Türk - İslam Tarihindeki Siyasi Gelişmeler Soruları

Bir yıl, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah, hilalin gözükmesi üzerine o günü, Ramazan günü ilan etti. Fakat İmam Cüveynî, O'nun aksine ertesi günün Ramazan olduğuna ve oruç tutulması gerektiğine dair bir fetva verdi. Sultan Melikşah, bu durum karşısında İmam Cüveynî'yi nezaketle sarayına çağırttı. Görüşme sırasında, ünlü âlim; “saltanata ait konularda fermana itaat görevimizdir. Ancak fetvaya ilişkin meselelerde Sultan'ın bize sorması gerekir" dedi. Bu cevabı haklı gören Sultan Melikşah fetvaya uydu ve âlimi saygı ile uğurladı. Verilen parçaya bakılarak Büyük Selçuklu Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) İlmî bir otoritenin siyâsi iktidarı baskı altına aldığı B) Devlet yönetiminde şeri kuralların uygulandığı c) Hükümdarlar tarafından alınan kararların sorgulanabildiği DV Ülke yönetiminde teokratik uygulamalara yer verildiği E) Hükümdarların dini konulara ait ferman çıkarma yetkisinin bulunmadığı

28. Selçuklular ile Gazneliler arasında yapılan Dandanakan Sava- şi, Türk ve dünya tarihi açısından önemli bir dönüm noktasıdır. 1040'ta yapılan Dandanakan Savaşı'nın aşağıdakilerden hangisine etkisi olduğu söylenemez? A) Selçukluların bağımsızlığını elde etmesine B) Gaznelilerin zayıflamasına Gaznelilerin Karahanlılarla ittifak kurmasına D Selçukluların batıya doğru ilerlemesine E) Selçukluların bölgelerinde güçlenmesine

vletleri - 2 4. Aşağıdakilerden hangisi Gazneli Mahmut'un Hindis- tan'a düzenlediği seferlerin amaçları arasında göste- rilemez? A) Hindistan'ın yer altı ve yer üstü kaynaklarına sahip olmak B) Gaza ve cihat anlayışı ile İslamiyet'i Hindistan'da yay- mak C) Hindistan'dan elde edeceği güç ile Bizans üzerine gi- derek Bizans Devleti'ni yıkmak D) İslam dünyasının liderliğini elde etmek amacıyla Hin- distan'ı alarak güçlenmek Ê Hindistan'daki bölücü mezhepsel çekişmelere son vermek

2. Ticari Mekanlar TOVU Han ? Ribat Pazar Liman ? Tabloda Türk İslam devletlerinde ticari mekânlar verilmiştir. Buna göre tablodaki "?" işareti konulan yerlere aşağı- dakilerden hangisinin gelmesi gerekir? AKülliye-Panayır B) Karum - Bimaristan C) imarethane - Arasta D) Arasta - Kervansaray E) Imarethane - Karum

3. Büyük Selçuklu Devleti'nde; I. kadi, II. emirüs sevahilas? III. kadi'ul kudat görevlilerinden hangileri adalet teşkilatında yer al- mıştır? C) I ve II A) Yalnız! B) Yalnız II D) I ve W1 E) II ve III

6. Türk - İslam devletlerinden olan Karahanlıların aşağıdaki özelliklerinden hangisi 'sosyal devlet" anlayışına örnek gösterilebilir? A) Her alanda Türkçeyi kullanmaları B) Türk-İslam sentezini başlatmaları "Ribat" adıyla bilinen kervansaraylar yaptırmaları D) Hükümdarlarının hakan unvanını kullanmaları E) Ikili teşkilat yönetiminin görülmesi Diğer sayfaya geçiniz. 15

Osmanlı Yükselme Dönemi padişahla- rindan II. Mehmet (Fatih) ve Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde Venedik ve Fransa gibi devletlere kapitülasyon denilen bazı ayrıcalıklar verilmiştir. Bu durum II. Mehmet ve Kanuni ile ilgili olarak; BENIM BAŞARIM BENİM HOCAM BENİM BAŞARIM BENİM HOCAM I. Osmanlı maliyesini koruyucu tedbir- ler almışlardır. II. Dönemlerindeki dünyada meyda- na gelen gelişmelerden haberdar olmuşlardır. III. Venedik ve Fransa'nın sömürgeci politikaları desteklenmiştir. yargılarından hangilerini destekler niteliktedir? A) Yalnız! B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

2 Türkiye Selçuklu hükümdarı II. Kiliç Arslan, Orta Asya geleneklerine uyarak ölmeden önce ülkeyi on bir oğlu arasında paylaştırmıştır. Bu durumun; 1. taht kavgalarının yaşanması, II. dışa karşı güçsüz hâle gelinmesi, III. yönetim anlayışının değişmesi gelişmelerinden hangilerine neden olduğu söylenebilir? A) Yalniz ! B) Yalnız II C) I ve 11 D) I ve II E) I, II ve III

özelliklerinden hangilerinin dikkate alınmadığını or- III. kaynakları iyi süzgeçten geçirme taya koymaktadır? A) Yalmiz! D) I ve II B) Yalm 11 C) Yalnız III E) I, II e ur 2 2. Büyük Selçuklularda son hükümdar Sultan Sencer Do- nemi'nde vergi tahsilatı sırasında yapılan haksız uygu- tamalar sonucunda devletin kurucu unsuru olan Oğuzlar devlete küsmüştür. Bu durum karşısında Oğuzları itaat altına almak için Oğuzların üzerine bir sefer düzenleyen Sultan Sencer, Oğuzların eline esir düşmüştür. Dört yıl lik esaret hayatının ardından 1157 yılında Sultan Sen- cer'in ölümüyle Büyük Selçuklular tarih sahnesinden 4 çekilmişlerdir. Bu bilgilere göre Büyük Selçukluların yıkılmasında aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenebi- lir? A) Atabeylerin zararlı faaliyetleri B) Hanedan içi çekişmeler yaşamalar unsurların yönetimden memnun olmamalan D) Abbasi halifelerinin kışkırmalari E) Bâtinilerin yıkıcı etkileris TYÖN20211-3 geçiniz.

2. Büyük Selçuklu Devleti'nin gerçek manada kurucusu olan Tuğrul Bey ölmeden önce yerine kardeşi Çağrı Bey'in oğlu Süleyman'ın geçmesini vasiyet etmiştir. Abisinin veliaht olarak tayin edilmesine karşı çıkan Alp Arslan taht mücadelesine girişe- rek önce abisi Süleyman'ı daha sonra ise kardeşi Kavurd'u saf dışı bırakarak başa geçmiştir. Verilen bilgilere bakıldığında Alp Arslan için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ülke hanedanın ortak malı anlayışına göre hareket etmiştir. B) Amcasının kararına saygı duymuştur. C) Siyasi birlikteliğin yok olacağı düşüncesine inanmıştır. D) Devlet adamlarının desteğini almıştır. E) Turk geleneklerine göre hareket etmemiştir.

6 güç 71 28. Aşağıdakilerden hangisi, Haçlı Seferlerine karşı mücadele eden Türk-İslam devletlerinden biri değildir? A) Gazneliler in T) C) Zengiler B) Danişmentliler - 1 D) Anadolu Selçukluları E) Eyyubiler 31

28. Aşağıdakilerden hangisi Malazgirt Savaşı'ndan (1071) sonra Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinin ortaya çıktığı şehirlerden biri değildir? A) Erzurum B Konya C) Sivas & D) Erzincan E) Izmir 11 UcDort Bes Diğer sayfaya geçiniz. 3

4. 2. Gazneli Mahmut, Abbasi halifesini Büveyhoğullarının baskısından kurtarmış ve bu hizmetine karşılık olarak Abbasi halifesinden "sultan" unvanını almıştır. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabi- lir? A) Gazneli Mahmut'un İslam dünyasının önemli bir si- yasi gücü olduğuna B) Abbasi halifesinin siyasi yetkilerini Gazneli Mah- mut'a bıraktığına C) Türkler arasında İslamiyet'in hızla yayıldığına D) İslam dünyasında mezhep çatışmalarının son bul- duğuna E) Gazneli Mahmut'un İslam dünyasında siyasi birliği sağladığına

21. Moğol İstilası ile Anadolu'da bozulan Türk siyasi birliği toplumun farklı sahalara yönelmesine sebep olmuş, idari olarak kontrolü kaybeden Türkler dinî ve kültürel alanlarda etkinlik kazanmıştır. Bu duruma örnek olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? A) Haçlı Seferlerine karşı başarılı mücadeleler verilmesi B) Anadolu'da yeni Türk-İslam beyliklerinin kurulması C) Beylikler arasında siyasi çekişmelerin yaşanması DAnadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılma sürecine girmesi E) Ünlü mutasavvıfların bu dönemde yetişmesi ? 1

2. İslamiyeti kabul eden Satuk Buğra Han'dan itibaren Türk hükümdarları, Müslüman isimler ve lakaplar almaya başlamıştır. Satuk Buğra Han, Abdülkerim adını alırken; Sultan unvanını kullanan ilk Türk hü- kümdarı Gazneli Mahmut olmuştur. İlk Türk - İslam devletlerinde görülen bu değiş- melerin yanında, hükümdarlığın halife tarafından onaylanması, ülkede paraların üzerine halifenin isminin yazılması Türk hükümdarların; 1. monarşik güçlerini pekiştirme, II. ülke sınırlarını genişletme, TATürkler arasında İslamiyet'in yayılmasını sağlama tutumlarından hangileriyle ilişkilidir? Yalnız Afvalir ofivell D B) Yalnız 11 C) Yalnız III E) II ve II

27. y Müslüman olarak kurulan ilk Türk - İslam devletidir. IIU Orta Asya'da kurulmuşlardır. NI Genelde Türk devletleri ile mücadele etmiş- Jerdir. D. Islamiyetin Orta Asya'da yayılmasında katki- ları olmuştur. Lv. Karluk, Yağma ve Çiğil Türk boylarının birleş- mesi ile kurulmuştur. Verilenlerden hangisi Karahanlılara ait bir özellik değildir? D) IV EV A) I C) III B) 11