II. Mahmut Dönemi Soruları

6. Eğri, Estergon ve Kanije kaleleri Osmanlı hâkimiye- tinde olurken Rop ve Koman kaleleri Avusturya dev- letine bırakılacaktır. H.Avusturya bir defaya mahsus 200.000 altın savaş taz- minatı ödeyecektir. TIT. Avusturya Arşidükü protokol bakımından Osmanlı pa- dişahına denk sayılacaktır.) GED IV. Her üç yılda bir iki tarafta birbirine hediye gönderecektir. V. Avusturya, Macar toprakları için her yıl ödediği miktarı artık ödemeyecektir. Zitvatorok Antlaşması'nın yukarıdaki maddelerinden hangileri bu antlaşmanın Osmanlının aleyhine oldu- ğunu gösterir? A) Yalnız III @ B)t ve III III ve V C) # ve IV EI, III ve V

3 Slav ve Ortodoks toplulukları siyasi birlik altında topla- mak isteyen Rusya, Panslavizm politikasını uygulama- ya başlamıştır. Panslavizm politikası, Fransız İhtilali'nin getirmiş olduğu milliyetçilik akımıyla XIX. yüzyılın başla- rinda Slavlar üzerinde büyük etki yapmıştır. Panslaviz- me göre; Osmanlı ve Avusturya-Macaristan imparator- lukları yıkılmalı, bunların yerine Rusya'nın egemenliği altında bir Slav devleti kurulmalıdır. Rusya'nın aşağıdaki faaliyetlerinden hangisinin bu politikanın gereği olduğu söylenemez? A) Osmanlı Devleti'ndeki Slav ve Ortodoks toplulukla- SOSMED ra yardım etmesi B) Kırım'ı topraklarına katarak Karadeniz'e inmesi C) Avrupa'daki Osmanlı toprakları üzerinde genişleme- ye çalışması D) Avusturya'nın Balkanlarda genişlemesine karşı çık- masi E Slav topluluklara özerklik verilmesi için Osmanlı Dev- leti'ne baskı yapması

9. Kâtip Çelebi 1653'te "Bozuklukların Düzeltilmesi için Rehber" adlı bir risale yazmıştır. Bu risalede insan vücu- du ile devlet ve toplum sağlığı arasında bağ kurmuştur. Katip Çelebi'ye göre insan vücudu ne kadar dengeli ve sağlıklı bir yaşam sürse de sonunda ölüme mahkum olduğu gibi, her devlet yapısı da er geç zayıflayıp, yok olmaya mahkumdur. Kişinin çocukluk, gençlik, olgunluk çağlarından sonra ihtiyarlayıp çökmesi gibi, devletin de çeşitli evrelerden geçip yaşlanması kaçınıl- maz bir akıbettir. Ancak, kişi ve devlet çeşitli yaşlardan gelip geçtiği için her yaşta, her evrede gerekli ilaç ve tedavi farklı olacaktır. Bilgili tabip bu durumun farkında olduğu için hastaya ilaç verirken kişinin yaşını dikkate alacak, her yaşa göre perhiz önerecektir. İşte devlet yö- neticilerinin de devletin yaşının farkında olması, o yaşa uygun tedaviler geliştirmeleri gerekmektedir. Kâtip Çelebi ortaya koyduğu bu teoriyle hangi isla- hat taraftarlarını eleştirmektedir? A) Topyekûn batılılaşma yanlısı olanları B) Kanuni devrinin uygulamalarına, XVI. yüzyıl kurum- larına dönülmesini savunanları C) Batının teknolojik yeniliklerini alıp, Türk-İslam kültü- rünü ise korumayı savunanları D) Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması yanlısı olanları E) Islahatları tepeden inmeci bir anlayışla gerçekleştir- meyi savunanları

1. Osmanlı Devleti, ilk dış borcu Kırım Savaşı sü- recinde aldı. Fakat 1881 yılında aldığı borçlarını ödeyemeyeceğini ilan etti. Bunun üzerine alacaklı devletler Düyün-u Umumiye (Genel Borçlar) Ida- resini kurarak Osmanlı hazinesine ait bazı gelir kaynaklarına el koydular. Bu durum; 1. Ekonomik bağımsızlık 2. Toprak bütünlüğü 3. Siyasi bağımsızlık anlayışlarından hangilerine aykırıdır? A) Yalnız 1. C) Yalnız 2. B) 2 ve 3. D) 1 ve 3.

C 3. Fikir Akımları Osmanlıcılık Batıcılık UYANAN AVRUP Osmanlı Devleti'nin Dağılmasını Engellemek İçin Ortaya Atılan Fikir Akımlanı Bu düşüncenin temelinde dil, din ve ırk ayrımı yapılmaksızın gay- rimüslimleri devlete bağlı tutma fikri bulunmaktaydı. Bu fikrin savunucuları, Avru- pa'daki gelişmelerin örnek alına- rak devletin modernleştirilmesini amaçlamıştır. Müslüman milletleri Osmanlı hali- İslamcılık fesi etrafında birleştirmeyi amaç- lamıştır. Osmanlı Devleti içerisinde yaşa- Türkçülük yan Türkleri millet anlayışı içeri- sinde birleştirmeyi amaçlamıştır. Tablodaki bilgilerden hareketle aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Osmanlıcılık fikir akımının Fransız İhtilali'nden olumsuz etkilendiği 8) Devletin kurtuluşunun Batılı ülkelerin öncülüğünde gerçekleştirilmek isten- diği C) Halifenin dinsel nüfuzundan yararla- nılmaya çalışıldığı Olus devlet anlayışına geçilmesini sa- vunanların bulunduğu 6

Mustafa Kemal 1905'de Şam'da kurduğu Vatan ve Hürriyet Cemiyetinin çalışmalarını Selanik'e taşımış- tir. Selanik'te cemiyetin şubesini açarken üyelere şöyle seslenmiştir. "Arkadaşlar! Bu gece burada siz- leri toplamaktaki amacım şudur: (...) Bu talihsiz memlekete karşı önemli görevlerimiz vardır. Onu kur- tarmak biricik hedefimizdir. Bugün Makedonya'yı ve bütün Rumeli kıtasını vatandan ayırmak istiyorlar. (...) Millet, zulüm ve baskıcı yönetim altında mahvoluyor. Hürriyet olmayan bir memlekette ölüm ve yok oluş vardır. Her ilerlemenin ve kurtuluşun anası hürriyettir. Tarih, bugün biz evlatlarına büyük görevler yüklüyor... Köhneleşmiş ve çürük idareyi yıkarak milleti hâkim kılmak kısacası, vatanı kurtarmak için si- zi göreve davet ediyorum!.." Buna göre Mustafa Kemal'in kurduğu Vatan ve Hürriyet Cemiyeti ile aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmeye çalıştığı söylenemez? A) Devletin toprak bütünlüğünü korumaya C) Halk egemenliğini gerçekleştirmeye B) Osmanlı'nın rejimini değiştirmeye D) Azınlıkları Türkleştirmeye Usi Antlasması'nın asağıdaki maddelerinden

3. 19 ve 20. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Toprak Bütünlüğünü Tehdit Eden Faktörler Yukarıdaki şemada "?" ile gösterilen yerlere aşağıdaki- lerden hangisi yazılamaz? A) Fransız İhtilalinin yaydığı ulusçuluk fikri B) Rusya'nın izlediği Panslavizm politikası C) Avrupa'nın teknik olarak örnek alınması D) Sanayi Devrimi'nin ortaya çıkardığı ihtiyaçlar

8. Jön Türklere göre azınlıkların isyan etmesinin 7 temel nedeni, padişahın ülkeyi tek başına yö- 'netmesiydi. Onlara göre azınlık isyanlarının önlenebilmesi için Avrupa'da olduğu gibi bir anayasa hazırlanmalı, meclis açılmalı ve bu mecliste azınlıklara da temsil hakkı verilmeliydi. Aşağıdakilerden hangisi Jön Türklerin bu düşüncelerinin etkisiyle ortaya çıkan geliş- melerden biri değildir? A) Tanzimat Fermanı'nın ilanı B) Mebusan Meclisinin açılması C) Kanun-i Esasi adıyla bir anayasa çıkarılması D) Mecliste gayrimüslim milletvekillerinin yer alması

9.sm oxt-2827 Osmanlı Devleti'nin Avusturya'dan son defa tazminatı ve toprak aldığı antlaşma ● Osmanlı Devleti'nin ilk defa büyük ölçüde toprak Tulummua nusU STIGO kaybettiği antlasma Osmanlı Devleti'nin 1533 İstanbul Antlaşması ile kazandığı ayrıcalıkları kaybettiği antlaşma Osmanlı Devleti'nin topraklarına son kez yeni top- rak kattığı antlaşma Unusug Yukarıda açıklaması verilmeyen antlaşma aşağıda- kilerden hangisidir? Gigiblizavise savaş A) Bucaş Antlaşması C) Karlofça Antlaşması B) Zitvatorok Antlaşması D) Vasvar Antlaşması E) Hotin Antlaşması insmeo (0 blo ülgüg

12. Aşağıdakilerden hangisi, 1736 1739 Osmanlı - Rus ve Avusturya Savaşları'nda arabuluculuk yaparak Os- manlı Devleti'nin, kârlı antlaşma yapmasına yardımcı olmuştur? A) Prusya D) Lehistan B) Fransa C) İspanya E) Piyemonte oğru ve yanlışlarını gör, çözüm videolarını izle! abilmesi için bu çok önemli! 13

1. Tablo: Avrupalı Devletler Açamdan Karlofça Antlaşması Osmani Devleti. Venedik'e önemil oranda toprak vermak zorunda kaldı, Akdeniz'e açılan kapıların kilidi konumunda olan Mora Yarımadası, Çuha ve lyonya Adalarini tes- lim etti. Boğazların abluka altına alınması tehlikesi artik kapıdaydı. Venedik açısından Karlofça başarısız bir antlaşma idi. Ittifak içerisinde en çetin mücadeleler Venedik tarafından yapıldığı halde ticari önemi olan adalar kendisine venimedi. Fakirleşen Mora Yarımadası ve halki Venedik için bir yük olarak görülmekteydi. Venedikliler, coğrafi yakınlığı nedeniyle Osmanlı Devleti'nin to- parlanır toparlanmaz kendilerine saldıraca- gina inanıyorlardı. Ümitlerini Kutsal İttifak'a bağlamışlar ve Habsburglara bağımlı hale gelmişlerdi. VENEDIK AVUSTURYA LEHISTAN Karlofça Antlaşması hükümleriyle Osmanlı reayası olan Katoliklere mezhep hürriyeti verilmesi Avusturya'nın gücü yettiği zaman- larda iç politikaya müdahale etmesine im- kan tanıyacaktı. L Lehistan'a da Osmanlı Devleti önemli ö- dünler vermiş, Kazaklar üzerindeki ege- menliklerini kaybetmişlerdi. Öte yandan da Kırım ve prenslikler tehdit altında kalmıştı. Yukarıdaki tablo incelendiğinde Osmanlı Devleti ile ilgili; I. toprak kayıpları yaşadığı, II. taviz veren bir devlet konumunda olduğu, III. Kırım ile kara bağlantısının kalmadığı durumlarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) II ve III.

1. İtalya 1911 yılında Osmanlı'nın Kuzey Afrika'daki son toprağı olan Trablusgarp'a saldırmıştır. Balkan devletleri 1912 yılında Osmanlı Devleti'ne karşı birleşerek Rumeli'de Balkan Savaşı'nı başlatmışlardır. 20. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin yaptığı bu iki savaşın nedenleri, sırasıyla hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? (I.T.A.8.1.4) A) Avrupalı Devletlerin kışkırtması - Milliyetçilik B) Sömürgecilik - Milliyetçilik C) Milliyetçilik - Rusya'nın, Boğazları ele geçirme isteği D) Milliyetçilik - Sömürgecilik

9. 1770 Çeşme Baskını'yla Osmanlı donanmasının Ruslar tarafından yakılması aşağıdaki gelişmelerden hangisine neden olmuştur? A) Avrupa'ya ilk elçilerin gönderilmesine B) Deniz Mühendishanesi'nin kurulmasına C) Avrupa'dan subaylar getirilmesine D) Ege adalarının kaybedilmesine E) İlk Batılılaşma faaliyetlerinin başlamasına

hazırlanmıştır. Kişi ile devlet Padişahın egemenliğini halkın seçtiği vekiller tarafından oluşturulan meclis ve bu mecliste hazırlan- mış anayasa ile sınırlandıran ilk demokratik harekettir. 11. • • Padişah Abdülmecit onayı ile sadrazam Mustafa Reşit Paşa tarafından arasındaki ilişkileri düzenleyen bu belge padişah tarafından onaylanmıştır. • II. Abdülhamit Dönemi'nde devlet ve ordu içinde pek çok yandaşı olan İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin baskı yaparak kabul ettirdiği yönetim biçimidir. Yukarıda verilen bilgi ve gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki hangi dönemden bahsedilmemiştir? A) Tanzimat Fermani B) Islahat Fermani C) I. Meşrutiyet D) II. Meşrutiyet

Osmanlıcılık, Osmanlı İmparatorluğu içindeki bütün ulusları ve unsurları Osmanlıcılık ruhu içinde birleştir- meyi amaçlar. Buna göre Osmanlı İmparatorluğu; 1. 31 Mart Olayı'nın yaşanması II. Tanzimat Fermanı'nın yayınlanması III. Islahat Fermanı'nın yayınlanması gelişmelerinden hangilerini Osmanlıcılık fikrini ha- yata geçirmek için yaptığı söylenebilir? A) Yalnız I. C) II ve III. B) I ve II. D) I, II ve III.

5. Osmanlıcılık, Osmanlı ülkesinde yaşayan bütün tebaanın dil, din ve ırk farkı gözetilmeksizin eşit olması gerektiğini düşünen fikir akımıdır. Bu fikir akımının temelinde gayrimüslimleri devlete bağlı tutma düşüncesi vardır. İslamcılık ise Osmanlı ülkesinde yaşayan Müslü- manların birliğini savunan bir fikir akımıdır. Müslü- man milletleri, Osmanlı halifesi etrafında toplamayı amaçlamıştır. Buna göre, yukarıdaki fikir akımlarının zayıfladı- ğını; I. Balkan Savaşları'nın yaşanması II. Ermenilerin I. Dünya Savaşı'nda Ruslarla işbir- liği yapması III. Arapların I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklanması gibi gelişmelerden hangisi ya da hangileri kanıt- lar niteliktedir? A) Yalnız I C) I ve III B) Yalnız II D) I, II ve III