İlk Türk Devletleri Soruları

8. MÖ XVI. yüzyıldan itibaren Türkler, Orta Asya'dan çıkarak Çin, Hindistan, Ön Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa'ya doğru göç etti- ler. Türk toplulukları gittikleri bölgelerde devletler kurdular. Sadece bu duruma bakılarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A Islamiyet'in farklı coğrafyalara ulaştığı B) Türk kültürünün yayıldığı C) Türklerin askerî olarak zayıf olduğu Türk topluluklarının denizlerden uzak coğrafyaları tercih ettiği E) Türk göçlerinin Tarih Öncesi Dönem'de başladığı 21

1. Avrupa Hun Devleti liderlerinden Attila, Bleda'nın ölümünden sonra ülkeyi tek başına yönetmeye başlamıştır. İlk hedefi Doğu ve Batı Roma İmparatorluklarını egemenliği altına almaktı. Attila, imzaladığı Margos Antlaşması ile ülkesinin doğu bölge- sini kontrol altına alırken Volga boylarındaki iç ayaklanmaları bastırmış ve istek üzerine iç karışıklıklar içindeki Batı Roma İmparatorluğu'na yardım göndermiştir. Buna göre, Attila dönemi ile ilgili olarak, I. Doğu Avrupa siyaseti üzerinde etkili olduğu, II. merkezi otoriteyi güçlendirdiği, III. Batı Roma İmparatorluğu ile mücadele edildiği yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III C) ve II 4.

erden S 2. Kavimler Göçü sonucunda Avrupa topluluklarında özellikle Hunların etkisiyle edebiyatta, sanatta ve müzikte canlanma- lar görülmüştür. Avrupalılar, Türk askeri düzeni olan onlu sis- temin yanı sıra ayran, yoğurt yapımı ile ceket, pantolon gibi giysileri öğrenmişlerdir. Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki seçeneklerden hangisine ulaşılabilir? A) Avrupa'nın siyasi hayatında değişimler olduğuna B) Avrupa'nın Türk kültüründen etkilendiğine C) Avrupa'da birçok Türk devletinin kurulduğuna D) Avrupa'da feodalitenin ortaya çıktığına E) Avrupa'da hızlı nüfus artışının yaşandığına Türklerin töroup

Jyg Al eril sind E) Hitit Anmo Hillsso labraday 4. Harfleri hareketli matbaa ilk kez Uygurlar tarafından gelişti- rilmiştir. Nitekim yüz yıl kadar evvel keşfedilen Tun-Huang A mağarasında matbaada kullanılan tahta Uygur harfleri ve çeşitli yazılı kaynaklar bulunmuştur. Çin alpin Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin kanıtı olarak gösterilebilir? A) ik kâğıdı Uygurların kullandığının B) Türklerin çeşitli alanlarda Çin medeniyetini etkilediklerinin CUygurların dünya medeniyetinin gelişmesine katkı sağ- ladıklarının D)-Türklerin Çintiterle mücadele hâlinde olduğunun E) Ik yazılı kaynakların Orta Asya'da bulunduğunun 7. 45

4. İslamiyet öncesi Türk topluluklarında göçebe ha- yat tarzına dayalı bozkır kültürünün aşağıdakiler- den hangisinde belirleyici olduğu söylenemez? A) Sanat anlayışında B) Siyasal rejimde C) Ekonomik uğraşta D) Mülkiyet anlayışında E) Hukuksal yapıda

İlk Türk devletlerinde Gök Tengri tarafından görevlendiril- diği kabul edilmekle birlikte kağanın tanrısal bir güce sahip olduğu düşünülmezdi. Bu nedenle kağan kendini, gücü ve yetkiyi bağışlayan Gök Tengri'ye ve halka karşı sorumlu sa- yarlardı. Kutu veren Tengri'nin bunu geri alabileceğini de bi- Terek hata yapmamaya özen gösterirdi. Bu anlayışın ilk Türk devletlerinde; 1. hükümdarın sınırsız bir yetkiye sahip olmaması, All. sosyal devlet anlayışının benimsenmesi, boy beylerinin seçimle belirlenmesi durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savu- nulabilir? A) Yalnız D) I ve II B) Yalnız II E), Ivett C) Yalnız til

3. Bu bilgilere bakarak İslam Öncesi Türk Devletleriyle il- IC gili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? Hatunların siyasi yetkilerinin bulunduğuna B) Yönetimde kut anlayışının benimsendiğine C) Demokratik anlayışın geliştiğine D) Hükümdar ailesi içinde iktidar kavgalarının yaşandığına E) Ülke yönetiminde çift başlılık yaşandığına Orta Asya, farklı yüzey şekillerine sahip olan geniş bir alan- dır. Bu bölge yüksek düzlüklere ve dağlara özellikle ağaç- Sız steplere sahiptir. Orta Asya'nın bu özelliklerinin ilk Türkleri aşağıdaki alan- ların hangisinde daha az etkilediği savunulabilir? A) Askeri BY Sosyal C) Ekonomik D) Mimari E) Din

2. Kök Türklerin yaşadıkları bölgelerde yapılan araştırmalarda içinde altın eşyalar, ok, yay ve benzeri silahlar bulunan kur- ganlar; Kök Türk alfabesiyle yazılmış kitabeler ve üzerinde ay - yıldız figürünün olduğu metal paralar bulunmuştur. Bu bilgi doğrultusunda Kök Türklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulamaz? A) Ölümden sonraki hayata inanmışlardır. B) Anıt eserler bırakmışlardır. C) Tarihî devirlere girmişlerdir. Q D) Çin ile siyasi rekabet yaşamışlardır. E) Ulusçu bir anlayışla hareket etmişlerdir. 1

16. Avar, Macar, Bulgar kökenli Türklerin Avrupa'ya göçlerinden sonra Türklük özelliklerini yitirmelerinde; 1. yeni göçlerle beslenememeleri, II. göçebe bir yaşam sürmeleri, III. dinî değerlerini korumaları, IV. federasyon olmaları durumlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) I ve II D) III ve IV C) I ve III E) II, III ve IV

Hl. Kök Türk Hükümdarı Bilge Kağan'ın Çinlilerin etkisinde kalarak Budizmi kabul etme isteği, Türklerin yaşam tarzına uymadığı gerekçesiyle kurultay tarafından reddedilmiştir. Buna göre; kağanın yetkilerinin sınırsız olmadığı, II. töreden uzaklaşıldığı, III. bağımsızlığa önem verildiği yargılarından hangilerinin doğru olduğu savunulabilir? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) Yalnız III E) I, II ve III

6. Törenin oluşumunda aşağıdakiler- den hangisinin etkisi yoktur? A) Kut anlayışı B) Diğer milletlerle etkileşme C) Kağanlar tarafından konulan yasalar D) Kurultaylarda getirilen kurallar E), Türk toplumundaki görenek ve ge- lenekler

1. Tarih öğretmeni: "Mani dinine ait kitaplarda dinî ve dünyevi sahneleri canlandıran minyatürler bulunmaktadır. Minyatürlerde rahipler, prensler, savaş sahneleri ve süvariler yer almaktadır. Bu eserlerin bulunduğu devletin sınırları içinde Hoça, Bezeklik, Turfan ve Bulak gibi önemli kültür sanat merkezleri vardır." demiştir. Tarih öğretmeninin hakkında bilgiler verdiği bu Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir? A) Hunlar B) Avarlar D) Göktürkler C) Uygurlar OS (8 E) Hazarlar

6. 1. Kök Türk Devleti ile ilgili; Resmî dinleri Maniheizm'dir. II. 552 yılında kurulmuştur. Zamanla ikiye bölünmüşlerdir. bilgilerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I çlenmesi D) I ve II B) Yalnız C) Yalnız III E) II ve III

1. Orhun Yazıtları'nda Bilge Kağan'ın; "İlliyi ilsizleştirdik, ka- ğanlığı kağansızlaştırdık. Dizliye diz çöktürdük, başlıya baş eğdirdik. Tanrı yardım ettiği için gözle görülmeyen, kulakla işitilmeyen yerleri milletime kazandırdım. Tanrı buyurduğu için dört taraftaki milleti düzene sokup tertipledim. Türk Mil- leti yerinde hiç durmasın... Gece uyuyacağım gelmedi, gün- düz oturacağım gelmedi." ifadelerine yer verilmiştir. ayrilan k Bilge Kağan'ın bu ifadeleriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? A) Kızıl Elma anlayışının benimsendiği B) Askerî ve siyasi alanda gücün artırıldığı C) Yayılma ve genişleme politikasının teokratik unsurlara dayandırıldığı D) Ülkenin siyasi haritasının genişletildiği E) Merkeziyetçi yönetim anlayışına önem verildiği fur 3

11. devlet işlerinin kurultaya hakanın yanında hatun da katılırdı. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin kanıtıdır? A) Kurultayda son sözün hatuna ait olduğunun B) Hatunun da devlet yönetiminde etkili olduğunun C) Kurultaya katılanların seçimle belirlendiğinin D) Kurultayın hakanın yetkilerini kısıtladığının E) Herkesin kurultaya katılabildiğinin I. II. III. IV. V. Alan Siyasi Sosyal Dinî Kültürel Gelişme ve Olay B) II Devletin batı kanadını yabgunun yönetmesi figürlerinin kullanılması Ekonomi Köktürklerin tarımı geliştirmek için Tötö kanalını kullanması I. Sav II. Kurt kapanı Oğuş ve urugların birleşmesiyle boyların oluşması Kam ve şamanların ayrıcalıklı kabul edilmesi Sanat eserlerinde bozkır Yukarıdaki eşleştirmelerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I CI D) IV "!,

X Bögü Kağan, 762'deki Lo-yang seferi sırasında Mani ra- hipleri ile tanışmış, onlardan etkilenmiş ve dört rahibi Uygur başkentine getirmiştir. Hayvansal gıdalar yemeyi yasakla- yan ve savaşçılık duygusunu zayıflatan bu dini kabul eden Bögü Kağan'ın hedefi Uygurların bozkır hayatını bırakıp şehirli olmalarını sağlamak ve ülkeyi daha bayındır hâle getirmekti. Bu bilgilere göre Bögü Kağan Uygurların; I. ekonomik hayat, II. yaşam tarzı, III. yönetim şekli konularından hangilerinde değişiklik yaşamasını amaç- lamaktadır? A) Yalnız D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III Cve Il