Türkiye Selçuklu Devleti Soruları

5. Selçuklular zamanında Anadolu'da iş hayatı sıkı ku- rallara bağlı loncalar biçiminde örgütlenmiştir. Bu ör- gütlenmenin başında bir tarikat şeyhi durumunda olan "ahi babalar" bulunuyordu. Buna göre Anadolu'daki iş hayatı hakkında aşağı- dakilerden hangisine ulaşılamaz? A Loncalar hem dinî hem de ticari kimliğe sahiptirler. B Anadolu'daki ticari yaşam belli esaslara bağlanmış- tir. Ekonomik etkinlikler loncalar aracılığıyla sürdürül- müştür. DYLoncaların dış ticaretteki etkinliği azalmıştır. Ahiler hem dinî hem mesleki kuralları belirlemiştir.

KA SIN 2. Malazgirt Zaferi sonrası Sultan Alp Arslan, huzuruna getirilen Romen Diyojen'i affederek onunla bir antlaşma yaptı. Antlaşma metnine göre Bizans, Selçuklu Devleti'ne yıllık vergi ödeyip is- tenildiği zaman yardımcı kuvvet gönderecek ve elindeki Müs- lüman esirleri serbest bırakacaktı. Malazgirt, Urfa, Menbiç ve Antakya şehirlerini de kaleleriyle birlikte Selçuklulara verecekti. Alp Arslan, antlaşmayı uygulaması için Romen Diyojen'i bir mu- hafız birliği eşliğinde İstanbul'a doğru yola çıkardı. Ancak bu sırada Bizans tahtına başka birinin geçmiş olması ve yeni im- paratorun Diyojen'i yakalatarak hapsetmesi üzerine antlaşma uygulanamadı. Bu bilgilerden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı- lamaz? A) Bizans'ın Selçukluların planını bozduğuna B) Selçuklular ile Bizans arasında kalıcı barışın sağlanama- dığına C) Bizans'ın Selçuklulara üstünlük sağlayamadığına D) Alp Arslan'ın ileri görüşlü bir lider olduğuna E) Selçukluların Malazgirt Zaferi ile elde ettiklerini kaybettiğine 14 2

1. Büyük Selçuklu Devleti'nde sultan adina para bastırılır, fermanlara tuğrası çekilir ve ülkenin her tarafında adına hutbe okunurdu. Savaşlarda ve gezilerde hükümdarın başının üstünde çetr tutulurdu. Ayrıca namaz vakitlerinde nevbet çalınırdı. Büyük Selçuklu Devleti'nde bu uygulamalar aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir? A) Sosyal devlet anlayışıyla (B) Hükümdarlık sembolleriyle C) Federatif yönetim esasıyla D) İkili teşkilat anlayışıyla E) Çok uluslu toplum yapısıyla

8 4. Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah, Süleyman Şah'ın ölümü üzerine Süleyman Sah'ın oğulları Kı- liç Arslan ve Kulan Arslan'ı beraberinde İsfahan'a götürdü. Melikşah'ın ölümüne kadar Süleyman Şah'ın oğulları İsfahan'da yanında kaldılar. Melikşah'ın bu tutumunun aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir? A) Anadolu'da Bizans' rahatlatmaya m B) Türkiye Selçuklularını kendi kontrolüne almaya C) Taht kavgalarını engellemeye D) Federatif yönetim anlayışını güçlendirmeye E) Eski Türk geleneklerini devam ettirmeye

4. Büyük Selçuklu hükümdarı Melikşah, Süleyman Şah'ın ölümü üzerine Süleyman Sah'ın oğulları Kı- liç Arslan ve Kulan Arslan'ı beraberinde İsfahan'a götürdü. Melikşah'ın ölümüne kadar Süleyman Şah'ın oğulları İsfahan'da yanında Kaldılar. Melikşah'ın bu tutumunun aşağıdakilerden hangisine yönelik olduğu söylenebilir? A) Anadolu'da Bizans' rahatlatmaya B) Türkiye Selçuklularını kendi kontrolüne almaya C) Taht kavgalarını engellemeye D) Federatif yönetim anlayışını güçlendirmeye E) Eski Türk geleneklerini devam ettirmeye

2. Kösedağ Savaşı sonucunda Kilikya Ermeni Krallığı ve Trabzon Rum İmparatorluğu Türkiye Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev'i, bağlı oldukları hükümdar olarak tanımamışlar ve Moğollara bağlılıklarını bildirmişlerdir. Bu durumla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Türkiye Selçuklularının siyasi gücünü kaybettiğine B) Anadolu'da siyasi hâkimiyetin el değiştirdiğine C) Anadolu'da farklı etnik grupların yaşadığına D) Kösedağ Savaşı'nın Türkiye Selçukluları aleyhine sonuçlandığına E) Anadolu'daki Türk siyasi varlığının sona erdiğine 5. Osmanlı'nın son yenilikler, her ala ikiliği ortaya çık korumak, diğer ve pekiştirmek okulları ve yab çalışmaları, O

10. "Türkiye Selçuklu Devleti'nde, bilimsel çalışmaların yapılabilmesi için uygun bir ortam hazırlanmıştır." yargısına; Do 1. önemli şehirlere medrese ve kütüphane kurulması, II. özgür düşünce ortamının sağlanması, III. güven ve huzur ortamının oluşturulması durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilebilir? A) Yalnız I DjI ve II B) Yalnız II G C) Yalmz III E) I, II ve III

5. Moğollar ve Anadolu Selçuklu Devleti'yle komşu olan Harzemşahlar Devleti'nin 1231 yılında yıkılmasından sonra, Anadolu Selçuklu Devleti Moğollarla savaşmak zorunda kalarak ağır bir yenilgiye uğramıştır. 1243 yılındak bu yenilgiden sonra Moğolların Anadolu üzerindeki baskısı giderek artmıştır. Bu bilgilere göre; Moğollar, askerî ve siyasi bakımdan belli bir güce sahiptir. II. Anadolu Selçukluları ile Harzemşahlar arasında Moğollara karşı ittifak kurulmuştur. III. Moğollar, Anadolu'da nüfuz sahibi olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) ve III B) Yalnız II E) II ve Till C) Live 11 7.

gisin numarah pe rar verdik- dolu'yu iyi mişlerdir. ma, ma, n poli- reke- CAP ni 3 Yukardaki haritada numaralara gösterilen bölgelerden hangilerinin Hagh Seterler güzergahında yer aldığı söy lenemer? 120 km Ajive l L CL BIZANS IMPARATORLUĞU stand CAKA BEYLIGE AKDENIZ Dy ve V ma B) # ve UZMAN KARADENİZ TORKIVE SELÇUKLU DEVLETİ Kenya Karaman Alanya DANISMENTULER Aksaray E) tl ve V Thist HENGOCEKLILER Kemahe Traincary Sivas Dirigi Kayser Maraş Antakya C) IlIl ve IV Malatya Urfa Epurum SALTUKLULAR Ergh Angat Yan AHLATSAHLAR ORMAÇOĞULLARI Bir SOKMENLILER) Diyarbakany ARTUKLULAR Mardin DEVLETİ BÜYÜK SELÇUKLU Bu haritaya göre Anadolu'daki ilk Türk beyliklerinin ku- rulduğu bölge dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir? A) Doğu Anadolu yaşamaya daha elverişlidir. B) Türk akınlarının Anadolu'ya girişi Doğu'dan olmuştur. C) Türklerin Batıya ilerleyişi durmuştur. D) İlk Türk beyliklerinin ekonomik faaliyeti sadece tarımdır. E) Bizans, Anadolu'nun doğusunda egemenliğini yitirmiştir.

28. Türkiye Selçuklularında Arapça ve Farsçanın etkisinin artmasına tepki olarak "Garipname" adlı eseri kaleme alan mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir? AMevlana CLAşk Paça E) İbni Bibi B) Yunus Emre DRevendi

3. Karahanlılar Dönemi'nde Kaşgarlı Mahmut, Edip Ah- met, Gazneliler Dönemi'nde Utbi, Biruni, Selçuklular Dönemi'nde İmam-ı Gazali, Nizamülmülk gibi bilim in- sanlarının yetişmiş olması, 1. Türk dilinin ön plana çıkarıldığını, X II. özgür düşünce ortamının varlığını, III. bilimsel faaliyetlerin devlet kontrolünde yürütüldüğünü yorumlarından hangilerini doğrular? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II (C) Yalnız III E) I, II ve III V

9. 1. Miryokefalon Savaşı II. Yassıçemen Savaşı III. Sinop ve Suğdak limanlarının fethi Anadolu Selçuklu Devleti'yle ilgili yukarıda verilen olaylardan hangileri Kösedağ Savaşı'ndan önce yaşanmıştır? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) I ve II

3. Anadolu'nun Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecin- de Türkler, Anadolu'da Bizans ve Haçlılar ile müca- dele ederken doğuda da Moğol tehlikesi belirmiştir. Anadolu'nun Moğol işgaline uğraması ihtimali- ne karşı aşağıdaki tedbirlerden hangisinin alın- dığı savunulamaz? A) Konya, Kayseri ve Sivas gibi şehirlerin surları ve sınır kaleleri yeniden inşa ettirilmiştir. B) Abbasi halifesinin Moğol tehlikesine karşı iş bir- liği teklifi geri çevrilmemiştir. C) Doğuda yeni beyliklerin kurulmasına ve Moğol- larla savaşmasına izin verilmiştir. D) Moğolların dünya için büyük bir tehlike olduğu fikri yaygınlaştırılmıştır. E) Memlüklulardan askerî ve siyasi anlamda yar- dım istenmiştir.

"Doğu dünyası ile Batı dünyası arasındaki müca- dele, Haçlı Seferleri'yle başlamamış olsa da bu se- ferler etkileşimi üst düzeye çıkarmıştır." diyen bir tarih öğretmeni yaşanılan etkileşime aşağıdaki- lerden hangisini örnek gösteremez? A) Avrupa'da feodal yönetimlerin güçlenmesini B) Konuşma dilinde kullanılan benzer tabirlerin varlığını C) Askerî ve ticari uygulamaların birbirine benze- mesini D) Bankacılık, çek, senet, kredi, kefil gibi uygula- maların Müslüman tacirler tarafından öğrenil- mesini E) Haçlı Seferleri sonucunda Avrupa'da feodal yö- netimlerin zayıflaması mi tockilat yapısı bakımından İslam dünyasının

1. Saltuklular Anadolu Türklüğünün temellerinden sa- yılan küçük devletlerini kurarak doğu bölgelerinin Türkleşmesinde görev almış; Türkmen göçlerinin Anadolu'ya taşınmasına öncülük etmişlerdir. Diplo- matik ve askerî alanda oldukça önemli başarılara imza atan Saltuklular, siyasi tarihlerinin büyük kıs- mını Gürcülerle mücadele ile geçirmişlerdir. Bu parçadan Saltuklular ile ilgili, 1. Anadolu'nun siyasi hayatında etkili mücadele- lerle Türklerin etkinliklerinin artmasını sağlamış- lardır. II. Türk kültürünün Anadolu'nun batı bölgelerine kadar yayılmasına ve bölgede Türkmenlerin is- kân edilmesine öncülük etmişlerdir. III. Gürcülerin Türk kültürü içinde asimile olmasına yol açmışlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve II Gürcülerle D) II ve III C) I ve III E) I, II ve III

2. Türkiye Selçuklu Devleti, Akdeniz ve Karadeniz'de önemli liman şehirlerini ele geçirerek bu bölgelere Av- rupalı tüccarları yerleştirmiş ve bu tüccarlara düşük gümrük tarifesi uygulamıştır. Türkiye Selçukluları'nın bu uygulamasının, I. okyanuslara ulaşmak, II. Avrupa'da nüfuz bölgeleri kurmak III. ticareti geliştirmek amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söylene- bilir? A) Yalniz I B) Yalnız II D) I ve III orghin/ C) Yalnız III ENI ve III