Oğuz Göçleri ve Anadolu Soruları

B 2 VI ve VII. yüzyıllardan itibaren Bizans ve Sasaniler ara- sında uzun süre devam eden savaşlar, Anadolu'daki sosyo-ekonomik düzenin bozulmasının en önemli sebep- lerindendir. X. yüzyıla gelindiğinde ise Anadolu'da yaşayan Rumlar, Ermeniler, Süryaniler ve Araplar Bizans'ın uygula- Al dığı politikalardan oldukça rahatsızdır. Özellikle vergilerin yüksek olması, isyanlar ve angarya yüzünden Anadolu halkı Bizans yönetiminde oldukça kötü şartlar altında yaşa- maktadır. Anadolu'nun bu durumunun aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırdığı savunulabilir? A) Türklerin Anadolu'ya hâkim olmasını B) Haçlı Seferlerinin başlamasını C)) Bizans'ın merkezî otoriteyi güçlendirmesini D) Atabeylik sisteminin uygulanmasını E) Ticari hayatın canlanmasını

2. XIII. yüzyılda Ahi Evran tarafından oluşturulan ve Türkiye Selçuklularında önemli bir yere. sahip olan ahiliğin temeli fütüvvet teşkilatına dayanıyordu. Esnaf ve zaanatkârlar arasında güvenliği, yardımlaşmayı, mesleki dayanışmayı ilke edinen bu örgüte gayrimüslimler üye olamazlardı. Buna göre ahilikle ilgili; 1. sosyal ve ekonomik teşkilatlanmada önemli bir rolü olduğu, II. dini özellik taşıyan bir örgütlenme olduğu, III. Anadolu'da etnik birliği sağladığı yorumlarından hangileri yapılabilir? B) Yalnız II A) Yalnız I D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III

2. Tarih öğretmeni derste Malazgirt Savaşı'nın kazanılma- sının ardından Büyük Selçuklu Hükümdarı Alparslan'ın, emrindeki komutanları Anadolu'nun fethiyle görevlen- dirdiğini belirtmiştir. Öğretmen ayrıca Alparslan'ın, bir bölgenin fethini gerçekleştiren komutana o bölgenin yönetiminin verileceğini ilan ettiğine de değinmiş ve bu gelişmelerin sonuçlarını öğrencilere sormuştur. Aşağıdakilerden hangisi, tarih öğretmeninin bu so- rusuna öğrencilerin vereceği doğru yanıtlardan biri değildir? A) Türk-İslam kültürünün Anadolu'ya yayılması B) Anadolu'da parçalı siyasi yapılanma oluşması C) Komutanlar arasında rekabet oluşması V D) Anadolu'da siyasi ve askeri mücadeleler yaşanması E) Büyük Selçuklu merkezî otoritesinin güçlenmesi 14 3. Osmanlı Devleti'nin siyasi egemenlik alanı XIV. yüzyıldan itibaren hızla genişlemiş, XVII. yüzyılın ikinci yarısında en geniş hâline ulaşmıştır. 17 Aşağıdakilerden hangisinin bu durumun sonuçların- dan biri olduğu savunulamaz? A) Türk ve Müslüman olmayan toplulukların egemonlik D E 5.

4. Pasinler Savaşı sonrasında Bizans İmparatorluğu; Eme- viler zamanında İstanbul'da inşa edilen camiyi onartmış, caminin mihrabına Tuğrul Bey'in ok ve yay işareti bulu- nan tuğrasını koydurmuş ve burada hutbenin Fâtimî ha- lifesi adına değil, Abbasi halifesi ve Selçuklu hükümdarı Tuğrul Bey adına okunmasını kabul etmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Bizans'ın, Selçukluların üstünlüğünü kabul ettiğine B) Bizans toplumunda İslamiyet'in yayıldığına C) Selçuklu hükümdarının halife olarak kabul edildiğine D) İslam dünyasında siyasi birliğin sağlandığına E) Bizans'ın Selçuklu hâkimiyetine girdiğine new ma

2. Malazgirt Savaşı'ndan sonra Bizans imparatoruyla Alp Arslan arasında yapılan antlaşmayı tahtı ele geçiren yeni imparator kabul etmedi. Buna karşı Alp Arslan anlaşmanın Rumlar ta- rafından bozulduğunu ilan edip komutanlarına şöyle seslendi: "Aslan ve kartal yavruları gibi olunuz. Yeryüzünde gece ve gün- düz uçunuz, artık Romalılara ve Hristiyanlara aman vermeyi- niz! XI. yüzyıla ait bu gelişmelere bakılarak; 1. Selçukluların Bizans ile diplomatik ilişki kurduğu, II. Bizans'ın Anadolu'daki egemenliğini tamamen kaybettiği, III. Türklerin yeni fetihlere yönlendirildiği yorumlarından hangilerinin söylenmesi doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve III TOPRA yayenc E) I, II ve III C) I ve II

uk- de lar. Ro- gil- ve ra- me- ! P ÖRNEK SORU XIII. yüzyılın sonlarında Anadolu'nun batı kısımlarında Türk beyliklerinin bağımsızlık hareketleri içine girdikleri görülmek- tedir. Bu durumun; 1. Anadolu'da güçlü bir merkezî otorite olmadığı, II. parçalı bir siyasi görünümün oluştuğu, III. Türk devlet geleneğinin çiğnendiği durumlarından hangilerinin göstergesi olduğu söylenebi- lir? A) Yalnız I D) I ve II ÇÖZÜM B) Yalnız II E) I, II ve III C) Yalnız III

Moğol saldırıları Horosan civarında yaşayan çok sa- yıda derviş, alim ve sûfinin Bizans sınırında bulunan Osmanlı Beyliği'nin topraklarına göç etmesine neden olmuştur. Bu durum, 1. Anadolu'nun batısının İslamlaşması, I. Osmanlı savaşçılarında gaza ve cihat anlayışının güçlenmesi, III. uçlarda tekke ve zaviye sayısının artması sonuçlarından hangilerinin görülmesine ortam hazırlamıştır? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

2. bulma isteği "Alp Arslan, 26 Ağustos 1071'de kazandığı Malazgirt Zaferi ile Küçük Asya'da Türk hâkimiyetinin temel ta- şını atmış ve Bizans'ın akıbetini tayin etmiş oldu." Aşağıdakilerden hangisi tarihçi Zeki Velidi To- gan'ın bu sözlerini doğrulayan gelişmeler ara- sında gösterilebilir? A) Büyük Selçukluların Dandanakan Savaşı'nı ka- zanması XB) Türkiye Selçuklularının Miryokefalon Savaşı'nı kazanması C) Haçlıların İstanbul'u yağmalaması XD D) Moğol İhanlı Devleti'nin XIII. yüzyılda Anadolu'yu istila etmesi E) Bizans'ın desteğini alan bazı Osmanlı şehzade- lerinin ayaklanması

9. Aşağıdaki tabloda Mustafa Kemal'in görev yaptığı bazı yerler ve bu yerlerin Mustafa Kemal için önemini belirten ifadeler yer almaktadır. 1......?..... Askeri ateşe olarak çalıştığı şehirdir. 2. Hou 3. ......?..... "Ben size taarruzu değil ölmeyi emredi- yorum!" dediği yerdir. .?..... "Şerif" takma adı ile gönüllü olarak ka- tıldığı savaştır. Tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi yazılamaz? A) Şam C) Çanakkale Cephesi elen B) Trablusgarp Savaşı D) Sofya TÖDER

devlet in et- nin SI- 7 DEN ZI EGE BİZANS IMPARATORLUĞU Çanakkale Ma B 8 Izmir Rodos Muğla A Istanbul MARMARA DENIZI Bursa Balıkesir Iznik KARADENIZ Kütahya Bey OSMANOĞULLARI Söğüt Isparta Antalya Amasra Zonguldak AHİLER ● Ankara Konya Kastamonu Çankırı Tuz Splü Karaman Alanya KDENIZ KIBRIS Niğde Samsun Yozgat Amasya Adaná ● Antakya Sivas TrabzoN TRABZON RUM Riz IMPARATORLUĞU Erzincan Malatya Diyarbakır Urtá Firat Edurum MEMLÜKLÜ DEVLETİ Kars AKKOYUNLULAR Mardin C) Germiyanoğulları Van Hakkari KARAKOYUNLULAR Haritada Osmanlı Beyliği'nin kurulduğu dönemde Anadolu'nun siyasi durumu gösterilmiştir. Bu haritada renklendirilmiş bölgelerde aşağıdaki beyliklerden hangisinin egemen durumda olduğu söylenemez? A) Karamanoğulları B) Saltukoğulları D) Hamitoğulları nif

"Vetmiş iki nulete bir geba yası olsa da ashinda asta sa Anadolusu'ndaki eserlerinde dura de Tinkge kullanarak Torkler arasinda e p gr ni yaymaya çalışan işleur de hangisidir? A) Yunus Emre C) Hoca Ahmet Yesev O Metins E) Hacı Bayram Vali

8. Malazgirt Savaşı Türk siyasi tarihi açısından dönüm noktası özelliği taşır. Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı'nın sonuçlarından değildir? A) Bizans hükümdarı Romen Diyojen'in esir alınması B) Anadolu'nun kapılarının Türk yerleşimine açılması CAni, Kars, Muradiye'nin Selçukların topraklarına dahil olması D Haçlı Seferlerinin başlaması E) Anadolu'da beylikler döneminin başlaması 9. Büyük Selçuklu Devleti'nde; Sancar, 11. Mehmet Tapar, 111. Berkyaruk 20 önceliğine göre

2. Türklerin Anadolu'ya gelmesi ile birlikte İslamiyet yeni yayılma alanları bulmuştur. Ahmet Yesevi ve birçok sufinin öğretileri Anadolu'nun manevi yapısını etkilemiştir. Horasan'dan gelen Mevlana ve Hacı Bektaş-1 Veli, gibi öncü sufiler en çok etkili olanlar arasındadır. Bu bilgiler dikkate alındığında Anadolu' daki kültür yapısı ile ilgili; 1. Sufiler, Anadolu kültüründe önemli bir yere sahiptir. Ingres II. Ahmet Yesevi ve Hacı Bektaş-ı Veli Anadolu kültürünün etkisiyle yetişmişler. III. Mutasavvıflar, kültür taşıyıcısı olarak toplumu yönlendir- mişler. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? eienantiepar A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I, II ve III

2. XI. ve XV. yüzyıllar arasında Türk İslam dünyasında birçok ilim adamı, sufi ve düşünür yetişmiştir. Anadolu'da faaliyet gösteren sufilerle ilgili; I. Anadolu'nun, İslamlaşmasına katkı sağlamışlardır. II. Önemli teşkilat ve tarikatlar kurmuşlardır. III. Düşünce ve öğretileri birleştirici nitelik taşımaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I yimsin B) I ve II D) I ve III C) II ve III E) I, II ve III

2. XIII. yüzyılda Yakın Doğu ve Anadolu'da yaşanan gelişme- ler arasında aşağıdakilerden hangisinin yer aldığı söyle- nemez? Sam A) Timur'un Osmanlı Devleti'ne saldırması B) Memlük Devleti'nin Ayn-ı Calud Savaşı'nı kazanması C) İran merkezli İlhanlı Devleti'nin kurulması D) Kösedağ Savaşı'nda Anadolu Selçuklu Devleti'nin Moğol- lara yenilmesi E) Anadolu Selçuklu Devleti'nin Harzemşahlarla komşu olma- SI

9. Moğolların Doğu ve Orta Anadolu'yu işgal etmeleri üze- rine birçok şeyh, derviş ve âlimin batıda güvenli gördük- leri uç bölgelere gittikleri görülmüştür. Bu durumun; 1. Bizans'a karşı gaza ve cihat mücadelesinin başlama- sina II. Anadolu'da ilk feodal Türk beyliklerinin kurulmasına III. Anadolu'nun sosyal ve ekonomik alanlarda canlan- masina gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı savu- Fax nulabilir? A) Xalnız I D) I ve II B) Yalnız II A E) I, II ve III ex Yalniz III