Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti Soruları

TARİH 7. 1. Murat, Germiyan ve Hamit'ten çeyiz adıyla ve satın alarak Anadolu'da da topraklarını genişletti. Bu genişleme sonucun- da Osmanlılar Anadolu'nun en güçlü devleti Karamanoğlu ile komşu olmuşlardı. Bu komşuluğun sulh içinde devam etmesi, rekabete ve çatışmaya dönmemesi için Murat Bey kızı Nefise Sultan Hatun Karaman şehzadesi Alâeddin Ali Bey'e vermiş ve iki beylik sülalesi arasında evlilik bağı kurulmuştur. Buna göre I. Murat döneminde Osmanlı'nın Anadolu bey- likleriyle olan ilişkileri ile ilgili aşağıdaki yargılardan han- gisi söylenemez? 0 Anadolu beylikleriyle ilişkilerde sulh yolu seçilmiştir B) Evlilik bağı ile iyi ilişkiler kurulmuştur C) Türk beyleri rekabet ile çatışmadan kaçınılmıştır D) Karamanoğlu beyliğinin gücünden çekinmektedir E) Savaşmadan Anadolu'da toprak sahibi olunmuştur

7. Osman Bey'in Bizans'a karşı giriştiği fetih ha- reketlerinde Ahilerin, Gazilerin, Boy Beylerinin desteğini alması; 1. Osmanlıların bağımsız olmadığı II. Fetihlerin dini amaçlı yapıldığı III. Daimi ve düzenli bir ordusunun olmadığı durumlarından hangilerinin, etken olduğu ileri sürülebilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) I, II ve III B) Yalnız II D) I ve II ~ 10. u SC A) G E)

8. Osmanlılar, Ankara Savaşı'ndan sonra Oğuzların Günhan kolundan olan Kayı Boyu'na mensup olduklarını her vesile- de tekrar etmiş hatta silah ve paraların üzerine Kayı damgası vurmaya başlamıştır. Osmanlı soyunun ilk defa Kayı Boyu'na dayandırılması özellikle de II. Murad Devri'ne rastlamıştır. Bu dönemden sonra Osmanlı şehzadelerine "Oğuz", "Korkut" gibi isimler verilmesi de bu durumun kanıtıdır. Osmanlıların Kayı Boyu'na mensup olduklarını kuru- luşun ilk yıllarında değil de Ankara Savaşı'ndan sonra belirtmelerinin nedenleri arasında; I. hâkimiyetlerini meşru bir zemine oturtmak, II. Türk olduklarını ispat etmek, V III. Timur'dan daha üstün olduklarını vurgulamak durumlarından hangilerinin yer aldığı söylenebilir? A) Yalnız D) II ve III B) Yalnız III E) I, II ve III C) I ve II

1. Aşağıdakilerden hangisinin Osmanlı Devleti'nin Anadolu siyasi birliğini kurma çalışmalarını olumsuz etkilediği söylenemez? A) Bizans'ın taht kavgasına girişen şehzadelere destek vermesinin B) Timur'un Anadolu'ya yönelmesinin C) Bazı Türkmen aşiretlerinin iskâna tabi tutulmasının D) Karamanoğulları Beyliği'nin kendilerini Selçuklu varisi ilan etmesinin E) Ankara Savaşı sonrası beyliklerin yeniden kurulmasının 18

A) Yatr upopupso toh 13. Tarihçi Paul Wittek'e göre Osmanlı'nın kurulmasında te ve yayılmasında gaza anlayışının önemli bir yeri vardır. Gaza fikri askerî teşkilatlanma üzerine kurulmuştur ve düşmana karşı sürekli akın ve fetih yapılmasını gerek- tirir. Bu anlayış ekseninde Osmanlı, ve bu şekilde hem Batı'ya doğru hızlı bir genişleme kaydetmiş hem de İslam dünyasındaki prestijini artırmıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilirse bilgi yanlışlığı olmaz? A) bölgede bulunan diğer beyliklerle devamlı gaza hâlinde olmuş B) Bizans'a karşı sürekli bir cihat ve fetih psikolojisi içinde olmuş C) Arap ülkelerine karşı fetih anlayışı içinde olmuş D) Anadolu içinde bulunan tarikatlarla iş birliği içinde olmuş? kendilerine yapılan saldırılara her zaman hazırlıklı olmuş

4. Aşağıdakilerden hangisi Bizans'a bağlı bir yönetici iken zamanla Osmanlılarda görev alarak önemli hizmetlerde bulunmuştur? A) Konur Alp C) Samsa Çavu duhensy helempilep din E) Aygut Alp B) Akça Koca D) Köse Mihal femmeM 1 (0

Paul Wittek, Mehmet Fuat Köprülü ve Halil İnalcık Osmanlı Beyliği'nin kuruluşu ile ilgili önemli teoriler ortaya atmışlar- dır. Paul Wittek nazariyesinde, Osmanlı Beyliği'nin kuruluşu- nu "Gaza Tezi" ile açıklamıştır. Bu teze göre Osmanlı Devle- ti'nin görkemli yükselişinin gerçek sebebi gazadır. İslam'ın sınırlarını genişletme çabası olan gaza ile devlet, askerî fe- tihlerle ganimet elde etmeyi amaçlamıştır. Köprülü'ye göre Osmanlı Beyliği'nin kuruluşunda sadece fetih ve ganimet el- de etme amaçlı seferler etkili olmamıştır. Ona göre Selçuk- lu Devleti'nin zayıflaması ve beyliklerin kurulduğu dönem- de Anadolu'daki siyasi boşluk, Türklerin sahip olduğu millî özellikler, Kuruluş Dönemi hükümdarlarının yetenekli olması gibi unsurlar ön plandadır. Halil İnalcık ise Bizans sınırında gaza ideolojisiyle donanmış nüfus potansiyelinin iyi yönlen- dirilmesinin yeni bir Türk Beyliği'nin doğuşunu sağladığını ileri sürmüştür. Bu bilgilerden hareketle, 1. Osmanlı Beyliği'nin kuruluş sürecindeki araştırmaları Paul Wittek başlatmıştır. 5. II. Osmanlı Beyliği'nin kurulup gelişmesinde hem maddi hem de manevi unsurlar rol oynamıştır. III. Fuad Köprülü, Osmanlı Devleti'nin yükselişinde tama- men dinî sebeplerin etkili olmadığını öne sürmüştür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II Oksijen Yayınları

2. O Osmanlı Devleti'nde; merkeziyetçiliğin güçlendirilmesine gerek duyulması, Türk-İslam kültürünün geniş alanlara yayılmasının amaçlanması, M. hoşgörüye dayanan bir siyaselin uygulanması durumlarından hangilerinin padişahların düzenli ordular kurulmasına önem vermelerinde etkili olduğu savunulabilir? A Yalnız I D) I ve II B) Yalnız IT E) II ve III C) Yalnız III

31. II. Abdülhamit, Fener Rum Patrikhanesine alternatif olarak Bulgar Kilisesi (Eksarhane) ve Sırp Piskoposluğu'nun kurulmasına izin vermiştir. II. Abdülhamit'in bu uygulamayla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulabilir? A) İstanbul'un çok uluslu yapısını korumayı B) Balkan ulusları arasında inanç özgürlüğünü sağlamayı C) Balkan devletlerinin, Osmanlı Devleti'ne karşı ittifak yapmalarını engellemeyi D) İstanbul'u siyasi ve dinî bir metropol hâline getirmeyi E) İç sorunların dış soruna dönüşmesini engellemeyi

4. Osmanlı Devleti'ndeki "Ülke hanedanın ortak malıdır." anlayışı I. Murat döneminde "Devlet yönetiminin hükümdar ve oğullarına ait olduğu" kuralı haline gelmiştir. Fatih Dönemi'nde, devletin bütünlüğünü korumak için padişahlara kardeşlerini öldürme izni verilmiştir. Buna göre; I. Osmanlı devlet yönetiminde geleneksel Türk veraset sistemi uygulanmıştır. II. Fatih Dönemi'nde çıkarılan kanunname ile devletin mutlakiyetçi yapısı güçlenmiştir. III. Osmanlı devlet düzeninde teokratik uygulamalar yer almıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Yalnız I B) Yalnız III D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III x

5. A Osman Gazi'nin ilk savaşçı sınıfını, etrafında gaza ve cihat amaçlı toplanan alpler ve gaziler oluşturmuştur. Osman Gazi, kendi safında savaşan Türkmen aşiretleri- ne ganimetlerden pay vermiş ve ele geçirdikleri toprak- larına yerleşme hakkı tanımıştır. Osman Gazi'nin böyle bir yol izlemesinin nedeni; T her daim hazırda bir ordu bulundurmak, II. asker ihtiyacını karşılamak, III. denge siyaseti izlemek X ifadelerinden hangileri olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) ve II D) II ve III E) I, II ve III

5. Maarif Nezareti, 10 Şubat 1914 tarihli bir kararla Osmanlı Beyliği'nin bağımsızlık tarihini ortaya koyma görevini Efda- leddin Bey'e vermiştir. Efdaleddin Bey, bu konuyla ilgili o za- mana kadar yazılmış olan eserlerdeki kayıtlara yer vermiştir. Genel değerlendirmeden sonra Hicri 699 Miladi 1299 yılını Osmanlı Devleti'nin bağımsızlık tarihi olarak kabul etmişti. Kayıtlarda uç gazilerinin Osman Bey'i oy birliğiyle başa getir- dikleri gün, el öpme ve kımız ikramının yapıldığına resmi bir tören icra edildiğine dikkat çekilmiş ancak tam olarak hangi gün yapıldığı belirtilmemiştir. ES Buna göre Osmanlı Devleti'nin kuruluş süreci ile ilgili ula- şılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A Maarif Nezareti'nin çalışmalarıyla Osmanlı Devleti'nin hangi tarihte kurulduğu gün, ay ve yıl olarak kesinleş- miştir. B) Kuruluş tarihini belirlemek için sadece Batılı kaynaklar- dan yararlanılmıştır. C) Osmanlı Devleti XII. asırda varlık göstermeye başlamış ve örgütlenme sürecini tamamlamıştır. Kuruluş sürecinde sadece uçlardaki yöneticilerin des- teği sağlanmıştır. E) Yarı göçebe yaşamın da etkisiyle yeterli belge ve bilginin olmayışı Osmanlı'nın kuruluş tarihinin belirlenmesinde sorun oluşturmuştur.

2. Orhan Bey döneminde, Karamanoğulları'nın kışkırt- masıyla ayaklanan Ankara Ahileri yeniden hakimi- yet altına alınmışlardır. Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Karamanoğulları hakimiyet altına alınmıştır. -B) Osmanlı tahtında değişim olmuştur. CAnadolu Türk birliği güçlendirilmiştir. D) Ahiler, Karamanoğulları hakimiyetini tanımışlar- dir. EOsmanlı Devleti iç işlerine karışılmamıştır. COZ KAZ Var.

6. Fetret Devri'nde Süleyman Çelebi Edirne'de, Musa Çelebi Bursa'da, Isa Çelebi Balıkesir'de, Mehmet Çe- lebi ise Amasya'da hükümdarlığını ilan etmiştir. Bu durum, Fetret Dönemi'yle ilgili, 1. Devlet tek merkezden yönetilexpemiştir. orkmıştır. II. Devletin parçalanması tehlikesi ortaya kmıştır. III. Bizans siyasi varlığını koruma mücadelesi verme konusunda zaman kazanmıştır. yargılarından hangilerini doğrular? A) Yalnızl B) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III C) I ve IL

İkili ya da üçlü teşkilat 1. II. Şamanist inanç X III. Kut inancı Yukarıdakilerden hangileri tarih boyunca kurulan Türk devletlerinin kısa ömürlü ol- masında etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III B) Yalnız II D) I ve II 1. B 2. A 3. D B

4D Serisi Ⓡ 5. Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda uyguladığı; 1. dini hoşgörü, II. adaletli yönetim, III. sosyal devlet anlayışı politikalarından hangilerinin Balkan halkının Osmanlı'ya olan güveninin artmasına etki ettiği söy- lenebilir? A) Yalnız ! D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II