Osmanlı Kültür ve Medeniyeti Soruları
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti12. Türkiye Selçuklularında mülkiyeti devlete ait olan ve meliklere,
emirlere ve valilere hizmet karşılığı verilen mirî arazileri işleten-
lerin araziyi üç yıl boş bırakmaları durumunda işletmeleri elle-
rinden alınırdı.
Türkiye Selçuklularının bu uygulamasının,
1. üretimde sürekliliğin sağlanması,
ATTENT
SEORANDPRIX
II. zirai üretimde çeşitliliğin artması,
III. sosyal dayanışmanın sağlanması
d
durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I
D) II ve III
B) Yalnız II
E) I, II ve III
C) Yalnız III
A)
15.
40
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyetiustos 1854
r. Osmanlı
hacağı borç
arı'nda ye-
anlı sadra-
için 1860
sermaye
ara lazım,
biz tayin
ebilir?
niz III
taya
eden
aber
etler
i,
Test
2
93
Ayastefanos Antlaşması ile onun yerine kabul edilen Berlin
3 Harbi'nden sonra imzalanan ancak yürürlüğe girmeyen
Antlaşması'nın bazı maddeleri karşılaştırmalı olarak tablo-
da verilmiştir.
Ayastefanos
Antlaşması
OSMANLI TOPRAKLARINI PAYLAŞM
Bosna-Hersek özerk
olacak
Berlin
Antlaşması
Büyük Bulgaristan Krallığı Bulgaristan üç bölgeye
kurulacak
ayrılacak
Bosna-Hersek yönetimi
geçici olarak Avusturya'ya
bırakılacak
Doğubayazıt Rusya'ya Doğubayazıt Osmanlı
verilecek
Devleti'nde kalacak
Ermenilerin bulunduğu
Ermenilerin bulunduğu
yerlerde islahat yapılacak yerlerde islahat yapılacak
Bu tablodan hareketle aşağıdaki yorumlardan hangisi
yapılamaz?
A) Osmanlı Devleti'nin sınırları daralmıştır.
B) Osmanlı Devleti savaşta mağlup olmuştur.
C) Osmanlı Devleti'nin uluslararası alanda itibarı artmıştır.
D) Ayastefanos Antlaşması'nın bazı maddeleri Berlin
Antlaşması'nda Osmanlı Devleti lehine çözülmüştür.
E) Her iki antlaşmada da azınlık hakları ile ilgili kararlar
alınmıştır.
93 H
nuçla
lotin
belirg
Osr
bir to
.
Osm
kald
2. 1853-1856 yılları arasında gerçekleşen Kırım Harbi, I.
S
Av
ğur
Me
●
O
dik
çe:
3.
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti5. Osmanlı Devleti'nde vergilerin artması, tımar top-
faklarının iltizama verilmesi ve yerel yöneticilerin ka-
nunsuz davranışları Anadolu'da Celali İsyanlarına
neden olurken korumasız kalan insanlar kentlere ta-
şınmıştır.
Bu durumun Osmanlı Devleti'nde aşağıdakiler-
den hangisine neden olduğu söylenemez?
A) Tarımsal üretimin düşmesine
B) Kentlerde sosyal sorunlar yaşanmasına
C) Timar sisteminin önemini yitirmesine
D) Huzur ve güvenin bozulmasına
E) Salyanesiz eyalet sisteminin ortaya çıkmasına
ME
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyetienin
ma
gin-
-?
Bu alet sayesinde Uluğ Bey, bir yılın uzunluğunu 365 gün 6 saat 10 dakika 8 saniye olarak belirlemiştir. Modern ölçümlere göre bir
yılın uzunluğu 365 gün 6 saat 9 dakika 9,6 saniyedir ve iki ölçüm arasındaki fark 1 dakikadan azdır.
Uluğ Bey ve bazı bilim insanları gökyüzünü anlamak; yıldızların, Güneş'in, Ay'ın, Dünya'nın ve diğer gezegenlerin konumlarını ve
hareketlerini belirlemek; yeni bir zaman takvimi yapmak için Zic-i Uluğ Bey' ismindeki eseri 12 yılda hazırladılar. "Zic-i Uluğ Bey"
dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde farklı toplumlar tarafından kullanılan değişik takvim/kronolojik sistemler ele alınmış ve
öneriler sunulmuştur. Ikinci bölümde yeryüzündeki bir yerin enlem ve boylamının tespiti, yıldızların ve gezegenlerin uzaklıklarının he-
saplamaları bulunmaktadır. Üçüncü bölümde Güneş ve gezegenlerin, Ay'ın hareketleri, Dünya'ya uzaklıkları tespit edilmiştir. Ayrıca
Güneş ve Ay tutulmaları açıklanmıştır. Dördüncü bölümde ise, astrolojiye yer verilmiştir. Uluğ Bey, Batlamyus, Nasireddin Tusi ve
Gıyaseddin Cemşid tarafından yapılan hesaplama hatalarını, yeni esaslara ve bilimsel tespitlere dayanarak düzeltmiştir.
*Zic-i Uluğ Bey* uzun yıllar dünyada kaynak kitap olarak kullanılmıştır. Uluğ Bey'in çalışmaları kendisinden sonraki bilim insanlarına
ilham olmuştur. Yöntem ve tespitleri uzay biliminin gelişimine katkı sağlamıştır.
1. Uluğ Bey'in yas gi için aşağıdak"
rudur?
AV yüzyıl doğmuştur
Yeni C, da hükür urmüs
yla 2. Ul
1
1, 2 ve 3. soruları vuka,
C) Kaç yıl v niştır.
Dn be yüzyılın nci ye inda şamıştır.
4-
yüzyılın ikir çeyrnde ölr ştür.
A) Matemat"
C) Kimy
f'in aşağı ki bi dalların öncelikli
sinin gelis' nel sağladı söylenebil
F
Timur'un torunu olan Uluğ Bey (1394-1449) büyük bir astronomi
bilginidir, Ilerleyen zamanlarda hükümdar olmuştur. Kendisi uzayı
anlama, zamanı anlamlandırma yolunda ayrıntılı çalışmalarda bu-
lunmuştur. Ilmin önemini "limin hakim olduğu bir ülkede, ilimle uğ-
raşan bir kişi olmayı, hükümdarlığa tercih ederim." sözüyle ifade
etmiştir. Hükümdarlığında dönemin önemli bilginlerini topladı ve
ilmi çalışmalar yaptırdı. Böylelikle Semerkant önemli bir ilim, kü
ve sanat merkezi haline geldi. Semerkant Rasathanesi'nde
lan "Suds-i Fahri", "Rub-u Daire" (Duvar Kadrani) gibi
Uluğ Bey tarafından yaptırılmıştır. Bu aletler yıldız
lerinin, Güneş'in, Ay'ın yüksekliklerini, uzaklıklar
ölçmede kullanılmaktaydı. Ayrıca zamanın b
ylimasin
da, ibadet vakitlerinin, ekim biçim zamanının belirlenmesinde kulla-
nildi.
nangisi o
mi
BECERİ TEMELLI SORULAR-2
rizik
D) Astr omi
i bilgilere göre cevaplayınız.
3. Uluğ Bey hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi söylene-
mez?
23
Esin Kahun
PRAK
A) Çok yönlüdür.
B) Bilimsel çalışmalara katkı vermiştir.
C) Batlamyus ile çağdaştır.
D) Farklı kaynaklardan yararlanmıştır.
E) Gelişmiş bir takvim oluşturmuştur.
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti2.
Osmanlı Devleti'nde kılık kıyafet kültürünün oluşmasında et-
kili olan unsurlar arasında aşağıdakilerden hangisi gösteri-
lemez?
A Doğal çevre
C) Sosyal yapı
Kanunlar
D) Sanatsal yönelişler
E) Din kuralları
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti14. Osmanlı Devleti'nin ilk yıllarında;
eri
Anadolu Beylerbeyliğinin kurulması,
devşirme sisteminin uygulanması,
kadıların illere gönderilmesi,
n
• defterdarlık makamının oluşturulması
edu uygulamalarına bakılarak aşağıdaki alanların
hangisiyle ilgili bir çalışmanın yapıldığı söylenemez?
A) İktisadi
B) Hukuk
D) Askerî
E) İdari
C) Eğitim
o
Tarih
Osmanlı Kültür ve MedeniyetiDENEME-6
29. Osmanlı Devleti'nde; XVI. yüzyılın ilk yarısında yaklaşık
500 milyon akçelik gelirin %37'si dirlik sahiplerine bira-
kılırken XVII. yüzyılın sonlarında 600 milyon akçeden
fazla gelirin %40'ı dirlik sahiplerine bırakılmıştır.
Malay
Bu bilgiyle Osmanlı Devleti'nde,
1. Timarlı sipahi sayısı artmıştır
II. Hazine gelirleri artmıştır.
III. Kapıkulu askerleri önem kazanmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız II
C) I ve II
E) 1, II ve lit
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyetipolimal
10. Osmanlı Devleti'nde bir tayin işlemini veya birine
vazife verildiğini gösteren ve üzerinde padişah
tuğrası bulunan belgeler, aşağıdakilerden hangisiyle
belirtilmiştir?
(A) Ferman
D) Fetva
-B) Berat
con
-C) Hilat
E) Kanunnâme
PRESSE
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyetibedu
D
28. II. Bayezid Dönemi'nde tahta geçmeye çalışan Cem
Sultan'ın bu mücadelesinde aşağıdaki güçlerden
hangisinin desteğini aldığı söylenemez?
A) Timur İmparatorluğu'nun
B) Memlükluların
C) Karamanoğullarının
D) Vatikan'ın
E) Rodos Şövalyeleri'nin
Diğer sayfaya g
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti3. II. Meşrutiyet'in ilanıyla açılan mebuslar meclisinde
147 Türk, 60 Arap, 27 Arnavut, 26 Rum, 14 Ermeni,
4 Musevi ve 10 Slav milletvekili görev almıştır.
Buna göre, Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) İmparatorluk özelliği gösterdiğine ✓
B) Halka yönetimde hak tanıdığına
C) Milliyetçilikten etkilenilmediğine
D) Parlamenter sistemle yönetildiğine
E Mecliste azınlıklara görev verdiğine
Tarih
Osmanlı Kültür ve MedeniyetiT
2
2.
3.
A) Olayların geçtiği yerde araştırma yapma
B) Farklı kaynaklardan yararlanma
C) Olaylarla ilgili deney ve gözlem yapma
D) Olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurma
E) Olayları bölümlere ayırarak inceleme
Osmanlı Sanat Tarihi üzerine araştırma yapmak isteyen bir öğ-
renciye öğretmeni Bursa, Edirne ve İstanbul'da araştırma yap-
masını önermiştir.
Öğretmen bu öneriyi yaparken öğrenciyi;
I. birinci elden kaynaklara ulaşması,
II. özgün mimari eserleri gözlemlemesi,
III. farklı bilimlerden yararlanması +
durumlarından hangilerine yönlendirmek istediği savunu-
labilir?
Yalnız I
D) I ve II
B) Yalnız II
E) I, II ve III
Yalnız III
Herodotos (Herodot)'a göre tarih, insanların ve insan topluluk-
larının başlarından geçenleri kaydetmeleriyle edinilen bilgilerdin
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin icadının tarihse
olayların sonraki nesillere aktarımına büyük katkı sağladı
ğı savunulabilir?
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyetiazamın ordu komutanı
unda kullandığı unvan
gönderilen şehzadelere
verilen unvan
İslam hukukuna göre
çözümü
şinin mallarına el
Dyması
ğitimden sorumlu
calar
11.
10. Osmanlı sarayında Divân-ı Hümayun'un top
gerçekleştiği ve devlet adamı yetiştiren oku
duğu bölüm aşağıdakilerden hangisidir?
B) Kyobealti
A) Birun
D) Enderun
E) Has oda
Osmanlı Devlet Teşkilatının Temelleri
Test
2
OSMANI
UN
Veraset Sis
✔I. Murad'dan önce b
danın ortak malı idi.
✓1. Murad "Devlet, p
layışını getirdi.
✔Fatih Sultan Meh
ği için kardeşlerini
Tarih
Osmanlı Kültür ve MedeniyetiCumhuriyet rejimi, gerek 1924 ve gerekse 1961 Anayasala-
rında değiştirilmesi veya bir başka şekle sokulması teklif dahi
edilemeyecek bir değer olarak korunmuş ve yerleşmiştir.
Cumhuriyet rejiminin devlet güvencesine alınması ile;
V. Devlet düzeninde keyfilik ve şahsiliğin önlenmesi,
V. Cumhuriyetin korunması ve devamlılığının sağlanması,
III. Milli egemenlik ve demokrasi kültürünün korunması
amaçlarından hangilerine ulaşılmak istenmiştir?
B) I ve II
A) Yalnız II
D) Yalnız III
E) I, II ve III
C) I ve III
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti19-Divan-ı Hümayun'da bulunan;msme-E
I. Kazasker II. Nişancı III. Vezir 10M (A
İsimli görevlilerden hangisi ilmiye sınıfının
temsilcilerindendir?
B
nsliugolás16XL
A)Yalnız !
66 57001
B)Yalnız !! C)! ve !!
unsmad
D) I ve III E)I,II ve III
nusbleiuiqot
izsminizehsy
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti1.
Türk-İslam devletlerinde hukuk sistemi şer'i ve örfi olmak üze-
re iki ana unsurdan meydana gelmiştir. Şer'i davalara kadılar,
örfi davalara ise Emir-i Dâd başkanlık etmiştir.
Bu durum Türk-İslam devletlerindeki hukuk anlayışının,
1. teokratik bir niteliği olma,
II. geleneklerden faydalanma,
III. demokratik usullerle belirlenme
özelliklerinden hangilerine sahip olduğunun kanıtıdır?
A) Yalnız I
C) I ve II
D) I ve III
B) Yalnız II
E) I, II ve III
Tarih
Osmanlı Kültür ve Medeniyeti50
1. Kadıs
II. Sancak Beyi yönetim Hukuk
III. Yeniçeri Ağası
IV. Defter Emini
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti'nde
seyfiye sınıfındandır?
A) I ve II
B) I ve III
D) II ve IV
C) II ve III
E) III ve IV