II. Mahmut Dönemi Soruları

Osmanlı tarihinde Padişah II. Abdülhamit'e ilişkin değerlendirmelerde görülen farklılık hiç bir Osman- lı padişahında görülmemiştir. Bazı tarihçiler 33 yıl süren dönemi baskı, sansür politikası nedeniyle is- tibdad olarak nitelerken, bazı tarihçiler Islam birliği düşüncesinin gerçekleşmesi ve yapılan büyük yatı- rımlar nedeniyle dönemi XIX. yüzyılın en parlak dö- \nemi olarak nitelemektedirler. İlginçtir Abdülhamit'in açtığı yeni okullarda öğrenim gören Jön Türkler ve onların devamı olan İttihatçılar, II. Abdülhamit'i Kızıl Sultan olarak nitelerken, Batılılaşma çabalarından haz duymayanlar II. Abdülhamit'i Ulu Hakan olarak nitelemektedirler. 5. Tarihi değerlendirmedeki bu farklılık aşağıdaki- lerden hangisinden kaynaklanmış olamaz? X (A) Tarihçilerin olayları dünyaya bakış açılarına göre yorumlamalarından B) Tarihçilerin aidiyet duygusunu olayın gerçekleş- tiği zamanın koşullarından daha çok önemse- melerinden C) Olaylara ilişkin kaynakların tümünün değerlendi- rilmemiş olmasından D) Nesnel ve tutarlı bilgi edinme yolları ve teknikle- rinin ele alınış biçimlerinin farklı olmasından (E) Döneme ilişkin birinci elden kaynakların olmayı- şından aan

E Durum I: 1792'de Levent'te Nizam-ı Cedit adıyla Av- rupa tarzında eğitim yapan yeni askeri birlikler oluş- turan III. Selim, endişe duyduğu için Yeniçeri Oca- ğına dokunmamıştır. Durum II: 1826 yılında ulemanın, halkın ve topçu ocaklarının desteğini alan II. Mahmut isyan eden Ye- niçeri Ocağı'nı kaldırmıştır. Bu iki duruma bakılarak Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? 0 Ulusal nitelikli isyanların görüldüğüne B) Yeniliklerin önündeki bazı engellerin kaldırıldığına Merkezi otoritenin güçlendirildiğine D) Yöneticilerin modernleşme çabası içinde oldu- guna t E) Bazı zümrelerin yönetim üzerindeki baskısının sona erdiğine

5. TYT SOSYAL BİLİMLER TESTİ 31 Mart Olayı'nı "mevcut rejime karşı bir isyan hareketi" olarak niteleyen bir araştırmacı, bu görüşüne o dönemde görülen aşağıdaki ge- lişmelerden hangisini kanıt olarak göstere- bilir? A) Isyancıların Mebusan Meclisini basarak mil- letvekillerinden bazılarını öldürmesini V B) Isyanı İttihat ve Terakkiye bağlı Hareket Or- dusu'nun bastırmasını C) Isyanın bastırılması sonrasında II. Abdülha- mit'in tahtan indirilmesini D) Isyan sonrasında İttihat ve Terakki Cemiyeti- nin ülke yönetimindeki ağırlığını artırmasını E) Bazı basın kuruluşlarının isyana destek ver- mesini XEYG 7. Am m A C D E

4. Rusya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan Edirne Antlaşması'nın; Osmanlı Devleti Yunanistan'ın bağımsızlığını tanıyacak, II. Rus gemileri bogazlardan serbestçe geçebilecek, III. Osmanlı Devlet Rusya'ya savaş tazminatı ödeyecek maddelerinden/hangilerinin Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünü bozduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II II ve III C) ve III EN, II ve III Diğer sayfaya geçiniz.

sa'nın den (2) Fransız Ihtilali sonucunda yayılan milliyetçilik akımından dolayı çok uluslu devletler zarar görmüşlerdir. Buna göre Osmanlı Devleti'nde aşağıda yaşanan olay- ların hangisinde milliyetçilik akımı etkili olmamıştır? A) Yunan Ayaklanması B) Sırp Ayaklanması Kabakçı Mustafa İsyanı D) Eflak Ayaklanması E) Bulgar Ayaklanması 4. Me sa ler hâ Bu as A B

151 5. 1833 yılında imzalanan Hünkâr İskelesi Antlaşması ile Os- manlı Devleti, Rusya'ya bir saldırı olursa Boğazları kapat- mayı kabul etmiştir. Bu durumdan rahatsız olan ve duruma tepki gösteren devletler aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir? İngiltere - Fransa B) Prusya - Avusturya C) ABD - İngiltere D) İngiltere - Avusturya E) Fransa - Prusya AYT TARIH SORU BANKASI

3. Osmanlı'dan ayrılarak bağımsızlıklarına kavuşan Balkan devletlerinin geleceğe yönelik birtakım planları vardı. Yu- nanistan tarihi "Megoli İdeası"nı hayata geçirerek sınırları- ni genişletmek istiyor, Sırplar ise "Büyük Sırbistan" hayali üzerinde çalışıyor, Romanya ve Bulgaristan da topraklarını genişletmek arzusunda bulunuyordu. İlk büyük isyan Ma- kedonya'nın Manastır şehrinde çıktıysa da bastırıldı fakat başka yeni isyanlar çıkmaya devam etti. Müslüman ve gay- rimüslim halk arasında hürriyetçi düşünceler büyük taraftar topladı. Bu durumun aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir? GUNA (0 A) Osmanlıcılık fikir akımının güçlenmesine B) II. Meşrutiyet'in ilan edilmesine C) Meclisteki azınlık sayısının artmasına D) Balkan uluslarının Osmanlı egemenliğine girmesine E) Slavların Rusya çatısı altında birleşmesine

15. E) Yukarıda görseli yer alan Girit kuşatmasıyla ilgili olarak; I. Osmanlı'nın en uzun süren kuşatması olduğu II. Adanın Köprülü Mehmet Paşa tarafından alındığı III. Adanın alınmasıyla Doğu Akdeniz'de devletin gücünün arttığı verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) I ve III C) Yalnız III

10. Osmanlı Devleti'nin 1700 yılında Rusya ile imzaladığı İs- tanbul Antlaşması'nın; Azak Kalesi Ruslara bırakılacak. Rus Çarlığı İstanbul'da elçi bulundurabilecek. Ruslar Kudüs'ü serbestçe ziyaret edebilecek. maddelerine göre; I. Rusya Karadeniz'e inmiştir. II. Osmanlı Devleti toprak kaybetmiştir. III. Rusya ile diplomatik ilişki kurulmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? ● ● A) Yalnız I (D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III 134

5. Tanım: Devletin ileri gelenlerine, saray mensupları na ve ilmiye sınıfının yöneticilerine, ek gelir. emeklilik ya da boş kaldığı zaman maaş kar- şılığı verilen dirliklere Arpalık denir. Durum: Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyıldan başlaya- rak, arpalık dağıtımı giderek artan bir seyir iz- lemiştir. I, II ve IV Yukarıda verilen tanım ve durum birlikte değerlen- dirildiğinde, arpalık denilen arazilerin dağıtımında görülen bu artışta, I. devletin yaşadığı nakit sıkıntısının giderek ağırlaş ması, (11. gelirlerinin görevlilerin ihtiyaçlarına yetmemesi, III. ülke içindeki malların fiyatlarının giderek artması durumlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız II D) II ve III B) Yalnız III Yalnız C) I ve Ill E) I, II ve III

1. Büyük devletlerin Osmanlı İmparatorluğu üzerin- deki çıkarlarının çatışması II. Osmanlı Devleti'nde askerî alanda yenilikler ya- pilmasi III. Fransız İhtilali'nin etkisiyle milliyetçilik düşünce- sinin yaygınlaşması Osmanlı İmparatorluğu'nun varlığını sürdürme- sinde yukarıdakilerden hangilerinin etkisinden söz edilebilir? A) Yalnız I D) I ve Il B) Yalnız II C) Yalng III B, II ve III 1. Di dev Növ "ZO ye B

4. Takvim-i Vekayi gazetesinin birinci sayısı 1 Kasım 1831'de Türkçe olarak yayımlanmış, çok düzenli olmasa bile daha sonraki dönemlerde başta Fransızca olmak üzere diğer dillerde de nüshaları neşredilmiştir. II. Mahmud'un bu gazeteye izin vermesi, muhtemelen merkeziyetçilik ve reformculuk gibi iki önemli siyaseti benimsemiş olmasın- dan ileri gelmektedir. Ayrıca Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan savaş süresince devletin kendi görüşlerini Batı ülkelerine ve kendi kamuoyuna anlatmada yaşadığı sıkıntılar ile Mehmet Ali Paşa'nın çıkardığı gaze- teye alternatif bulma düşüncesi de gazetenin çıkarılmasın- da etkili olmuştur. Bu bilgilere göre Takvim-i Vekayî'nin aşağıdakilerden hangisine hizmet ettiği söylenebilir? A) Matbaacılık sektörünün sorunlarına çözüm bulunması- na B) Devlet otoritesinin ülke genelinde güçlü tutulmasına Sanayileşme çabalarının başarılı olmasına D) Avrupalı devletlerin Osmanlı iç işlerine karışmasının engellenmesine E) Ayanların devlet içerisindeki etkisinin arttılmasına 6.

11. 1885 İstanbul Akdeniz Karadeniz Konya Suriye Irak D) İngiltere Bağdat Yukarıdaki harita II. Abdülhamid Dönemi'nde inşasına baş- lanan Berlin - Bağdat demiryolu güzergâhını göstermektedir. Hazar Gölü II. Abdülhamid'in Almanya'ya vermiş olduğu bu proje sayesinde Almanların aşağıdaki devletlerden hangisi- ne karşı üstünlük kurma amacı taşıdığı söylenebilir? A) Franga B) Rusya C) ABD -E) İtalya-

3. II. Mahmut Dönemi'nde birçok ıslahat yapılmış ve bu islahat- larda Batıdaki kurum yapıları örnek alınmıştır. Bu dönemde, 1. Yeniçeri Ocağının kaldırılması, II. ilk nüfus sayımının yapılması,+ III. Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi+ gelişmelerinden hangileri parçada verilen açıklamayı kanıt- lar niteliktedir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız III CII ve III E) I, II ve III 6.

3. Osmanlı Devleti'nde kendisi de bir Âyan olan Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa, ülkede düze- nin sağlanması için devletle Âyanların görüş- mesi ve uzlaşması gerektiğini düşünmüştür. Bu amaçla Rumeli ve Anadolu'daki âyanlar İstanbul'a davet edilmiş ve müzakereler sonucunda 29 Eylül 1808'de bir sözleşme kaleme alınmıştır. Âyanlara birtakım hak ve imtiyazlar veren bu sözleşmeye Sened-i İttifak denilmiştir. Bu bilgilere göre; I. Bazı devlet adamları sözleşmenin imzalanma- sında etkili olmuştur. II. Merkezî hükûmet milliyetçi ayaklanmaların önüne geçmek istemiştir. III. Rumeli Âyanları daha ayrıcalıklı hâle getirilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I BI ve II D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III

te of B La gray 4. Aşağıdakilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde yayımlanan Islahat Fermanı kapsamındaki düzenlemeler arasında yer almaz? 8.88 A) Gayrimüslimlere küçük düşürücü deyimler kullanılmayacaktır. 2 holata soda (A B) Gayrimüslimler belediye ve il meclislerine üye olabileceklerdir. Aşar vergisi yürürlükten kaldırılacaktır. D) Gayrimüslimler nakdi bedel ödeyerek askerlikten muaf ola ecektir. ba E) Yabancılar Osmanlı toprakları üzerinde mülk edinebileceklerdir. Diğer sayfaya