Tarih Bilimi Soruları

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik, Bin atli o gün dev gibi bir orduyu yendik Ak tolgalı beylerbeyi haykırda: İlerle! Bir yaz günü geçtik Tuna'dan kafilelerle Şimşek gibi, bir semte atıldık yedi koldan, Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan, Bir gün dolu dizgin boşanan atlarımızla, Birden yedi kat arşa kanatlandik o hızla... Yahya Kemal BEYATLI Akıncılarla ilgili yukardaki şiiri okuyan Yasemin Öğretmen, öğrencilerinden bu birliğin özellikleri ile ilgili bir çalışma yap- malarını istemiştir. Akıncıların özelliklerinden bir anlam haritası çıkaran öğrenciler çalışmalarını öğretmenlerine teslim etmiştir. Aşağıdaki anlam haritalarından hangisinin akıncılara ait olduğu söylenebilir? A) AKINCILAR Süvari Devşirme Padişaha bağli B) AKINCILAR Yaya Padişaha bağlı Türklerden oluşur. C) AKINCILAR Süvari Hızlı Türklerden oluşur. D) AKINCILAR Hizli Padişaha bağlı Devşirme E) AKINCILAR Kapıkulu Yaya Padişaha bağlı

3 Oğuzların, Horosan'dan batıya göç hare- ketleri iki dalga halinde gerçekleşti. Birin- ci dalga göçler; XI. yüzyılın ilk çeyreğinde Anadolu'ya doğru yoğun bir şekilde başladı ve Malazgirt Savaşı'ndan sonra hız kaza- narak devam etti. Anadolu'ya doğru yapılan bu göçlerin önceki dönemlerden farklı yön- leri vardı. Birinci dalga göçlerinin; 1. kitleler halinde yapılması, II. Anadolu'yu yurt edinme amaçlı olması, III. sadece keşif amaçlı seferler olması özelliklerinden hangileriyle diğer göç- lerden farklılık göstermiştir? A) Yalnız! B) Yalnız 11 C) Yalnız III I ve II E) II ve III

6. Selçuklularda Hukuk Sisteminin Dayanakları I. Köktürk, Uygur ve Akhun gelenekleri, II. İslamiyet'e girişle birlikte Karahanlılar ve Gaznelilerle beraber Abbasilerden alınan uygulamalar, III. İmparatorluğun asıl kurucusu olan Oğuzların kabile gelenekleridir. Yukarıdaki özelliklerden hangileri Selçuklularda hukuk sisteminin temel daya- naklarını oluşturur? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

ja göre cevaplar SOSYAL BİLİMLER TI tarafından 1. ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan ogrenciler Din Kültürü ve Bu testte sırasıyla Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü ve Ahlak Bil (21 - 25) Felsefe sorularını çözecektir. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. dan yang BD dolarına 3. Osma ve kinin 50 kati mak zorunda olan ve istil tir. Bu lemel “Devi yerin dir." enlik raporunen en ABD dolande 1. MÖ VII. yüzyılda Gediz ile Küçük Menderes vadileri ara- çekici bir oligen sinda kurulan Lidya Devleti, zengin maden yatakları verimli toprakları ile öne çıkmıştır . Madencilik, tarım ve hayvancılığın yanında başkent Sard; altın madeni ve kuyumculuk sanatı ile tanınmıştır . Lidyalıların, insan- oğal olarak sites lik tarihinde ilk kez madenî parayı, ücretli askerlerinin maaşlarını ödemek için icat ettikleri tahmin edilmekte- dir. Lidyalılar, bu icatla dünya ticaretinde yeni bir atılım başlatmıştır . Aristotales'in deyimiyle değiş tokuşun zo- runlu gerekliliğinden para ortaya çıkmış bir başka tarz kazanç becerisi olan ticaret işi oluşmuştur. Bu metinden hareketle Lidyalıların parayı icat et- mesinde; angisi söyler I. asker sayısını artırma, ştirme, II. kolonicilik faaliyetlerini geliştirme, erinde yorum III. insan topluluklarının ihtiyaçlarını karşılama leri gittikçe yua Intıların yaşarma Fatil den han şirketlerden taya ktadır. kilerine değini hedeflerinden hangilerine ulaşma isteğinin etkili ol- duğu savunulabilir? 4. Er la be A) Yalnız B) Yalnız II cyalnız 0 açıları karşü d A groen DI ve II polille E) I, II ve III yanhulkland

3. • Boğazlar Osmanlı egemenliğinde kalacak, • Boğazlar barış zamanında savaş gemilerine kapali, ticaret gemilerine açık olacaktır. İngiltere'nin öncülüğünde toplanan 1841 Londra Boğazlar Konferansı'nda alınan bu kararlar doğrultusunda aşağıdakilerden hangisine ylaşılamaz? At Boğazların statüsüyle ilgili uluslararası bir karar süreci işletilmiştir. BY Osmanlı Devleti, Boğazlarla ilgili kararları tek başına alamayacaktır. C) İngiltere, Boğazlardaki ticari faaliyetlerine güvence sağlamıştır. D) Rusya'nın Akdeniz'de ticaret yapmasını engellemek hedefi ön plandadır. V E) Rusya, Hünkâr İskelesi Antlaşması ile Boğazlarda elde ettiği askerî ayrıcalıkları kaybetmiştir. X

6. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'ndeki aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Orhan Bey döneminde gerçek- lesmemiştir? A) Osmanlıların Rumeli'ye geçmesi B) Müsellem Ordusu'nun kurulması C) Bursa'nın başkent yapılması D) Devletin tam bağımsız olması E) Anadolu Beylerbeyliği'nin kurulması

2. Osmanlı Devleti'nin kapitülasyon siyaseti iki döneme ayrılmıştır. Birinci dönem, 1352'de Ceneviz Cumhuriyeti'ne tanınan ilk kapitülasyonlardan Misir'in fethine kadar uzanan dönemi kapsamaktadır. Bu dönemde Venediklilere de 1384 ile 1387 yillar arasında 4. Hitite köle edir gec res kapitülasyonlar tanınmıştır. Venediklilere verilen kapitülasyonlar daha sonra Çelebi Mehmet, II . Murat ve Fatih tarafından da onaylanmıştır. Bu bilgilere bakılarak kapitülasyonlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Venedikliler, Cenevizlilere göre daha fazla ayrıcalıklara sahip olmuştur. B h B) Osmanlı Devleti'nin merkeziyetçi yönetim kurmak için Avrupalı devletlerin yardımına ihtiyaç duymasının sonucudur. C) Osmanlı Devleti'nin sınır boylanında kurduğu serbest ticaret bölgeleridir. D) Osmanlı Devleti'nin Avrupa devletleri ile kurduğu tüm diplomatik ilişkileri kapsar. E) Dostluk ve sadakat amacıyla yabancı devletlere verilen imtiyazlardır .

✓ Çayönü Diyarbakır'ın Ergani ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. 1964'te Robert J. Braidwood (Rabırt J. Breydvud) ve Halet Cambel başkanlığında bir ekiple başlatılan kazılar 1991 yılına kadar sürdürülmüştür. Çayönü'nde, Yakın Dogu'daki köy yerleşmelerinin ilk örneği görülmektedir. Insanlığın tarım yapmaya başladığı ilk bölgelerden biri olan Çayönü'nde ilk tahıl üretiminin yapıldıgı tespit edilmiştir. Çatalhöyük ✓ Konya'nın Çumra ilçesinde yer alır. Arkeolog J. Mellart (Melir) tarafından ortaya çıkarılan "kent" oldukça iyi korunmuş yapılar topluluğundan meydana gelmektedir. Dünyanın ilk şehir yerleşmesi olarak kabul edilmektedir. ✓ Ezme ve öğütme taşlarının bulunması, buradaki insanların kendi ckmek ihtiyaçlarını karşıladıkların göstermektedir. ✓ Köpek ve sığır evcilleştirilen hayvanlardır. ✓ Seramik faaliyetlerine ilk başlanılan yerlerdendir. Çatalhöyük, günümüzde "UNESCO Dünya Mirasi" listesinde yer alır. ► HÖYÜK: Tarih boyunca yıkılan kentlerin kalınları üzerine yeni yerleşmelerin kurulması üzerine arazide zamanla oluşan tepeciklerdir. Göbeklitepe Şanlıurfa kent merkezine bağlı Örencik Köyü yakınlarında bulunur. Göbeklitepe UNESCO Dünya Mirasi" listesinde yer alır. Göbeklitepe'de konut özelliği taşımayan dini ve ayinsel bir amaçlı yapılar bulundu. ✓ Günümüze kadar keşfedilen en erken tarihli dini mimarinin içerisinde yer alan Göbeklitepe'de; taş aletler, heykeller ve bitki kalıntıları bulunmuştur. Insanoğlunun, tarım ve yerleşik hayattan sonra tapınaklar yaptığı şeklindeki yaygın görüş. Göbeklitepe'nin keşfiyle tartışmaya açılmıştır. Sözlü Kültür ve Yazının icadından önce insanlar, toplumsal hafızalarını Eski Yunan'da mit efsane anlatıcıları. Türklerde ozan ve âşık, Afrika'da topluluğun en yaşlıları ile sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarmış ve bu yolla korumuştur. Efsaneler, mitler ve destanlar gibi halk anlatıları: zamanla hem başka kültürlerden etkilenmiş hem de diger kültürleri etkilemiştir. Omegin Romahların Türeyis Efsanesi'ndeki dişi kurt ile Türklerdeki Türeyis, Göç. Ergenekon destanlarındaki kurt motifi birbirine benzemektedir. Toplumlar, sözlü geleneklerini oluştururken çevrelerinde olup biten ve kendilerini etkileyen olayları kullanmıştır. . ✓ Sözlü kültür ürünleri destan efsane mani menkıbe türkü fikra bilmece .

4. 1. II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye'de İstanbul ve Ankara radyoları sürekli yayına geçmiştir . Bu uygulamanın aşağıdaki amaçlardan hangisine yö- nelik olduğu savunulabilir? A) Reklam gelirlerini arttırmak B) Kültürel hayatı canlandırmak c) Halka bilinçlendirmek D) Hava saldırılarını engellemek E) Bilimsel çalışmaları hızlandırmak

7. Aşağıda verilen cümlelerde boş bırakılan yerlere uy- gun bilgileri yazınız. a. İlk kez Yeniçeri Ocağı'nı kaldırma teşebbüsünde bu- lunan padişah ....Genc.osman...."dır . b. Kötüleşmiş, atil hale gelmiş, ihtiyaçları karşılama- yan bir kurumu düzeltmek, yenileştirmek amacıyla yapılan çalışmalar toplamına .......Isleh..... adı verilmektedir. c. Ülke içinde düzeni sağlamak amacıyla oldukça sert yöntemlere başvurmuş, sosyal yaşama çeşitli yasak- lamalar getirmiş, nihayetinde geçici de olsa kendi döneminde belli ölçüde başarılı olmuş Osmanlı pa- dişahı ..... 'dır. d. Lale Devri'nde gerçekleştirilmiş en önemli yenilik, ...mat.bo.............nin kullanılmaya başlanması- dır. e. Ibrahim Müteferrika kökenli bir Osmanlı devlet adamı ve entelektüelidir. f. Osmanlı Devleti'nin popüler kültüre mal olmuş, en meşhur gezgini....Evliye..celeb....dir.

TÜRK KÜLTÜR VE MEDENİYETLEF Orta Asya'da İslamiyet öncesi Türk siyasi hangisinde doğru eşleştirilmiştir? birliğini sağlayan devletler aşağıdakilerden 112 20. Türklerit malarda B) Asya Hun - Göktürk aşağıda A) Kutluk - Uygur A) Altır C) Avar - Asya Hun D) Hazar - Avar B) Orh E) Uygur - Hazar efon D) Pa Tidio glorida homos E) KU JRAT YAYINLARI

3. İslam dünyasında Emevilerle başlayan "Her şey devlet için" anlayışı Müslümanların kafalarına o denli yerleştirildi ki "Her şey din için" inancı kayboldu. Müslüman Araplar saltanat uğruna hükümdann düşünüş biçimine tâbi oldu- lar. Hükümdarları nasıl olursa olsun dokunulmaz hâle getirip kutsallastırdılar. Bu bilgiler Emeviler Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir? A) Wlusçu ve hanedanci politikalar benimsediklerinin B Hukukun üstünlüğünü esas aldiklannin es Müslümanlar arasında kaynaşma sağladıklarının Dr Halifenin belirlenmesinde liyakati esas aldıklarının Dr İslam'ın yayılmasını hızlandırdıklarının Paes tarafında

ÇIKMIŞ SORUL 3. 1. Kayseri yakınlarındaki Kültepe'de yapılan kazılarda, Asurlu tüccarlara ait karum adı verilen bir pazar yeri ve çivi yazısıy- la yazılmış ticari ve hukuki içerikli kil tabletler bulunmuştur. Tarih biliminde bu bilgilere, 1 paleografi, ->yo 2! II. arkeoloji, ka2) III. antropoloji - inson lick bilimlerinin hangilerinden yararlanılarak ulaşıldığı savu- (nulabilir? A) Yalnız III B) Yalnız! C) I, II ve III D) I ve II E) Yalnız IN Yanıt Yayınlan

12. Islam hukukuna göre herhangi bir kişinin mülklerinin veya gelirlerinin kamu yararına süresiz olarak kullanılması sistemi aşağıda- kilerden hangisidir? A) Vakıf B) Dirlik C) Iltizam D) Derbent E) Saliyaneli

4. "Tarih, bir olayın filan tarihte olduğunu bilmek değil, geçmişte meydana gelen olayları değerlendirmek ve bu olaylardan ders almaktır." Ahmet Cevdet Paşa Ahmet Cevdet Paşa'nın ifadesi dikkate alındığında tarih bilimi ile ilgili; I. Gerçeklerin yazılı belgeler doğrultusunda ortaya koyulabileceği, II. Geçmişin değer yargılarının korunması gerektiği, III. Geçmiş ile gelecek arasında güçlü bir bağın var olduğu + yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız B) Yalnız tt Yalnız III Dve #t E) H ve iti

4. Kök Türklerde Mukan Kağan, devletin batı kısmının yö- neticisi olan amcası İstemi Yabgu'nun yardımıyla Avar- ları ortadan kaldırmış, ülke sınırlarını batida Hazar De- nizi'ne kadar genişletmiştir. Onun döneminde doğudaki Kitanlar ve kuzeydeki Kırgızlar hâkimiyet altına alınmış, Çin, baskı altında tutulmuş, Ak Hunlar üzerine seferler yapılmıştır. Bu bilgilere bakılarak Mukan Kağan dönemiyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) İkili teşkilatın uygulandığına B) Devletin siyaseten güçlü bir dönem yaşadığına C) Bazı Türk devletlerine üstünlüğünü kabul ettirdiğine D) "Ülke, hükümdar ailesinin ortak malıdır." anlayışının devam ettiğine EX Yerleşik yaşamın başladığına