Tarih Bilimi Soruları

1 TYT/Sosyal Bilimler SOSYAL BİLİMLER TEST Bu testte sırasıyla Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (1115), Din Kür Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat 25 soru vardır. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için aynian kismina 2. 1. 3.9 M lüm yer Su Bu de Türklerin kendilerinde olmayan ipek ve tahıl ürünlerine ulaşmalarında sınır ticaretinin yanında akınlar da önemli rol oynamıştır. Bu akınların amacı toprak kazanmak de- ğil, ihtiyaç maddelerini elde etmekti. Çinliler ise kendileri- ni açlık tehlikesi ile karşı karışıya bırakan Türk akınlanna karşı Çin Seddi'ni inşa etmişlerdi. Bu durum Türk-Çin ilişkileri için, 1. Türklerin Çinliler ile ilişkileri ağırlıklı olarak temel ihti- yaçların karşılanması şeklinde olmuştur. II. Çinlilerin Türklere karşı aldığı savunma önlemleri ye- tersiz kalmıştır. III. Kpnargöçer Türkler yerleşik olarak yaşayan Çinliler parafından üretilen ürünlere ulaşmak için geniş otlak- lar fethetme siyaseti izlemiştir. A B D E yargılarından hangilerini doğrular? A) Yalnız! B) Yalnız il C) Yalnız III D) I ve II ve III asyon navigas

9. Atatürk "Din bir vicdan meselesidir. Herkes vicdanının em- rine uymakta serbesttir. Biz dine saygı gösteririz. Düşünü- şe ve düşünceye karşı değiliz. Biz sadece din işlerini, millet ve devlet işleriyle karıştırmamaya özen gösteriyoruz." de- miştir. Atatürk'ün gerçekleştirdiği; 1. Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması, II. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kurulması, III. Latin harflerinin kabulü inkılaplarından hangileri bu düşünceyle ilişkilendirile- bilir? C) I ve II A) Yalnız! B) Yalnız 11 E) M ve IN D) I ve III 0.00

1. Bu testte sırasıyla, Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısm 1. ilk Türk devletlerinde ülke, genellikle iki bölüm hâlinde idare edilirdi. Bu uygulama Asya ve Avrupa Hunları ile Tabgaçlar ve Köktürklerde doğu-batı veya sağ-sol kanat olarak belirlenmişti. Başta tanhu, şanyü veya hakan gibi unvanları olan kağanların bulunduğu bu devletlerde diğer bölge yabgu sifatli bir hanedan üyesinin idaresine verilirdi. Yabgular, asıl hükümdarın yüksek hâkimiyeti altında töre hükümlerini yürütür, kendi bölgelerini ilgilendiren hususlarda diplomatik münasebetlere dahi girer, ancak ülke geneliyle ilgili meselelerde hakanın başkanlığında kurultaya katılırlardı. Bu bilgilere göre ilk Türk devletlerinde görülen ikili yönetimle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? AV Tum ülke kağanın mutlak idaresi altındadır. B))Federal özellikleri olan bir yönetim uygulanmıştır. C) Halkın ülke idaresinde söz hakkı bálunmaktadır . D) Farklı kültürleri barındıran bir imparatorluk kurulmuştur. BÜlke iki bağımsız idari birime ayrılmıştır. V . Mısır'da kısa bir süre hâkim olan Tolunoğulları, Mısır'ın her yönüyle gelişmesini sağlamışlardır. Fustat'ta inşa edilen çarşılar, Ulucami ve Tolunoğlu Ahmet Camii bu

B) E) I ve III DI IN Scah II. Bostanci II. &akalar 1. Galer V. Azaplar VI. Cebeciler Kapıkulu Askerleri' başlığı adı altında hazırlanmış bu tabloda yer almaması gereken askerî sınıflar aşağı- dakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? B) il ve V Clil ve IV Allvell Dil ve V E) IV ve VI 124 BOLUM 2 02

6. Haçlı Seferleri Avrupa'da, I. feodalitenin zayıflamasına, II. Coğrafi Keşiflerin yapılmasına, III. Reform ve Rönesans hareketlerine el ortam hazırlamıştır. Haçlı Seferleri ile Avrupa'da yaşanan yukarıda- ki gelişmelere sebep olan teknik unsurlar aşa- Iğıdakilerin hangisinde doğru eşleştirilmiştir? HE III A) Pusula Kâğıt Barut B) Barut Kâğıt Pusula Kâğıt C) Barut Pusula Pusula CD) Kâğıt Barut E) Barut Pusula Kâğıt

6. Selçuklularda Hukuk Sisteminin Dayanakları I. Köktürk, Uygur ve Akhun gelenekleri, II. İslamiyet'e girişle birlikte Karahanlılar ve Gaznelilerle beraber Abbasilerden alınan uygulamalar, III. İmparatorluğun asıl kurucusu olan Oğuzların kabile gelenekleridir. Yukarıdaki özelliklerden hangileri Selçuklularda hukuk sisteminin temel daya- naklarını oluşturur? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

ja göre cevaplar SOSYAL BİLİMLER TI tarafından 1. ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan ogrenciler Din Kültürü ve Bu testte sırasıyla Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü ve Ahlak Bil (21 - 25) Felsefe sorularını çözecektir. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. dan yang BD dolarına 3. Osma ve kinin 50 kati mak zorunda olan ve istil tir. Bu lemel “Devi yerin dir." enlik raporunen en ABD dolande 1. MÖ VII. yüzyılda Gediz ile Küçük Menderes vadileri ara- çekici bir oligen sinda kurulan Lidya Devleti, zengin maden yatakları verimli toprakları ile öne çıkmıştır . Madencilik, tarım ve hayvancılığın yanında başkent Sard; altın madeni ve kuyumculuk sanatı ile tanınmıştır . Lidyalıların, insan- oğal olarak sites lik tarihinde ilk kez madenî parayı, ücretli askerlerinin maaşlarını ödemek için icat ettikleri tahmin edilmekte- dir. Lidyalılar, bu icatla dünya ticaretinde yeni bir atılım başlatmıştır . Aristotales'in deyimiyle değiş tokuşun zo- runlu gerekliliğinden para ortaya çıkmış bir başka tarz kazanç becerisi olan ticaret işi oluşmuştur. Bu metinden hareketle Lidyalıların parayı icat et- mesinde; angisi söyler I. asker sayısını artırma, ştirme, II. kolonicilik faaliyetlerini geliştirme, erinde yorum III. insan topluluklarının ihtiyaçlarını karşılama leri gittikçe yua Intıların yaşarma Fatil den han şirketlerden taya ktadır. kilerine değini hedeflerinden hangilerine ulaşma isteğinin etkili ol- duğu savunulabilir? 4. Er la be A) Yalnız B) Yalnız II cyalnız 0 açıları karşü d A groen DI ve II polille E) I, II ve III yanhulkland

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik, Bin atli o gün dev gibi bir orduyu yendik Ak tolgalı beylerbeyi haykırda: İlerle! Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle Şimşek gibi, bir semte atıldık yedi koldan, Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan, Bir gün dolu dizgin boşanan atlarımızla, Birden yedi kat arşa kanatlandik o hızla... Yahya Kemal BEYATLI Akıncılarla ilgili yukardaki şiiri okuyan Yasemin Öğretmen, öğrencilerinden bu birliğin özellikleri ile ilgili bir çalışma yap- malarını istemiştir. Akıncıların özelliklerinden bir anlam haritası çıkaran öğrenciler çalışmalarını öğretmenlerine teslim etmiştir. Aşağıdaki anlam haritalarından hangisinin akıncılara ait olduğu söylenebilir? A) AKINCILAR Süvari Devşirme Padişaha bağli B) AKINCILAR Yaya Padişaha bağlı Türklerden oluşur. C) AKINCILAR Süvari Hızlı Türklerden oluşur. D) AKINCILAR Hizli Padişaha bağlı Devşirme E) AKINCILAR Kapıkulu Yaya Padişaha bağlı

3. • Boğazlar Osmanlı egemenliğinde kalacak, • Boğazlar barış zamanında savaş gemilerine kapali, ticaret gemilerine açık olacaktır. İngiltere'nin öncülüğünde toplanan 1841 Londra Boğazlar Konferansı'nda alınan bu kararlar doğrultusunda aşağıdakilerden hangisine ylaşılamaz? At Boğazların statüsüyle ilgili uluslararası bir karar süreci işletilmiştir. BY Osmanlı Devleti, Boğazlarla ilgili kararları tek başına alamayacaktır. C) İngiltere, Boğazlardaki ticari faaliyetlerine güvence sağlamıştır. D) Rusya'nın Akdeniz'de ticaret yapmasını engellemek hedefi ön plandadır. V E) Rusya, Hünkâr İskelesi Antlaşması ile Boğazlarda elde ettiği askerî ayrıcalıkları kaybetmiştir. X

7. Aşağıda verilen cümlelerde boş bırakılan yerlere uy- gun bilgileri yazınız. a. İlk kez Yeniçeri Ocağı'nı kaldırma teşebbüsünde bu- lunan padişah ....Genc.osman...."dır . b. Kötüleşmiş, atil hale gelmiş, ihtiyaçları karşılama- yan bir kurumu düzeltmek, yenileştirmek amacıyla yapılan çalışmalar toplamına .......Isleh..... adı verilmektedir. c. Ülke içinde düzeni sağlamak amacıyla oldukça sert yöntemlere başvurmuş, sosyal yaşama çeşitli yasak- lamalar getirmiş, nihayetinde geçici de olsa kendi döneminde belli ölçüde başarılı olmuş Osmanlı pa- dişahı ..... 'dır. d. Lale Devri'nde gerçekleştirilmiş en önemli yenilik, ...mat.bo.............nin kullanılmaya başlanması- dır. e. Ibrahim Müteferrika kökenli bir Osmanlı devlet adamı ve entelektüelidir. f. Osmanlı Devleti'nin popüler kültüre mal olmuş, en meşhur gezgini....Evliye..celeb....dir.

✓ Çayönü Diyarbakır'ın Ergani ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. 1964'te Robert J. Braidwood (Rabırt J. Breydvud) ve Halet Cambel başkanlığında bir ekiple başlatılan kazılar 1991 yılına kadar sürdürülmüştür. Çayönü'nde, Yakın Dogu'daki köy yerleşmelerinin ilk örneği görülmektedir. Insanlığın tarım yapmaya başladığı ilk bölgelerden biri olan Çayönü'nde ilk tahıl üretiminin yapıldıgı tespit edilmiştir. Çatalhöyük ✓ Konya'nın Çumra ilçesinde yer alır. Arkeolog J. Mellart (Melir) tarafından ortaya çıkarılan "kent" oldukça iyi korunmuş yapılar topluluğundan meydana gelmektedir. Dünyanın ilk şehir yerleşmesi olarak kabul edilmektedir. ✓ Ezme ve öğütme taşlarının bulunması, buradaki insanların kendi ckmek ihtiyaçlarını karşıladıkların göstermektedir. ✓ Köpek ve sığır evcilleştirilen hayvanlardır. ✓ Seramik faaliyetlerine ilk başlanılan yerlerdendir. Çatalhöyük, günümüzde "UNESCO Dünya Mirasi" listesinde yer alır. ► HÖYÜK: Tarih boyunca yıkılan kentlerin kalınları üzerine yeni yerleşmelerin kurulması üzerine arazide zamanla oluşan tepeciklerdir. Göbeklitepe Şanlıurfa kent merkezine bağlı Örencik Köyü yakınlarında bulunur. Göbeklitepe UNESCO Dünya Mirasi" listesinde yer alır. Göbeklitepe'de konut özelliği taşımayan dini ve ayinsel bir amaçlı yapılar bulundu. ✓ Günümüze kadar keşfedilen en erken tarihli dini mimarinin içerisinde yer alan Göbeklitepe'de; taş aletler, heykeller ve bitki kalıntıları bulunmuştur. Insanoğlunun, tarım ve yerleşik hayattan sonra tapınaklar yaptığı şeklindeki yaygın görüş. Göbeklitepe'nin keşfiyle tartışmaya açılmıştır. Sözlü Kültür ve Yazının icadından önce insanlar, toplumsal hafızalarını Eski Yunan'da mit efsane anlatıcıları. Türklerde ozan ve âşık, Afrika'da topluluğun en yaşlıları ile sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarmış ve bu yolla korumuştur. Efsaneler, mitler ve destanlar gibi halk anlatıları: zamanla hem başka kültürlerden etkilenmiş hem de diger kültürleri etkilemiştir. Omegin Romahların Türeyis Efsanesi'ndeki dişi kurt ile Türklerdeki Türeyis, Göç. Ergenekon destanlarındaki kurt motifi birbirine benzemektedir. Toplumlar, sözlü geleneklerini oluştururken çevrelerinde olup biten ve kendilerini etkileyen olayları kullanmıştır. . ✓ Sözlü kültür ürünleri destan efsane mani menkıbe türkü fikra bilmece .

3. İslam dünyasında Emevilerle başlayan "Her şey devlet için" anlayışı Müslümanların kafalarına o denli yerleştirildi ki "Her şey din için" inancı kayboldu. Müslüman Araplar saltanat uğruna hükümdann düşünüş biçimine tâbi oldu- lar. Hükümdarları nasıl olursa olsun dokunulmaz hâle getirip kutsallastırdılar. Bu bilgiler Emeviler Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir? A) Wlusçu ve hanedanci politikalar benimsediklerinin B Hukukun üstünlüğünü esas aldiklannin es Müslümanlar arasında kaynaşma sağladıklarının Dr Halifenin belirlenmesinde liyakati esas aldıklarının Dr İslam'ın yayılmasını hızlandırdıklarının Paes tarafında

Bu durum; 1. Veraset sisteminde değ Yeniçerilerin devlet yönetiminde başladıkları, III. Iç isyanların devlet otoritesini sarstığı C) Yalnız III yargılarından hangilerinin kesin bir kanıtıdır? A) Yalnız B) Yalnız || EI, II ve II) DL ve III 8. • 1533 İstanbul Antlaşması ile Avusturya kralı Osmanlı sadrazamına eşit sayılacaktı. • 1606 Zitvatorok Antlaşması ile Avusturya kralı Osmanlı padişahına eşit sayıldı. Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan hangi- sine ulasılamaz? AT 1533 İstanbul Antlaşması Osmanlıların lehinedir. B) 1606 Zitvatorok Antlaşması'yla Osmanlıların Avusturya karşısındakı ustunlugu sona ermiştir. C) Antlaşmalar XVI. ve XVII. yüzyılda imzalanmıştır. o Osmanlılar XVII. yüzyılda daha da güçlenmişler- dir. NİTELİK Yayıncılık Zitvatorok Antlaşması Avusturya'nın çıkarlarına uygundur. 9. Avusturya hükümdarı Mohaç Savaşı'nda ölen M car Kralı'nın akrabası olduğunu belir vermek kosu

4. 1. II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye'de İstanbul ve Ankara radyoları sürekli yayına geçmiştir . Bu uygulamanın aşağıdaki amaçlardan hangisine yö- nelik olduğu savunulabilir? A) Reklam gelirlerini arttırmak B) Kültürel hayatı canlandırmak c) Halka bilinçlendirmek D) Hava saldırılarını engellemek E) Bilimsel çalışmaları hızlandırmak

4. Kök Türklerde Mukan Kağan, devletin batı kısmının yö- neticisi olan amcası İstemi Yabgu'nun yardımıyla Avar- ları ortadan kaldırmış, ülke sınırlarını batida Hazar De- nizi'ne kadar genişletmiştir. Onun döneminde doğudaki Kitanlar ve kuzeydeki Kırgızlar hâkimiyet altına alınmış, Çin, baskı altında tutulmuş, Ak Hunlar üzerine seferler yapılmıştır. Bu bilgilere bakılarak Mukan Kağan dönemiyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) İkili teşkilatın uygulandığına B) Devletin siyaseten güçlü bir dönem yaşadığına C) Bazı Türk devletlerine üstünlüğünü kabul ettirdiğine D) "Ülke, hükümdar ailesinin ortak malıdır." anlayışının devam ettiğine EX Yerleşik yaşamın başladığına

12. Islam hukukuna göre herhangi bir kişinin mülklerinin veya gelirlerinin kamu yararına süresiz olarak kullanılması sistemi aşağıda- kilerden hangisidir? A) Vakıf B) Dirlik C) Iltizam D) Derbent E) Saliyaneli