İlk Türk Devletleri Soruları

4. Kök Türk Devleti' nin batısını yöneten İstemi Yabgu İpek Yolu egemenliği için Sasani Devleti ile iş birliği yaparak Akhunları yıkmıştır. Ardından Sasanilerin ticaret akışına engel olması nedeniyle Bizans'a Maniakh adında bir elçi gönderilmiş ve Sasanilere karşı Bizans'la iş birliği yapılmıştır. Sasanilerle yapılan savaş sonucunda Sasaniler mağlup edilmiş ve Sasani Devleti zayıflamıştır. Yukarıdaki bilgi ile aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Kök Türk Devleti'nin İpek Yolu'nun tamamına egemen olduğuna B) Bizans Devleti'nin Sasani Devleti'nden güçlü olduğuna C) jstemi Yabgu'nun İpek Yolu mücadelesi için denge siyaseti izlediğine 6. İsla devlet inanıl göre Yuk han D) Kök Türk Devleti'nin Orta Asya'nın en güçlü devleti olduğuna E) İstemi Yabgu Dönemi'nin, Kök Türk Devleti'nin en parlak dönemi olduğuna A) i değ B) C) D O E

4. Kök Türk Devleti' nin batısını yöneten İstemi Yabgu İpek Yolu egemenliği için Sasani Devleti ile iş birliği yaparak Akhunları yıkmıştır. Ardından Sasanilerin ticaret akışına engel olması nedeniyle Bizans' Maniakh adında bir elçi gönderilmiş ve Sasanilere karşı Bizans'la iş birliği yapılmıştır. Sasanilerle yapılan savaş sonucunda Sasaniler mağlup edilmiş ve Sasani Devleti zayıflamıştır. Yukarıdaki bilgi ile aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Kök Türk Devleti'nin İpek Yolu'nun tamamına egemen olduğuna B) Bizans Devleti'nin Sasani Devleti'nden güçlü olduğuna C) jstemi Yabgu'nun İpek Yolu mücadelesi için denge siyaseti izlediğine 6. İsla devlet inanılı göre Yuk han D) Kök Türk Devleti'nin Orta Asya'nın en güçlü devleti olduğuna E) İstemi Yabgu Dönemi'nin, Kök Türk Devleti'nin en parlak dönemi olduğuna A) İ değ B) C) D E

9. Orta Asya'da; Geçimini hayvancılık yaparak sağlayan, inanç olarak Şamanizmi benimseyen Hun ve Kök Türklerde dini ibadethanele- re rastlanılmamıştır. - Tarımla uğraşan Uygurlar, Budizm ve Maniheizmi inanç olarak benimsemişler ve yaşadıkları bölgede çok sayıda tapı- nak kalıntılarına rastlanmıştır. Türk devletleri arasındaki bu farklılıklarla ilgili olarak; 1. Üretim biçiminin değişmesi, toplumsal ve kültürel değişimi de beraberinde ge- tirmiştir. Dinsel mabetlerin varlığı ya da yokluğu toplumun göçer ya da yerleşik yaşamı benimsemesiyle ilgilidir. III. Bazı uluslar, din farklılıklarına önem ver- memişlerdir. II. yargılarından hangilerine,, ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 7. B 8. D 9. B 12

TEST Palme Yayınevi 4. 5. 4. Ünite / İlk ve Orta Çağlar Kök Türklerin batı kanadını yöneten İstemi Yabgu, "İpek Yolu" için Akhunlara karşı Sasa- nilerle ittifak yaparak bu devletin yıkılmasını sağladı. Sasanilerinde "İpek Yolu"nda Kök Türk'lere sorun çıkarmaları üzerine bu kez Sasanilere karşı Bizanslılarla ittifak yaptı. Verilen bilgiler ışığında İstemi Yabgu'nun amacının; 1. İttifaklar yolu ile egemenlik alanını geniş- letme, II. Türkleri bir yönetim altında birleştirme III. İpek Yolu'nun güvenliğini sağlama çabalarından hangilerini amaçladığı söylenebilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III B) Yalnız II D) I ve II MÖ III. yy da Hun akınlarının Çin üzerinde yoğunlaşması üzerine Çinlilerin; 1. Hun sarayında entrikalara başvurma TÜRKL De dev örg ma Ge an 1.

1 1. 2. Karadeniz'in kuzeyinde yaşayan İskitlerin "atlı-göçebe" bir toplum oldukları bilinmekte- HoiB) Denizcilikte ileri oldukları C) Ticaretle uğraştıkları Savaşçı oldukları Kavimler Göç'üne neden oldukları 3. TES dir. Bu durum ile aşağıdakilerden hangisi ara- sında doğrudan bir ilişkiden söz edilebilir? A) Ekonomilerinin hayvancılığa dayalı oldu- ğu D) E) ali si hollaivo İslâmiyet'in kabulünden önceki Türk devletle- rinde hukukun temel kaynağını örf, adet, ge- lenek ve göreneklerden alan töre oluştururdu. Töreler kurultayda görüşülerek değiştirilebilir-

A ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI 10. 10. Orhun Yazıtları'ndaki Türkçe'de yabancı dil öğelerinin az olması, 1. Türkçe kurallar çerçevesinde sözcükler türetilmesi, II. yabancı dillerden tercümeler yapılmaması, 102 III. kültürel ilişkilerin artması durumlarından hangileriyle açıklanabilir? NOD MITBE A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II

7. e 552'de Avar egemenliğine son vererek kurulan Kök Türk- lerin, Sasanilerle anlaşarak 567'de Akhunlara (Eftalitlere) son vermeleri, I. Orta Asya'daki nüfuzlarını artırma, II. İpek Yolu ticaretini kontrol altına alma, TEMPERAME III. Sasanilerin güçlenmesine karşı olma X tutumlarından hangileriyle açıklanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I, II ve III C) Yalnız III

ta Çağlar'da Türk Dünyası 13. Türk tarihinin en uzun dönemi, İslâmiyetten önceki dönem olmasına karşın bu döneme ilişkin tarihi bilgiler daha azdır. Bu durumun nedenleri arasında; 20 1. Çinlilerle ticari ilişki içinde olmaları II. Kök Türklere kadar alfabeye sahip olma- maları III. Uygurlara kadar yerleşik yaşama geçe- meleleri gibi durumlardan hangileri, öncelikle göste- rilebilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III Of banat 14. İslâmiyet öncesi Tür B) Yalnız II D) I ve II 15.

12. Orta Asya Türk devletlerinde, kimi Türk top- lulukları, kuraklık, bulaşıcı insan ve hayvan hastalıkları, Çin entrikaları boylar arasındaki mücadeleler vb. nedenlerle süreç içerisinde anayurtlarından göç etmek zorunda kalmış- 10 F lardır. Bu bilgiler ışığında aşağıdakilerden hangi- sinin göçün nedenlerinden biri olduğu söy- lenemez? A) İklimin bozulmasının B) Siyasi ve askeri iç mücadelelerin yaşan- masının C) Doğudan gelen Çin baskısının D) E) Tarıma uygun alanların azalmasının Toprakların boy beylerinin mülkiyetinde olmasının 12 F

4. Ünite / İlk ve Orta Çağ 10. Uygurların sonradan benimsediği Mani- heizm ve Budizm inancına göre insana ve hayvana kıymak günah sayılmıştır. Bu durumun Uygurlarda; 1. Savaşçı yapının bozulması II. Tarımsal etkinliklerin önem kazanması III. Yerleşik yaşamın, kurum ve kuruluşlarıy- la yaygınlaşması gelişmelerinden hangilerine, ortam hazır- or Tehgu Seoladığı savunulabilir? A) Yalnız I C) I ve Il E) I, II ve III B) Yalnız II D) II ve III

9. T İslâmiyet Öncesi Türk Devletlerinde; İlk kez mimari eserlere - - 1 (P Budizm inancına ait tapınaklara Duvar da yaş alçı sıva üzerine sulu boya ya da madeni boya ile yapılan resimlere fresklere (fresko) rastlanılması Aşağıdaki devletlerden hangisi, hakkında bize bilgi verir? A) Asya Hunları C) Kök Türkler E) Sabirler (Sibir) B) Avrupa Hunları D) Uygurlar 7. A 8. E 1 9. D BE

8. I. Taşınabilir eşyalar yapılması II. Devletin "boylar federasyonu" olarak ör- gülenmesi III. Veraset sisteminin "kut" anlayışına da- nnet ninie yanması Yukarıdakilerden hangileri, Türk devletle- rinde güçlü bir merkezi yapının olmaması- nın en önemli nedenleri olarak gösterilebi- lir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III B) Yalnız II D) I ve II Palme Yayınevi ho-

ge ve netimi 2. TEST eri'nin ndan çlü- işin- sma kta- a- nevi 4. umurubug Orta Asya'da kurulan Türk devletlerinde, Soylu Türk boy beyleri eşleri ile birlikte "kurultay" adı verilen mecliste hakanın he başkanlığında toplanarak karar alması Hükümdarın kurultay kararlarını ciddiye 5. 1 alması Devletin töre ile yönetilmesi, hükümdarın da töreye uyması Bu bilgiler ışığında, Orta Asya Türk devlet- leri ile ilgili; Illey II G 1. Gelenek ve görenekler reddedilmiştir. II. Hükümdar sınırsız yetkiye sahiptir. III. Boy beylerinin eşleri söz, yetki ve karar sahibidir. yargılarından hangilerine, ulaşılır? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III 1 B) Yalnız II D) I ve II İslâmiyet öncesi Türk devletlerind dan üyeler

C 6. E Orta Asya Türk Devletleri'nden kimileri Şama nizm, Budizm, Maniheizm kimileri ise Muse. vilik, Hıristiyanlığın, Ortodoks, Katolik mez- hepleri, kimileri ise Müslümanlık inançlarını benimsemişlerdir. Türklerin farklı dinsel inançlara sahip ol malarında; 1. Farklı, cografyalarıyla farklı kütürlerle et- kileşim içinde olmaları II. Boylar federasyonu şeklinde örgütlen- meleri III. Çok tanrılı dinsel inanca sahip olmaları durumlarından hangilerinin, etkili olduğu söylenebilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) I, II ve III 5. C 6. A B) Yalnız II D) II ve III

9. Kırgızların saldırılarına uğrayan Uygurların siyasi yapısı parçalanmış ve değişik adlarla varlıklarını sürdürmüşler, bir kısmı daha sonra 1208'de Moğol egemenliğine girerek siyasi egemenliklerini kaybetmişlerdir. Ancak alfa- belerinin olması yazışmaların yapılmasında ve danışmanlık hizmetinin sürdürülmesinde Mo- ğol devlet teşkilatında görev aldıklarını gös- termektedir. Bu açıklamalar ışığında Uygurlarla ilgili; 1. Moğol devlet yapısını etkilemişlerdir. II. Moğolların uygarlaşmasında etkili ol- muşlardır. III. Siyasi bölünmüşlük yaşamalarına karşın egemenliklerini korumuşlardır. yargılarından hangilerine, ulaşılabilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) II ve III si caben B) Yalnız II D) I ve II 7. A 8. A 9. A 12.

0- n) e r. 8. Orhun Anıtları, Kök Türk Alfabesi ile Kutluk (II. Kök Türk) Devleti'nin veziri Tonyukuk tara- fından bugünkü Moğolistan'da dikilmiş olup Orta Asya Türk tarihi, Türk edebiyatı ve Türk hitabet sanatının ilk yazılı örneğidir. Buna göre, Orhun Anıtları ile ilgili olarak; 1. Edebi yapıtlardır. II. Türk-İslâm devletlerine aittir. III. Basılı eserler içinde özgün bir yeri vardır. yargılarından hangilerine, ulaşılabilir? A) Yalnız I C) Yalnız III E) I ve III B) Yalnız II D) I ve II Palme Yayınevi