Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları Soruları

5. Orta Asya kültür bölgelerinden biri olan Tagar kültürü, kendinden önceki Türk kültürlerinin bir sentezi ve ge- lişmiş şeklidir. MÖ 700-300 yılları arasındaki Tagar kül- türünde çok sayıda ok uçları, bilezik, taç, toka gibi üze- rinde kabartma hayvan başı, işlemeli süs eşyaları ve hançerler bulunmuştur. Yalnız bu bilgiler doğrultusunda aşağıdaki yargılar- dan hangisine ulaşılabilir? A) Tagar kültürü Orta Asya'nın en eski kültürüdür. B) Tagar kültürüne ait tüm kalıntılar bulunmuştur. C) MÖ 3. yüzyılın sonlarında kurulan Hun Devleti, Ta- gar kültürüyle aynı dönemde siyasi varlığını sür- dürmüştür. D) Tagar kültürüne mensup insanlar hayvan üslubu- nu geliştirmişlerdir. E) Tagar kültürünü oluşturanlar atlı göçebe kültürü- nün Orta Asya'ya yayılmasını sağlamıştır.

20. Soğdlar, İslam öncesi Orta Asya tarihinde, merkezi Semerkant olmak üzere birçok şe- hir devletinden oluşurdu. V. yüzyılın ortasın- da Eftalitlerin (Ak Hunlar) ve 558 yılında Kök Türklerin hâkimiyetine giren Soğd bölgesi, özellikle Kök Türkler zamanında Orta As- ya'nın ekonomik, siyasi ve kültürel merke- zi oldu. Soğdlu tüccarlar Kök Türk koruma- si altındaki Çin'den İtalya'ya kadar uzanan İpek Yolu üzerindeki ticareti kontrol etmiştir. İslam öncesinde olduğu gibi İslami dönem- de de Soğdlar, İpek Yolu üzerinde etkin rol oynamayı sürdürmüştür. Buna göre Soğdlarla ilgili olarak aşağı- daki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Orta Çağ'ın en önemli tüccar toplulukla- rından biridir. Güçlü bir askeri ve merkeziyetçi bir siya- si teşkilatlanmaya sahiptir. C) Kültürler arası etkileşimde önemli rolleri vardır. D) Türk kültürü üzerinde etkileri vardır. Bölgeler arası ticaret üzerindeki etkinlik- leri güçlüdür. 24

2. Arap seyyahı İbn-i Fadlan ünlü seyahatnamesinde Hazarlar hakkında bilgi verirken "İdil şehri Volga nehri tarafından üçe bölünür, doğuda Müslüman ve Şamanistler, batıda Yahudi ve Hristiyanlar, nehrin ortasındaki adada hükümdar otururdu. Hazarlar başlarına bir felaket gelirse bunu hükümdardan bilir, hükümdar ile Gök Tanrı arasındaki anlaşmazlıktan kaynaklandı diyerek hükümdarı idam ederlerdi. Buna göre Hazarlar ile ilgili; 1. Kut inancının etkilerinin görüldüğü, II. Farklı inanışlara olanak tanındığı, III. Mutlakiyet rejiminin sınırsız yetkilere sahip olduğu durumlarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I D) I ve Il B) Yalnız II E) C) Yalnız III I, II ve III 5 14

C 2. Orta Asya'da devlet kuran toplulukları ile ilgili araştırma yapmak isteyen Ayça'nın aşağıdakiler- den hangisine araştırmasında yer vermesi bekle- nemez? A) Avarlar B) Kıpçaklar C) Bulgarlar D) Kök Türkler EY Uygurlar

Feis Yayınları 8. Demir oksit bakımından zengin olan topraklar A) 1 . Laterit • Terra rossa Özelliklerine Göre Toprak Tipleri B) 2 Tuz ve kireç oranı fazla olan topraklar Tabloda yapılan eşleştirmelerden kaç tanesi yanlıştır? • Podzol Çöl C) 3 Humus oranı fazla olan topraklar • Çernezyom • Tundra D) 4 Diş kuvvetler tarafından taginny olan topraklar Alüvyal . Moren B •

5. 1206'da yapılan bir kurultayda Büyük Şaman, Moğol lideri Temuçin'in Gök Tengri tarafından seçildiği "Temuçin ve çocuklarına dünyanın bütün topraklarının bağışlandığı ve kendisine Cengiz Han isminin verildiği" şeklindeki kehanetini anlatmıştır. Buna göre, Moğollar'ın egemenliğinin ilahi kaynaklı olduğu II. Merkeziyetçi bir yönetimin benimsendiği III. Sosyal devlet anlayışının hakim olduğu yorumlarından hangileri yapılabilir? B) Yalnız II A) Yalnız I D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III

1. TEST 7 Karahanlılar, İpek Yolu üzerinde kurmuş oldukları kervan- saraylar vasıtasıyla ticaretin gelişmesine büyük katkı sağ- lamışlardır. Bunun yanında ülkenin pek çok yerinde ca- miler, imarethaneler, hastaneler ve medreseler de yaptır- mışlardır. Bu gelişmelere bakılarak Karahanlılar için aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılamaz? A) İslam Medeniyeti'nin gelişmesine katkı sağlamışlar- dır. B) Sosyal yardım kurumları inşa etmişlerdir. C) Eğitime önem vermişlerdir. D) Devletin ekonomik gelirlerini artırmışlardır. E) Sanat ve mimaride Arap-İslam tarzını benimsemişler- dir.

KIPÇAKLAR(KUMANLAR) * Rus milli destanı olan.............….. mücadelesidir. * Kıpçakların Seyhun Irmağı boylarında Oğuzlarla yaptıkları savaşlar.. ...... Hikâyeleri 'ne konu olmuştur. yazılmış bir sözlüktür. Destanı'nın konusu Kıpçak - Rus Kıpçak Türk şivesi ile yazılan Latin, Fars ve Kuman dilleri üzerine. tinin

2. Türklerde kağan olabilmek için Gök Tanrı tarafından kut verilmiş bir aileye mensup olmak gerekirdi. Bu aileler belli olup Hunlarda Tu-ku, Kök Türklerde Aşina ve Uygurlarda Yağlakâr ailesidir. Kut, kan yoluyla geçmiştir ve Tanrı'nın iradesinin hangi hanedan üyesi arasında olduğu da ancak taht için yapılan bir mücadele sonrasında ortaya çıkmaktadır. Bu bilgiye göre Türklerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz? A) Kağanların meşruiyet kaynağının Gök Tanrı olduğuna B) Kağanın halk arasında tanrı-kral olarak görüldüğüne C) Hun, Kök Türk ve Uygur Devleti'nde farklı hanedanların oldu- ğuna D) Kutun hanedan içinde taht kavgalarına sebep olduğuna E) Kağan olacak kişinin halk tarafından seçilerek belirlenmediğine TYT/01KA-2 (A Serisi) 11

ormanlardan çıkmayan Slavlar, alışmış; altın, gümüş ve at sürü- stir. aş olduğu, etkili olduğu, cok dinî alanda etkilendiği labilir? f e) Tvell E) I, Il ve t aşayan Kırgızlar, Kök 11.// 1. Museviliği benimseyen ilk Türk topluluğudur. II. Çinliler tarafından Juan Juan olarak adlandırılmışlardır. III. Moğollara boyun eğen ilk Türk topluluğudur. Yukarıda özellikleri verilen Türk toplulukları sırasıyla aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Bulgarlar B) Hazarlar Uzlar Hazarlar D) Karluklar E) Sibirler 1 Hazarlar - Sibirler 1 1 1 - Avarlar Sibirler - Hazarlar - Uzlar - Karluklar 1 Peçenekler Kırgızlar 1 2. D) Ipek Yolu üzer EÇin için tehdit İstemi Yabgu, karşı İran'daki kaldırdı. Daha Buna göre d . inanış, 11. gikar iliş U etnik ya unsurların

AVN 24. Devleti derleyip toparlayan anlamına gelen "ilteriş" unvanını alan Türk hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Uygur hükümdarı Kutluk Bilge Kül Kağan B) Hun hükümdarı Teoman C) Kök Türk hükümdarı Bumin Kağan D) Kök Türk hükümdarı İstemi Yabgu E) II. Kök Türk hükümdarı Kutluk Kağan

9. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde boy beylerinin katılı- mıyla toplanan ve kurultay adı verilen meclisin, I. yasama organı olarak görev yapma, ansil II. toplantılarını hükümdarın başkanlığında gerçekleştirme, III. halka hizmetleriyle ön plana çıkmış hanedan üyeleri arasından hükümdar seçebilme özelliklerinden hangileriyle siyasal rejimin demokratik bir nitelik kazanmasında etkili olduğu söylenemez? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II 12

10. "Varlıklı, zengin millet üzerine tahta oturmadım. İçte aşsız dışta elbisesiz, düşkün, perişan millet üzerine tahta oturdum. Tanrı bağışlasın devletim var olduğu için, kısmetim var için ölecek milleti diriltip besledim. Çıplak milleti elbiseli, fakir olduğu milleti zengin, az milleti çok kıldım." Bilge Kağan'ın yukarıdaki sözleri, Türk devletlerinde daha çok aşağıdakilerden hangisindeki gelişmişliğin göstergesidir? layi nüüd nindala abmüü A) Sosyal devlet anlayışı B) Laiklik C) Demokrasi D) Üniter devlet yapısı E) Veraset sistemi got ex0 (0

3. Osmanlı Devleti, Rumeli'de iskân siyaseti uygularken göçmenlerin, yeni yerleşim bölgelerine yakın yerlerden olmasına önem vermiştir. Osmanlı Devleti'nin bu yöntemle; I. iklim koşulları, II. göç yolculuğu, III. inanç farklılıkları olgularından hangilerinin iskân faaliyetlerine etkisi- ni en aza indirmek istediği söylenebilir? A) Yalnız I D) I ve Ill B) Yalnız I "B E) II ve III I ve II

Osmanlı tarihine "Bafeus veya Bafeon Savaşı” olarak geçen bu olayın diğer adı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Koyunhisar Savaşı B) Maltepe Savaşı C) Niğbolu Savaşı D) I. Kosova Savaşı E) Sırpsındığı Savaşı

Aşağıda Sümerlerle ilgili olarak verilen bilgilerin hangisi yanlıştır? A) Tarihte bilinen ilk yasayı yapmışlardır B) Kalıcı mimari eserler inşa etmişlerdir. C) Yazıyı ilk önce Sümerler kullanmıştır. D) Matematik biliminin temellerini atmışlardır. EX Ziggurat adı verilen tapınaklar yapmışlardır.