İlk Türk Devletleri Soruları

ÜNİTE 4 Etkinlikler III. Aşağıda verilenleri uygun şekilde eşleştiriniz. 1. Kurultay a. Torklerde sözló hukuk kuralları 2. Yabgu b. Avrupalıların Atilla'ya verdikleri unvan 3. Kut c. Eski Türk topluluklarnda allo 4. 4 Otag d. Olkenin batı kanadını yöneten hükümdar ailesinden yöneticiler 5. Töre e. Boy beylerinden oluşan meclis 6. Toygun f. Hükümdarların erkek çocukları 7. Manlhaizm g. Türk tarihinin ilk yazılı eserleri 8. Kurgan h. Sibirya'ya adını veron Türk boyu 9. Buyruk 1. Orta Asya Türk kültürüne verilen ad 10. Orhun Yazıtlari 1. Kurultay üyelerine verilen isim. 11. Oğuş 1. Hükümdar eşi 12. Tigin k. Musevliği kabul eden Türk topluluğu 13. Tanrı'nın Kırbaci I. Orta Asya Türklerinde tehlike anında herkesin asker kabul edilmesi 14. Sibirler (Sabarlar) m. Orta Asya Türklerinde bakanlara verilen isim 15. Bozkır kültürü n. Türklerde mo.ar 16. Hazarlar 0. Hükümdar çadın Ordu - millet anlayışı ö. Et yemeği, kan dökmeyi yasaklayan din. Uygurlar tarafından kabul edilmiştir. 18. Karabalgasun p. Türklerde yönetme yetkisinin tann tarafından seçilmiş bir aileye verilmesi 19. Urug r. Uygur Devleti'nin başkenti 23 Hatun s. Aileler birliği 81

MAESTRO SOSYAL BİLİM 1. Bu testte sırasıyla, Tarih (1-5). Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar için Felsefe (21-25) 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işare 1. Çin kaynaklarında Juan-Juan, Arap ve Bizans kaynakların da Avar adıyla anılan bu kavim, Kök Türkler tarafından da Apar olarak adlandırılmıştır. Asya Hun Devleti'nin yıkılma- sindan sonra ortaya çıkan Avarlar, IV. yüzyılın sonlarında bu- günkü Moğolistan'da bir devlet kurmuşlardır. Orta Asya'da kurdukları bu devlete Kök Türkler son verince batıya göç et- mişlerdir. 562 yılında Orta Avrupa'da başında Bayan Han'ın bulunduğu büyük bir devlet kurmuşlardır. Avarlar bir süre sonra Istanbul'u Sasanilerle birlikte, 619 ve 626 yıllarında iki kez kuşatmışlar ancak sonuç alamamışlardır. Bu metinden hareketle Avarlarla ilgili aşağıdaki yargılar- dan hangisi ileri sürülemez? A) Farklı kültür ve devletler tarafından tanındıkları B Asya ve Avrupa'da devlet kurdukları Kök Türklere karşı Sasanilerle ittifak yaptıkları D) Yayılmacı ve saldırgan bir dış politika izledikleri E) Doğu Roma Imparatorluğu'nu ele geçirmeye çalıştıkları

E Kişi hak ve özgürlüklerine önem verildiğine OĞUZLAR BOZOKLAR ÜÇOKLAR 4. GÜN HAN Kayı - Bayat Alka Evli - Kara evli DENİZ HAN Iğdır - Kinik Yiva - Bügdüz AY HAN Yazır - Dodurga Döğer - Yaparli DAĞ HAN Eymür - Salur Alayuntlu - Yüreğir YILDIZ HAN Avşar - Beğdili Karkın - Kizik GÖK HAN Bayındır - Çepni Peçenek - Çavuldur Verilen tabloya bakılarak Oğuzlar ile ilgili; - I. kalabalık bir Türk boyu oldukları, II. Selçuklu ve Osmanlının Oğuz soyundan geldikleri, III. İkili teşkilat anlayışı ile hareket edildiği ifadelerinden hangileri ileri sürülebilir? A) Yanitt By Yalnız htc) I ve II D) Dve III Irelloner E) Il ve III G YAYINLARI 3

ka 2. 981-984 tarihleri arasında Turfan Uygurlarına giden Çin elçisi Wang Yen-te'nin raporunda; "Kao-ch'ang (Turfan) şehrinde yağmur ve kar yoktur. Aynı zamanda çok sıcak- tır. Evler beyaz badanalıdır. Chinling Dağları'ndan çıkan nehir, başşehrin bütün çevresini dolaşır, tarlaları ve mey- ve bahçelerini sular ve su değirmenlerini işletir. Bu yerde beş hububat yetişir. Zengin insanlar at eti yerler, geri ka- lanlar ise sığır eti ve yaban kazı yerler. Onlar müziklerinde kopuz kullanır; samur kürkü postu, keçe ve çiçek motifi işlemeli elbise imal ederler..." ifadeleri yer almıştır. Bu ifadelere bakılarak Turfan Uygurları ile ilgili aşağı- daki yargılardan hangisine ulaşılamaz? 4. A) Tarım faaliyetleri ile uğraştıklarına B) Sulak bir bölgede yaşadıklarına C) Yerleşik yaşam sürdürdüklerine D) Sanatsal faaliyetlerde bulunduklarına E) Merkeziyetçi devlet örgütlenmesinin bulunduğuna 15

Ostuk ve Ikan a undig in 3. Oğuz kağan Destanı'na göre Oguz Han, ilk og ogluna Ucok, diğer Üç oğluna Bozok unvanlarını vererek oguzları iki kola ayırmigtır. Oguz adından ük kez Orhun Yazıtları'nda bahsedilmistir. Oğuzlar, Büyük Selçuklu, Türkiye Solquklu, Anadolu beylikleri, Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Osmanlı Devleti gibi Türk tarihindeki irili ufaklı pek çok devletin kurucu unsuru olmuşlardır, nggi? Buna göre Oğuzlar ile ilgili; brable Köklü bir geçmişleri vardır. II. Teskilatlı bir yapıya sahiptirler. III. Farklı coğrafyalarda devletler kurmuşlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Yalnız kon (A) Valnız Avalnız D) I vel EI, II ve III

1. Aşağıdakilerden hangisi, Göktürk ve Uygur devletlerinin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Yerleşik hayata geçmeleri B) Yazılı metinler bırakmaları C) İslamiyet öncesi Türk devletleri olmaları D) Çinlilerle mücadele etmeleri + E) Orta Asya'da kurulmuş olmaları

uydat Siiler üzeri- Bizans'ın 5. 1. Fiyat 11. Ham LH. ermesi le etmesi III. Hristi IV. Lider 2. İlk Türk dünyası haritası bu kitapta yer almaktadır. W Farsça-Türkçe olarak hazırlanmış bir sözlüktür. Eserin yazarı XI. yüzyılın en iyi dil bilgini Kaşgarlı Mahmut'tur. Yukarıda Türk ile ilgili verilen bilgi- lerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve 11 E) II ve III V. Her WANSEA YAYIN DENİZİ Lonca gileriy A) Yalr obey

ke 2. 981-984 tarihleri arasında Turfan Uygurlarına giden Çin elçisi Wang Yen-te'nin raporunda; "Kao-ch'ang (Turfan) şehrinde yağmur ve kar yoktur. Aynı zamanda çok sıcak- tır. Evler beyaz badanalıdır. Chinling Dağları'ndan çıkan nehir, başşehrin bütün çevresini dolaşır, tarlaları ve mey- ve bahçelerini sular ve su değirmenlerini işletir. Bu yerde beş hububat yetişir. Zengin insanlar at eti yerler, geri ka- lanlar ise sığır eti ve yaban kazı yerler. Onlar müziklerinde kopuz kullanır; samur kürkü postu, keçe ve çiçek motifi işlemeli elbise imal ederler..." ifadeleri yer almıştır. Bu ifadelere bakılarak Turfan Uygurları ile ilgili aşağı- daki yargılardan hangisine ulaşılamaz? 4 WAY Tarım faaliyetleri ile uğraştıklarına B) Sulak bir bölgede yaşadıklarına C) Yerleşik yaşam sürdürdüklerine DYSanatsal faaliyetlerde bulunduklarına E)) Merkeziyetçi devlet örgütlenmesinin bulunduğuna 15

5. Papa - Ey yoksulların koruyucusu! Ey zalimlerin korkusu! Ey büyük Attila! İşte ben, bütün Hristiyanların temsilcisi Papa I. Leo, önünüzde diz çökerek yalvarıyorum.. Dünya Hristiyanları adına sesleniyorum, bize acıyınız. Yukarıda verilen konuşma Avrupa Hunlarının; I. Galya II. İtalya III. Balkan seferlerinden hangilerinin sonuçları arasında yer almaktadır? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

8. Uygurların ilk Türk devletleri içinde en gelişmi uygar- lığa sahip olmalarında aşağıdaki özelliklerden hangi- sinin daha çok etkili olduğu söylenebilir? A) Toplumun yaşam tarzinin B) Kut anlayışının egemen olmasının C) Veraset sisteminin benimsenmesinin D) Kendilerine özgü alfabe kullanmalarının E EN Şık sık din değiştirmelerinin +

15. en Gelirleri padişah kizlarna, annelerine ve eslerine ayrı- lan topraklar ma Gelini doğrudan dogruya cev lot hazinesine gitmek üzere ayrilan topraklar wwwwww Mülkiyeli Müslümanlara ait olan topraklar Ustün hizmetlerine karşılk, bazı devlet görevlilerine verilen topraklar el Yukarıdaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi yazı lamaz? A) Malikane B) Osriye O Mukataa E) Pasmaklik

İslamiyet Öncesi Türk devletlerinin yaşadıkları coğrafyanın özellikleri dikkate alınırsa, ekonomi- nin daha çok aşağıdakilerden hangisine dayandı- ğı savunulabilir? A) Hayvancılık B) Ticaret C) Dokumacıl D) Tarım E) Balıkçılık CA “İslamiyet'ten önce Arabistan'da kervanlarla yapılan caret, Kabe ve öteki kutsal yerlerin ziyaretiyle ilgili ky lan panayırlar yoluyla gelişmişti. Arap tacirler Hicaz gesindeki Ukaz, Mecenne ve Zülmecaz panayırları kaldıktan sonra Mekke'ye gelip, Kabe'yi ziyaret ede di. Buralarda mal değiş - tokuşu yapılır, şiir yarışı düzenlenir, çeşitli davalar görülerek kabileler arası anlaşmazlıklar giderilirdi." Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine lamaz ed, SOME

KAVRAMLAR Töre TANIMLARI Eski Türklerde yazılı olmayan gelenek ve göreneklerden oluşan hukuk kurallarına verilen addır. Budunların bir kağan etrafında toplanarak bir araya gelmesiyle oluşan devlete veri- len addır. Eski Türklerde aile birliklerine verilen addır. toygun Kurultay diğer bir deyişle toy üyelerine verilen addır. Kağanın devletin zenginliğini halkıyla paylaşmasına verilen addır. Ikili teşkilatlanmada batı kanadında yer alan Kağana yardımcı olan hanedan üyesi- ne verilen addır. kunltas Eski Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü danışma meclisine verilen addır

a Muaviye'nin halifelik makamına geçmesiyle İslam tarihinde yeni bir dönem başlamıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Muaviye Dönemi'ne ait gelişmeler arasında gösterilemez? A) İslam fetihleri hız kazanmıştır. B) Fustat adı verilen ordugah şehirleri kurulmuştur. C) Halifelik saltanat haline getirilmiştir. e D) İstanbul kuşatılmış ancak sonuç alınamamıştır. E) Rodos ve sakız gibi adalar alınmıştır.

"Yukarıda Türk Tengrisi; Türk mukaddes yeri, suyu öyle tanzim etmiş. Türk milleti yok olmasın diye, millet olsun diye babam İlteriş Kağan'ı, annem İlbilge Hatun'u göğün tepesinden tutup yukarı kaldırmış." "Tengri lütfettiği için illiyi ilsizletmiş, kağanlıyı kağansızlat- mış, düşmanı tabi kılmış, dizliye diz çöktürmüş, başlıya baş eğdirmiş." Orhun Kitabelerindeki bu ifadelerde ortak olan durum aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Kağanın taht mücadelesiyle yönetime geldiği B) Egemenliğin kaynağının tanrısal olduğu C) Kadınların merkezi yönetimde kağanı temsil ettiği D) Askerî teşkilatın Türk devletlerinin en güçlü tarafı olduğu E) Türk devletlerinin düşmanlara karşı ortak mücadele verdiği

Aşagidakiler hangisi, Göktürk ve Uygur devletlerinin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Yerleşik hayata geçmeleri B) Yazılı metinler bırakmaları C) İslamiyet öncesi Türk devletleri olmaları L D) Çinlilerle mücadele etmeleri E) Orta Asya'da kurulmuş olmaları