Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları Soruları

3 TYT-T BENIM HOCAM 10 Malazgirt Meydan Savaşı'ndan sonra Anadolu'da beylikler kurul- muş ve Anadolu'nun Türkleşmesi süreci hızlanmıştır. Kurulan ilk beyliklerden biri de Saltuklulardır. Buna göre; 1. Mama Hatun Türbesi ve Üç Kümbetler gibi eserler bırakmış. tur (J W. Erzurum ve çevresinde kurulmuştur. III. Anadolu'daki ilk medreseyi açmışlardır. ifadelerinden hangileri sözü geçen Saltuklular ile ilgilidir? A) Yalnız! B/I ve II C) I ve III D) I ve III E) I, II ve 111

5. Eski Türklerde kurultay belli zamanlarda hükümdar baş- kanlığında toplanmış bu toplantılara hatun, boy beyleri ve üst düzey devlet adamları da katılmıştır. Buna göre; 1. Kurultayın devlet yönetiminde etkili olduğu II. Önemli bir bürokratik yapının oluştuğu Il Kükümdarın olmadığı zamanlarda kurultaya hatunun başkanlık yaptığı ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) Yalnız II B) Yalnız thi C) I ve II D) I ve II E) Il ve IIL

PEGE 14. İslamiyet öncesi Türk devletlerinin yönetim yapısı te- okratik olmamış, ancak egemenliğini tanrıdan alan bir anlayışa sahip olmuştur. Bu duruma kanıt olarak, 1. ülke hükümdar ve ailesinin ortak malıdır anlayışı, T. hatunun yönetiminde söz sahibi olması, III. kut anlayışının benimsenmiş olması özelliklerinden hangileri gösterilebilir? A) Yalnız! B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III tur.

3. "Toplum çeşitli sanat kollarını yürüten insanlara muhtaç olduğuna göre bu sanat kollarını yürütecek çok sayıda insa- nin belli bir yerde toplanması ve her birinin belli bir sanatla uğraşması gerekir ki toplumun tüm ihtiyacı karşılanmış olsun." XIII. yy.da Anadolu'da kurucusunun bu sözlerle ifade ettiği teşkilat aşağıdakilerden hangisidir? A) ilmiye teşkilati B) Divan teşkilatı C) Ahi teşkilatı D) Kapıkulu teşkilatı E) Tulumbacılar teşkilatı

I. Haristan II. Belencer A III. Bolçu Yukarıda verilen savaşlardan hangileri İslam Öncesi Dönem'de Türklerle Araplar arasında yapılmıştır? A) Yalnız ! B) Yalnız 11 C) I ve 11 E) I, II ve III D) I ve III

ALL RELE DIAL 006381333672 Ders Anlatım Föyü ORTA ASYA (C ASYA)'DA KURULMUŞ TÜRK SİYASİ TEŞEKKÜLLERİNİN GÜÇ VE YÖNETİM YAPISI eis likleri gelişen Türkler, bu sayede hiçbir zaman devletsiz kalmamıştır. Türklerin en büyük özelliklerinden birisi teskilatçi bir millet olmalarıdır. Bozkır yaşantisinin zorlu şartlan sonucu teşkilatçılık özel- ASYA HUNLARI SIBIRYA D UYGURLAR HAZAR DENIZ Ote KOK TÜRKLER Selone Orhun Karunan Tuaran Ceyhun Sey BA Apkabat Semerkant Aktie Kapar hotan BASRA KORFED Kök Türkler Asya Hunian Uygurlar Asya ca Türkler (Asya Hunian Kok Torkler, Uygurlar) Boylar Federasyonu (Kabile Konfedarasyonu) Eski Türklerde siyasi teşkilatlanmanın başında Hakan (Han-Kağan) bulunurdu. Onun altında hiyerarşik olarak boy beyleri vardı. Bu beyler hem kendi boylarının yönetiminden sorumluydular hem de hakana yönetim konusunda yardımcı olurlardı. Boy beyleri devletin meselelerinin görüşüldüğü adı verilen meclise "Toygun" unvanıyla katılırlar, yönetim konusunda görüş- lerini serbestçe dile getirebilirlerdi. Bu bize Türklerde demokratik bir yönetim anlayışı olduğunu göstermektedir. Türk toplumunun sosyal yapısı incelendiğinde toplumun en küçük biriminin anne, baba ve çocuklardan meydana gelen aile olduğu görülür. Yakın akrabaların bir araya gelmesinden urug adı verilen sülaleler, Urugların birleşmesinden ise boy adı verilen birlikler oluşmuştur. Bu yapı incelendiğinde boyu oluşturan insanların aralarında kan bağının bulunduğu görülmektedir. Boyların başında bulunan ve boy tarafından seçilen bey, boy içindeki dayanışmayı korumak, hak ve hukuka dikkat etmek, boyun çıkar- larını gözetmek zorundaydı. Her boyun kendi toprağı ve askerî gücü vardı . Ayrıca devlet teşkilatında bulunan meclislerin küçü birer örneği boyun içinde de mevcuttu. Bu meclisler boy beyinin başkanlığında toplanırdı. Urugların başında bulunan beyler d toplantıda yerlerini alırdı. Asya Hun Devleti, Kök Türkler, Uygurlar başta olmak üzere geçmişte kurulan Türk devletlerinin neredeyse tamamı boyların araya gelmesiyle oluşturulmuştur. Boylar Federasyonu adı verilen bu örgütlenme tipi Türk devletlerinde yönetimin kolaylaştı masını sağlasa da Hakan ile beyler arasında sorun çıktığında beylerin kendilerine bağlı boyu alıp gitmesine ve devletin siy birliğinin çözülmesine neden olmaktaydı. Boylar federasyonu şeklinde ilk örgütlenen Türk devleti Asya Hunları olmuştur. Asya Hun Hükümdarı Mete, ok atabilen, çekebilen bütün Türk boylarını bir araya topladığını ifade etmiştir. I. Kök Türk Devleti de yine aynı şekilde Orta Asya'daki b Türk boylarını tek bayrak altında birleştirmiştir.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılar 1.8 Malatya Arslantepe Höyüğü'nde yapılan kazılarda, kerpiç sa- 2 ray kompleksi, gıda dağıtımında kullanılan mühürleme siste Gumí ve dünyada bugüne kadar bulunabilmiş en eski kiliolar er -nion kanılmıştır. sasv ev exilret sbnnsligi list ubi emisiune eilsuslolosms neb Bu buluntular, bölge halkının; byene omienionob seb 1. Siyasi faaliyetleri,syu uepubledes II. Komşu uygarlıklarla ticari ilişkileri, srls sai III. Teşkilatlanma çalışmalara qulo netines avio sviems sbruns hangi faaliyetleri hakkında bilgi verir? om A) Yalnız 1 B) Yalnız III C) Ivell a D) I ve III E). Il ve III DO

reçte ni 7. 5. Mustafa Kemal Atatürk "Din gibi temiz bir duygu, politika gibi kirli oyunlara alet edilemez. Din ait olduğu yerde, temiz vicdan sahnesinde yaşanmalıdır." demiştir . Atatürk'ün bu sözleri ile aşağıdaki inkılaplardan hangisi arasında ilgi kurulmalıdır? cuka nen n A) Şeriyye ve Evkaf Bakanlığına son verilmesi B) Erkan-i Harbiye-i Umumiye vekaletinin kaldırılması © Mecelle'nin kaldırılması D) Arap alfesinin kaldırılması E) Teşkilat-ı Esasiye'nin kabul edilmesi ndi 12

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrı Uygur Kağanlığı'nın güçlenmesi üzerine Çin, 821'den itibaren alışıldık entrika politikalarını uygulamaya baş- lamıştır. Bu tarihten sonra Uygur sarayında türlü kari- şıklıklar, suikastler yaşanmıştır. Bu karışıklık, Uygurla- rin siyasi güçlerini zayıflatmış ve Uygur Devleti yıkılma sürecine girmiştir. 840'ta Kırgızlar, Uygur Devleti'ne son vermiştir. Bu bilgiye göre Uygurlarla ilgili olarak; I. federatif yapılanma görüldüğü, 1. veraset sisteminin düzgün olmadığı, III. Çin'in Türk devletlerine karşı benzer politikalar izlediği ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız! B) Yalnız M C) Yalnız II D) I ve II E) II ve II

Boylardan Devlete TARİH 8. Orta Asya'nın coğ bazıları şunlardır: Gobi, Taklar alır. den Asya Huniannda hükümdar- Teh tahte pikardigi anlamına gelen un allanmışlardır. Asya Hun We o imparatoruna gönderdi- Tann tarafından tahta Huren Büyüx Sanyu'su olarak ifade 1 v Türklerde kağan olabilmek için Gök Tanrı tarafın- dan kut verilmiş bir aileye mensup olmak gerekirdi. Bu durum; Hanedanlık, II. Cumhuriyet, III. Teokrasi kavramlarından hangileriyle ilişkilendirilebilir? A) Yalnız ! B) Yalnız 11 Sy ve III D) II ve III E) I, II ve III Geniş bozki Bu bilgilerden mik hayatında; 1. Ticaret, II. Tarım, III. Hayvancıl verilenlerinde nir? arden hareketle ulaşılabilecek yargi erden hangisidir? mratorluğu'nun vergiye bağlandığı A) Yalnız! nin daraldig wlması gerektig adenge siyasetine önem verilmesi DES 5. Tarihte bilinen

SOSYAL BILIMLEF TYT/Sosyal Bilimler Bu testte sırasıyla, Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15 Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya rina ait toplam 25 soru vardır. ilk Çağ uygarlıklarından Persler, ülkelerinde iyi işleyen ula- şim ve posta örgütü kurmuşlardır. Bu durumun Perslerde aşağıdakilerden hangisi üzerin- de etkili olduğu savunulamaz? euolet A) Satraplıkların denetim altında tutulması B) Zerdüşt inancının yayılması --> böyle bir C) Güvenli bir iletişim sağlanması hedefleri D) Devlet otoritesinin korunması E) Ticari faaliyetlerin gelişmesi ppets so told

a 5. r 1 NA görevlerine iz Türkler- Bağdat ya- du. ğıdakiler- Devşirme, Osmanlı Devleti'nin ele geçirdiği özellikle Ru- meli ve Balkanlardaki Hristiyan topraklardan genç ve yete- nekli çocukların toplanarak, sıkı bir eğitim altında üstün bir asker ve yönetici sinifi oluşturma sistemidir. Bu sistemde öncelik, çocukların Türk ailelerinin yanına verilmesidir. Bu bilgilere göre Devşirme Sistemi ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisi yanlıştır? A) Türk-İslam gelenek ve göreneklerinin öğrenilmesi B) Rumeli ve Balkanlardaki Hristiyan topraklarda uygu- lanması C) Padişaha bağlı askerî ve bürokratik bir sınıf oluşturul- n vergiye masi ina D) Hristiyan çocuklardan şartları elverişli olanların belli bir eğitimden geçirilerek Acemi Ocağına alınması Devşirme sisteminin Osmanlı Devleti'nin Yükselme Dönemi'nden itibaren uygulanmaya başlanması utanlıkla- 11 Diğer sayfaya geçiniz.

7 . Birinci Haçlı Seferi'nden sonra kurulan Urfa Kontluğu'na 1144 tarihinde Musul Atabeyi Imadeddin Zengi, Antakya Prensliği'ne ise 1268'de Memlük Sultanı Baybars tara- fından son verilmiştir. Ayrıca 1109 yılında kurulan Trab- lus Kontluğu'nu da 1289 yılında yine Memlüklular orta- dan kaldırmıştır. Bu bilgiler dikkate alındığında; I. Avrupa'daki feodal yönetimlerin Anadolu'ya taşındığı, II. Memlüklular ile Bizans'ın komşu hâline geldiği, III. Orta Doğu'daki Hıristiyan varlığına son verildiği durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalniz B) Yalnız 11 C) I ve II E) I, II ve II D) I ve III

2. ?. Hayvancılığın en önemli geçim kaynağı olması Yarı-göçebe hayat tarzının benimsenmesi Savaşçılık özelliklerinin gelişmesi Türklerin Orta Asya'da yaşam tarzlarını anlatan diag- ramda soru işareti olan kısma aşağıdakilerden hangisi- nin yazılması doğru olur? A) İpek Yolu'nun Orta Asya'dan geçmesi B) Hayvancılığın getirisinin fazla olması Türklerin Çinliler kadar tarım tecrübesi olmaması D) Orta Asya'nın karasal iklimde olması E) Türklerin ticarete önem vermemesi

5. Mustafa Kemal 1 Aralık 1921'de TBMM'de yaptığı konuşma- sında dış politika ile ilgili şu sözleri sarf etmiştir: "Biz Panislâmizm yapmadık; belki 'Yapiyoruz, yapacağız!' dedik. Düşmanlar da 'Yaptırmamak için bir an evvel öldürelim!' dediler. Panturanizm yapmadık, "Yaparız, yapıyoruz!' dedik, “Yapacağız! dedik ve yine 'Öldürelim!' dediler. Bütün dava bundan ibarettir . Bütün dünyaya korku ve telâş veren kavram bundan ibarettir . Biz böyle, yapmadığımız ve yapamadığımız kavramlar üzerinde koşarak düşmanlarımızın sayısını ve üzerimize olan baskılarını artırmaktan ise doğal duruma, geçerli duruma dönelim; haddimi- zi bilelim. Biz yaşama ve bağımsızlık isteyen milletiz. Ve yalnız ve ancak bunun için yaşamımızı esirgemeden veririz!" Bu ifadeler Türkiye'nin dış politikasındaki ilkelerden han- gisiyle doğrudan ilgilidir? A) Gerçekçilik B) Diyaloğa açık olma C) Kamuoyunu dikkate alma D) Batılılaşma ve çağdaşlaşma E) Mütekabiliyete dayalı ilişkiler kurma

bu Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde, Fransa Sınavda nasıl bir ile kapitülasyon olarak bilinen ticaret ve soru cikabilir? dostluk antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun antlaşmayla; I. Avrupa Hristiyan birliğini sağlamak II. Önemli ticaret yollarını ele geçirmek III. Osmanlı ülkesinde ticareti canlandırmak durumlarından hangilerini gerçekleştirmeyi amaçladığı savunulamaz? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III