Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları Soruları

etkili veri- erde 2 5. 572-581 yılları arasında Kök Türk tahtına çıkan Tapo Kağan, ülke topraklarının doğusunu yeğeni İşbara'ya, batısını ise kardeşi Jo-tan'ın idaresine vermiştir. Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Ülkenin hanedanın ortak malı olduğunun B) İkili yönetim anlayışının terk edildiğinin C) Taht kavgalarının önüne geçildiğinin D) Uniter devlet yapısının önemsendiğinin E) Merkeziyetçi yapının güçlendiğinin 73

final dergisi 4. 5. 1. İnönü Muharebesi'nde Yunanlıların yenil- mesi, TBMM'nin dikkate alınması gerektiğini İtilaf Devletleri'ne gösterdi. TBMM'yi yok sayarak Sevr Antlaşması'nı uygulamanın mümkün olmayacağı anlaşıldı. Sevr Antlaş- ması üzerinde küçük değişiklikler yaparak antlaşmayı Türklere kabul ettirmek amacıyla İtilaf Devletleri, Yunanistan'ın da katılımıyla Londra'da bir konferans düzenleme kararı aldılar. Fakat konferansa Türkleri temsilen sadece İstanbul Hükûmeti çağrıldı. TBMM bu duruma itiraz edince İtalya, TBMM'nin de katılmasını istemiş ve böylece bir ulusu tem- silen iki hükümet konferansa davet edilmiştir. Londra Konferansı'nda İstanbul Hükûmeti'ni Tevfik Paşa, TBMM Hükûmeti'ni ise Bekir Sami (Kunduh) Bey temsil etmiştir. İtilaf Dev- letleri, bu tutumlarıyla iki hükûmet arasındaki görüş ayrılıklarından yararlanmayı amaçlamış- lardır. İtilaf devletlerinin Londra Konferansı'nda uygulamaya çalıştığı siyasi suikast aşağı- daki hangi antlaşma ile tamamen sona er- miştir? A) Moskova Antlaşması B) Gümrü Antlaşması C) Lozan Antlaşması D) Ankara Antlaşması E) İstanbul Antlaşması Atatürk, 1 Kasım 1936'da TBMM'deki konuş- masında: "... Bu sırada, milletimizi gece gün- düz meşgul eden başlıca büyük bir mesele, Türk olon İskenderun - An-

6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin askerî teşkilatında yer alan yeniçerilerle ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Yeniçeri Ocağı II. Mahmut tarafından kaldırıldı. B) Yeniçeriler üç ayda bir ulufe denilen maaş alırdı. C) Padişah değişikliklerinde culus bahşişı alırlardı. D) Yeniçeri Ocağına devşirme sistemiyle asker alınırdı. E) Yeniçeri askerlerinin her birine cebelü denirdi.

B) Tolunoğu C) Eyyübiler Harzemşahlar D) Büyük Selçuklu Devleti - Karahanlılar E) Ihşidiler Tolunoğulları 4. Osmanlı Devleti'nin kuruluş sürecinde gerçekleştirdiği savaşlardan hangisi, karşısında verilen sonucu içermez? Sonuç Savaş A) Palekanon Bizans, Osmanlıların faaliyetlerini da- ha yakından izlemeye başladı. Edirne fethedildi. B) Sazlıdere C) Niğbolu D) Ankara Bulgar krallığına tamamen son verildi. Anadolu Türk siyasi birliği bozuldu. Balkanlarda Osmanlı Devleti'nin hâki- miyeti kesinleşti. E) Varna 5. Osmanlı Devleti'nin XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren denge siyaseti izlemeye başladığını ileri süren bir tarih- çi bu yargısına kanıt olarak; 1. Misir Valisi Mehmet Ali Paşa isyanında Rusya'nın, Os- manlı Devleti'ne yardım öndermo

313 12. Balkanlar'da ve Orta Avrupa'da iki asırdan fazla hâkimiyet kuran Avarlar, Slav asıllı Rusların basit kabile hayatından, devlet kuran bir topluluk hâline yükselmelerinde etkili olmuşlardır. Buna göre Avarlarla ilgili olarak; 1. yüksek bir kültüre sahip olduklan, II. Avrupa'nın etnik yapısını değişime uğrattiklan, III. yıkılmalarında asimilasyona uğramanın etkili olduğu durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yalnız IN D) Il ve Ill E) I, II ve II

2. 4. Hazarlar bal, mum, un, kadife, kürk, arıcılık ve bal mumu ticareti ile meşgul oluyorlardı. Devlet hazinesi- nin kaynakları, ülkeye giriş noktalarında, ayrıca kara, deniz ve nehir yollarının belirli yerlerinde elde edilen gümrük resimleri ile tacirlerden alınan 1/10'luk vergi- lerdi. Bu durum Hazarlar ile ilgili aşağıdakilerden han- gisini gösterir? A) Ticarette değiş-tokuş usulünü uyguladıklarını B) Sinir güvenliğinin artırıldığını C) Ekonomik faaliyetlerin geliştiğini D) Şehirciliğin önem kazandığını E) El sanatlarının önemsendiği 9

ÇAP / AYT 7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde veri- len edebî sanat yoktur? A) Bulamadım dünyada gönüle mekân Nerde bir gül bitse etrafı diken (Kinaye) B) Güleriz ağlanacak hâlimize Güleriz biz size hüngür hüngür (Tecahülüarif) C) Cihanda ihtiyar etsem n'ola uryan olup bir dost Felek kimine atlas giydirir ömrum kimine post (İrsalimesel) D) Bir sarmaşık uyanıyordu uykusundan Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi (Teşhis) E) Beklerim haftada bir name bu yaz Yazacaksan dediğin vechiyle yaz (Cinas)

4. Göçebe yaşamı benimsemiş Türklerin İslamiyet'ten önceki sanat eserleri arasında metal toka, kemer, kilic ve han- çer kabzalarının üzerine islenmiş hayvan motiflerinin yer aldığı eserler bulunmaktadır. Bu bilgilerden hareketle Türklerle ilgili olarak, 1. Sanat eserlerini taşınabilir türden yapmışlardır. II. Dinî inançları, sanat anlayışlarını etkilemiştir. III. Madenleri sadece askerî esya yapımında kullanma- mışlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız ilk B) I vel C) I ve in D) Il ve III E) I, í ve III

a- 'e alanlar için F Jan kısmına işaretleyiniz. rin Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Mehmet Emin Yurdakul, is- 3. da mail Gaspıralı ve Ahmet Ağaoğlu gibi aydınlar tarafından ği savunulan "Türkçülük" fikrine göre önce Osmanlı Türkle- rinin, sonra da Türk olmadıkları hâlde Türkleşmiş olanla- nin ve milli bilinçten yoksun olanların Türklük konusunda bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi “Türkçülük” fikrini güçlendirme amacı taşımaktadır? A) Tanzimat ve Islahat fermanlarının ilan edilmesi ile top- lumsal eşitliğin sağlanmak istenmesi ? B) Milli İktisat Politikası kapsamında yerli burjuvazinin oluşturulmaya çalışılması C) Meşrutiyetin ilan uile padişahın yetkilerinin yasalarla sinırlandırılması D) Devlet hizmetlerine, askerliğe ve okullara ayrım gözet- meksizin tüm tebaanin kabul edilmesi E) İhracattan alınan vergilerin %12, ithalattan alinan ver- gilerin ise %5 oranında uygulanması B 1

52. Anayasal sistem ilk kez İngiltere'de XIII. yüzyılda doğmuş ve gelişmiştir. Milliyetçilik ve demokrasi anlayışı; Sanayi Devrimi ve sömürgecilikle birleşmiştir. Böylece anayasal süreç; Batı Avrupa'dan Orta Avrupa'ya, oradan da Doğu Avrupa ve Osmanlı Devleti üzerinden geçerek tüm dünyaya yayılmıştır. Avrupa'da Aydınlanma düşüncesi ilkelerine dayanan ilk modern ve yazılı anayasa aşağıdaki ülkelerden hangisine aittir? A) Italya B) Hollanda C) Polonya D) Fransa E) Avusturya

APOIEMI A 6. n 5. Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi'nin Fetvası Padişahın ülkesinde savaşacak güçte olan Müslüman- ların ... asilerle çarpışması dince gerekir mi? Cevap: Allah bilir ki gerekir. Bu savaştan kaçanlar dünyada şiddetli cezayı, ahirette de çok acı azabı hak eder mi? Cevap: Allah bilir ki ederler. Halife askerlerinden asileri öldürenler gazi, asilerin öl- dürdükleri şehit olur mu? Cevap: Allah bilir ki olur. Takvim-i Vekayi, 11 Nisan 1920. (Kısaltılmıştır.) İstanbul Hükûmeti'nin, Milli Mücadele'ye karşı şeyhülis- lamdan aldığı bu fetvayla; 1. Milli Mücadele hareketini etkisiz hâle getirme, Anadolu'da işgallere son verme, halk üzerinde otoritesini artırma amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği söy- lenebilir? A) Yalnız B) Yalnız II C Sve II D) I Vell I E) II ve 1

BZD 4. İpek Yolu'nun hâkimiyeti için bölgede sürekli siyasi ve askeri mücadeleler olmuştur. Aşağıdaki toplumlardan hangisi bu mücadelede yer almamıştır? A) Türkler B) Araplar C) Hintliler 3 3 D Cinkler E) Moğollar krallar, meşruiyetlerinin kaynağını genel olarak

29. Hukuk kurallarında ilk defa kamu ve özel hukuk ayrımınin ya- pıldığı; özellikle aile, kişi ve miras hukuku konularındaki dü- zenlemelerin günümüz medeni hukukunun temelini teşkil ettiği hükümleri taşıyan kanunlar aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Cengiz Han Yasası B) Justinianus Kanunları Cl On Emir D) Urkagina Kanunları E) Hammurabi Kanunları 30. • Görev sahasında kalan bölgede, Türklerle Rumlar arasın-

D-Y D Y BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ 1) Osmanlı Devleti'nde top ilk kez Varna Savaşı'nda kullanılmıştır. 2) Osmanlı Devleti'nin başkentlerinden biri olan Bursa, Osman Bey tarafından fethe- dilmiştir. 3) Avrupa'da Yüzyıl Savaşları İngiltere ile Fransa arasında gerçekleşmiştir. 4) I. Kosova Zaferi sonrası savaş meyda- nini gezen I. Bayezid, Sırp askeri Miloş tarafından şehit edilmiştir. 5) Ankara Savaşı sonrası Anadolu beylikle- ri yeniden kurulurken Osmanlı Rumeli'de toprak kaybetmemiştir. Y D "Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti" ünitesi ile ilgi- li aşağıdaki Doğru / Yanlış etkinliğini tablodakı gibi dolduran bir öğrenci kaç puan alabilir? (Her soru 20 puandır.) A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100

Sasani Ordusu 10. Ücretli askerler Bağlı kavimlerin ve devletlerin gönderdiği birlikler Sasani ordusuna ait verilen şemadaki boşluğa aşağı- dakilerden hangisi yazılmalıdır? A) Peçenek ve Uz askerleri B) Hassa ordusu C) Savaş esirleri D Şövalyeler E) Akıncılar

6. Lidyalıların ticaret yaşamında ileri gitmelerinde; 1. Kral Yolu'nu kullanmaları II. İpek Yolu üzerinde yaşamaları III. Parayı bulmaları gibi durumlardan hangileri etken olmuştur? ) Yalnız III B) Yalnız II A) Yalnız! D) I ve II E) I, II ve III Do PALME YAYINEVİ