Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı Soruları

A A TYT / SOSYAL BİLİMLER 3. Westphalia Antlaşması'nın giriş metninde "Bundan sonra Avrupa, kendi yasalarına göre hareket eden, kendi siyasal ve ekonomik çıkarlarını izleyen, serbestlik içinde ittifaklar kuran ve bozan, savaş ile barış arasında, güç dengesi kurallarına göre durum değiştiren, elçi gönderip kabul eden bağımsız ve özgür devletlerden oluşacaktır. Devletlerin üzerinde, onların ilişkilerini düzenleyen herhangi bir üstün otorite yoktur." denilmiştir. Bu bilgiye göre Westphalia Antlaşması ile ilgili olarak, 1. Avrupalı devletler, devletlerarası hukukun eşit özneleri olmuştur. II. Güçler birliği ilkesi benimsenmiştir. III. Ulus devlet özelliği zayıflamıştır. çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

E) II.Kosova Savaşı 9, Osmanlı Devleti'nin XVII. yüzyılda siyasi ilişki içerisinde oldu- . ğu devletler konusunun işlendiği derste Meltem Öğretmen şu bilgileri vermiştir: Osmanlı Devleti'nin II. Viyana Seferi'nden sonra güç- lenen ve Karadeniz'de Azak Kalesi'ni alarak Osmanlıes Devleti'nin bundan sonra en büyük rakibi ve farklı ittifak arayışları içerisine girmesine sebep olan devlet. Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki fetihlerinin aksamasına neden olan ve fırsat buldukça Haçlılar ile ittifaktan çekin- meyen fakat 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşması'ndan sonra Osmanlı ile iyi geçinen devlet. Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'deki en büyük rakibi olan ve Osmanlı'daki ticari imtiyazlarını da gözeten fakat Kutsal İttifak Savaşları'nda yer alarak çıkarcı ve güvensiz davra- nan devlet. Veredik Kutsal İttifak'ta yer alan ve Osmanlı topraklarına yap- tığı saldırılardan dolayı Osmanlı Devleti'nin Ukrayna Kazakları ile ittifak kurmasına neden olan devlet. Buna göre, Meltem Öğretmen aşağıdaki devletlerin han- gisi ile ilgili bilgi vermemiştir? A) Lehistan B) Avusturya E) İran C) Pusya DW Wenedik

MA VE GERILEME 13. 1. Beyyarentesi yasaan hanya de Bar und Serentak ence Y Most 10 yw wiele w XVII. yüzyıl islahatlarının genel özellikleri ile ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Devlet politikası haline getirilememiştir. B) Baskı ve şiddete dayalı olarak yapılmıştır. C) Sorunlara kökla çözümler getirememiştir. D) Kişilere bağlı kalınmıştır. E) Batı etkisiyle ilk yenilikler denenmiştir. Dugoro wenn das te what Kenya yorumlananley play? AjY SY Civ Dj 14. Aşağıdakilerden hangisi Reform Hareketleri sonucunda ortaya çıkan yeni mezheplerden bi- ri değildir? . Osmanlı tarihinde ilk kez saraya sunduğu bazı şartla- rin kabul edilmesiyle sadrazam olmayı kabul eden IV. Mehmet Dönemi islahatçı devlet adamı, aşağıdakiler- den hangisidir? A) Tarhuncu Ahmet Paşa B) Köprülü Mehmet Paşa C) Köprülü Fazıl Ahmet Paşa D) Merzifonlu Kara Mustafa Paşa E) Amcazade Hüseyin Paşa A) Ortodoks C) Protestanlık B) Kalvenizm D) Anglikanizm E).Presbiteryenlik 15. Yeni Çağ Avrupası'nda meydana gelen aşağı- daki gelişmelerden hangisinde, II. olay I. olayın sonucu olarak gösterilemez? 1. . Yerel yöneticilerin kanunlara aykırı vergi toplaması, Îltizam sisteminin yaygınlaştırılması, Dirlik topraklarının hak etmeyen kimselere verilmesi XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde görülen yukarda- ki gelişmelerin; 1. timar sisteminin bozulması, II. halkın devlete olan güveninin sarsılması, II. Istanbul isyanlarının çıkması durumlarından hangilerine ortam hazırladığı söylene- bilir? A) Yalnızl. B) I ve II. C) I've III. D) Il ve III. E) I, Il ve II. 19 NIK 1. Olay A) Pusulanın öğrenil- mesi B) Matbaanın öğrenil- mesi C) Reform Hareketleri II. Olay Avrupalıların yeni yollar bulması Kültürel etkileşimin hızlanması Hristiyan dünyasın- da birlik sağlanması Derebeyliklerin güç kaybetmesi Skolastik düşünce- nin zayıflamasi D) Barutun ateşli silah- larda kullanılması E) Rönesans Hare- ketleri 2. Girit Adası'nın 1645-1669 yılları arasında uzun süren bir kuşatma sonucu fethedilmesi, 1. Osmanlı donanması eski gücünü kaybetmiştir. II. Denizcilik alanında Batı tarzı çalışmalar yapılmıştır. III. Kuşatma mali açıdan hazineye yük getirmiştir. yargılarından hangilerini kanıtlar niteliktedir? A) Yalnızl. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. 16. Aşağıdaki savaşlardan hangisi, Reform sonu- cu ortaya çıkan Protestanlık mezhebine son verme nedeniyle yapılmıştır? A) Yüzyıl Savaşlar B) Yedi Yil Savaşları C) Otuz Yıl Savaşları D) Çiftegül Savaşları E) Haçlı Seferleri

1. Osmanlı Devleti ile ilgili olarak, aşağıdakilerden hangisinde 1.de verilenin II.ye ortam hazırladığı savunulamaz? 1 II A) Meşrutiyet'in ilanı Halkın seçme ve seçil- me hakkını kullanması Ulusçuluk düşüncesinin yaygınlaşması Rejime yönelik isyanlarda artig yaşanması C) Tanzimat Fermani'nin ilani Hukuk ustünlüğü anlayışının benimsenmesi D) Ayanlık sisteminin kaldı- rilmasi Merkezi otoritenin güçlendirilmesi E) Müsadere uygulamasına son verilmesi Ozel mülkiyetin teşvik edilmesi

9.) 1. Balkan Savaşı sonunda Londra Antlaşması'yla Osmanlı Devleti'nin batı sınırı Midye-Enez çizgisi olarak belirlenmiş, en fazla toprağı Bulgaristan almıştır. Buna tepki gösteren Balkan devletleri Bulgaristan'a savaş açmıştır. Bundan faydalanan Osmanlı Devleti Doğu Trakya'yı geri almış ve Istanbul Antlaşması'nda batı sının Meriç Irmağı olarak belirlenmiştir. Bu durum Balkan Savaşlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini kanıtlamaktadır? A) Balkan savaşlarında en karlı çıkan devlet Bulgaristan'dır. B) I. ve II. Balkan savaşları aynı devletler arasında olmuştur. C) I. Balkan Savaşı'nın sonuçlan II. Balkan Savaşı'nın çıkmasına ortam hazırlamıştır. D) Osmanlı Devleti Balkanlardaki otoritesini yeniden kurmuştur. E) Balkanlarda kalıcı barış sağlanmıştır (bilgi yelpazesi.net)

e) Osmanlı Devleti, XVII. yüzyılda Fransa'dan sonra Ingiltere, Hollanda gibi birbiriyle anlaşamayan farklı ülkelere kapitülasyon vermiş, 28 Mayıs 1740'ta im- zalanan antlaşmayla da Fransızlara verilen kapitü- lasyonları genişletmiştir. Bu antlaşmayla kapitülas- yonlar sürekli hale getirilmiş ve daha önce olduğu gibi hükümdarların saltanat süresiyle sınırlı olmak- tan çıkarılmıştır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangilerine ulaşılamaz? A) Yabancı sermayenin Osmanlı ekonomisine giri- şi kolaylaşmıştır. B) Osmanlı topraklari ham madde kaynağı ve pa- zar hâline gelmiştir. C) Osmanlı Devleti ekonomide merkantilizm anla- yışını benimsemiştir. D) Fransızlar, Akdeniz ticareti ve taşımacılıkta üs- tünlük elde etmiştir. E) Dönemin padişahı I. Mahmud, halefleri adına da kapitülasyonları onaylamıştır.

D) II ve III E) I, II ve III 2. Osmanlı Devleti I. Murat Dönemi'nde, Germiyanoğulla Beyliği'nden çeyiz olarak Kütahya ve çevresini almış; Hamitoğulları Beyliği'nden para ile satın aldığı bazı yer lere Türkmenleri yerleştirmiştir. Yalnızca bu bilgiye dayanarak, aşağıdakilerden hangi- sine ulaşılamaz? A) Anadolu beyliklerine karşı uzlaşmacı bir politika iz- lendiği B) Anadolu Türk birliğinin sağlanmaya çalışıldığı C) Sinirların genişletilmek istendiği D) Türkmen göçlerine yerleşim alanı bulunmaya çalışıl diği E) Anadolu beylikleriyle silahlı mücadele edildiği

11. SINIF 5. 1724 yılında Rusya ve Osmanlı Devleti arasında im- zalanan İran Mukasemenâmesi'ne diğer adıyla İs- tanbul Antlaşması'na göre; İran'ın kuzey toprakları Osmanlı Devleti ile Rusya arasında paylaşılmıştır. Buna göre, V Tran, Osmanlı Devleti ile Rusya'nın egemenliği- I. Rusya ile Osmanlı Devleti sınırlarını genişletmiş- lerdir. "Tran, ne girmiştir. 11. Rusya, Boğazlar üzerinde söz sahibi olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız III D) | ve II E) I, II ve III Oui

mao ni Birinci Balkan Savaşı'nda alınan yenilginin kendi- lerinin yönetimde olmamasından dolayı yaşandı- ğini savunan ve Bâbıâli Baskını ile hükümeti ele geçiren parti aşağıdakilerden hangisidir? A) Osmanlı Ahrar Fırkası bnplo Du siehson B) ittihat ve Terakki Fırkası VOZIV Os C) Mutedil Hürriyetperveran Fırkası uble D) Osmanlı Demokrat Firkası Os

XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yaşanan aksaklik- ların devlet düzenine uyulmaması nedeniyle ortaya çık- tığı sonucuna varılmıştır. XVIII. yüzyıla gelindiğinde Av- rupa'daki gelişmeler takip edilmeye çalışılmış ve bu amaçla Avrupa'nın önemli merkezlerine elçiler gönde- rilmiştir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşı- lamaz? A) XVII. yüzyılda sistemin devamlılığı sürdürülmeye çalışılmıştır. B) XVII. yüzyıl islahatlarında başarıya ulaşılmıştır. C) Avrupa ile olan diplomatik ilişkiler geliştirilmeye ça- lışılmıştır. D) Zamanla Avrupa'nın üstünlüğü kabul edilmiştir. E) XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti, çağı yakalamaya çalışmıştır.

3. Westphalia Antlaşması'nın giriş metninde “Bundan son- ra Avrupa, kendi yasalarına göre hareket eden, kendi siyasal ve ekonomik çıkarlarını izleyen, serbestlik içinde ittifaklar kuran ve bozan, savaş ile barış arasında, güç dengesi kurallarına göre durum değiştiren, elçi gönderip kabul eden bağımsız ve özgür devletlerden oluşacaktır. Devletlerin üzerinde, onların ilişkilerini düzenleyen her- hangi bir üstün otorite yoktur.” denilmiştir. Yalnız bu bilgiye göre Westphalia Antlaşması ile ilgili olarak; I. Avrupalı devletler, devletler arası hukukun eşit özne- leri olmuştur. II. Devletlerin yasama, yürütme ve yargi gücü artmıştır. III. Ulus devlet özelliği zayıflamıştır. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız ! B) Yalnız II C) Yalnız III D) Ive II E) I ve H

16. "Evet Rumeli göçüyordu. Rumeli boşalıyordu. Rumeli başında alevlenen bu yanginin alevleri içinde yanarak, Rumeli'de yüzyıllardır yaşayan son Türkler, 20. yüzyılın Türkleri akıp geliyordu. Rumeli'yi yüzyıllarca evvel alan, çamurlar içinde eriyerek, her sürünüşte biraz daha azalarak, biraz daha kaybolarak, her an daha koyulaşan bir karanlığın içinde, sonu bilinmez geleceklere doğru akıyordu." Şevket Süreyya Aydemir'in satırlarında tasvir edilen bu göç hareketi aşağıdaki gelişmelerden hangisinin sonucudur? A) Celali isyanları B) Eyalet Isyanları C) I. Dünya Savaşı D) Trablusgarp Savaşı E) Balkan Savaşları ÜR / MF / 1 www.sinav.com.tr

8. 'Hükümdar' adlı eserinde devletle ilgili yasaların dinden değil, akıl ve deneyimden çıkarılması gerektiğini savunan İtalyan düşünür: 9. Merkezden gönderilen ve merkezi otoriteyi temsil eden beylerbeyi, sancakbeyi ve timarlı sipahilerin ortadan kalkması ile gücünü artıran zümre: 10. Osmanlı Devleti'nde bir bölgenin kanunla belirlenmiş vergisini toplayıp hazineye yatırma işinin ihale edilmesi sistemi: 11. Thomas More'nin yazdığı özel mülkiyetin bulunmadığı bir düzeni tasarladığı eser:

17. 1683-1699 yılları arasında yapılan kutsal İttifak Sa- vaşları sonrasında yapılan Karlofça Anlaşması'nda aşağıdaki devletlerden hangisinin imzası bulunma- maktadır? A) Rusya B) Avusturya C) Osmanlı D) Lehistan E) Venedik

Reform hareketinin başlamasında matbaanin geliştirilmesi, Rönesans'ın etkisi, Katolik Kilisesi'nde ortaya çıkan bozulmalar etkili oldu. Katolik Kilisesi'nin, din dişi işlerle uğraşması, endüljans, aforoz, eterdi, engizisyon, günah çıkarma gibi güç unsurlarıyla halkın mallarına el koyması gibi nedenlerle katolik Kilisesi'ne olan güven azalmıştır. Bu paragrafa göre, reformun doğmasında ve gelişmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmamıştır? A) İncil'in milli dillerde temel ilkelerin ortaya konulması. B) Din adamlarının giderek görevlerinden uzaklaşmalari. C) Kilisenin eleştirel düşünceyi desteklemesi. D) Katolik Kilisesi'nin gücünü halka karşı kullanması. E) Halkın giderek ekonomik gücünü kaybetmesi. Soru 27: 1700 İstanbul Antlaşması ile Karadeniz'e inen Rusya, Boğazları da tehdit etmeye başladı. Bu durum karşısında Osmanlı-Rus rekabetine dâhil olarak zamanla Osmanlı

33. Osmanlı Devleti, XVIII. yüzyıldan I. Dünya Savaşı'na kadarki dö- nemde Avrupa'nın büyük devletlerini "Düvel-i Muazzama" şeklinde isimlendirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu devletlerden biri değildir? A) Fransa B) Prusya C) ABD D) Avusturya E) İngiltere