Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı Soruları

5. Doğa olayları, I. gerçekleşme şekli, II. sonuçları, III. yaşandığı zaman unsurlarından hangileri itibarıyla tarih biliminin konusu içerisinde değerlendirilebilir? A) Yalnız! B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III E) I, II ve III

5. Osmanlı Devleti'nde tımarlı sipahilerin oluşturulma amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Gayrimüslimlerin devlete bağlılığını arttırmak B) Yeniçerilere karşı denge unsuru oluşturmak e Tarımsal üretimde sürekliliği sağlamak D) Maliyeye yük olmadan daimi ordu kurmak Devlet otoritesini güçlendirmek v 1 YAYINLARI

Tarama Testi (AYT) 13. Bölüm Test 03 13. 9. Osmanlı taşra yönetiminde yer alan aşağıdaki gö- revlilerden hangisi fiyatların belirlenmesi demek olan narh kesmek ve esnafın narha uymasını sağlama görevine sahiptir? Al Muhtesib B) Kapan emini C) Bac emini D) Mültezim E) Beyt'ül Mal emini

Osmanlı Devleti'nde nişanci; padişahın tuğrasını çeker, timar ve zeametlerin kayıtlarını tutar, devletin iç ve dış yazışmalarını yapardı. Buna göre nişancinin; 5 diplomasi, JI. dbürokratik hizmetler, IH. maliye alanlarından hangilerinde yetkili olduğu söylene- bilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve II Coji D) II ve III Et, ve III birmolor yani

lamaları ile yöneticilerin dört temel hedefi olmuştur. smanlı tarihinde sık sık başvurulan müsadere uyg Bunlardan birincisi merkezi otoriteyi tesis etmek ve bu otoriteye rakip olabilecek güçlerin ortaya çıkması ni engellemektir. İkincisi, özellikle ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hazineye gelir sağlama arzu- öldükten sonra varislerine bir şey bırakamayacaklarını sudur. Üçüncü neden önemli mevkilere yükselenlerin düşünerek dürüst davranmalarını sağlamaktır. Son olarakta devlet memurları ile tanınmış kimselerin çeşitli yolsuzluklar sonucunda devlete ait malları ele geçirmeleri ya da bu hususta şüphe duyulması hâlin- de bu malları yeniden hazineye alma düşüncesidir. Müsadere adı verilen bu sistemin belirtilen özel- liklerine bakıldığında, 1. "Ülke, padişahın malıdır” anlayışıyla örtüşmekte- dir. II. Devamlı ve düzenli bir uygulama olmuştur. III. Özel mülkiyete ters ve sermaye birikimini engel- leyen bir uygulamadır. yorumlarından hangileri yapılamaz? A Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve NY anuni Sult kapitülasyor Fransa'ya; • Fransa b de serbe

3. Osmanlı ordusunda Yeniçeriler merkezî otoritenin korunmasında önemli bir rol oynamıştır. Yeniçerilerin; 1. İstanbul'da ikamet etmeleri, ? II. Barış zamanında talim yapmaları, 111. Evlenmelerinin yasak olması özelliklerinden hangilerinin merkezî otoritenin korunmasına yönelik olduğu söylenebilir? A) Yalniz! Byl ve II D) II ve III C) I ve III E) 1, I ve III

Tarih SC YEDEKLIM OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETI 1. 1 Sadrazamın divan kararlarını arz odasında padişaha sunması II. Kubbealtı vezirlerinin sayısının çok artması üzerine büyük eyaletlere beylerbeyi olarak tayin edilmesi III. Nişancion maiyetinde olan reisülküttabın XVII. yüzyıldan itibaren dışişlerinden so- rumlu olması Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı merkez teşkilatında bozulmanın başladığının gös- tergesidir? A) Yalnız 1 B) Yalnız 11 C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

ha 3. Osmanlı Devleti'nde toprağın mülkiyeti devlete, kullanma hakkı ise köylülere aitti. Köydeki her bir aileye bir çift ökü- zün sürebileceği bir arazi verilmekteydi. Köylüler dirlik sahi- bine çift vergisi öderler, ellerinde tuttukları topraklarda üret- tikleri koyun, keçi ve bal gibi ürünlerin üretimi üzerinden bel- li miktarda vergi verirlerdi. Bu vergiler de yine dirlik sahiple- rine ödenirdi. Köylüler toprağı üç yıl üst üste ekmezse, köy- lünün elinden toprak alınır ve başkasına verilirdi. Toprağı üç yıl üst üste ekmeyen köylü, ceza olarak çift bozan vergisi öderdi. Bu bilgilere bakılarak Osmanlı Devleti'yle ilgili aşağıda- ki yargılardan hangisi söylenemez? A) Üretimde süreklilik sağlamaya çalıştığı B) Özel mülkiyet anlayışına yer vermediği C) Köylünün toprağı işletme hakkına sahip olduğu D) Gümrük vergilerini artırdığı E) Toprağa bağlı aristokratik yapının oluşmasına izin vermediği 15 TYT DENEME-1

8. Osmanlı Devleti'nin egemenlik alanının genişlemesinin, maceracı ve çoğulcu bir istila olmadığı tarihteki diğer do- ğu istilalarının aksine, belirli bir program içinde bilinçli bir yayılma olduğu söylenebilir. Aşağıdakilerden hangisi bu doğrultuda yapılan çalış- malardan biri değildir? A) Eyalet sisteminin uygulanması B) Fethedilen topraklardaki ulusların dinine ve diline ka- rışılmaması C) İskan politikasının uygulanması D) Fethedilen yerlerin bayındır hâle getirilmesi E) Şehzadelerin sancaklara yönetici olarak gönderilme- si

4. . Ilmiyeye ait yüksek makamların şunun bunun aracıl- gı ile verilmesi doğru değildir. Kadilik konusunda vasita bilgidir...Veziriazamlik ulu bir makamdir. Yerinin adamı olduktan sonra sebepsiz azlolunmayip nice yıllar sadra- zamlık makamında kalması ve işlerinde müstakil olması gerekir" Koçi Bey'in, risalesindeki bilgilere bakılarak; 1. devşirme sisteminin devlet idaresinde bozulmalara neden olduğu, II. devlet makamlarında liyakate önem verilmesi ge- rektiği, III. devlet idaresinde siyasal istikrarın önemli olduğu durumlarından hangilerini vurguladığı söylenebilir? A) Yalnız 1 B) Yalpr1 B C) I ve II E) Ive III D) We III

hâline üretimin 7. Turfan Uygurları, Moğol devlet kademelerinde memur- luk, kâtiplik, hatta yöneticilik yapmışlardır. Bu durumun; 1. Moğolların Türk kültüründen etkilenmesi, II. Moğol Devleti'nin Türklerin egemenliği altına gir- mesi, III. Uygurlar arasında dinî birliğin sağlanması gelişmelerinden hangilerine ortam hazırladığı söy- lenebilir? A) Yalnız! B) Yalnız II C) I ve 11 D) I ve III E) Il ve III

9. En önemli Osmanlı sanatlarından biri olan minyatür sanatının kökleri Uygurlara kadar uzanmaktadır. Osmanlı sanatçıları her türlü olayı anlatmak için bu sanat türünü kullanmışlardır. lar ve saray hayatına ait sahneler, şehir ve kale manzaraları Osmanlı minyatürlerinde özellikle portre resimleri, tarihî konu- işlenmiştir. 12. a 1 Buna göre Osmanlılarda minyatür sanatı için; 1. karakteristik bir özelliğe sahip olduğu, II. kökeninin İslamiyet öncesi dönemlere kadar uzandığı, III. olayların olabildiğince gerçeğine yakın bir şekilde işlen- meye çalışıldığı durumlarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız B) Yalnız 11 CH+ve 111 E) I, II ve III D) II ve III

D Osmanlı Devleti'nde XVII. yy.'da, 1. Stk sik İstanbul (Merkez) İsyanları'nın çıkması, II. savaşların uzun sürmesi ve savaş giderlerinin artması, 1. sancak sisteminin kaldırılması durumlarından hangileri askeri yapıdaki bozul- malardan kaynaklanmaktadır? A) Yalnız! B) I ve II C) I ve III D) II ve III E), II ve III

4. Timar, geçimleri veya hizmetlerine ait masrafları karşı- lamak üzere bir kısım asker ve memura, vergi toplama yetkisinin devredilmesi anlamına gelmektedir. Bununla birlikte timar sahipleri, padişahin taşradaki temsilcileri olarak idari yöneticilik görevi de yapmıştır. Buna göre timar sistemi ile aşağıdakilerden han- gisi arasında bir bağlantı kurulamaz? A) Merkezi otoritenin sağlanması B) Bazı vergilerin yerinde değerlendirilmesi C) Tarımsal üretimin artırılması D) Şehzadelerin yönetim tecrübesi kazanması E) Boş arazilerin değerlendirilmesi

3. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda şehzadelerin eğitimin- de Orhan Bey Dönemi'nden itibaren uygulanmakta olan şeh- zadelerin sancaklara lalalarıyla birlikte en yetkili yönetici ola- rak atanmaları uygulaması sonlandırıldı. Şehzadeler sarayda şimşirlik denilen özel bir bölümde eğitilmeye başlandı. Şehzadelerin eğitimindeki bu köklü değişikliğin; tahta, topluma ve kurumlara yabancı padişahların çıkma- SI, O II, saray kadınlarının yönetimde etkinlik kazanması, III. hanedan egemenliğinin kesintiye uğraması durumlarından hangilerine neden olduğu söylenebilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) 1, Il ve III

8. 5 XVI. yüzyılın sonlarından itibaren uygulanmaya başlanan “kafes usulü” ve “ekber ve erşed" sistemi ile, 1. Şehzadelerin sancaklarda siyasi güç kazanma- larını engellemek, II. merkezî otoriteyi güçlendirmek, . , III. veraset sistemindeki belirsizlikten kaynaklanan sorunlara çözüm bulmak politikalarından hangilerinin amaçlandığı söyle- nebilir? A) Yalnız! B) Yalnız II ! C) I ve II D) II ve III E) I Il ve III (