuriyet'in ilanının
7.
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
5. Atatürk, "Bizim anlayışımıza göre siyasal kuvvet, millî irade ve egemenlik milletin bütün hâlinde ortak kişiliğine aittir; birdir, bölünemez, ayrılamaz ve başkasına bırakıla- maz." diyerek aşağıdaki inkılaplardan hangisinin temel gerekçesini açıklamıştır? ATürk Tarih Kurumunun açılmasının B) Kabotaj Kanunu'nun kabul edilmesinin C) Tekke ve zaviyelerin kapatılmasının D) Aşar vergisinin kaldırılmasının E Cumhuriyet'in ilanının 7.
• Bayan Han zamanında Orta Avrupa'da
devlet kurmuşlardır.
iki kez
bilgi verilen
Hakk xmgi 41,!!!
hangisidir?
topluluğu
9947
jb5dfujnidan47
A) Kırgızlar
C) Türgişler
5jk
dcz
994
B) Hazarlar
D) Avarlar
xqv
gib
Sujn
Sa tot
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
• Bayan Han zamanında Orta Avrupa'da devlet kurmuşlardır. iki kez bilgi verilen Hakk xmgi 41,!!! hangisidir? topluluğu 9947 jb5dfujnidan47 A) Kırgızlar C) Türgişler 5jk dcz 994 B) Hazarlar D) Avarlar xqv gib Sujn Sa tot
31. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlama yolunda Osmanlı
Devleti'nin attığı ilk adım aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bursa'nın fethedilmesi
B) Çimpe Kalesi'nin alınması
C) Koyunhisar Savaşı'nın kazanılması
D) Karesioğullarına son verilmesi
E) İznik ve İzmit'in alınması
34
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
31. Anadolu Türk siyasi birliğini sağlama yolunda Osmanlı Devleti'nin attığı ilk adım aşağıdakilerden hangisidir? A) Bursa'nın fethedilmesi B) Çimpe Kalesi'nin alınması C) Koyunhisar Savaşı'nın kazanılması D) Karesioğullarına son verilmesi E) İznik ve İzmit'in alınması 34
ortaya
genişt 8. Endülüs Emevi Devleti ile ilgili ;
u san
ispanya
1. İber Yarımadası'nda kurulmuşlardır.
TAbbasi Devleti'nin yıkılmasıyla kurulmuşlardır.
III. Ayrı bir halifelik makamı oluşturmuşlardır.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
D) I ve III
E) I, II ve III
C) I ve II
es Abbesiler (Trek' to)
fatimiler (mısır'da)
Endülits Emeviler
Cispanya do
TRAINOINA
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
ortaya genişt 8. Endülüs Emevi Devleti ile ilgili ; u san ispanya 1. İber Yarımadası'nda kurulmuşlardır. TAbbasi Devleti'nin yıkılmasıyla kurulmuşlardır. III. Ayrı bir halifelik makamı oluşturmuşlardır. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III C) I ve II es Abbesiler (Trek' to) fatimiler (mısır'da) Endülits Emeviler Cispanya do TRAINOINA
32.. Rıdvan Hoca
● Kılavuz Hatice
Şahin Bey
Sütçü İmam
Ali Saip Bey
Bu isimlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Batı cephesi komutanları olmaları
B) Düşmana karşı ilk kurşunu atmaları
C) 1. TBMM'nin üyeleri olmaları
D) Hilafet taraftarı olmaları
E) Güney cephesinde mücadele vermeleri
●
●
●
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
32.. Rıdvan Hoca ● Kılavuz Hatice Şahin Bey Sütçü İmam Ali Saip Bey Bu isimlerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) Batı cephesi komutanları olmaları B) Düşmana karşı ilk kurşunu atmaları C) 1. TBMM'nin üyeleri olmaları D) Hilafet taraftarı olmaları E) Güney cephesinde mücadele vermeleri ● ● ●
1221
1230
1243
1277
1277
1298-
1299
Moğol Istilası'nın başlaması ve Türk
göçlerinin hız kazanması
Türkiye Selçuklularının, Yassı Çimen'
de Harzemşahları mağlup etmesi
Moğolların, Kösedağ'da Türkiye Sel-
çuklularını mağlup etmesi
Sultan Baybars'ın Moğolları Elbis-
tan Savaşı'nda mağlup etmesi
Abaka Han komutasındaki Moğolla-
rin Anadolu'da yaptığı büyük katliam
Moğolların Anadolu Valisi Sülemiş'in
İsyanı ve Moğol baskısının azalması
Verilen tarih şeridindeki siyasi gelişmelerin
aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı
söylenebilir?
A) Anadolu'da İkinci Beylikler Dönemi'nin başla-
masina
B) Osmanlı Beyliği'nin kuruluşuna
C) Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasına
D) Bâbailer İsyanı'nın bastırılmasına
E) Bizans'ın Anadolu'daki birçok kavmi Ortodoks
olmaya zorlamasına
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
1221 1230 1243 1277 1277 1298- 1299 Moğol Istilası'nın başlaması ve Türk göçlerinin hız kazanması Türkiye Selçuklularının, Yassı Çimen' de Harzemşahları mağlup etmesi Moğolların, Kösedağ'da Türkiye Sel- çuklularını mağlup etmesi Sultan Baybars'ın Moğolları Elbis- tan Savaşı'nda mağlup etmesi Abaka Han komutasındaki Moğolla- rin Anadolu'da yaptığı büyük katliam Moğolların Anadolu Valisi Sülemiş'in İsyanı ve Moğol baskısının azalması Verilen tarih şeridindeki siyasi gelişmelerin aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir? A) Anadolu'da İkinci Beylikler Dönemi'nin başla- masina B) Osmanlı Beyliği'nin kuruluşuna C) Büyük Selçuklu Devleti'nin yıkılmasına D) Bâbailer İsyanı'nın bastırılmasına E) Bizans'ın Anadolu'daki birçok kavmi Ortodoks olmaya zorlamasına
9.
Dış politikada yaşadığımız sorunlar bazı şairlerin dizelerine
yansımıştır:
Verilmeyecek şeyler vardır:
Şeref gibi, şan gibi;
Kars gibi, Ardahan gibil..
Bu sözlerin, aşağıdaki devletlerden hangisine tepki
amacıyla kaleme alındığı söylenebilir?
A) ingiltere
C) Fransa
E) Yunanistan
Bitalya
D) Sovyet Rusya
Atatürk Anısına Çeşitli Ülkelerde Bastırılan Posta Pulları
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
9. Dış politikada yaşadığımız sorunlar bazı şairlerin dizelerine yansımıştır: Verilmeyecek şeyler vardır: Şeref gibi, şan gibi; Kars gibi, Ardahan gibil.. Bu sözlerin, aşağıdaki devletlerden hangisine tepki amacıyla kaleme alındığı söylenebilir? A) ingiltere C) Fransa E) Yunanistan Bitalya D) Sovyet Rusya Atatürk Anısına Çeşitli Ülkelerde Bastırılan Posta Pulları
4.
Ayrı
13-
Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra başlayan iş-
gallere tepki olarak ortaya çıkan cemiyetlerden biri olan
Trabzon Muhafaza-i Hukuku Millîye, özellikle aşağıdaki
cemiyetlerden hangisinin faaliyetlerine karşı mücadele
vermiştir?
A) Taşnak
B) Etnik-i Eterya
C) Hınçak
D) Mavri Mira
E) Pontus
Diğer sayfaya geçiniz.
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
4. Ayrı 13- Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra başlayan iş- gallere tepki olarak ortaya çıkan cemiyetlerden biri olan Trabzon Muhafaza-i Hukuku Millîye, özellikle aşağıdaki cemiyetlerden hangisinin faaliyetlerine karşı mücadele vermiştir? A) Taşnak B) Etnik-i Eterya C) Hınçak D) Mavri Mira E) Pontus Diğer sayfaya geçiniz.
1. XVII. yüzyılda Avrupa'da kralların güçlü olduğu mutlak
monarşi yönetimleri kurulmuştur.
Değişen Dünya Dengeleri Karşısında O
XVII. yüzyılda Avrupa'da krallık yönetimlerinin güç
kazanmasında;
I. derebeylik rejiminin yıkılması,
II. Coğrafi Keşiflerin yapılması,
III. Roma İmparatorluğu'nun parçalanması
durumlarından hangileri etkilidir?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız II
C) I ve II
E) I, II ve III
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
1. XVII. yüzyılda Avrupa'da kralların güçlü olduğu mutlak monarşi yönetimleri kurulmuştur. Değişen Dünya Dengeleri Karşısında O XVII. yüzyılda Avrupa'da krallık yönetimlerinin güç kazanmasında; I. derebeylik rejiminin yıkılması, II. Coğrafi Keşiflerin yapılması, III. Roma İmparatorluğu'nun parçalanması durumlarından hangileri etkilidir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) I ve II E) I, II ve III
13. Türklerin en kalabalık boy topluluğu olan Oğuzlar
arasında X. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Isla-
miyet yayılmaya başlamıştır.
Oğuzların İslam inancını benimsemesinin aşa-
ğıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırla-
dığı savunulamaz?
A) Islam inancının geniş coğrafyalara yayılmasına
B) İslam dünyasının Şii ve Haçlı saldırılarına karşı
korunmasına
C) İslam kültür ve uygarlığının genişlemesine
D) Türk-İslam kültürünün gelişmesine
E) İslam dünyasındaki halifelik tartışmaların son
bulmasına
16.
yes
A)
8)
C)
D)
E)
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
13. Türklerin en kalabalık boy topluluğu olan Oğuzlar arasında X. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Isla- miyet yayılmaya başlamıştır. Oğuzların İslam inancını benimsemesinin aşa- ğıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırla- dığı savunulamaz? A) Islam inancının geniş coğrafyalara yayılmasına B) İslam dünyasının Şii ve Haçlı saldırılarına karşı korunmasına C) İslam kültür ve uygarlığının genişlemesine D) Türk-İslam kültürünün gelişmesine E) İslam dünyasındaki halifelik tartışmaların son bulmasına 16. yes A) 8) C) D) E)
5. "Sevgili Annem ve Babam,
Komutanlar ve asker arkadaşlarla beraber Sakarya
Nehri'nin doğusundayız. Atların yem ihtiyacı, bizim ise
giyecek ihtiyacımız var/Cephanemiz az. Hava sıcak,
uzun zamandır yıkanamıyoruz. Duyduğumuza göre
Yunan ordusu asker sayısını artırmış, yeni silah ve
araçlarla donanmış. Umutsuz değiliz. Sizleri görmek,
evimde uyumak istiyorum ama Türk halkı bize güveniyor.
Komutanım Teğmen Hasan Bey ön saflarda kılıçla
savaşacağımızı söylüyor. Babacığım benimle gurur
duyacaksınız, bu savaşı da kazanacağız.
Hürmetle ellerinizden öper, tanıdıklara selam ederim.
Oğlunuz Mehmet
10 Temmuz 1921 "
Buna göre Türk ordusunun içinde bulunduğu bu
durum aşağıdakilerden hangisiyle giderilmeye.
çalışılmıştır?
A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun çıkarılması
B) Tekâlif-i Milliye Emirlerinin yayımlanması
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun çıkarılması
D) Istiklal Mahkemelerinin kurulması
E) Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
5. "Sevgili Annem ve Babam, Komutanlar ve asker arkadaşlarla beraber Sakarya Nehri'nin doğusundayız. Atların yem ihtiyacı, bizim ise giyecek ihtiyacımız var/Cephanemiz az. Hava sıcak, uzun zamandır yıkanamıyoruz. Duyduğumuza göre Yunan ordusu asker sayısını artırmış, yeni silah ve araçlarla donanmış. Umutsuz değiliz. Sizleri görmek, evimde uyumak istiyorum ama Türk halkı bize güveniyor. Komutanım Teğmen Hasan Bey ön saflarda kılıçla savaşacağımızı söylüyor. Babacığım benimle gurur duyacaksınız, bu savaşı da kazanacağız. Hürmetle ellerinizden öper, tanıdıklara selam ederim. Oğlunuz Mehmet 10 Temmuz 1921 " Buna göre Türk ordusunun içinde bulunduğu bu durum aşağıdakilerden hangisiyle giderilmeye. çalışılmıştır? A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun çıkarılması B) Tekâlif-i Milliye Emirlerinin yayımlanması Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun çıkarılması D) Istiklal Mahkemelerinin kurulması E) Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması
5. Mühendishane-i Bahr-i Hümayun,
Kaptanıderya Hasan Paşa'nın önerisi ile 1775 yılında
İstanbul'da kurulmuştur. Osmanlı donanmasının
Ruslar tarafından 1770 yılında Çeşme'de yakılması
üzerine Kaptanıderya Hasan Paşa, yeni ve güçlü bir
donanma kurulmasını istemiştir. Sultan I. Abdülha-
mid Dönemi'nde açılan bu okulda, gençleri özendir-
mek için öğrencilere burs ve okulun adının bulundu-
ğu padişah tuğralı madalyalar verilmiştir. Okulun ilk
hocaları Hasan Paşa ve Baron de Tott'tur. Progra-
minda yabancı dil, pozitif bilimler ve uygulamalı
derslerin yer aldığı Mühendishane-i Bahr-i Hümayun,
Batı tarzında eğitim veren çağdaş bir kurumdur. Yerli
ve yabancı birçok eserin yer aldığı zengin kütüpha-
nesi ile Mühendishane-i Bahr-i Hümayun, modern
eğitim-öğretim anlayışı içerisinde günümüzde Deniz
Harp Okulu adı ile varlığını sürdürmektedir.
(11. Sınıf Tarih MEB Kitabı, 2019, s. 151'den düzenlen-
miştir.)
Bu alıntıdan hareketle aşağıdaki yargılardan han-
gisine ulaşılamaz?
A) Sultan I. Abdülhamit'in devlet adamlarının fikirleri-
ni önemsediğine
B) Osmanlı askerî sistemi ve eğitiminin Batı'dan üs-
tün olduğuna
C) Osmanlı Devleti'nde sosyal devlet anlayışının uy-
gulandığına
Mühendishane-i Bahr-i Hümayun'un köklü bir ku-
rum olduğuna
E) Osmanlı Devleti'nin Rusya ile ciddi krizler yaşadı-
ğına
8
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
5. Mühendishane-i Bahr-i Hümayun, Kaptanıderya Hasan Paşa'nın önerisi ile 1775 yılında İstanbul'da kurulmuştur. Osmanlı donanmasının Ruslar tarafından 1770 yılında Çeşme'de yakılması üzerine Kaptanıderya Hasan Paşa, yeni ve güçlü bir donanma kurulmasını istemiştir. Sultan I. Abdülha- mid Dönemi'nde açılan bu okulda, gençleri özendir- mek için öğrencilere burs ve okulun adının bulundu- ğu padişah tuğralı madalyalar verilmiştir. Okulun ilk hocaları Hasan Paşa ve Baron de Tott'tur. Progra- minda yabancı dil, pozitif bilimler ve uygulamalı derslerin yer aldığı Mühendishane-i Bahr-i Hümayun, Batı tarzında eğitim veren çağdaş bir kurumdur. Yerli ve yabancı birçok eserin yer aldığı zengin kütüpha- nesi ile Mühendishane-i Bahr-i Hümayun, modern eğitim-öğretim anlayışı içerisinde günümüzde Deniz Harp Okulu adı ile varlığını sürdürmektedir. (11. Sınıf Tarih MEB Kitabı, 2019, s. 151'den düzenlen- miştir.) Bu alıntıdan hareketle aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılamaz? A) Sultan I. Abdülhamit'in devlet adamlarının fikirleri- ni önemsediğine B) Osmanlı askerî sistemi ve eğitiminin Batı'dan üs- tün olduğuna C) Osmanlı Devleti'nde sosyal devlet anlayışının uy- gulandığına Mühendishane-i Bahr-i Hümayun'un köklü bir ku- rum olduğuna E) Osmanlı Devleti'nin Rusya ile ciddi krizler yaşadı- ğına 8
29 30 p
TYT - Tarih Testi
4.
enhenu
Damat Ferit Paşa, Elâzığ Valisi Ali Galip Bey aracılığıyla
Sivas Kongresi'ni dağıtmayı denemiş, yayınladığı bildiri
ile halkı Mustafa Kemal Paşa'ya karşı isyana kışkırt-
mış ancak kongrenin toplanmasını engelleyememiştir.
Kongrenin toplanmasından sonra Mustafa Kemal İstanbul
Hükûmeti ile her türlü ilişkiyi kesmiş ve Damat Ferit Paşa
ülkeyi yönetemez hâle gelince
etmek zorunda kal-
mıştır.
600
enialbr
trist old
lebour
Bu bilgilere göre,
munub va
Teimlop eniler numoa gib unuioe pi nin'insme
1
med
H. Temsil Heyeti, İstanbul Hükûmeti tarafından resmen
ethnoto iseliem II
uloy rivelns leeste id nigiiled sb'iinsma
tanınmıştır.
I. Kongreler İstanbul Hükümetince tehdit olarak görül-
Ilmüştür.
Il sigley (8
I sinisY (A
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız II
E) II ve III
C)Yalnız III
5.
tic
WHO WINGS
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
29 30 p TYT - Tarih Testi 4. enhenu Damat Ferit Paşa, Elâzığ Valisi Ali Galip Bey aracılığıyla Sivas Kongresi'ni dağıtmayı denemiş, yayınladığı bildiri ile halkı Mustafa Kemal Paşa'ya karşı isyana kışkırt- mış ancak kongrenin toplanmasını engelleyememiştir. Kongrenin toplanmasından sonra Mustafa Kemal İstanbul Hükûmeti ile her türlü ilişkiyi kesmiş ve Damat Ferit Paşa ülkeyi yönetemez hâle gelince etmek zorunda kal- mıştır. 600 enialbr trist old lebour Bu bilgilere göre, munub va Teimlop eniler numoa gib unuioe pi nin'insme 1 med H. Temsil Heyeti, İstanbul Hükûmeti tarafından resmen ethnoto iseliem II uloy rivelns leeste id nigiiled sb'iinsma tanınmıştır. I. Kongreler İstanbul Hükümetince tehdit olarak görül- Ilmüştür. Il sigley (8 I sinisY (A yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C)Yalnız III 5. tic WHO WINGS
5. Mustafa Kemal'in doğduğu ve öğrenim hayatına adım attığı Selanik, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki en
gelişmiş şehriydi. İşlek bir limanı ve Avrupa ile demir yolu bağlantısı bulunan şehir, canlı bir ticaret ve sanayi
merkeziydi. Çeşitli din ve milletten oluşan nüfusuyla da renkli bir yapıya sahipti
Bu paragrafta Selanik şehri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A Önemli bir ticaret merkezi olduğuna
B) Osmanlı'nın şehirlerinden biri olduğuna
C) Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki son toprak parçası olduğuna
D) Farklı din ve ırktan insanların bir arada yaşadığına
15
8. SINIF/LGS 1
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
5. Mustafa Kemal'in doğduğu ve öğrenim hayatına adım attığı Selanik, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki en gelişmiş şehriydi. İşlek bir limanı ve Avrupa ile demir yolu bağlantısı bulunan şehir, canlı bir ticaret ve sanayi merkeziydi. Çeşitli din ve milletten oluşan nüfusuyla da renkli bir yapıya sahipti Bu paragrafta Selanik şehri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A Önemli bir ticaret merkezi olduğuna B) Osmanlı'nın şehirlerinden biri olduğuna C) Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki son toprak parçası olduğuna D) Farklı din ve ırktan insanların bir arada yaşadığına 15 8. SINIF/LGS 1
5. Türk Medeni Kanunu ve diğer hukuk alanında yapılan
düzenlemelerle Müslüman ve gayrimüslim tüm Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşlarının aynı hukuk kurallarına uy-
ması sağlanmıştır.
Bu eşitliğin;
4. Laiklik,
II. Halkçılık,
III. Devletçilik
ilkelerinden hangilerinin hukuk alanındaki düzenle-
meler yapılırken temel alınmasıyla mümkün olduğu
söylenebilir?
A) Yalnız
D) WemT
B) Yalnız
EX,T ve III
vell
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
5. Türk Medeni Kanunu ve diğer hukuk alanında yapılan düzenlemelerle Müslüman ve gayrimüslim tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının aynı hukuk kurallarına uy- ması sağlanmıştır. Bu eşitliğin; 4. Laiklik, II. Halkçılık, III. Devletçilik ilkelerinden hangilerinin hukuk alanındaki düzenle- meler yapılırken temel alınmasıyla mümkün olduğu söylenebilir? A) Yalnız D) WemT B) Yalnız EX,T ve III vell
2. UNITE
Görsel 2.18
Avrupa'dan Amerika'ya göç
(Nicolaas Baur)
YORUMLAYALIM
BİLİYOR MUSUNUZ?
gü-
Osmanlı Devleti'nde malların değerini belirlemede kullanılan
müş miktarının artması, beraberinde fiyat artışını da getirmiştir.
Avrupa'da büyük zenginliklerin artmasını sağlayan sömürgecilik
politikası, Osmanlı ekonomisini sarsan en önemli sebeplerden
biridir. Sömürgecilik faaliyetleri neticesinde Osmanlılar, Batı kar-
şısında ekonomik üstünlüğü kaybetmeye başlamış ve 1574'te
Osmanlı bütçesi ilk defa 6.5 milyon akçe açık vermiştir. Osmanl
Devleti'nin para birimi olan akçe, flori karşısında değer kaybetmeye
başlamıştır. Bu değer kaybı Batı'nın Amerika'yı sömürmeye başla-
masıyla daha da artmıştır. 1610'larda 200 akçe ancak 1 flori değeri
taşımaya başlamıştır. Osmanlı'nın kontrolünde bulunan Akdeniz
ticareti bu durum karşısında bir süre daha önemini korumuşsa da
XVII. yüzyılın ilk yarısında önemini kaybetmeye başlamıştır.
Nüfus Artışı ve Enflasyon
Akçenin değer kaybı; ulufeli askerlerin, özellikle
kapıkullarının, memnuniyetsizliğine ve sık sık
ayaklanmalarına neden olmuştur. Akçenin sürekli
değer kaybetmesiyle enflasyon girdabına giren
Osmanlı Devleti, akçenin ayarları üzerinde oy-
nayarak bu girdaptan kurtulmaya çalışmış ancak
fiyatlardaki büyük değişmeler devleti ekonomik
krize sokmuştur. Akçedeki ayarlamalardan sonra
standart Osmanlı akçesiyle aynı miktarda malın
satın alınamaması sadece ulufeli askerlerin değil
şehir ve köylerdeki halkın da sıkıntılar yaşaması-
na neden olmuştur. Hızlı nüfus artışı ve Yeni Dünya'dan gelen
gümüş, bu dönemde Osmanlı Devleti'nin, Avrupa'dan olumsuz
yönde etkilenmesine neden olmuştur. Çünkü nüfus artışına
bağlı olarak mevcut mal ve kaynaklara olan talep de artmıştır.
Avrupa'da artan nüfus, Amerika'ya ve onun kullanılmamış kay-
naklarına gönderilebilirken (Görsel 2.18) Osmanlıların fazla
nüfus için yeni toprak kazanımları büyük ölçüde durmuştur.
Fatma Acun, "Celâlî İsyanları (1591-1611)",
s.695-708'den düzenlenmiştir.
LLAMAR
Osmanlı'd
Avrupa'nın
dayalı değ
Avrupa'd:
değişmiş
ler yerine
Osmanlı Devleti'nde nüfus artışının ve fetihlerin durmasının
ekonomiye etkileri neler olabilir?
Avrupa'n
olması,
silahlar
edilme
nüşüm
uygula
yeni at
oldukl
savaşl
XVI. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti, içine düştüğü ekono-
mik buhran sebebiyle nakit para ihtiyacını gidermek için çareler
aramaya başlamıştır. Bu amaçla timar toprakları mukataa hâline
getirilerek hazineye yeni gelir kaynakları oluşturma yoluna gi-
dilmiştir. Bu toprakların vergi gelirleri, iltizam usulüyle doğrudan
hazineye aktarılmıştır. Böylece XVI. yüzyılın sonlarından itibaren
timar ve zeamet topraklarının iltizama verilmeye başlanmasıyla
bazı kişiler nüfuz sahibi olmuş ve zenginleşmiştir.
İltizam, bir şahsın devlete ait herhangi bir vergi gelirini be-
lirli bir yıllık bedel karşılığında toplama görevini üstlenmesi
demektir.
Avrup
Asker
tur. O
savas
görm
man
çıkm
aske
yen
bile
Yer
Yer
(G
ma
sa
ba
Sa
Tarih
Atatürk Dönemi İç Politikası
2. UNITE Görsel 2.18 Avrupa'dan Amerika'ya göç (Nicolaas Baur) YORUMLAYALIM BİLİYOR MUSUNUZ? gü- Osmanlı Devleti'nde malların değerini belirlemede kullanılan müş miktarının artması, beraberinde fiyat artışını da getirmiştir. Avrupa'da büyük zenginliklerin artmasını sağlayan sömürgecilik politikası, Osmanlı ekonomisini sarsan en önemli sebeplerden biridir. Sömürgecilik faaliyetleri neticesinde Osmanlılar, Batı kar- şısında ekonomik üstünlüğü kaybetmeye başlamış ve 1574'te Osmanlı bütçesi ilk defa 6.5 milyon akçe açık vermiştir. Osmanl Devleti'nin para birimi olan akçe, flori karşısında değer kaybetmeye başlamıştır. Bu değer kaybı Batı'nın Amerika'yı sömürmeye başla- masıyla daha da artmıştır. 1610'larda 200 akçe ancak 1 flori değeri taşımaya başlamıştır. Osmanlı'nın kontrolünde bulunan Akdeniz ticareti bu durum karşısında bir süre daha önemini korumuşsa da XVII. yüzyılın ilk yarısında önemini kaybetmeye başlamıştır. Nüfus Artışı ve Enflasyon Akçenin değer kaybı; ulufeli askerlerin, özellikle kapıkullarının, memnuniyetsizliğine ve sık sık ayaklanmalarına neden olmuştur. Akçenin sürekli değer kaybetmesiyle enflasyon girdabına giren Osmanlı Devleti, akçenin ayarları üzerinde oy- nayarak bu girdaptan kurtulmaya çalışmış ancak fiyatlardaki büyük değişmeler devleti ekonomik krize sokmuştur. Akçedeki ayarlamalardan sonra standart Osmanlı akçesiyle aynı miktarda malın satın alınamaması sadece ulufeli askerlerin değil şehir ve köylerdeki halkın da sıkıntılar yaşaması- na neden olmuştur. Hızlı nüfus artışı ve Yeni Dünya'dan gelen gümüş, bu dönemde Osmanlı Devleti'nin, Avrupa'dan olumsuz yönde etkilenmesine neden olmuştur. Çünkü nüfus artışına bağlı olarak mevcut mal ve kaynaklara olan talep de artmıştır. Avrupa'da artan nüfus, Amerika'ya ve onun kullanılmamış kay- naklarına gönderilebilirken (Görsel 2.18) Osmanlıların fazla nüfus için yeni toprak kazanımları büyük ölçüde durmuştur. Fatma Acun, "Celâlî İsyanları (1591-1611)", s.695-708'den düzenlenmiştir. LLAMAR Osmanlı'd Avrupa'nın dayalı değ Avrupa'd: değişmiş ler yerine Osmanlı Devleti'nde nüfus artışının ve fetihlerin durmasının ekonomiye etkileri neler olabilir? Avrupa'n olması, silahlar edilme nüşüm uygula yeni at oldukl savaşl XVI. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti, içine düştüğü ekono- mik buhran sebebiyle nakit para ihtiyacını gidermek için çareler aramaya başlamıştır. Bu amaçla timar toprakları mukataa hâline getirilerek hazineye yeni gelir kaynakları oluşturma yoluna gi- dilmiştir. Bu toprakların vergi gelirleri, iltizam usulüyle doğrudan hazineye aktarılmıştır. Böylece XVI. yüzyılın sonlarından itibaren timar ve zeamet topraklarının iltizama verilmeye başlanmasıyla bazı kişiler nüfuz sahibi olmuş ve zenginleşmiştir. İltizam, bir şahsın devlete ait herhangi bir vergi gelirini be- lirli bir yıllık bedel karşılığında toplama görevini üstlenmesi demektir. Avrup Asker tur. O savas görm man çıkm aske yen bile Yer Yer (G ma sa ba Sa