Büyük Selçuklu Devleti Soruları

3 eki m." e ir? polimal 28. Büyük Selçuklu veziri Nizamülmülk tarafından kurdurulan "Nizamiye Medreseleri"nde filoloji, matematik, astronomi, tip ve felsefe gibi birçok bilim okutulmaktaydı. Bu bilimlerin uygulamasını yapmak için medreselerin bulunduğu kampüste bir rasathane ve hastahane kurdurulmuştur. Bu bilgilere göre, 1. İslamiyet'in yayılması hız kazanmıştı II. Toplumun kültürünün yükseltilmesi amaçlanmıştır III. Akla ve deneye dayalı bilimler önemsenmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalpíız 1 I D) I ve III B) Yalnız II E)TI ve III C) Ive Il Sagil

sypes SUPARA VU Bey ✓ Atabey (). Subagi NV Pervaneci V. Emirisevahil kalır? A) I ve II D) III ve V Açıklama Bizans ve Ermeni sinir bölgele yanında, düşman ülkelere akın rini yönetir, sinirları korumanın lar düzenler, sultan ile sefere ç kar lar. Tecrübeli devlet adamlan olup her biri hükümdar adayı olan me liklerin eğitiminden sorumludur- Türkiye Selçukluları ile ilgili yukarıdaki kavramlar ile açıklamaları eşleştirildiğinde hangi iki kavram dışarıda A Kitapçığ Fethedilen arazilerin yazımı, ik taların kaydı ve dağıtımıyla ilgi- lenir. B BNI ve IV ENV ve V C) I ve III

E) Kağanın statüsü yaşa 2. Selçuklu sultanı Alp Arslan'ın hayatını kaybetmesinden son- ra, ölmeden önce veliaht tayin ettiği oğlu Melikşah hüküm- dar oldu. Fakat Alp Arslan'ın kardeşi Kavurd, Melikşah'ın hükümdarlığını tanımadı. İki taraf arasında yaşanan taht mücadelesini Melikşah kazandı. Sultan Alp Arslan'ın ölü- mü Gazneliler ve Karahanlıları da harekete geçirdi. Sultan Melikşah, Selçuklu sınırlarına saldıran bu iki devlet üzerine yürüyerek bunları etkisiz hâle getirdi ve antlaşmaya zorladı. Ardından devletin merkezini İsfahan'a taşıdı. Bu bilgiden hareketle, 1. Büyük Selçuklularda Sultan Alp Arslan Dönemi'nde dü- zenli veraset sistemine geçilmiştir. II. Eski Türk devlet geleneklerinin sürdürülmesi devletin iç sorunlarla karşı karşıya kalmasına sebep olmuştur. III. Büyük Selçuklu Devleti, Gazneliler ve Karahanlarla kalıcı bir barış dönemine girmiştir. yargılarından hangilerinin doğru olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III er

9. Aşağıdakilerden hangisi Büyük Selçuklu Devleti'nin yö- netim anlayışıyla ilgili doğru bir ifade değildir? A) Ülke, hükümdar ailesinin ortak malı kabul edilmiştir. Vo B) Devlet yönetiminde şer'i ve örfî hukuk esas alınmıştır. C) Selçuklularda devletin tek temsilcisi sultandır. X Eski Türk devletlerindeki kut anlayışı devam ettirilmiştir. Sultanlık hakkı genelde yüksek rütbeli emirlere verilmiştir. 42

9. Aşağıdakilerden hangisi Nizamiye medreselerin kurulma sebepleri arasında yer almaz? A) Batınilerin yıkıcı düşüncelerini engelleme B) Şiiliği yayma C) Bilimsel faaliyetlerde bulunma D) Devletin ihtiyacı olan nitelikli memur yetiştirme E) Sünniliği etkili kılma

BİZANS IMP. KARADENIZ AKDENİZ Kahire Malazgirt Antakya Şam Kudüs Van Hazar Denizi Tebriz Küte ● Medine Mekke • Ray Bağdat BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ Bu haritaya göre Büyük Selçuklu Devleti ile ilgili; 1. Avrupa ve Afrika kıtasında toprağı olduğu, II. farklı ulusları egemenlik altına aldığı, III. güçlü bir merkezî otorite kurduğu durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II Harizm C) Yalnız III Buhara Basra Nigabur Büyük Selçuklu Devleti KARAHANLILAR • Taşkent Semerkant Dandanakan Gazne GAZNELİLER D) I ve II E) II ve III

10. İslamiyet'e yaptığı hizmetlerden dolayı "Şark'ın en sevgili sultanı", "İslam'ın en saf kahramanı" olarak nitelendirilen Türk-İslam hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sultan Baybars Selahattin Eyyubi B) Tolun bin Ahmet D) Sultan Alp Arslan E) Gazneli Mahmut Ders Uygulama Föyü | Tarih 12

Med Ecr 20 J. Deniz ticaretine çok önem veren Türkiye Selçuklu Devleti, Anadolu kıyı limanlarının fethinden sonra denizaşırı ilk fethini aşağıdakilerden hangisini ala- rak yapmıştır? A) Rodos D) Mora B) Kırım B C) Malta E) Sakız Adası

34 10. Bazı ilk Türk devletlerine en parlak dönemlerini yaşa tan hükümdarlar arasında aşağıdakilerden hangisi ye almaz? A) Attila 5.621. C) Mukan Kağan Avr. n Baya 3. B) Melikşah D) Kapgan Kağan E) Moyen Çur Kağan AYT/Extra Tarih D E 14. i

1. Malazgirt Savaşı sonrasında uygulanan "Fethedilen top- rak fethedenin malıdır" anlayışı doğrultusunda Anado- lu'daki fetihler sonunda Saltuklular, Danişmentliler, Men- gücekliler, Artuklular ve Çaka Beylikleri kurulmuştur. İlk Türk beyliklerinin aşağıdakilerden hangisine katkı sağladığı söylenemez? A) Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasına B) Bizans ve Haçlılarla mücadele edilmesine C) Halifeliğin Türklere geçmesine D) Yaptıkları mimari eserlerle Türk-İslam kültürünün gelişmesine E) Anadolu coğrafyasını imar ederek yer adlarını Türk- çeleştirmesine icerisin- 3. Türkler, Orta Asya'daki ilk dönemlerinden itibaren boylar birliği şeklinde teşkilatlanmıştır. Bu teşkilatlanmada, Türk toplumunun en küçük yapısını oguş denilen aile oluştur- muştur. Oguşlanın birleşmesiyle urug yani sülale, urugla- rin birleşmesiyle de boylar meydana gelmiştir. Boylanın bir araya gelmesiyle oluşan topluluğa bodun yani millet; milletin oluşturduğu en büyük siyasi teşkilat olan devlete ise il veya el denilmiştir. Bu bilgilere göre; XI. Türklerde köleci bir toplum yapısı yaygındır. L. Milletin oluşmasında boylar önemli bir yere sahiptir. LH. Türklerde teşkilatlı bir sosyal yapı vardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II 4. DIT ve Il Eve III Yalnız III Selçuklularda "melik" unvanı verilen şahzedeler, atabey denilen devlet adamlarının gözetiminde vilayetlere yöne- tici olarak gönderilmiştir. Selçuklulardaki bu uygulama, 1. din ve devlet işlerini birbirinden ayırma, D) I ve III II. meliklerin devlet deneyimi kazanmalarını sağlama, III. vilayetlerin sayısını azaltma amaçlarından hangilerine yöneliktir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III

AYT DENEME SINAVI 03 25. Sultan Alp Arslan ölünce veliaht tayin ettiği oğlu Melikşah hükümdar olmuştur. Sultanlığını tanımayan amcası Kavurd'a karşı mücadeleyi kazanmıştır. Bu gelişmeleri fırsat bilerek Selçuklu sınırlarına saldıran Karahanlılar ve Gazneliler üzerine yürüyerek bu iki devleti de anlaşmaya zorlamıştır. Bu gelişmelerden Büyük Selçuklular Dönemi'yle ilgili, 1. Ülke ve devlet hanedanın ortak mali sayılmaktadır. B B B II. Türk devletleri arasında çatışmalar yaşanmaktadır. III. Hükümdarın otoritesini sağlayıp koruması gerekmektedir. D) I ve III yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III 27. llk C hule olu C) I ve II E) I, II ve III B röle anlamına gelen mevali tabiri, lorıyla Müslüman

3. E) Divan- Mezam Büyük Selçuklularda uygulanan seri hukuk sistemin- de davalara kadılar bakardı. Buna göre kadıların aşağıdaki davalardan hangi- sine baktıkları söylenemez? A) Siyasi B) Bosanma D) Nafaka E) Arazi C) Miras 6.

7 isim alm rası A) I, II, UL aşağıdakilerden D) IIH lir? hangisidir? B) I, III, II Büyük Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey İsfahan'ı fethet- tikten sonra, kent halkına üç yıl vergi muafiyeti tanı- mıştır. Tuğrul Bey'in bu uygulamayla, 1. fetih sırasında zarar gören bölgenin tekrar toparlan- LI. f masını sağlama, II. bölge halkının devlet yönetimini benimsemesini ko- laylaştırma, A) Yalnız I E), kurucusu Selauk beydes (siulaini almıştır C) H, I, H halkın yeni yönetime karşı yaşadığı tedirginliği gi- derme durumlarından hangilerini amaçladığı savunulabi- D) II ve III - AYT / TARİH B) Yalnız II FEN BİLİMLER E) I, II ve III C) I ve II

3. E) Kök Türkler Doğu Roma İmparatorluğu'nda ücretli askerlik yaparken Malazgirt Savaşı'nda Alp Arslan yönetimindeki Büyük Selçuklu ordusuna katılan Türk boyu aşağıdakilerden hangisidir? A) Sibirler D) Hazarlar SOSYAL BİLİMLER-2 B) Macarlar La teret B C) Türgişler E) Peçenekler icon ē S 14

D) I ve II E) I, II ve III Fethin babasıydı o, Anadolu kapılarını açacak olan Malazgirt'e geliyordu. Zafere kilitlenmişti ordusu, beyaz giymiş Sultan, aske- rinin önünde yürüyordu. Üç katı olması korkutur mu onu, turan taktiği ile yok etti Bizans ordusunu. Diyogenes'in gururu ve Bizans perişan, yüzyıllarca Avrupa hissedecek Türk korkusunu. Alp Arslan'ın duası, doğan her Türk'ün kulağına söy- lenir içten, ebediyen senin Anadolu. Ömer İNAN Bu şiire göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Alp Arslan'ın gaza politikası uyguladığı B) Türklerin Haçlı ittifakına karşı mücadele ettiği Le) Bizans ordusunun sayıca Türk ordusundan üstün ol- duğu Bizans'ın yenilerek Anadolu kapılarının Türklere açıl- dığı Türk ordusunun düşmanı yenebilecek taktiklere sahip olduğu Diğer sayfaya geçiniz.

4. Büyük Selçuklu Devleti'nde hükümdarlar emir, melik, sulta- nü'l âlem, sultanü'l azam gibi unvanlar kullanırlarken, Türki- ye Selçuklu Devleti'nde hükümdarlar keykavus, keyhüsrev ve keykubat unvanlarıyla birlikte, sultanü'l-bahreyn (denizle- rin sultanı) unvanını da kullanmışlardır. Bu bilgiye göre Büyük Selçuklu ve Türkiye Selçuklu dev- letleriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A Monarşi yönetim anlayışının benimsendiği B) Arap ve İran kültürünün etkisinde kalındığı G) Türkiye Selçuklu Devleti'nin denizle bağlantısının olduğu D) Türk tarihinde denizcilik faaliyetlerinin Büyük Selçuklu Devleti'yle başladığı E) Aynı hanedanın farklı coğrafyalarda devlet kurduğu