Tarih Bilimi Soruları

6. Tarihçi Edward H.Carr: "Tarih, biricik ve genel arasındaki ilişkiyle uğraşır." demiştir. Edward H.Carr'ın bu sözü ile tarih bilimi hakkında aşağıdakilerden hangisini vurguladığı söylenebilir? A) Tarih biliminin olay ve olgular arasındaki ilişkiyle ilgilendiğini B) Olayların manalı bir bütün halinde görüldüğünde tar şuuru kazanılabileceğini C) Araştırma ve incelemenin daha kolay hale gelebilmesi için olayların sınıflandırılması gerektiğini D) Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları iy tenkit etmek gerektiğini E) Tarihçilerin olayları analiz ederken olayların aslına bağlı kalması gerektiğini

E) Terkip 13. Tarihçiler, içinde yaşadıkları toplumun siyasi, kültürel, dinî vb. anlayışlarından etkilenerek yetişebilir. Bu nedenle tarihçi- lerin eserleri onların bu alanlardaki bakış açılarını az ya da çok yansıtabilir. Böyle durumlarda bilgi ve yorumu birbirinden ayırmak gerekir. Verilen bilgide, tarih araştırmalarında aşağıdakilerden hangisine dikkat edilmesi gerektiği vurgulanmıştır? A) Kaynaklardan edinilen bilgileri olduğu gibi kabul etmek B) Araştırmalarda daha çok ana kaynaklardan yararlanmak C) Kaynakları birbirleriyle karşılaştırmadan kullanmak D) Toplanan verileri bir sistem dâhilinde sınıflandırmak E) Kaynakları eleştirel gözle incelemek

33. 2018 AYT-2/Sosyal Bilimler-1 Aşağıdaki ilkeler ve ilgili olduğu inkılap eşleştirmelerinden hangisi yanlış verilmiştir? İlke A) Halkçılık B) Devletçilik Laiklik D) Milliyetçilik E) Cumhuriyetçilik MTA 35. İnkılap Millet Mektepleri'nin Açılması MTA'nın Kurulması Ordunun siyasetten ayrılması Kabotaj Kanunu → Deuletallak TBMM'nin Açılması genel

3. Ermenistan, TBMM'yi tanıyan ilk devlet olmuştur. Ermeniler Sevr'in kendilerine tanıdığı haklardan vazgeçmişler, böylece Ermeni Meselesi uluslararası düzeyde sona ermiştir. Bu duruma yol açan gelişmenin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? Ankara Antlaşması'nın imzalanması B) Gümrü Antlaşması'nı imzalanması Londra Konferansı'nın toplanması Sakarya Meydan Muharebesi'nin kazanılması Amiral Bristol Raporu'nun yayımlanması B

1. Aşağıdaki bilgilerde bazı sufilerin ve bilim insanlarının özellikleri verilmiştir. Yan tarafında bırakılan boşluğa ilgili sufi veya bilim insanlarının adını yazınız. Onun döneminde, özellikle gök bilimi ve matematik alanında büyük gelişmeler başlamıştır. Onun etkisiyle II. Mehmet, medreselerin vakfiyelerinde değişiklik yapmış ve müderrislere naklî ilimlerin yanında akli ilimlerde de uzman olma zo- runluluğu getirmiştir. İstanbul'un enlem ve boylamını belirlemek için de çalışmalar yapmış ve günü- müzde kabul edilen değerlere yaklaşık bir değer bulmuştur. XIII yüzyılda Anadolu'da esnafın piri olarak kazandığı ün Anadolu ve Balkanlar'a kadar yayılmıştır. Moğol istilasından kaçıp Anadolu'ya gelen sanatkâr ve tüc- carların dayanışmasını sağlamıştır. Türk siyasi ve ilim tarihinde önemli bir yere sahiptir. II. Mehmet'in İstanbul'u ku- şatması sırasında, padişahın ve ordunun manevi gücünün yükseltilmesine yar- dımcı oldu. Sahn-i Seman medresesinde eğitim vermiş, hastalıkları kalıtımsal olan ve mik- rop yoluyla geçen şeklinde ikiye ayrılmıştır. Moğolların Anadolu'yu tahrip etmesine karşılık halkı bir arada tutmaya çalışmış- tır. Moğollar Anadolu'daki birçok yeri yağmalarken, o var diye Konya'ya dokun- mamışlardır. Insanlara iyiliği, alçak gönüllüğü, cömertliği, merhametli ve doğru olmayı öğüt- lemiştir.

5. Tarih bilimi çok geniş bir çalışma alanına sahiptir. Gerek konu olarak gerekse de zaman olarak bu kadar geniş alanı inceleme konusunda da güç- lükler yaşanmaktadır. Bu yüzden tarihçiler ince- lemelerinde tarihî konuları zamanı ve mekân gibi tasnife tabi tutmuşlardır. Buna göre tarih olayları zamana, mekâna ve konuya göre sınıflandırmanın P. inceleme ve araştırmayı kolaylaştırma, II. araştırmanın bütünlüğünü sağlama, III. detaylı çalışmalar yapma durumlarından hangilerinde kolaylık sağladığı söylenebilir? Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III

9. Birinci elden kaynak, tarihî olayın yaşandığı döne- me aittir. Anlatılan olaya doğrudan tanık olan veya tanık olanları dinleyen kişiler tarafından oluştu- rulmuştur. İkinci elden kaynaklar ise birinci elden kaynaklara dayanılarak hazırlanmistir. Bu bilgilere göre birinci elden kaynak için; 1. Arkeolojik kalıntılar bu grupta yer alır. H. Kişisel yorumlara yer verilmez. Her zaman en güvenilir bilgilere sahiptir. yargılarından hangilerinin doğru olduğu söy lenebilir? A Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III

3. Osmanlı Devleti'nde padişaha ait olan yasama, yürütme ve yargı güçlerini kullanan Divan'da üç kolun temsilcileri yer alı- yordu. Seyfiye (askeri bürokrasi), ilmiye (din, eğitim ve hukuk bürokrasi), kalemiye (sivil bürokrasi) şeklinde bölümlerden olu- şuyordu. Bu uygulamanın Osmanlı Devleti'nde öncelikle aşağıdaki- lerden hangisini kolaylaştırdığı söylenebilir? A) Devlet işlerinin düzenli yürütülmesini B) Temel hak ve hürriyetlerin korunmasını C) Kanun üstünlüğü anlayışının benimsenmesini D) Avrupa'daki gelişmelerin yakından takip edilmesini E) Halkın devlete duyduğu güvenin artmasını

7. Güzel yazı yazma sanatı olarak bilinen hat, harflerin estetik bir üslupla yazılmasını ifade eder. Hat sanatında İstanbul'daki hattatlar üstad kabul edilmiş ve imparatorluğun diğer bölgele- rindeki sanatçılar tarafından örnek alınmıştır. Bu durumun hat sanatında; 1. üslup birliğinin oluşması, II. resmin yerine tercih edilmesi, III. diğer sanatlardan daha ileri gitmesi durumlarından hangisine yol açtığı söylenebilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

ilimler-2 1. Aşağıdakilerden hangisi Anadolu'nun Tarih Ön- cesi Dönemlerini aydınlatan merkezler arasında gösterilemez? Q Göbeklitepe B) Çayönü C)Yarımburgaz Mağarası D) Karain Mağarası E) Damlataş Mağarası

8. Osmanlı Devleti'nde; 1. Rumeli Beylerbeyliğinin kurulması, ideales 40 II. Haçlı Birliğinin tekrar canlanması, III. İmparatorluk özelliğinin güçlenmesi gelişmelerinden hangileri devletin Balkanlarda ilerlemesi- nin bir sonucudur? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

2. Büyük Selçuklular Dönemi'nde Nizamiye X Medreselerinin açılmasında devletin ihtiyacı olan memurları, hukukçuları ve yüksek rütbeli yöneticileri yetiştirme amacı rol oynamıştır. Nizamiye Medreselerinde daha önceki medreselerden farklı olarak müderrislere düzenli ücret ödenmiş ve talebelere de burs verilmiştir. Büyük Selçuklulardaki bu uygulamaların; I. eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, II. yönetici ihtiyacının karşılanması III. müderrişlerin bilimsel faaliyetlerde bulunmasına olanak sağlanması X durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I D) ve II B) Yalnız II - Yalnız III E) I, II ve III

the has " 1. İstanbul'un güvenliğini sağlamak II. Askerlik dışında bir işle uğraşmamak III. Emekli oluncaya kadar evlenmemek 20ndayd Osmanlı Devleti'nde, Yeniçerilerin uymak zorunda oldukları yukarıdaki kurallardan hangileri öncelik- le Yeniçerilerin savaşlardaki başarılarını artırmaya yöneliktir? A) Yalnız I estralli eliştirme! larla e PEGEMAKADEMİ D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III

6. Osmanlı Devleti'nin Timur Devleti karşısında Ankara Savaşın- da aldığı yenilginin en önemli sonuçlarından biri, Anadolu'daki, Türk Beylikleri'nin yeniden bağımsız olması ve devletin toprak kaybına uğramasıdır. Buna göre, 1. Osmanlıların egemenlik alanının daralması, II. Anadolu siyasi birliğinin bozulması, III. Osmanlı Devleti'nin Türk beylikleri ile olan mücadelesinin sona ermesi durumlardan hangileri alınan nuçlardan biri değildir? A) Yalnız I abybleplod deplod nelbertle? (8 yenilginin doğurduğu so- svam Thohsoig imo B) Yalnız III (emeloC) I ve II Sys E) I, II ve III sd jasyie D) II ve III

8. Orta Çağ'da devletlerin siyasi yapılarının maddi kaynaklarından biri de soy dayanışmasıdır. Bu duruma aşağıdakilerden hangisi kanıt olarak gösteri- lebilir? A) Avrupa'da Papa'nın krallara taç giydirmesi B) Dört Halife Dönemi'nde halifelerin seçimle belirlenmesi C) Venediklilerin Akdeniz ticaretine egemen olması D) Emevilerde halifeliğin babadan oğula geçen bir saltanata dönüşmesi E) Moğol İmparatoru Cengiz Han'ın güçlü bir orduya sahip ol- ması

idaki avsi- şey Os- KÜ- et- da ORIJINAL R SORULAR 1 5. Tarih biliminin yöntemi hakkında öğrenciler arasında aşağıdaki diyalog geçer, Ahmet: - Tarihi bir olay kütüphanelerden mi? Genel Ağ'dan mi, arşiv- den mi? araştırılır? Begüm: Tarih biliminde en önemli unsur belgelerdir. Onur: Zamanı geriye döndürmek mümkün değildir. Bu nedenle doğa bilimlerindeki deney ve gözlem, tarih bilimi için uygu- lanamaz. Öyle değil mi? Zehra: - Doğa bilimlerinin kesin kanunları olmasına rağmen bu du- rum tarihte yoktur. Tarih, içinde yer aldığı sosyal bilimlerden farklı olarak bilgiye yalnızca deney ve gözlem gibi yöntem- lerle ulaşamaz. Çünkü geçmişin tekrarı yoktur. Bu diyalog öğrencilerin tarih bilimi hakkında aşağıdakiler- den hangisini özümsediklerinin bir kanıtı sayılamaz? A) Beşeri bir bilim olduğu B) Pozitif bilimlerden yararlanmadığı C) Geçmişi incelediği D Sorgulama ve araştırmayı esas aldığı E) Kendine özgü ilkelerinin olduğu